Zapalenie płuc

Bardzo często jest lekceważone i bagatelizowane. Jego objawy, podobne do przeziębienia czy pospolitej grypy, mogą mylić i spowodować, że nieodpowiednio leczone, mogą mieć poważne konsekwencje. Niekiedy prowadząc nawet do śmierci chorego. Oczywiście mowa o zapaleniu płuc.

Czym jest zapalenie płuc?

Można śmiało powiedzieć, że jedną z groźniejszych i wciąż niedocenianych chorób czasów współczesnych jest zapalenie płuc. Najczęściej jest wynikiem zaniedbań, jakie miały miejsce podczas leczenia grypy czy też zapalenia oskrzeli. Dlatego tak ważne jest odpowiednie leczenie nawet podczas grypy. Tymczasem grypa bywa najczęściej chorobą przechodzoną. Z powodu braku czasu, czy pośpiechu i obawy przed utratą pracy. Chorzy na grypę nadal pracują, licząc, że choroba sama minie. Jednak nieleczona grypa, lub właśnie przechodzona, tak jak ma to miejscu w bardzo wielu przypadkach, prowadzi do zapalenia płuc.

Jest to choroba dolnego układu oddechowego związana ze stanami zapalnymi, jakie pojawiają się w wyniku choroby w miąższu płuc. Stanami zapalnymi płuc są najczęściej wysięki zapalne tworzące się na ich płatach. Ich najczęstszą przyczyną jest bakteria zwana dwoinką zapalenia płuc (Streptococcus pneumonia). Dwoinka jest rodzajem pneumokoków, które swą nazwę zawdzięczają sposobu ich układania, bowiem bakteria ta zawsze układa się w parach. Określa się, że co roku jest ona przyczyną zgonów ponad 4 milionów ludzi na całym świecie. Aby skutecznie uchronić się przed tą jakże groźną chorobą, ważna jest nie tylko odpowiednia dieta i aktywny tryb życia, ale również szczepienia ochronne. Równie ważne jest szybkie reagowanie. Jeśli zauważysz u siebie lub u kogoś z najbliższych niepokojące objawy, takie jak: długo trwający i uporczywy kaszel, czy ból w klatce piersiowej lub nadmierną wyplucinę, powinieneś skonsultować się z lekarzem. Ten na podstawie badania i osłuchu płuc wykluczy zapalenie płuc lub, jeśli do niego dojdzie, przepisze odpowiednią kurację antybiotykową.

Należy pamiętać, że tylko szybka reakcja i poważne podejście do choroby, gwarantuje nam szybkie wyleczenie i brak powikłań. A tych niestety może być wiele, w zależności od wieku i stanu fizycznego osoby chorej. Warto pamiętać, że w przypadku niemowląt, zapalenie płuc i podjęta antybiotykoterapia może skutkować nawet zanikiem słuchu lub jego osłabieniem.

Zapalenie oskrzeli

Zapalenie oskrzeli jest chorobą dolnych dróg oddechowych, które doprowadzają do naszych płuc powietrze, ale mimo to, potrafi wpłynąć na znaczne osłabienie całego naszego organizmu. Dlatego właśnie, warto dowiedzieć się nieco więcej na temat tej bardzo często występującej choroby. Poznaj objawy, metody leczenia oraz główne przyczyny zachorowań.

Choroba może wystąpić o każdej porze roku, jednak najczęściej, na zapalenie oskrzeli zapadamy późną jesienią, zimą, oraz wczesną wiosną. Zazwyczaj jest ono następstwem powikłań po przeziębieniu, grypie, zapaleniu gardła. Jednak zapalenie oskrzeli może wynikać również na skutek palenia papierosów, czy wdychania zanieczyszczonego powietrza. Na zachorowanie jest narażony każdy, niezależnie od wieku. Jednak najwięcej zachorowań notuje się u małych dzieci, tych poniżej dwóch lat, z przewagą chłopców.
W grupie coraz to starszych osób, przypadki zachorowań zdarzają się coraz to rzadziej. Jest to związane z faktem, że nasza odporność wraz z wiekiem wzrasta. Oczywiście rozwojowi choroby sprzyjają pewne warunki, jak na przykład zimne powietrze, przebywanie w pomieszczeniach zatłoczonych, w dodatku niewietrzonych. Zdarza się jednak, że zapalenie oskrzeli nie jest wywołane drogą infekcyjną. Powstaje ono niekiedy na skutek alergii, astmy, czy działania toksyn, jak choćby spalin samochodowych.

Choroba, gdy jest leczona, trwa mniej więcej tydzień, jednak objawy takie jak kaszel, mogą się utrzymywać nawet przez kolejne dwa tygodnie. Antybiotyki podczas leczenia zapalenia oskrzeli stosuje się rzadko, tylko w niektórych przypadkach, najczęściej u małych dzieci. Najbardziej uciążliwym objawem zapalenia oskrzeli jest uporczywy suchy kaszel. Jest on trudny do zniesienia w szczególności dla małych dzieci. Dlatego też, pomieszczenie, w którym znajduje się chory, powinno być w odpowiednim stopniu nawilżane, nie powinno się w nim także palić. W wyniku różnych niesprzyjających czynników, zapalenie oskrzeli może przybrać postać przewlekłą, a nawet zamienić się w astmę oskrzelową.

Odoskrzelowe zapalenie płuc to zazwyczaj wieloogniskowy typowy proces zapalny, do którego dochodzi w wyniku przenikania drobnoustrojów od strony oskrzeli, przez uszkodzone procesem zapalnym ich ściany.

Objawy
W pierwszej fazie przypominają zapalenie oskrzeli. Stąd też w początkowym okresie rozwijającego się odoskrzelowego zapalenia płuc istnieją trudności w odgraniczeniu tego nowo powstającego stanu chorobowego od dotychczasowego, przedłużającego się stanu gorączkowego w przebiegu zapalenia oskrzeli. Ogniska zapalne ulegają stopniowo poszerzaniu, zlewają się z sobą i w ten sposób obejmują większe partie płuc. Kaszel jest dokuczliwy, bolesny i utrudniony z powodu dołączającego się bólu w klatce piersiowej, zwłaszcza w linii przyczepu przepony. W takiej sytuacji konieczne jest wezwanie lekarza.

Leczenie
Wymaga dołączenia do stosowanych dotychczas objawowych środków przeciwzapalnych preparatów przeciwbakteryjnych (antybiotyki, chemioterapeutyki), przeciwgorączkowych oraz wykrztuśnych.

Rokowanie
Zależy od ogólnego biologicznego stanu człowieka, u którego wystąpiło zapalenie, oraz od rozległości zmian zapalnych w płucach. Liczne dostępne obecnie antybiotyki i środki przeciwzapalne sprawiają, że rokowanie w większości tego typu stanów chorobowych jest pomyślne.

Zapobieganie
Polega na skutecznym leczeniu zapaleń oskrzeli typu zakaźnego.

Należy też zwrócić uwagę, że u osób starszych z przewlekłą niewydolnością krążenia, leżących z jakiegoś innego powodu przez dłuższy czas w łóżku (np. z powodu złamania nogi, wylewu krwi do mózgu z następowym niedowładem lub zawału serca), odoskrzelowe zapalenie płuc może rozwinąć się na tle istniejącego zastoju lub niedodmy w płucach.

Szczekający kaszel, pojawiający się nagle, najczęściej w nocy, utrudnione oddychanie, utrata głosu, czasem gorączka — to objawy zapalenia krtani. Najczęściej dotyczy dzieci między 2 a 8 rokiem życia. Gdy zapalenie krtani raz wystąpi, może się powtarzać, zanim dziecko skończy osiem lat. Zapalenie krtani może być zagrożeniem dla życia malucha, dlatego gdy wystąpią pierwsze objawy, trzeba reagować natychmiast. Drogi oddechowe u małych dzieci są wąskie i nawet niewielki obrzęk może doprowadzić do duszności i poważnych kłopotów z oddychaniem. W skrajnych przypadkach objawy choroby mogą prowadzić do bezdechu lub utraty przytomności. Zapalenia krtani zwykle nie poprzedzają żadne dolegliwości. — Choroba atakuje nagle, najczęściej w nocy, gdy obniża się poziom sterydów w organizmie. Dziecko budzi się w nocy z suchym, szczekającym kaszlem, podczas wdechu wydaje dźwięk przypominający pianie koguta, jest niespokojne, zdenerwowane, z trudem łapie powietrze, czasem gorączkuje. Wraz z narastaniem objawów może dojść do zasinienia wokół ust i nosa, wciągania przestrzeni międzyżebrowych podczas wdechu i nasilenia ruchu skrzydełek nosa — mówi Anna Łuczyńska-Sopel, specjalista laryngolog. Taki stan wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej i należy wezwać pogotowie.
Zanim pomoc przybędzie, rodzice powinni spróbować złagodzić objawy wystawiając malucha na dwór, by pooddychał zimnym powietrzem. Na wielu forach rodzice, których dzieci miewają zapalenie krtani, podpowiadają, by odkręcić gorącą wodę w łazience i nad unoszącą się parą trzymać dziecko. — Nawilżanie krtani jest lepsze w przypadku, gdy woda paruje (jest gorąca), ale gorąco z kolei powoduje przekrwienie i obrzęk tkanek, co może zwiększyć duszność krtaniową. Dlatego najlepsza byłaby chłodna mgiełka wodna z inhalatora np. ultradźwiękowego lub odkręcenie zimnej wody — radzi lekarka. Nie zaleca się także podawania picia w momencie ataku, ponieważ dziecko w takim stanie może się zakrztusić.

Winne wirusy, rzadziej bakterie

Wyróżnia się kilka rodzajów zapalenia krtani: podgłośniowe, zapalenie nagłośni, czasem dochodzi do zapalenia i krtani i tchawicy. Podgłośniowe zapalenie krtani oraz zapalenie krtani i tchawicy mają zwykle podłoże wirusowe. Pierwsze z nich może być poprzedzone infekcją górnych dróg oddechowych przebiegającą z katarem i gorączką. Występuje najczęściej. — W okolicy podgłośniowej, pod strunami głosowymi następuje obrzęk tkanek, przez co utrudniony jest przepływ powietrza do dolnych dróg oddechowych — wyjaśnia dr Łuczyńska-Sopel. Natomiast zapalenie nagłośni w 90 proc. przypadków wywołane jest przez bakterie i zdarza się znacznie rzadziej. Leczy się je zazwyczaj antybiotykiem. — Gdy choroba atakuje, stan malca szybko się pogarsza. Pojawia się ślinotok, świst krtaniowy, gorączka, dziecko nie może wydobyć dźwięków. Konieczna jest wizyta u lekarza — dodaje laryngolog. Pomiędzy 2. a 4. rokiem życia występuje u dzieci także zapalenie krtani i tchawicy. — Objawia się bólem zamostkowym, suchym kaszlem, pojawia się gęsta wydzielina. Bardzo pomocne w tym przypadku są inhalacje i syropy hamujące kaszel. Taki stan również wymaga szybkiej pomocy lekarskiej — tłumaczy. W ostrych przypadkach choroby, np. gdy zapaleniu towarzyszy gorączka i duszność, dzieci muszą być leczone w szpitalu na oddziale pediatrii lub laryngologii.

Atakuje zimą i latem

Zapalenia krtani mogą występować zarówno zimą jak i latem. Mali alergicy, dzieci chore na refluks chorują najczęściej. Zapaleniem krtani można się zarazić, podobnie, jak każdą inną infekcją wirusową czy bakteryjną. Jeśli ataki duszności raz wystąpią u dziecka, mogą się co jakiś czas powtarzać. Dlatego rodzice powinni mieć pod ręką leki, które szybko można podać w momencie ataku. — Dzięki szczepieniom przeciwko błonicy, co wiąże się z ograniczeniem tej choroby, niezmiernie rzadko występują przypadki śmiertelne podczas zapalenia krtani, niemniej jednak każdy atak duszności u dziecka należy złagodzić. Czasem, przy zapaleniu krtani, duszność wcale się nie pojawia — dodaje.

Chłodne powietrze i sterydy

Leczenie ostrego podgłośniowego zapalenia krtani początkowo polega na wystawieniu chorego na chłodne powietrze, by mógł nim oddychać, ponadto pomagają inhalacje fizjologicznego roztworu soli. Jednak nie u wszystkich objawy ustępują. Należy wtedy niezwłocznie poszukać pomocy lekarskiej. Podaje się przepisane przez pediatrę glikokortykosteroidy (domięśniowo lub/i w inhalacji ). Najczęściej jest to hydrokortyzon w dawce 10 mg/kg masy ciała lub Pulmicort w inhalacji (w aptekach można kupić nebulizatory do inhalacji). Po tego typu terapii, stan dziecka na jakiś czas się poprawia. — Trzeba pamiętać, by chore dziecko przebywało w pomieszczeniach dobrze przewietrzonych nawilżonych, a gdy duszności ustąpią powinno być obficie pojone chłodnymi płynami — podpowiada lekarka. W przypadku cięższych objawów choroby, gdy duszność się nasila i może dojść do zwężenia dróg oddechowych, podaje się glikokortykosteroidy (deksametazon domięśniowo) oraz inhalacje sterydowe. Jednorazowe podanie deksametazonu skutecznie zapobiega dalszemu rozwojowi choroby. Niektórzy lekarze zalecają, by rodzice sami nauczyli się robić zastrzyki dziecku, wówczas szybko można pomóc malcowi, który nie może złapać powietrza. W najcięższych przypadkach może być konieczne wykonanie tracheotomii.

Chłód w domu

Dziecko, które miewa ataki szczekającego kaszlu, powinno na co dzień przebywać w dobrze wywietrzonych pomieszczeniach, spać raczej w chłodnym niż nagrzanym pokoju. Wietrzenie i nawilżanie pomieszczeń jest na co dzień koniecznością. — Zimą lepiej jest otworzyć okno i wpuścić trochę powietrza, latem, gdy za oknem gorąco, lepiej sprawdzi się nawilżanie za pomocą np. nawilżaczy — mówi dr Anna Łuczyńska-Sopel.

Należy pamiętać, by absolutnie nie palić przy dziecku, gdyż może to powodować rozwój choroby.

Angina ropna

Chociaż angina jest często występującą i wydaje się, dobrze nam znaną chorobą, nie można jej nigdy lekceważyć. Niedoleczona lub źle leczona doprowadzić może do bardzo poważnych powikłań, nawet takich, jak zapalenie opon mózgowych.

Choroba atakująca migdałki

Angina jest chorobą zakaźną, spowodowaną najczęściej bakteriami paciorkowca, choć mogą wywołać ją również niektóre wirusy. Zarazić się nią możemy drogą kropelkową, dlatego najlepiej w miarę możliwości unikać kontaktu z osobami chorymi. Niestety nie zawsze jest to możliwe - często do zainfekowania naszego organizmu dochodzi w miejscach publicznych, takich jak np. urząd czy autobus. Angina ropna atakuje przede wszystkim migdałki oraz część podniebienia. Należy jednak pamiętać, że jest to choroba ogólnoustrojowa, podczas której najlepiej pozostać jest w łóżku i dużo odpoczywać. Lekarze przypominają, że ból i inne niepokojące objawy ze strony migdałków mogą być symptomem różnych innych chorób, dlatego niezbędna jest wizyta u lekarza i postawienie odpowiedniej diagnozy.

Objawy anginy ropnej

Angina jest chorobą o ostrym przebiegu, której objawy utrzymują się zazwyczaj od 3 do 5 dni. Jednak przepisane przez lekarza leki należy bezwzględnie stosować tak długo, jak było to zalecone, nawet jeśli objawy już ustąpiły. Symptomy anginy to m.in. wysoka gorączka, bóle kostno - stawowe, bóle głowy, u dzieci czasem wymioty i nudności. Do charakterystycznych objawów należą bardzo silne bóle gardła i  migdałków, trudności w przełykaniu, powiększenie i ból węzłów chłonnych, obrzęk i ropny nalot na migdałkach. Często towarzyszy temu np. katar czy nieprzyjemny zapach z ust. Paradoksalnie dużym problemem jest szybkie ustępowanie objawów - wielu pacjentów przekonanych jest, że już wyzdrowieli i np. mogą odstawić leki, a tymczasem jest to tylko okres tzw. „uśpienia” i angina wkrótce powraca.

Leczenie anginy

W leczeniu anginy ropnej najczęściej stosuje się antybiotyki. Niestety, coraz częściej są one mało skuteczne, ponieważ nadużywamy ich i nasze organizmy stają się na nie odporne. Niemniej jednak antybiotykoterapia jest podstawą zwalczania tej choroby. Oprócz tego stosuje się różnego rodzaju specyfiki łagodzące objawy - ból głowy, gardła, migdałków np. płukanki, tabletki do ssania. Obniża się również gorączkę za pomocą łatwo dostępnych tabletek takich jak Apap czy Ibuprom. Bardzo ważne podczas anginy jest zadbanie o całe ciało - odpoczynek, dużo snu, lekkostrawna dieta oraz picie dużej ilości napojów. Nie wynaleziono do tej pory żadnego sposobu, który pozwoliłby skutecznie zapobiegać zachorowaniu na anginę ropną. Z pewnością pomocne będzie unikanie kontaktu z chorymi, a jeżeli musimy np. podawać choremu posiłek, warto to robić w specjalnej maseczce ochronnej, a po każdym zetknięciu z taką osoba dokładnie umyć ręce ciepłą wodą. Prawdopodobnie zachorowaniu sprzyja także spożywanie łącznie produktów zimnych i gorących np. popijanie lodów ciepłym napojem. Teoria ta nie została wprawdzie potwierdzona naukowo, jednak warto pamiętać o tej zasadzie. Trzeba pamiętać także o tym, że nieleczona angina prowadzić może do zapalenia opon mózgowych, zapalenia zatok, powstania ropnia przy migdałku, a także do wielu innych groźnych powikłań.

---