EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl
U
stawa o szczególnych rozwiązaniach dla
podatników uzyskujących niektóre przy-
chody poza terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej została już podpisana przez prezydenta.
To akt prawny, który wprowadza – oczekiwaną
od dawna przez wiele osób – abolicję podatko-
wą. Ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia
jej w Dzienniku Ustaw, czyli 6 sierpnia 2008 r.
(Dz.U. nr 143, poz. 894).
Sposoby rozliczeń
Zgodnie z obowiązującymi przepisami regu-
lującymi opodatkowanie dochodów osób fizycz-
nych podatnicy, mający miejsce zamieszkania na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają
w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości
swoich dochodów, bez względu na miejsce poło-
żenia źródeł przychodów (nieograniczony obo-
wiązek podatkowy). Jednocześnie w odniesieniu
do niektórych kategorii dochodów uzyskanych za
granicą podatnicy ci podlegają obowiązkowi po-
datkowemu w państwie uzyskania dochodów.
Teoretycznie okoliczność taka powinna skutko-
wać koniecznością zapłaty podatku w obu pań-
stwach – w państwie uzyskania dochodu oraz
w państwie zamieszkania podatnika. Zapobiegać
tej niekorzystnej dla podatników sytuacji mają
dwustronne umowy o unikaniu podwójnego
opodatkowania, zawierane pomiędzy zaintereso-
wanymi państwami.
Stosownie do postanowień tych umów docho-
dy, które osoba fizyczna mająca miejsce zamiesz-
kania w Polsce osiąga z tytułu działalności wyko-
nywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Pol-
skiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się
poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, mo-
gą być opodatkowane tylko w jednym państwie
(tzn. w państwie miejsca zamieszkania podatni-
ka albo w państwie źródła uzyskiwanych docho-
dów) lub w obu państwach (tzn. w państwie
miejsca zamieszkania podatnika oraz w pań-
stwie źródła uzyskiwanych dochodów).
W sytuacji, w której umowa przyznaje prawo
do opodatkowania danej kategorii dochodów
obu państwom – w państwie miejsca zamieszka-
nia będzie miała zastosowanie metoda unikania
podwójnego opodatkowania wynikająca z umo-
wy. Polskie przepisy normujące opodatkowanie
dochodów uzyskiwanych przez osoby fizyczne
odnoszą się do dwóch alternatywnych metod
unikania podwójnego opodatkowania docho-
dów, tj. do: metody odliczenia proporcjonalnego
oraz metody wyłączenia z progresją.
Zastosowanie pierwszej ze wskazanych metod
polega na zaliczeniu podatku zapłaconego za gra-
nicą na poczet podatku należnego w kraju miejsca
zamieszkania podatnika, obliczonego od całości
dochodów – w takiej proporcji, w jakiej dochód ze
źródeł zagranicznych pozostawał w stosunku do
całości dochodu podatnika. Metoda wyłączenia
z progresją polega na tym, że dochód uzyskany za
granicą jest zwolniony od podatku w kraju miejsca
zamieszkania podatnika, jednak dochód ten brany
jest pod uwagę przy obliczaniu stawki podatkowej,
według której podatnik będzie zobowiązany rozli-
czyć podatek od dochodów podlegających opodat-
kowaniu w kraju miejsca zamieszkania. W umo-
wach zawartych przez Polskę metodę wyłączenia
z progresją stosuje się m.in. w przypadku: Wielkiej
Brytanii i Irlandii Północnej (dla dochodów osią-
gniętych po 1 stycznia 2007 r.), Grecji, Hiszpanii,
Luksemburga, Niemiec, Portugalii, Szwecji,
Włoch, Kanady, Ukrainy.
Natomiast metoda odliczenia proporcjonalne-
go funkcjonuje m.in. w umowach z: Belgią, Ho-
landią, Finlandią, Danią, Stanami Zjednoczony-
mi, Rosją i Australią. W stosunku do dochodów
uzyskanych w państwie, z którym Polska nie za-
warła umowy o unikaniu podwójnego opodat-
kowania przepisy ustawy o podatku dochodo-
wym od osób fizycznych przewidują stosowanie
metody odliczenia proporcjonalnego.
Jakkolwiek obie z opisanych metod mają na ce-
lu wyeliminowanie niekorzystnych dla podatni-
ków konsekwencji związanych z uzyskiwaniem
dochodów poza państwem rezydencji podatko-
wej, niemniej jednak przewidziany nimi odmienny
mechanizm rozliczania podatku oraz różnice
w systemach podatkowych państw powodują, że
praktycznie przy każdym poziomie osiąganych do-
chodów w Polsce i za granicą oraz każdym pozio-
mie stawek podatkowych w obu krajach, metoda
wyłączenia z progresją gwarantuje podatnikowi
niższy poziom obciążenia podatkowego. Jedynie
w przypadku znacznie wyższych stawek podatko-
wych za granicą (i niższych progów w zakresie
kwot wolnych od opodatkowania), w stosunku do
stawek stosowanych w Polsce, obie metody zrów-
nują się pod względem obciążeń podatkowych.
Jednak, z uwagi na nierównomierność poziomów
dochodów w Polsce i w innych krajach taka sytu-
acja praktycznie nie występuje. W konsekwencji
powoduje to, że podatnik rozliczający swoje do-
chody z zastosowaniem metody odliczenia propor-
cjonalnego jest zobowiązany do zapłaty w Polsce
podatku w wysokości wyższej niż dopłata wynika-
jąca z zastosowania progresji podatkowej do do-
chodów podlegających opodatkowaniu w Polsce.
Różnica ta jest największa w odniesieniu do tych
podatników pracujących za granicą, którzy nie
uzyskali w ogóle dochodów w Polsce. W takiej sy-
tuacji podatnicy uzyskujący dochody podlegające
opodatkowaniu z zastosowaniem metody wyłą-
czenia z progresją nie są zobowiązani do dokona-
nia rozliczenia w Polsce (złożenia zeznania). Tym
samym stosowanie w praktyce metody wyłączenia
z progresją i metody odliczenia proporcjonalnego
prowadzi do różnego traktowania na gruncie pol-
skiego prawa podatkowego osób fizycznych, będą-
cych polskimi rezydentami, wykonujących taką sa-
mą działalność za granicą.
Polacy za granicą
Różnica w traktowaniu podatników przez
obie metody nabrała szczególnego znaczenia po
otwarciu rynków pracy przez kraje Unii. Zgodnie
z danymi podanymi przez GUS (źródła staty-
styczne i pozastatystyczne) na koniec 2007 roku
liczba emigrantów przebywających czasowo po-
za granicami Polski wyniosła już ok. 2,27 mln
osób. Według szacunków GUS, w końcu ubiegłe-
go roku większość emigrantów przebywających
czasowo poza granicami Polski pracowała w kra-
jach Unii Europejskiej (1,86 mln osób). Najwię-
Jak skorzystać
z abolicji podatkowej
Niezbędnik
gazetaprawna.pl
JAK ODZYSKAĆ ZAPŁACONY PODATEK
Podatnicy, którzy rozliczyli się z dochodów zagranicznych, mogą starać się
o zwrot podatku
czytaj str. 2
JAK WYPEŁNIĆ FORMULARZE ABOLICYJNE
Podatnik, który chce uzyskać umorzenie lub zwrot podatku od dochodów zagranicznych, musi
złożyć odpowiedni formularz PIT
czytaj str. 4–5
Podatnicy, którzy w latach 2002–2007 pracowali za granicą, a podlegali obowiązkowi podatkowemu w Polsce, będą
mogli skorzystać z abolicji podatkowej. Osoby pracujące poza Polską od 1 stycznia 2008 r. będą miały do dyspozycji
ulgę podatkową. Oba rozwiązania przewiduje ustawa abolicyjna, która została już podpisana przez prezydenta.
METODY STOSOWANE W UMOWACH O UNIKANIU
PODWÓJNEGO OPODATKOWANIA PODPISANYCH
Z KRAJAMI UE
KRAJ
ROK
ZASTOSOWANA
PUBLIKACJI
METODA
Anglia
2006
wyłączenie z progresją
Austria
2005*
proporcjonalne odliczenie
Belgia
2004
proporcjonalne odliczenie
Bułgaria
1995
wyłączenie z progresją
Cypr
1993
wyłączenie z progresją
Czechy
1994
wyłączenie z progresją
Dania
2003
proporcjonalne odliczenie
Estonia
1995
wyłączenie z progresją
Finlandia
1979
proporcjonalne odliczenie
Francja
1977
wyłączenie z progresją
Grecja
1991
wyłączenie z progresją
Hiszpania
1982
wyłączenie z progresją
Holandia
2003**
proporcjonalne odliczenie
Irlandia
1996
wyłączenie z progresją
Litwa
1995
wyłączenie z progresją
Luksemburg
1996
wyłączenie z progresją
Łotwa
1995
wyłączenie z progresją
Malta
1995
wyłączenie z progresją
Niemcy
2005
wyłączenie z progresją
Portugalia
1998
wyłączenie z progresją
Rumunia
1995
wyłączenie z progresją
Słowacja
1996
wyłączenie z progresją
Słowenia
1998
wyłączenie z progresją
Szwecja
2006
wyłączenie z progresją
Węgry
1995
wyłączenie z progresją
Włochy
1989
wyłączenie z progresją
* 4 lutego 2008 r. w Warszawie, został podpisany protokół
między Polską a Austrią o zmianie umowy podatkowej z 2004
roku. Celem zawarcia protokołu jest zmiana metody unikania
podwójnego opodatkowania dochodów polskich rezydentów,
osiąganych w Austrii, z metody odliczenia proporcjonalnego
na metodę wyłączenia z progresją. Protokół wejdzie w życie
po jego ratyfikacji przez oba państwa. Jeśli zostanie ratyfiko-
wana w tym roku, nowa umowa będzie mieć zastosowanie
do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2009 r.
** Polacy pracujący w Holandii rozpoczęli 1 lutego 2008 r. ak-
cję obywatelską, pod hasłem: płacę podatki tylko raz, zbiera-
jąc podpisy pod petycją do premiera Donalda Tuska w sprawie
zmiany polsko-holenderskiej umowy o unikaniu podwójnego
opodatkowania z 2002 roku. Polacy – podobnie, jak przy
umowie z Austrią – chcą zmiany metody odliczenia proporcjo-
nalnego na metodę wyłączenia z progresją przy rozliczaniu
dochodów z pracy.
TYLKO W INTERNECIE
cej zaś w Wielkiej Brytanii (690 tys. osób), Niemczech
(490 tys. osób) i Irlandii (200 tys. osób).
W końcu 2006 roku poza granicami Polski – na
emigracji czasowej – przebywało ok. 2 mln Polaków,
w tym 1,6 mln w Europie. Zdecydowana większość
emigrantów z Polski przebywa w krajach członkow-
skich Unii Europejskiej – w końcu 2006 roku było ich
ok. 1,5 mln (najwięcej w Wielkiej Brytanii – ok. 580
tys. oraz w Niemczech – ok. 450 tys.). W okresie na-
szego członkostwa w UE liczba ta się podwoiła.
W 2004 roku w krajach UE przebywało czasowo
ok. 750 tys. Polaków, w 2005 roku – już ok. 1,2 mln,
a w 2006 roku liczba czasowych emigrantów zwięk-
szyła się o kolejne 380 tys.
Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że jedy-
nym czynnikiem wyboru państwa zatrudnienia, któ-
rym kierowały się te osoby, była możliwość podjęcia
w nich pracy zarobkowej. Poza sferą ich świadomości
pozostawały kwestie uwarunkowań ekonomicznych
i zróżnicowania systemów podatkowych w kraju ich
rezydencji i kraju, w którym uzyskiwali dochody,
a tym bardziej wpływu tych systemów na poziom ich
przyszłych obciążeń podatkowych w Polsce. W szcze-
gólności wynikało to z faktu, że w powszechnym rozu-
mieniu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowa-
nia mają zabezpieczyć interes podatnika w ten spo-
sób, że zapłata przez niego podatku w kraju uzyska-
nia dochodu zwalnia go z obowiązku podatkowego
w miejscu zamieszkania (rezydencji podatkowej).
Opłacając podatek w kraju zatrudnienia uważali oni,
że tym samym wypełnili już wszystkie swoje obowiąz-
ki podatkowe.
Zakres opodatkowania
Hipotetyczne zastosowanie każdej z opisanych me-
tod z osobna do tego samego stanu faktycznego pro-
wadzić będzie, co do zasady, do zróżnicowania pozio-
mu obciążenia podatnika ciężarami publicznymi.
W konsekwencji określona przepisami prawa podat-
kowego, mniej korzystna dla podatników, metoda od-
liczenia proporcjonalnego opodatkowania dochodów
uzyskiwanych poza granicami Rzeczypospolitej Pol-
skiej stanowi kryterium wyodrębnienia adresatów
ustawy abolicyjnej.
Ustawa abolicyjna ma zastosowanie do podatni-
ków, którzy przynajmniej w jednym roku podatko-
wym, w okresie od 2002 do 2007 roku, podlegali nie-
ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce
i uzyskiwali w tym roku przychody z pracy, do któ-
rych miała zastosowanie metoda proporcjonalnego
odliczenia. Istotne jest to, że ustawa abolicyjna nie bę-
dzie miała zastosowanie do przychodów uzyskiwa-
nych w krajach i terytoriach uznawanych za raje po-
datkowe. Polskie przepisy za raje uznają 40 krajów
(patrz wykaz rajów podatkowych).
Nie tylko dochody uzyskiwane w rajach podatko-
wych będą wyłączone spod abolicji. Nie obejmie ona
także m.in. przychodów z emerytur i rent, najmu,
dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakte-
rze, kapitałów pieniężnych i praw majątkowych czy
odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części.
Przychody objęte abolicją
Ustawa abolicyjna przewiduje, że z rozwiązań
w niej zawartych będą mogli korzystać podatnicy uzy-
skujący przychody z pracy.
Przez przychody z pracy w ramach ustawy abolicyj-
nej rozumiane są dochody (przychody) osiągane poza
Polską ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy
nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa
się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz war-
tość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwa-
lenty, bez względu na źródło finansowania tych wy-
płat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia
zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe,
różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za
niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, nieza-
leżnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalo-
na, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za
pracownika, jak również wartość innych nieodpłat-
nych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Abolicją będą mogły być objęte również dochody
(przychody) z działalności wykonywanej osobiście,
pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z praw
majątkowych w zakresie praw autorskich i praw po-
krewnych w rozumieniu odrębnych przepisów z wy-
konywanej poza RP działalności artystycznej, literac-
kiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjąt-
kiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu
korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi.
Polska rezygnuje z PIT
Podstawową funkcją umowy o unikaniu podwój-
nego opodatkowania jest rozgraniczenie i przyznanie
prawa do opodatkowania danej kategorii dochodu
danemu państwu bez określania sposobu, czy też wy-
sokości tego opodatkowania – nakładając wyłącznie
pewne maksymalne limity (jak np. podatek pobierany
u źródła od odsetek), poza które dane państwo nie
może wykroczyć. Natomiast fakt, czy dane państwo
z danego mu prawa do opodatkowania skorzysta, czy
też nie, pozostaje w odniesieniu do umów o unikaniu
podwójnego opodatkowania kwestią obojętną.
Zgodnie z ustawą abolicyjną Polska rezygnuje
z części przysługującego jej prawa do opodatkowania
dochodów polskich rezydentów wynikającego z za-
stosowania metody odliczenia proporcjonalnego do
wysokości kwoty podatku stanowiącej różnicę pomię-
dzy podatkiem obliczonym według metody odlicze-
nia proporcjonalnego, a kwotą obliczoną według me-
tody wyłączenia z progresją. Polska rezygnuje tym sa-
mym jedynie z określonej wysokości wpływów do kra-
jowego budżetu. Kwota obliczona według metody
wyłączenia z progresją brana pod uwagę do oblicze-
nia kwoty do umorzenia zaległości podatkowej, zwro-
tu podatku oraz odliczenia ma charakter wyłącznie
techniczny. Metoda ta znajduje zastosowanie wyłącz-
nie do obliczenia kwoty, która przysługuje Polsce na
podstawie umowy podatkowej, a z których poboru
Polska ma prawo zrezygnować. Nie następuje tutaj za-
tem niezgodna z umową zmiana metody unikania po-
dwójnego opodatkowania, podatnik nie jest ani zobo-
wiązany do zastosowania metody niezgodnej z umo-
wą międzynarodową, ani też do tego uprawniony.
Forma abolicji
Abolicja podatkowa dotyczy zarówno podatni-
ków, którzy ukryli swoje zagraniczne zarobki przed
polskim fiskusem, jak i osób, które rozliczyły się
w Polsce.
W pierwszym przypadku abolicja podatkowa
przyjmie formę umorzenia długu. W drugim będzie
to zwrot części podatku.
Zacznijmy jednak od konsekwencji rozliczenia
bądź nie zagranicznych zarobków w Polsce. W przy-
padku podatników, którzy nie rozliczyli zagranicz-
nych zarobków w Polsce (mimo że mieli taki obo-
wiązek) w grę wchodzi konieczność zapłaty zaległo-
ści podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, ewentu-
alnie również opłaty prolongacyjnej, a także
możliwość pociągnięcia podatnika do odpowiedzial-
ności karnej skarbowej, a w konsekwencji koniecz-
ność zapłaty orzeczonej grzywny oraz kosztów po-
stępowania lub odbycia orzeczonej kary pozbawie-
nia wolności. Stwierdzenie popełnienia przestęp-
stwa skarbowego rodzi ponadto dalsze
konsekwencje, w tym m.in. zamieszczenie danych
o osobie sprawcy w Krajowym Rejestrze Karnym.
Rozwiązania przyjęte w ustawie abolicyjnej zmie-
rzają do wyeliminowania wskazanych konsekwencji
związanych z niewykazaniem prawidłowej wysoko-
ści dochodów osiągniętych za granicą lub nieuisz-
czeniem kwoty należnego podatku. Ale tu uwaga.
Abolicja nie będzie jednoznaczna z całkowitym
uwolnieniem podatnika od obowiązku zapłaty
w Polsce podatku od dochodów uzyskanych poza jej
terytorium. Przewiduje się bowiem, że nastąpi to
w części odpowiadającej różnicy pomiędzy kwotą
podatku obliczonego zgodnie z metodą odliczenia
proporcjonalnego a kwotą obliczoną w oparciu
o metodę wyłączenia z progresją. Przyjęte rozwiąza-
nie gwarantuje, że nie zostanie naruszona zasada
sprawiedliwości podatkowej, która jest urzeczywist-
niana poprzez powszechność i równość opodatko-
wania.
Teraz zajmijmy się uczciwymi podatnikami, któ-
rzy zagraniczne zarobki wykazali w Polsce. W związ-
ku z takimi osobami w ustawie abolicyjnej konieczne
było wprowadzenie rozwiązania eliminującego zróż-
nicowanie sytuacji prawnej osób, które płaciły po-
datki zgodnie z obowiązującym prawem i tych, któ-
re – według ustawy – mogłyby skorzystać z umorze-
nia części zaległości podatkowej. Temu celowi służy
wprowadzenie instytucji zwrotu odpowiedniej czę-
ści zapłaconego podatku podatnikom, którzy wypeł-
nili ciążący na nich obowiązek podatkowy.
Zakres podmiotowy
Ustawa abolicyjna ma zastosowanie do podatni-
ków, którzy co najmniej w jednym roku podatko-
wym z lat 2002–2007 podlegali w Polsce nieograni-
czonemu obowiązkowi podatkowemu i jednocześnie
uzyskiwali w tym roku przychody z pracy, do któ-
rych miała zastosowanie metoda odliczenia propor-
cjonalnego.
Określony zakres czasowy wynika z postanowień
Ordynacji podatkowej i okresu przedawnienia zobo-
wiązań podatkowych. Zobowiązanie podatkowe
przedawnia się bowiem z upływem pięciu lat, licząc
od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął
termin płatności podatku. Ustawa abolicyjna obej-
muje zatem jedynie zobowiązanie podatkowe, które
nie uległo jeszcze przedawnieniu. Z końcem 2007
roku przedawniły się zobowiązania podatkowe doty-
czące 2001 roku. W konsekwencji pierwszym ro-
kiem podatkowym, który mógł być ujęty w ustawie
abolicyjnej, jest rok 2002. Z kolei końcowa data za-
warta w ustawie, tj. rok 2007, wynika z faktu upły-
wu terminu płatności podatku (okres rozliczeniowy
za ten rok skończył się 30 kwietnia 2008 r.). Ten rok
jest zatem ostatnim, co do którego nie można zasto-
sować rozwiązania na przyszłość w postaci zwolnie-
nia części podatku.
Umorzenie lub zwrot PIT
Zgodnie z ustawą abolicyjną organ podatkowy, na
wniosek podatnika, sporządzony według ustalone-
go wzoru (druk PIT-AZ) będzie:
■
umarzał zaległość podatkową w podatku docho-
dowym od osób fizycznych, powstałą za dany rok
podatkowy, którego dotyczy wniosek w wysokości
stanowiącej różnicę pomiędzy podatkiem należ-
nym wynikającym z zeznania podatkowego albo
z decyzji określającej wysokość zobowiązania po-
datkowego a kwotą odpowiadającą podatkowi ob-
liczonemu za ten rok podatkowy przy zastosowa-
niu do przychodów z pracy metody wyłączenia
z progresją (umorzenie zaległości), lub
■
zwracał kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy po-
datkiem należnym wynikającym z zeznania podat-
kowego albo z decyzji określającej wysokość zobo-
wiązania podatkowego a kwotą odpowiadającą
podatkowi obliczonemu za dany rok podatkowy,
którego dotyczy wniosek, przy zastosowaniu do
przychodów z pracy zasad metody wyłączenia
2
www.gazetaprawna.pl
NIEZBĘDNIK
WAŻNE
Istotą abolicji podatkowej jest stworzenie rozwiązania przewidu-
jącego swego rodzaju fikcję prawną, polegającą na nieistnieniu
różnic w zakresie traktowania polskich rezydentów uzyskujących
dochody z określonych źródeł przychodów położonych poza Pol-
ską. Dotyczy to zarówno przeszłości (umorzenie i zwrot), jak i przy-
szłości (ulga w PIT)
WAŻNE
Podatnicy, którzy przy rozliczeniach dochodów zagranicznych mu-
sieli stosować metodę odliczenia proporcjonalnego, musieli składać
zeznania podatkowe bez względu na fakt uzyskiwania jakichkol-
wiek dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce. Nato-
miast obowiązek taki nie powstawał w przypadku podatników uzy-
skujących dochody z zagranicy podlegające opodatkowaniu z zasto-
sowaniem metody wyłączenia z progresją i nieuzyskujących docho-
dów podlegających opodatkowaniu w Polsce
SŁOWNIK
Nieograniczony obowiązek podatkowy – osoby fizyczne, jeże-
li mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski, podlegają obo-
wiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu
na miejsce położenia źródeł przychodów.
Ograniczony obowiązek podatkowy – osoby fizyczne, jeżeli
nie mają na terytorium Polski miejsca zamieszkania, podlegają obo-
wiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej
na terytorium Polski na podstawie stosunku służbowego lub stosun-
ku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od
innych dochodów osiąganych na terytorium RP.
Metoda wyłączenia z progresją – dochód z tytułu pracy wykony-
wanej za granicą i tam opodatkowany – zgodnie z miejscowym pra-
wem podatkowym, będzie już zwolniony od opodatkowania w Pol-
sce, z jednoczesnym uwzględnieniem go dla potrzeb ustalenia tzw.
stopy podatkowej, która zostanie zastosowana do opodatkowania
pozostałej części dochodu danej osoby, uzyskanego już w Polsce.
Metoda proporcjonalnego odliczenia – zagraniczny podatek
uiszczony już za granicą zostanie zaliczony na poczet podatku pol-
skiego, obliczonego od całości dochodów – w takiej proporcji, w ja-
kiej zagraniczny dochód pozostaje w stosunku do całości dochodu
danego podatnika.
WYKAZ RAJÓW PODATKOWYCH
Szkodliwa konkurencja podatkowa jest stosowana w systemach
podatkowych w następujących krajach oraz terytoriach: Księstwo
Andory; Anguilla – Terytorium Zamorskie Zjednoczonego Króle-
stwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej; Antigua i Barbuda; Aru-
ba – Terytorium Królestwa Niderlandów; Wspólnota Bahamów;
Królestwo Bahrajnu; Barbados; Belize; Bermudy – Terytorium Za-
morskie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Pół-
nocnej; Brytyjskie Wyspy Dziewicze – Terytorium Zamorskie Zjed-
noczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej; Wyspy
Cooka – Samorządne Terytorium Stowarzyszone z Nową Zelandią;
Wspólnota Dominiki; Gibraltar -Terytorium Zamorskie Korony Bry-
tyjskiej; Grenada; Guernsey/Sark/Alderney – Terytoria Zależne Ko-
rony Brytyjskiej; Hongkong – Specjalny Region Administracyjny
Chińskiej Republiki Ludowej; Jersey – Terytorium Zależne Korony
Brytyjskiej; Kajmany – Terytorium Zamorskie Zjednoczonego Kró-
lestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej; Republika Liberii; Księ-
stwo Liechtensteinu; Makau – Specjalny Region Administracyjny
Chińskiej Republiki Ludowej; Republika Malediwów; Wyspa Man
– Terytorium Zależne Korony Brytyjskiej; Republika Wysp Marshal-
la; Republika Mauritiusu; Księstwo Monako; Montserrat – Teryto-
rium Zamorskie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlan-
dii Północnej; Republika Nauru; Antyle Niderlandzkie – Terytorium
Królestwa Niderlandów; Niue – Samorządne Terytorium Stowarzy-
szone z Nową Zelandią; Republika Panamy; Niezależne Państwo
Samoa; Republika Seszeli; Federacja Sant Christopher i Nevis; Sa-
int Lucia; Saint Vincent i Grenadyny; Królestwo Tonga; Turks i Ca-
icos – Terytorium Zamorskie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej
Brytanii i Irlandii Północnej; Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczo-
nych – Terytorium Nieinkorporowane Stanów Zjednoczonych; Re-
publika Vanuatu.
www.gazetaprawna.pl
3
NIEZBĘDNIK
z progresją – w przypadku dokonania wpłaty po-
datku dochodowego należnego za ten rok podat-
kowy wynikającego ze złożonego zeznania podat-
kowego albo z decyzji określającej wysokość zobo-
wiązania podatkowego (zwrot), lub
■
umarzał zaległość i dokonywał zwrotu za dany rok
podatkowy – przy czym łączna kwota umorzenia za-
ległości i zwrotu nie może przekroczyć kwoty stano-
wiącej różnicę między podatkiem należnym wyni-
kających z zeznania podatkowego albo z decyzji
określającej wysokość zobowiązania podatkowego,
a kwotą odpowiadającą podatkowi obliczonemu za
ten rok podatkowy przy zastosowaniu do przycho-
dów z pracy metody wyłączenia z progresją.
Co ważne, umorzenie zaległości spowoduje rów-
nież umorzenie odsetek za zwłokę, w takiej części,
w jakiej zostanie umorzona zaległość. Natomiast
zwrot obejmie również wpłacone odsetki za zwłokę,
w części odpowiadającej kwocie zwrotu. Te same za-
sady będą miały zastosowanie także do opłaty pro-
longacyjnej.
Dodatkowe dokumenty
Złożenie wniosku o przyznanie jednej z form abo-
licji to nie wszystko. Podatnik będzie bowiem mu-
siał dołączyć do tego wniosku następujące doku-
menty:
■
oświadczenie, sporządzone według ustalonego
wzoru (druk AZ-O), złożone pod rygorem odpo-
wiedzialności karnej za składanie fałszywych ze-
znań, potwierdzające wysokość:
a) uzyskanych przychodów z pracy,
b) zapłaconego za granicą podatku, jeżeli podat-
nik był zobowiązany do jego zapłaty
– wykazanych we wniosku o umorzenie zaległości
podatkowej;
■
zeznanie podatkowe za rok podatkowy, którego
dotyczy wniosek – w przypadku gdy wniosek doty-
czy umorzenia zaległości.
Zeznania nie będzie trzeba składać wraz z wnio-
skiem o abolicję, gdy podatnik złożył je przed dniem
wystąpienia z wnioskiem o umorzenie zaległości po-
datkowej.
Decyzja fiskusa
Po złożeniu wniosku o udzielenie abolicji podat-
kowej resztę procedury przejmie urząd skarbowy.
W sprawie umorzenia zaległości oraz zwrotu organ
podatkowy będzie wydawał, bez zbędnej zwłoki, nie
później niż w terminie sześciu miesięcy od dnia zło-
żenia wniosku, decyzję, w której określi wysokość
umorzonej kwoty zaległości lub kwoty zwrotu.
I tu jedna ważna uwaga. W przypadku wniosku
dotyczącego roku 2002 decyzję urząd skarbowy bę-
dzie musiał wydać do 30 listopada 2008 r.
Pieniądze, jakie podatnik odzyska z tytułu skorzy-
stania z abolicji podatkowej, będzie mógł odzyskać
w różnej formie. Kwota zwrotu będzie mogła być
wypłacona:
■
w gotówce;
■
na wskazany rachunek bankowy podatnika lub ra-
chunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczęd-
nościowo-kredytowej.
Zwrot będzie wypłacany w terminie miesiąca od
dnia doręczenia decyzji określającej wysokość kwo-
ty zwrotu.
Kwota zwrotu wypłacana za pośrednictwem
poczty na podstawie przekazu pocztowego będzie
pomniejszana o koszty jej przesłania.
Za dzień wypłaty zwrotu uważa się dzień:
■
obciążenia rachunku bankowego organu podatko-
wego na podstawie polecenia przelewu;
■
złożenia przekazu pocztowego;
■
wypłacenia kwoty zwrotu przez organ podatkowy
lub postawienia kwoty zwrotu do dyspozycji po-
datnika w kasie.
W niektórych sytuacjach kwota zwrotu będzie
podlegała oprocentowaniu w wysokości opłaty pro-
longacyjnej. Będzie tak wyłącznie w przypadku, gdy
decyzja określająca wysokość kwoty zwrotu nie zo-
stanie wydana w terminie lub kwota zwrotu nie bę-
dzie wypłacona w terminie. Oprocentowanie będzie
ustalane według stawki obowiązującej w dniu,
w którym upłynie termin wypłaty kwoty zwrotu.
Oprocentowanie będzie przysługiwać za okres:
■
od dnia następującego po dniu, w którym upłynie
termin na wydanie decyzji, do dnia wypłacenia
kwoty zwrotu włącznie – w przypadku gdy decyzja
określająca wysokość kwoty zwrotu nie zostanie
wydana w terminie,
■
od dnia następującego po dniu, w którym upłynie
termin wypłacenia kwoty zwrotu, do dnia jej wy-
płacenia włącznie – w przypadku gdy kwota zwro-
tu nie zostanie wypłacona w terminie
– chyba że do opóźnienia w wydaniu decyzji lub
w zwrocie kwoty przyczyni się podatnik lub
opóźnienie powstanie z przyczyn niezależnych
od organu podatkowego.
I jeszcze jedna ważna informacja. Nie w każdym
przypadku kwoty wynikające z udzielenia przez or-
gan podatkowy abolicji zostaną podatnikowi wypła-
cone. Kwota zwrotu nie będzie podlegała wypłacie,
jeżeli podatnik będzie posiadał zaległości podatko-
we lub bieżące zobowiązania podatkowe. Co w ta-
kim przypadku stanie się z uzyskanymi z abolicji pie-
niędzmi?
Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, nad-
płaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zali-
czeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych
wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę
określonych w decyzji organu podatkowego oraz
bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich
braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podat-
nik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub
w części na poczet przyszłych zobowiązań podatko-
wych.
Nadpłaty, których wysokość nie przekracza wyso-
kości kosztów upomnienia w postępowaniu egzeku-
cyjnym, podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet za-
ległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę,
odsetek za zwłokę określonych w decyzji urzędu
skarbowego oraz bieżących zobowiązań podatko-
wych, a w razie ich braku – na poczet przyszłych zo-
bowiązań podatkowych, chyba że podatnik wystąpi
o ich zwrot.
W sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zale-
głych oraz bieżących zobowiązań podatkowych wy-
dawane są postanowienia, na które służy zażalenie.
Terminowa abolicja
Możliwość skorzystania z abolicji podatkowej bę-
dzie ograniczona w czasie. Wniosek o umorzenie za-
ległości podatkowej bądź zwrot części podatku bę-
dzie trzeba złożyć w terminie:
■
dwóch miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy
abolicyjnej – w przypadku gdy wniosek o abolicję
będzie dotyczył roku 2002; termin ten upływa
6 października 2008 r.
■
sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy
abolicyjnej – w pozostałych przypadkach; termin
ten mija 6 lutego 2009 r.
Podatnicy korzystający z abolicji podatkowej będą
musieli przechowywać dokumenty potwierdzające
uzyskanie przychodów z pracy i zapłatę podatku za
granicą do czasu upływu terminu przedawnienia zo-
bowiązania podatkowego za rok podatkowy, którego
będzie dotyczyć wniosek o udzielenie abolicji.
Odpowiedzialność karna
W przypadku gdy w sprawie określenia wysokości
zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym
od osób fizycznych za rok podatkowy, którego będzie
dotyczył wniosek o umorzenie zaległości podatkowej,
będzie toczyć się postępowanie podatkowe, postępo-
wanie w sprawie umorzenia zaległości lub zwrotu or-
gany podatkowe będą zawieszały rozpatrzenie wnio-
sku do dnia, w którym decyzja kończąca postępowa-
nie w sprawie zobowiązania podatkowego stanie się
ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocni się.
Wszczęte postępowanie egzekucyjne oraz postępo-
wanie karne skarbowe dotyczące zobowiązania podat-
kowego w podatku dochodowym od osób fizycznych
za rok podatkowy, którego będzie dotyczyć wniosek
o udzielenie abolicji podatkowej, będzie się zawieszać
do dnia, w którym decyzja w sprawie umorzenia zale-
głości lub decyzja w sprawie zwrotu stanie się ostatecz-
na lub orzeczenie sądu uprawomocniło się.
Ważne jest także to, że nie będzie podlegać karze
za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbo-
we – w zakresie dotyczącym przychodów z pracy za
rok podatkowy, którego będzie dotyczyć wniosek
o abolicję – podatnik, w stosunku do którego organ
podatkowy wydał decyzję o umorzeniu zaległości
podatkowej lub zwrocie podatku.
W przypadku gdy umorzenie zaległości podatko-
wej dotyczy tylko części zaległości podatkowej,
wskazane zasady stosuje się pod warunkiem zapłaty
pozostałej części zaległości podatkowej wraz z od-
setkami za zwłokę.
Specjalna ulga w PIT
Podatnicy, którzy uzyskują dochody za granicą od
1 stycznia 2008 r., zamiast abolicji otrzymają spe-
cjalną ulgę podatkową, która została wprowadzona
do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych i do ustawy o zryczałtowanym podatku docho-
dowym od niektórych przychodów osiąganych przez
osoby fizyczne. Zgodnie z nowymi przepisami, po-
datnik podlegający nieograniczonemu obowiązkowi
podatkowemu w Polsce będzie miał prawo odliczyć
od podatku dochodowego, obliczonego zgodnie
z obowiązującą skalą PIT, pomniejszonego o kwotę
składki zdrowotnej, pewną kwotę, jeżeli w roku po-
datkowym uzyskiwał poza terytorium Rzeczypospo-
litej Polskiej dochody ze stosunku służbowego, sto-
sunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego
stosunku pracy; przychody z działalności wykony-
wanej osobiście; przychody z pozarolniczej działal-
ności gospodarczej oraz przychody z praw majątko-
wych i musiał rozliczać te dochody zgodnie z meto-
dą proporcjonalnego odliczenia.
Jaką dokładnie kwotę będzie można odliczyć od
podatku? Odliczeniu będzie podlegała kwota stano-
wiąca różnicę pomiędzy podatkiem obliczonym
zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia
a kwotą podatku obliczonego od dochodów ze wska-
zanych źródeł, przy zastosowaniu do tych dochodów
metody wyłączenia z progresją. Zobrazujmy to na
uproszczonym przykładzie. Jeśli z rozliczenia zarob-
ków zagranicznych w Polsce metodą proporcjonal-
nego odliczenia podatnikowi wyjdzie 500 zł do do-
płaty, a stosując metodę wyłączenia z progresją do
tego samego dochodu 200 zł, będzie on mógł odli-
czyć od podatku kwotę 300 zł.
Wzory deklaracji
W związku z wejściem w życie ustawy abolicyjnej
Ministerstwo Finansów opracowało projekt rozpo-
rządzenia, które zawiera dwa formularze potrzebne
do skorzystania z abolicji podatkowej. Są to:
■
PIT-AZ – wniosek o umorzenie zaległości podatko-
wej lub o zwrot podatku dochodowego od osób fi-
zycznych oraz:
■
AZ-O – oświadczenie potwierdzające uzyskanie
przychodów z pracy oraz zapłatę podatku za gra-
nicą.
WAŻNE
Informacje o umorzeniu postępowania karnego skarbowego przy
wnioskach o udzielenie abolicji nie będą zamieszczane w Krajowym
Rejestrze Karnym
SKUTKI WPROWADZENIA ABOLICJI PODATKOWEJ*
Ministerstwo Finansów założyło, że 30 proc. z ogólnej liczby osób
pracujących za granicą zmieniło rezydencję podatkową, a z pozosta-
łych 70 proc. podatników – 10 proc. złoży wniosek o umorzenie.
Szacowana kwota umorzenia wyniosłaby:
■
za lata 2002 i 2003 – 55 mln zł,
■
za 2004 rok – 35 mln zł,
■
za 2005 rok – 59 mln zł,
■
za 2006 rok – 115 mln zł,
■
za 2007 rok – 62 mln zł.
Łącznie za lata 2002–2007 – 326 mln zł.
Jednocześnie MF szacuje, że wprowadzenie specjalnej ulgi w PIT
wpłynie na zmniejszenie dochodów sektora finansów publicznych
w 2009 roku z podatku dochodowego od osób fizycznych w kwo-
cie 200 mln zł. Kwotę obliczono przy założeniu, że z odliczenia sko-
rzysta 100 tys. podatników, odliczając od podatku średnio kwotę
2 tys. zł (według danych za 2006 rok przeciętny podatek należny
podatników uzyskujących dochody za granicą, w krajach, do któ-
rych miała zastosowanie metoda odliczenia proporcjonalnego, wy-
niósł 1620 zł).
Jeśli chodzi o zwrot podatku, to MF szacuje, że skutek finansowy
zwrotu podatku za lata 2002–2007 może wynieść 300 mln zł.
* Dane na podstawie uzasadnienia projektu ustawy abolicyjnej
Jak uzyskać abolicję podatkową
1
Złóż wniosek
Podatnik, który będzie chciał uzyskać abolicję podatkową,
będzie musiał w urzędzie skarbowym złożyć PIT-AZ – wnio-
sek o zwrot kwoty lub umorzenie zaległości. Poza danymi
identyfikacyjnymi będzie trzeba w nim podać m.in. wysokość
zagranicznych zarobków i zapłacony poza krajem podatek.
2
Poczekaj na decyzję
Urząd po otrzymaniu wniosku podatnika wyda decyzję
w sprawie albo umorzenia długu, albo zwrotu części podat-
ku. Na wydanie decyzji fiskus będzie miał sześć miesięcy od
momentu otrzymania wniosku. W decyzji urząd określi m.in.
wysokość umorzonej zaległości lub kwotę zwrotu.
3
Oblicz termin na wypłatę
Podatnicy, którzy będą wnioskować o zwrot części podatku,
pieniądze otrzymają po miesiącu od dnia otrzymania decyzji.
Warto będzie pilnować tego terminu, bo gdy urząd się spóź-
ni, będzie miał obowiązek wypłaty odsetek za zwłokę.
KROKI
3
WAŻNA LICZBA
1 miesiąc
– będzie miał urząd skarbowy na wypłatę pieniędzy
z przyznania abolicji podatnikowi. Termin ten będzie liczony od mo-
mentu doręczenia decyzji, określającej wysokość umorzenia lub
zwrotu
WŁAŚCIWOŚĆ ORGANU PODATKOWEGO
Organem podatkowym właściwym dla abolicji podatkowej będzie:
■
naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamiesz-
kania podatnika w dniu złożenia przez niego wniosku o udziele-
nie abolicji podatkowej. Przy czym w przypadku wspólnego
wniosku małżonków mających różne miejsca zamieszkania – na-
czelnik urzędu skarbowego wskazany we wniosku, jeżeli jest on
właściwy ze względu na miejsce zamieszkania przynajmniej jed-
nego z małżonków;
■
naczelnik urzędu skarbowego właściwy według ostatniego miej-
sca zamieszkania podatnika na terytorium Polski – w przypadku
gdy zamieszkanie w Polsce ustało przed dniem złożenia wniosku
o udzielenie abolicji.
4
www.gazetaprawna.pl
NIEZBĘDNIK
www.gazetaprawna.pl
5
NIEZBĘDNIK
A
Arrtt.. 1
1..
1
1.. Ustawę stosuje się do podatnika, który przynaj-
mniej w jednym roku podatkowym, w okresie od
2002 roku do 2007 roku, podlegał obowiązkowi po-
datkowemu określonemu w art. 3 ust. 1 ustawy o po-
datku dochodowym i uzyskiwał w tym roku przycho-
dy z pracy, do których miał zastosowanie art. 27 ust.
9 albo 9a ustawy o podatku dochodowym.
2
2.. Ustawy nie stosuje się do przychodów uzyskiwa-
nych w krajach i na terytoriach wymienionych w roz-
porządzeniu wydanym na podstawie art. 25a ust.
6 ustawy o podatku dochodowym.
A
Arrtt.. 2
2..
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) przychodach z pracy – rozumie się przez to do-
chody (przychody):
a) osiągane poza terytorium Rzeczypospolitej Pol-
skiej ze źródeł, o których mowa w art. 12 ust. 1,
art. 13 i 14 ustawy o podatku dochodowym,
b) z praw majątkowych w zakresie praw autor-
skich i praw pokrewnych w rozumieniu od-
rębnych przepisów, z wykonywanej poza tery-
torium Rzeczypospolitej Polskiej działalności
artystycznej, literackiej, naukowej, oświato-
wej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów
(przychodów) uzyskanych z tytułu korzysta-
nia z tych praw lub rozporządzania nimi;
2) organie podatkowym – rozumie się przez to na-
czelnika urzędu skarbowego właściwego:
a) według miejsca zamieszkania podatnika w dniu
złożenia przez niego wniosku, o którym mowa
w art. 3 ust. 1, przy czym w przypadku wspólne-
go wniosku małżonków mających różne miej-
sca zamieszkania – naczelnika urzędu skarbo-
wego wskazanego we wniosku, jeżeli jest on
właściwy ze względu na miejsce zamieszkania
przynajmniej jednego z małżonków,
b) według ostatniego miejsca zamieszkania po-
datnika na terytorium Rzeczypospolitej Pol-
skiej – w przypadku, gdy zamieszkanie na te-
rytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustało
przed dniem złożenia wniosku, o którym mo-
wa w art. 3 ust. 1;
3) zeznaniu podatkowym – rozumie się przez to ze-
znanie (korektę zeznania), w którym obliczono
należny podatek za rok podatkowy objęty wnio-
skiem, o którym mowa w art. 3 ust. 1, zgodnie
z obowiązującymi w tym roku przepisami prawa
podatkowego;
4) ustawie o podatku dochodowym – rozumie się
przez to ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podat-
ku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.
z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.
2)
);
5) Ordynacji podatkowej – rozumie się przez to usta-
wę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatko-
wa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.
3)
);
6) ustawie o zryczałtowanym podatku dochodo-
wym – rozumie się przez to ustawę z dnia 20 li-
stopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku do-
chodowym od niektórych przychodów osiąga-
nych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz.
930 z późn. zm.
4)
).
A
Arrtt.. 3
3..
1
1.. Organ podatkowy, na wniosek podatnika, spo-
rządzony według ustalonego wzoru:
1) umarza zaległość podatkową w podatku docho-
dowym od osób fizycznych, powstałą za dany
rok podatkowy, którego dotyczy wniosek, w wy-
sokości stanowiącej różnicę między podatkiem
należnym wynikającym z zeznania podatkowe-
go albo z decyzji określającej wysokość zobowią-
zania podatkowego, a kwotą odpowiadającą po-
datkowi obliczonemu za ten rok podatkowy
przy zastosowaniu do przychodów z pracy za-
sad określonych w art. 27 ust. 8 ustawy o podat-
ku dochodowym (umorzenie zaległości), lub
2) zwraca kwotę stanowiącą różnicę między podat-
kiem należnym wynikającym z zeznania podat-
kowego albo z decyzji określającej wysokość zo-
bowiązania podatkowego, a kwotą odpowiada-
jącą podatkowi obliczonemu za dany rok podat-
kowy, którego dotyczy wniosek, przy
zastosowaniu do przychodów z pracy zasad
określonych w art. 27 ust. 8 ustawy o podatku
dochodowym – w przypadku dokonania wpłaty
podatku dochodowego należnego za ten rok po-
datkowy wynikającego ze złożonego zeznania
podatkowego albo z decyzji określającej wyso-
kość zobowiązania podatkowego (zwrot), lub
3) umarza zaległość i dokonuje zwrotu za dany rok
podatkowy – przy czym łączna kwota umorze-
nia zaległości i zwrotu nie może przekroczyć
kwoty stanowiącej różnicę między podatkiem
należnym wynikającym z zeznania podatkowe-
go albo z decyzji określającej wysokość zobowią-
zania podatkowego, a kwotą odpowiadającą po-
datkowi obliczonemu za ten rok podatkowy
przy zastosowaniu do przychodów z pracy za-
sad określonych w art. 27 ust. 8 ustawy o podat-
ku dochodowym.
2
2.. Umorzenie zaległości powoduje również umo-
rzenie odsetek za zwłokę w takiej części, w jakiej zo-
stała umorzona zaległość.
3
3.. Zwrot obejmuje również wpłacone odsetki za
zwłokę, w części odpowiadającej kwocie zwrotu.
4
4.. Przepisy ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio do
opłaty prolongacyjnej.
5
5.. Minister właściwy do spraw finansów publicz-
nych określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku
o umorzenie zaległości oraz wzór wniosku o zwrot
wraz z objaśnieniami co do sposobu wypełnienia, ter-
minu i miejsca składania, mając na celu umożliwienie
identyfikacji podatnika, organu podatkowego, do któ-
rego składany jest wniosek, poprawnego obliczenia
kwoty umorzenia zaległości lub kwoty zwrotu oraz
określenia formy wypłaty zwrotu.
A
Arrtt.. 4
4..
1
1.. Podatnik jest obowiązany dołączyć do wniosku,
o którym mowa w art. 3 ust. 1:
1) oświadczenie, sporządzone według ustalonego
wzoru, złożone pod rygorem odpowiedzialno-
ści karnej za składanie fałszywych zeznań, po-
twierdzające wysokość:
➧
SPECJALNE
INTERNETOWE PORADNIKI
Wejdź na
www.gazetaprawna.pl
SPRAWDŹ
➧ jak odzyskać akcyzę za samochody
sprowadzone z zagranicy
➧ kto i kiedy musi płacić opłatę
środowiskową
POBIERZ PORADNIKI W WERSJI PDF
www.gazetaprawna.pl/akcyza_zwrot
www.gazetaprawna.pl/oplata_srodowiskowa
Ustawa
z dnia 25 lipca 2008 r.
o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
1)
6
www.gazetaprawna.pl
NIEZBĘDNIK
a) uzyskanych przychodów z pracy,
b) zapłaconego za granicą podatku, jeżeli podat-
nik był obowiązany do jego zapłaty
– wykazanych we wniosku, o którym mowa
w art. 3 ust. 1;
2) zeznanie podatkowe za rok podatkowy, którego
dotyczy wniosek – w przypadku, gdy wniosek
dotyczy umorzenia zaległości.
2
2.. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się, jeżeli podat-
nik złożył zeznanie podatkowe przed dniem wystą-
pienia z wnioskiem o umorzenie zaległości.
3
3.. Minister właściwy do spraw finansów publicz-
nych określi, w drodze rozporządzenia, wzór oświad-
czenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, potwierdzają-
cego uzyskanie przychodów z pracy oraz zapłatę po-
datku za granicą wraz z objaśnieniami co do sposobu
wypełnienia i złożenia, mając na celu umożliwienie
identyfikacji podatnika oraz pouczenie go o odpowie-
dzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
A
Arrtt.. 5
5..
1
1.. W sprawie umorzenia zaległości oraz zwrotu or-
gan podatkowy wydaje, bez zbędnej zwłoki, nie później
niż w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku, de-
cyzję, w której określa wysokość umorzonej kwoty zale-
głości lub kwoty zwrotu, z zastrzeżeniem ust. 2.
2
2.. W przypadku wniosku dotyczącego roku 2002
decyzję, o której mowa w ust. 1, wydaje się do dnia 30
listopada 2008 r.
3
3.. Zwrot następuje:
1) w gotówce;
2) na wskazany rachunek bankowy podatnika lub
rachunek podatnika w spółdzielczej kasie
oszczędnościowo-kredytowej
– w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji
określającej wysokość kwoty zwrotu.
4
4.. Kwota zwrotu wypłacana za pośrednictwem
poczty na podstawie przekazu pocztowego jest po-
mniejszana o koszty jej przesłania.
5
5.. Za dzień wypłaty zwrotu uważa się dzień:
1) obciążenia rachunku bankowego organu podat-
kowego na podstawie polecenia przelewu;
2) złożenia przekazu pocztowego;
3) wypłacenia kwoty zwrotu przez organ podatko-
wy lub postawienia kwoty zwrotu do dyspozycji
podatnika w kasie.
6
6.. Kwota zwrotu podlega oprocentowaniu w wyso-
kości opłaty prolongacyjnej, o której mowa w art. 57 §
2 Ordynacji podatkowej, wyłącznie w przypadku, gdy
decyzja określająca wysokość kwoty zwrotu nie zosta-
ła wydana w terminie, o którym mowa w ust. 1 albo 2,
lub kwota zwrotu nie została wypłacona w terminie,
o którym mowa w ust. 3. Oprocentowanie ustala się
według stawki obowiązującej w dniu, w którym upły-
nął termin wypłaty kwoty zwrotu.
7
7.. Oprocentowanie, o którym mowa w ust. 6, przy-
sługuje za okres:
1) od dnia następującego po dniu, w którym upłynął
termin na wydanie decyzji, do dnia wypłacenia
kwoty zwrotu włącznie – w przypadku gdy decy-
zja określająca wysokość kwoty zwrotu nie zosta-
ła wydana w terminie określonym w ust. 1 albo 2,
2) od dnia następującego po dniu, w którym upły-
nął termin wypłacenia kwoty zwrotu, do dnia jej
wypłacenia włącznie – w przypadku gdy kwota
zwrotu nie została wypłacona w terminie, o któ-
rym mowa w ust. 3
– chyba że do opóźnienia w wydaniu decyzji lub
w zwrocie kwoty przyczynił się podatnik, lub
opóźnienie powstało z przyczyn niezależnych od
organu podatkowego.
8
8.. Kwota zwrotu nie podlega wypłacie, jeżeli podat-
nik posiada zaległości podatkowe lub bieżące zobowią-
zania podatkowe. Przepisy art. 76 par. 1 i 2 oraz art.
76a Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.
A
Arrtt.. 6
6..
Umorzenie zaległości oraz zwrot stanowią pomoc
de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach okre-
ślonych w bezpośrednio obowiązujących aktach pra-
wa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach
zasady de minimis.
A
Arrtt.. 7
7..
Wniosek, o którym mowa w art. 3 ust. 1, należy
złożyć w terminie:
1) 2 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy –
w przypadku gdy wniosek dotyczy roku 2002;
2) 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy –
w przypadkach innych niż wymieniony w pkt 1.
A
Arrtt.. 8
8..
Podatnicy są obowiązani do przechowywania do-
kumentów potwierdzających uzyskanie przychodów
z pracy i zapłatę podatku za granicą do czasu upływu
terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego
za rok podatkowy, którego dotyczy wniosek określony
w art. 3 ust. 1.
A
Arrtt.. 9
9..
W przypadku gdy w sprawie zobowiązania podatko-
wego w podatku dochodowym od osób fizycznych za
rok podatkowy, którego dotyczy wniosek, o którym mo-
wa w art. 3 ust. 1, toczy się postępowanie podatkowe al-
bo postępowanie przed sądem administracyjnym, po-
stępowanie w sprawie umorzenia zaległości lub zwrotu
zawiesza się do dnia, w którym decyzja kończąca postę-
powanie w sprawie zobowiązania podatkowego stała
się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się.
A
Arrtt.. 1
10
0..
Wszczęte postępowanie egzekucyjne oraz postępo-
wanie karne skarbowe dotyczące zobowiązania po-
datkowego w podatku dochodowym od osób fizycz-
nych za rok podatkowy, którego dotyczy wniosek
określony w art. 3 ust. 1, zawiesza się do dnia, w któ-
rym decyzja w sprawie umorzenia zaległości lub decy-
zja w sprawie zwrotu stała się ostateczna lub orzecze-
nie sądu uprawomocniło się.
A
Arrtt.. 1
11
1..
1
1.. Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub
wykroczenie skarbowe – w zakresie dotyczącym przy-
chodów z pracy za rok podatkowy, którego dotyczy
wniosek, o którym mowa w art. 3 ust. 1, podatnik,
w stosunku do którego organ podatkowy wydał decy-
zję o umorzeniu zaległości lub zwrocie.
2
2.. W przypadku gdy umorzenie zaległości dotyczy
tylko części zaległości podatkowej, przepis ust. 1 sto-
suje się pod warunkiem zapłaty pozostałej części zale-
głości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę.
3
3.. Informacji o umorzeniu postępowania karnego
skarbowego na podstawie ust. 1 i 2 nie zamieszcza się
w Krajowym Rejestrze Karnym.
A
Arrtt.. 1
12
2..
1
1.. W sprawach nieuregulowanych w ustawie sto-
suje się przepisy:
1) ustawy o podatku dochodowym;
2) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym;
3) Ordynacji podatkowej, z zastrzeżeniem ust. 2.
2
2.. Do umorzenia zaległości oraz do zwrotu nie sto-
suje się przepisów Ordynacji podatkowej dotyczących
ulg w spłacie zobowiązań podatkowych oraz nadpła-
ty, chyba że przepisy ustawy odsyłają do ich odpo-
wiedniego stosowania.
A
Arrtt.. 1
13
3..
Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do przy-
chodów z pracy opodatkowanych zgodnie z art. 30c
ustawy o podatku dochodowym oraz ustawą o zry-
czałtowanym podatku dochodowym.
A
Arrtt.. 1
14
4..
W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku docho-
dowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz.
176 z późn. zm.
5)
) wprowadza się następujące zmiany:
1) po art. 27f dodaje się art. 27g w brzmieniu:
„Art. 27g. 1. Podatnik podlegający obowiązkowi
podatkowemu określonemu w art. 3 ust. 1, rozliczają-
cy na zasadach określonych w art. 27 ust. 9 albo 9a
uzyskane w roku podatkowym poza terytorium Rze-
czypospolitej Polskiej dochody:
1) ze źródeł, o których mowa w art. 12 ust. 1, art.
13, art. 14, lub
2) z praw majątkowych w zakresie praw autorskich
i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych
przepisów, z wykonywanej poza terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej działalności artystycz-
nej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicy-
stycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów)
uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub
rozporządzania nimi
– ma prawo odliczyć od podatku dochodowego,
obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego
o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, kwotę
obliczoną zgodnie z ust. 2.
2
2.. Odliczeniu podlega kwota stanowiąca różnicę
między podatkiem obliczonym zgodnie z art. 27 ust.
9 albo 9a a kwotą podatku obliczonego od dochodów
ze źródeł, o których mowa w ust. 1, przy zastosowaniu
do tych dochodów zasad określonych w art. 27 ust. 8.
3
3.. Odliczenia nie stosuje się, gdy dochody ze źró-
deł, o których mowa w ust. 1, uzyskane zostały w kra-
jach i na terytoriach wymienionych w rozporządze-
niu wydanym na podstawie art. 25a ust. 6.
4
4.. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do po-
datku obliczanego zgodnie z art. 30c.”;
2) po art. 52d dodaje się art. 52e w brzmieniu:
„Art. 52e. Zwalnia się od podatku dochodowego
kwoty umorzenia zaległości oraz zwrotu wynikające
z ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o szczególnych roz-
wiązaniach dla osób fizycznych uzyskujących niektó-
re przychody poza terytorium Rzeczypospolitej Pol-
skiej (Dz.U. Nr 143, poz. 894).”.
A
Arrtt.. 1
15
5..
W ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowa-
nym podatku dochodowym od niektórych przychodów
osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz.
930 z późn. zm.
6)
) wprowadza się następujące zmiany:
1) po art. 13 dodaje się art. 13a w brzmieniu:
„Art. 13a. Do ryczałtu od przychodów ewidencjono-
wanych, obniżonego zgodnie z art. 13, stosuje się odpo-
wiednio art. 27g ustawy o podatku dochodowym.”;
2) po art. 57 dodaje się art. 57a w brzmieniu:
„Art. 57a. Zwalnia się od podatku kwoty umorzenia
zaległości oraz zwrotu wynikające z ustawy z dnia 25 lip-
ca 2008 r. o szczególnych rozwiązaniach dla osób fizycz-
nych uzyskujących niektóre przychody poza terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 143, poz. 894).”.
A
Arrtt.. 1
16
6..
Przepisy:
1) art. 27g ustawy zmienianej w art. 14,
2) art. 13a ustawy zmienianej w art. 15
– w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają za-
stosowanie do przychodów (dochodów) uzyskanych
od dnia 1 stycznia 2008 r.
A
Arrtt.. 1
17
7..
1
1.. Nie podlegają wykonaniu orzeczone prawomoc-
nie, przed wejściem w życie ustawy, niewykonane
w całości lub w części kary za przestępstwa skarbowe
lub wykroczenia skarbowe, za czyn obejmujący przy-
chody z pracy. Nie podlegają również wykonaniu orze-
czone prawomocnie, a nieuiszczone w całości lub czę-
ści opłaty i koszty postępowania w sprawie o taki czyn.
2
2.. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, skazania
za te przestępstwa skarbowe ulegają zatarciu, a wpis
o skazaniu usuwa się z Krajowego Rejestru Karnego.
Z tego rejestru usuwa się również wpis o warunko-
wym umorzeniu postępowania o te przestępstwa.
A
Arrtt.. 1
18
8..
Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1)
Niniejszą ustawą zmienia się ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawę z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym
od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz.
1324, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 89, poz. 968, Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190,
Nr 125, poz. 1363 i 1370 i Nr 134, poz. 1509, z 2002 r. Nr 19, poz. 199, Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 78, poz. 715, Nr 89, poz. 804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141, poz. 1182, Nr 169,
poz. 1384, Nr 181, poz. 1515, Nr 200, poz. 1679 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 45, poz. 391, Nr 65, poz. 595, Nr 84, poz. 774, Nr 90, poz. 844, Nr 96, poz. 874, Nr 122,
poz. 1143, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1608, Nr 202, poz. 1956, Nr 222, poz. 2201, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz.
535, Nr 93, poz. 894, Nr 99, poz. 1001, Nr 109, poz. 1163, Nr 116, poz. 1203, 1205 i 1207, Nr 120, poz. 1252, Nr 123, poz. 1291, Nr 162, poz. 1691, Nr 210, poz. 2135, Nr 263, poz. 2619
i Nr 281, poz. 2779 i 2781, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 30, poz. 262, Nr 85, poz. 725, Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 102, poz. 852, Nr 143, poz. 1199 i 1202, Nr 155, poz. 1298, Nr
164, poz. 1365 i 1366, Nr 169, poz. 1418 i 1420, Nr 177, poz. 1468, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 46, poz. 328, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 107,
poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr 183, poz. 1353 i 1354, Nr 217, poz. 1588, Nr 226, poz. 1657 i Nr 249, poz. 1824, z 2007 r. Nr 35, poz. 219, Nr 99, poz. 658, Nr 115, poz.
791 i 793, Nr 176, poz. 1243, Nr 181, poz. 1288, Nr 191, poz. 1361 i 1367, Nr 192, poz. 1378 i Nr 211, poz. 1549 oraz z 2008 r. Nr 97, poz. 623 i Nr 141, poz. 888.
3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86, poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr
143, poz. 1031, Nr 217, poz. 1590 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 105, poz. 721, Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378, Nr 195, poz. 1414 i Nr 225, poz. 1671 oraz
z 2008 r. Nr 118, poz. 745 i Nr 141, poz. 888.
4)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 104, poz. 1104 i Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 125, poz. 1363 i 1369 i Nr 134, poz. 1509,
z 2002 r. Nr 141, poz. 1183, Nr 169, poz. 1384, Nr 172, poz. 1412 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 96, poz. 874, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302 i Nr 202, poz. 1958, z 2004 r.
Nr 210, poz. 2135 i Nr 263, poz. 2619, z 2005 r. Nr 143, poz. 1199, Nr 164, poz. 1366 i Nr 169, poz. 1420, z 2006 r. Nr 183, poz. 1353 i Nr 217, poz. 1588 oraz z 2008 r. Nr 141, poz. 888.
5)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz. 1228 i Nr 122, poz.
1324, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 89, poz. 968, Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190,
Nr 125, poz. 1363 i 1370 i Nr 134, poz. 1509, z 2002 r. Nr 19, poz. 199, Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 78, poz. 715, Nr 89, poz. 804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141, poz. 1182, Nr 169,
poz. 1384, Nr 181, poz. 1515, Nr 200, poz. 1679 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 45, poz. 391, Nr 65, poz. 595, Nr 84, poz. 774, Nr 90, poz. 844, Nr 96, poz. 874, Nr 122,
poz. 1143, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1608, Nr 202, poz. 1956, Nr 222, poz. 2201, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz.
535, Nr 93, poz. 894, Nr 99, poz. 1001, Nr 109, poz. 1163, Nr 116, poz. 1203, 1205 i 1207, Nr 120, poz. 1252, Nr 123, poz. 1291, Nr 162, poz. 1691, Nr 210, poz. 2135, Nr 263, poz. 2619
i Nr 281, poz. 2779 i 2781, z 2005 r. Nr 25, poz. 202, Nr 30, poz. 262, Nr 85, poz. 725, Nr 86, poz. 732, Nr 90, poz. 757, Nr 102, poz. 852, Nr 143, poz. 1199 i 1202, Nr 155, poz. 1298, Nr
164, poz. 1365 i 1366, Nr 169, poz. 1418 i 1420, Nr 177, poz. 1468, Nr 179, poz. 1484, Nr 180, poz. 1495 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 46, poz. 328, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 107,
poz. 723, Nr 136, poz. 970, Nr 157, poz. 1119, Nr 183, poz. 1353 i 1354, Nr 217, poz. 1588, Nr 226, poz. 1657 i Nr 249, poz. 1824, z 2007 r. Nr 35, poz. 219, Nr 99, poz. 658, Nr 115, poz.
791 i 793, Nr 176, poz. 1243, Nr 181, poz. 1288, Nr 191, poz. 1361 i 1367, Nr 192, poz. 1378 i Nr 211, poz. 1549 oraz z 2008 r. Nr 97, poz. 623 i Nr 141, poz. 888.
6)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2000 r. Nr 104, poz. 1104 i Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 125, poz. 1363 i 1369 i Nr 134, poz. 1509,
z 2002 r. Nr 141, poz. 1183, Nr 169, poz. 1384, Nr 172, poz. 1412 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 96, poz. 874, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302 i Nr 202, poz. 1958, z 2004 r.
Nr 210, poz. 2135 i Nr 263, poz. 2619, z 2005 r. Nr 143, poz. 1199, Nr 164, poz. 1366 i Nr 169, poz. 1420, z 2006 r. Nr 183, poz. 1353 i Nr 217, poz. 1588 oraz z 2008 r. Nr 141, poz. 888.