Symptomatologia
Symptomatologia
chorób przewodu
chorób przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Dysfagia
Dysfagia
1. Utrudnione połykanie
dysfagia- utrudnienie połykania bez uczucia bólu
spowodowane przechodzeniem połkniętego pokarmu.
odynofagia - utrudnienie połykania z bólem
A ) Dysfagia ustno-gardłowa
-choroby zapalne, nowotworowe lub urazowe: języka,
podniebienia miękkiego, gardła.
- porażenia ogniskowe ( udar mózgu, jamistość
rdzenia,stwardnienie rozsiane).
- zmiany chorobowe mięśni ( miastenia).
Dysfagia
Dysfagia
1. Utrudnione połykanie cd.
B ) Dysfagia przełykowa
-zmiany zapalne błony śluzowej, zespół
Plummera-Vinsona, owrzodzenia ( wrzód
Barretta), oparzenia, urazy , zmiany
bliznowate,uchyłki, nowotwory.
-zaburzenia motoryki p.p. - achalazja,skurcze
przełyku.
- zmiany chorobowe narządów sąsiadujących np.:
tętniak aorty, rak płuca, guzy śródpiersia.
NAJCZĘSTSZĄ PRZYCZYNĄ
NAJCZĘSTSZĄ PRZYCZYNĄ
DYSFAGII
DYSFAGII
W WIEKU
W WIEKU
PO
PO
WYŻ
WYŻ
EJ
EJ
45 LAT
45 LAT
jest
jest
RAK
RAK
PRZEŁYKU
PRZEŁYKU
( 40%)
( 40%)
Dopiero po
wykluczeniu !!!
powyższych przyczyn
możemy mówić o GLOBUS
HISTERIKUS
Nudności i wymioty
Nudności i wymioty
Przyczyny:
Wymioty krótkotrwałe ( do 48 godz.)
-
ostre zatrucie pokarmowe
-
posocznica
-
„ostry brzuch” (zapalenie wyrostka
robaczkowego,zapalenie pęcherzyka żółciowego,
OZT, kolka nerkowa, ostre niedokrwienie jelit),
-
choroba wrzodowa
-
zawał serca
-
choroby błędnika
-
niektóre leki
Nudności i wymioty cd.
Nudności i wymioty cd.
Przyczyny:
Wymioty przewlekłe ( ponad 48 godz.)
-
choroby metaboliczne ( ch. Addisona, mocznica,
cukrzyca, nadczynność przytarczyc)
-
niedrożność mechaniczna
-
zaburzenia motoryki pp.
-
choroby OUN: wzrost ciś.
Wewnątrzczaszkowego, guzy uszkodzenia
rdzenia, padaczka, migrena)
-
tło psychiczne: bulimia anoreksja, depresja
Rozpoznanie choroby
Rozpoznanie choroby
przełyku
przełyku
>
badanie jamy ustnej i gardła
> Endoskopia ( + biopsja)
>RTG- górnego odcinka pp z
kontrastem
Zgaga
Zgaga
Uczucie pieczenia, palenia za mostkiem i
w dołku podsercowym.
Przyczyny:
-
zapalenia, owrzodzenia przełyku
-
choroba refluksowa
-
przepuklina rozworu przełykowego
-
rak żołądka i przełyku
-
choroba wrzodowa i choroba dróg żółciowych
-
po resekcji żołądka
-
stres, alkohol, tytoń
Czkawka
Czkawka
Kloniczne kurcze przepony.
Przyczyny:
-
ostre rozlane lub nowotworowe
zapalenie otrzewnej
-
po zabiegu operacyjnym na j. brzusznej
-
ch. ukł. oddechowego
-
ch. OUN
-
zatrucia
-
posocznice
Biegunka
Biegunka
DEFINICJA:
-
częste, płynne wypróżnienia > 3/dobę
- konsystencja zmniejszona lub
płynna( zawartość wody>75% )
- 1-2 stolce z domieszką śluzu lub krwi
PODZIAŁ- od czasu trwania:
1. Ostra
2. Przewlekła
(okres trwania powyżej
10 dni)
Biegunka
Biegunka
-
-
przyczyny
przyczyny
1. Zakażenia:
bakterie- E.coli ( biegunka podróżnych),
Salmonella, Shigella itp.wirusy -Rotavirusy, pierwotniaki,
2. Powikłanie po antybiotykoterapii( C
lostridium difficile
)
3.Zatrucia pokarmowe (
grzyby)
4.Choroby upośledzające trawienie(
zewnątrzwydzielnicza
niewydolność trzustki)
5. Choroby upośledzające wchłanianie (
celiaklia
,zaburzenia ukrwienia jelit)
6 . Przewlekłe choroby zapalne jelit-
choroba Crohna,
wrzodziejące zapalenie okrężnicy.
7. Gruczolaki i raki
8. Przyczyny hormonalne-
np.nadczynność
tarczycy,rakowiak,
9. Zespół jelita drażliwego
Zaparcia
Zaparcia
DEFINICJA:
mniej niż 3 wypróżnienia na
tydzień, często połączone z
trudnościami oddawania stolca
Zaparcia -etiologia
Zaparcia -etiologia
1.
Czynnościowe-najczęściej u 5-10 % ludności
2. Zespół jelita drażliwego.
3. Zaparcia wywołane lekami
4. Przejściowe np
.w czasie chorób gorączkowych,podróży
5. Zaburzenia elektrolitowe-
hipokaliemia w nadużyciu leków
przeczyszczających, hiperkalcemia
6
Zaparcia spowodowane organiczną chorobą jelit-
a) zwężenie niedrożność;gruczolak,rak,zrosty,ciało obce,uchyłki
b) zapalne choroby jelit
c) choroby odbytu- szczeliny, ropnie, żylaki zapalne.
7. Zaburzenia neurogenne-
neuropatia cukrzycowa,choroba
Parkinsona,SM
8. Przyczyny hormonalne-
niedoczynność tarczycy
Krwawienie z przewodu
Krwawienie z przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Podział:
A) Krwawienie z górnego odcinka
przewodu pokarmowego
przełyk
żołądek 80-90 %
dwunastnica
B ) Krwawienie z dolnego odcinka
przewodu pokarmowego
- jelito cienkie
- jelito grube 10-20 %
Etiologia
Etiologia
1. Owrzodzenia zlokalizowane w:
- opuszce dwunastnicy 25 %
- żołądku 21 %
- dolnej części przełyku 2 % 50%
-
-okolicy zespolenia 2 %
2. Nadżerki
-
w żołądku 23 %
- w opuszce XII-cy 6 % 35 %
- w dolnej części przełyku 6 %
3. Żylaki przełyku 10%
4 . Zespół Mallory-Weissa- pęknięcia bł. śluzowej przełyku
po uporczywych wymiotach
5.Rak żołądka -5%
6.Rzadkie przyczyny-urazy wątroby,guzy
Krw
Krw
awienie
awienie
z doln
z doln
ego
ego
odcink
odcink
a
a
przewodu
przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Krwotok z jelita cienkiego
Przyczyny:
guzy jelita -najczęściej
choroba Crohna
uchyłek Meckela
zawał krezki
dysplazja naczyniowa
Krw
Krw
awienie
awienie
z jelita
z jelita
grubego i okrężnicy
grubego i okrężnicy
1. Z odbytnicy: guzki krwawnicze (80%),szczeliny
odbytu, zapalenie ,rak
2. Z jelita grubego
dzieci/młodzież :
wrzodziejące zapalenie okrężnicy
choroba Crohna
polipy
dorośli< 60 r ż :
uchyłkowatość
wrzodziejące zapalenie okrężnicy
choroba Crohna
polipy , angiodysplazje
dorośli > 60 r ż :
angiodysplazje
uchyłkowatość,rak,polipy
Objawy niedokrwistości
Objawy niedokrwistości
pokrwotocznej w zależności od
pokrwotocznej w zależności od
wielkości utraty krwi
wielkości utraty krwi
1 . Niewielka utrata krwi < 250 ml/d-
objawy kliniczne często nie występują . krążenie
stabilne, niewielkie zmiany w morfologii
2. Średnio ciężka do 1000 ml/d -
bladość ,osłabienie, zawroty głowy, reakcja
ortostatyczna, tętno przyspieszone, niskie RR
Hb w granicach >9 g/l
3. Ciężka > 1000ml/d -
objawy wstrząsu
tętno bardzo szybkie
RR - b. niskie do 0/0
Hb < 9g/l
Objawy krwawienia z
Objawy krwawienia z
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
1.
Krwawienie z górnych odc. przewodu pokarmowego
-krwawe wymioty ( żylaki przełyku)
- fusowate wymioty
- smoliste stolce
2. Krwawienie z dolnego odcinka przewodu
pokarmowego
- smolisty stolec - ( krew + bakterie = smolisty stolec)
smolisty stolec występuje po ok. 8-10 godzinach od
początku krwawienia i może się utrzymywać
do 5 dni
po ustaniu krwawienia.
- przy krwawieniu z odbytnicy i odbytu stolec
krwisty
( pokryty krwią).
Zapamiętaj!
Zapamiętaj!
Zabarwienie stolca czarne przy
- krwawieniu
- leki: węgiel, preparaty
żelaza,
sole bizmutu
- po spożyciu np:czarnych
jagód
Różnicowanie w zale
Różnicowanie w zale
ż
ż
no
no
ś
ś
ci od
ci od
wywiadu od chorego
wywiadu od chorego
1
Nudności -wymioty-wymioty krwawe- Zesp. Mallory-
Weissa
2.Operacja,uraz, poparzenie – choroba wrzodowa
spowodowany stresem
3. Bóle stawów,NLPZ - choroba wrzodowa polekowa
4. Bóle na czczo - choroba wrzodowa dwunastnicy
5. Nadużywanie alkoholu- zesp.Mallory-Weissa
zapalenie żołądka
marskość wątroby z żylakami przełyku
Różnicowanie cd.
Różnicowanie cd.
6.
Operacja żołądka w wywiadzie -
owrzodzenie zespolenia
7. Pobyt za granicą- zapalenie pp pełzakowe
8. Marskość wątroby - krwotok z żylaków
9. Zgaga - refluks żołądkowo- przełykowy
10. rozpoznana uchyłkowatość- krwotok z
uchyłka
11. rozpoznane Colitis ulcerosa - krwawienie w
zaostrzeniu choroby
Rozpoznanie
Rozpoznanie
> obraz kliniczny
> Wykazanie treści fusowatej bądź krwi w
żołądku- sonda
> W badaniu per rectu smolisty stolec
bądź obecność krwi w stolcu
> badanie endoskopowe
>scyntygrafia -erytrocyty znakowane Tc
> Arteriografia selektywna
> laparatomia zwiadowcza
Leczenie krwawienia z
Leczenie krwawienia z
pp
pp
1. Uzupelnianie objętości płynów
2. Diagnostyka miejsca
krwawienia + zahamowanie
krwawienia
3. Leczenie powikłań i
profilaktyka krwawień
Leczenie zachowawcze
Leczenie zachowawcze
> Ułożenie płaskie
> Uzupełnianie objętości płynów -środki
krwiozastępcze, koloidy, osocze . ( nie
dekstran!)
Podanie tlenu-3l/min
Przetaczanie krwi, osocza
> Dieta ścisła
> Sonda do żołądka
Diagnostyka miejsca
Diagnostyka miejsca
krwawienia +zahamowanie
krwawienia +zahamowanie
krwawienia
krwawienia
I . Krwawienia z górnego odcinka przewodu
pokarmowego
A.
Krwawienia z żylaków przełyku
-
endoskopowa sklerotyzacja ,podwiązanie.
- zgłębnik Sengstakena-Blakemora- tamponada
balonikiem
-farmakologiczne zmniejszenie przepływu-
zmniejszenie ciśnienia w żyle wrotnej
B. Krwawienie z owrzodzenia
-
łagodne:
zamknięcie m-ca krwawienia poprzez
ostrzyknięcie lub elektrokoagulację
-
duże :
po uzyskaniu stabilizacji krążenia -zabieg
operacyjny.
Diagnostyka cd.
Diagnostyka cd.
II. Krwotok z dolnego odcinka
przewodu pokarmowego:
- metody chirurgiczne
- metody endoskopowe