CHÓD PATOLOGICZNY
Chód
W granicach chodu prawidłowego wyróżniamy 5
odchyleń:
1. Chód kołyszący – ruchy obniżania i unoszenia miednicy
w płaszczyźnie czołowej (kobiety)
2. Chód marynarski – przesadne wychylenia środka ciężkości
w bok
3. Chód majestatyczny – uroczysty
4. Chód sztywny - obniżona aktywność miednicy i barków
5. Chód drobnymi krokami - u osób o krótszych kkd w
stosunku do innych segmentów własnego ciała
Chód patologiczny
Przyczyny chodu patologicznego:
1. Ból
2. Zmiany patologiczne w układzie kostno – stawowym
3. Choroby układu nerwowego
4. Zmiany patologiczne mm
Chód patologiczny
1. Ból
– skrócona faza obciążania kd chorej - chód p/bólowy.
2. Zmiany patologiczne w układzie kostno – stawowym
,
np. skrócenie jednej kończyny powoduje kulenie. Skrócenie
może być:
rzeczywiste - w zaburzeniach wzrostu kończyny, stany zapalne,
amputacje - chód szczudłowy;
pozorne - przykurcze i sztywność; brak ruchu w jednym stawie
kompensowany jest przez stawy sąsiednie;
- przykurcz kolana i biodra w dużym zgięciu - chód zapadający,
- kolano usztywnione w wyproście - chód koszący,
- przykurcz stawu biodrowego w zgięciu połączony ze sztywnością
kręgosłupa - chód kłaniający,
- nadmierne unoszenie nóg w kolanach - chód brodzący.
Chód patologiczny
3. Choroby układu nerwowego:
- uszkodzenie móżdżku lub ośrodków móżdżku - chód móżdżkowy,
brak koordynacji ruchów kk i tułowia, zataczanie się - chód
pijanego;
- choroba Parkinsona (objaw dysfunkcji jąder podstawnych), z
utrudnionym rozpoczęciem lokomocji i z typowym powłóczeniem
(ruchy drobne) – chód małymi kroczkami;
- spastyczność hiperkinetyczna – chód podskakujący;
- niedowład kurczowy kkd spowodowany porażeniem mózgowym,
stwardnieniem rozsianym lub uciskiem na rdzeń kręgowy – chód
krzyżowy;
- porażenie prostowników stopy i palców – chód koguci;
Chód patologiczny
ciąg dalszy - choroby układu nerwowego
- udar mózgu (rozlane obustronne zaburzenie czynności kory
mózgowej) – chód drobnymi krokami;
- zaburzenia korowych procesów integracji ruchów, zwykle w
wyniku uszkodzenia płata czołowego – chód apraksyjny (ruchy
rozczłonkowane);
- uszkodzenie układu pozapiramidowego – chód defiladowy;
- rdzeń i zwyrodnienie powrózkowe – chód tylnopowrózkowy;
- niedowłady spastyczne mm kkd – chód spastyczny;
- spastyczne niedowłady połowicze pochodzenia mózgowego –
chód koszący.
Chód patologiczny - ubytki i niedomogi mm
4 Zmiany patologiczne mm (ubytki i niedomogi)
4.1 Brak działania m. pośladkowego wielkiego:
- nagłe cofnięcie tułowia i miednicy ku tyłowi na początku fazy
podporu (w chwili dotknięcia piętą podłoża),
- wysunięcie chorego biodra ku przodowi,
- mocne wyprostowanie kolana w środkowym okresie podporu.
4.2 Brak działania m. pośladkowego średniego:
- w fazie podporu opadanie miednicy po stronie zdrowej (objaw
Trendelenburga),
- boczne przesunięcie miednicy w stronę biodra chorego w fazie
podporu,
- przy próbie wyrównania niedomogi m. pośladkowego średniego
występuje wychylenie tułowia w stronę chorą (objaw Duchenne’a
).
Chód patologiczny
4.3 Brak działania zginaczy biodra
(biodrowo – lędźwiowego, krawieckiego, naprężacza powięzi szerokiej i prostego uda)
:
- utykanie zaczyna się na końcu fazy podporu i trwa przez całą fazę
wykroku po stronie kończyny chorej;
- w momencie oderwania się palców od podłoża dochodzi do nagłego
wyrzutu tułowia
i miednicy ku tyłowi, po którym występuje obrót miednicy wokół
zdrowego biodra;
- wysuwanie biodra chorego do przodu szczególnie zaznacza się pod
koniec fazy wykroku. Wykrok dokonuje się głównie na wskutek
działania mm. tułowia (czworobocznego lędźwi, krzyżowo -
grzbietowego, najszerszego grzbietu i mm. brzucha). Przy braku
funkcji tylko m. biodrowo - lędźwiowego a przy zachowanej
czynności pozostałych zginaczy, wykrok odbywa się przy
minimalnym, niezauważalnym zaburzeniu.
Chód patologiczny
4.4 Brak działania m. czworogłowego uda:
Przy izolowanym porażeniu m. czworogłowego uda, brak działania tego m. w czasie
wolnego chodu jest prawie niezauważalny, dopiero ujawnia się przy szybkim chodzie
.
Występuje:
- nagły wyprost kolana przy dotknięciu piętą podłogi,
- na początku fazy podporu – lekkie pochylenie tułowia i wysunięcie
biodra ku przodowi, udo cofa się ku tyłowi,
- w czasie całej fazy podporu kolano musi być utrzymywane w
wyproście gdyż nie ma amortyzacji na zgiętym kolanie, a nacisk
uda na kolano powoduje przeprost
w stawie (środek ciężkości przesuwa się poza staw kolanowy) i
znaczne przeciążenie z obciążeniem torebki stawowej tylnej i
zginaczy podudzia.
Niedowład lub porażenie m. czworogłowego uda utrudnia bieg –
nie ma wyrzutu podudzia oraz występuje powłuczenie stopą.
Chód patologiczny
4.5 Brak działania m. trójgłowego łydki
:
- opadanie miednicy po stronie chorej w czasie fazy podporu
(szczególnie pod koniec tej fazy gdy stopa odrywa się od podłoża,
- powłuczenie miednicą,
- przeprost w stawie kolanowym w fazie podporu,
- chód szczudłowy bez propulsji – wyraźnie utrudniony w chodzie po
górę.
4.6 Brak działania zginaczy stopy
:
- opadanie miednicy w fazie wykroku,
- zwiększona praca zginaczy biodra i kolana,
- przy dotknięciu piętą podłoża występuje klapnięcie stopą, rotacja
zewnętrzna (kd kompensuje upośledzoną czynność zginaczy stopy).
Chód patologiczny
W zmianach patologicznych mm, rzadko
występuje izolowane uszkodzenie mięśnia,
przeważnie wiele grup mm. objętych jest
niedomogą, dlatego też chód patologiczny jest
bardzo złożony.