inferior mesenteric

artery

Układ moczowy

Układ moczowy

Układ moczowy

Układ moczowy

Cewka
moczowa

Pęcherz
moczowy

Moczowód

NERK
A

Funkcje

Funkcje

Funkcje

Funkcje

•

Usuwanie zbędnych produktów przemiany

Usuwanie zbędnych produktów przemiany

materii

materii

z krwi w postaci moczu

z krwi w postaci moczu

•

Utrzymywanie stałego składu jonów we krwi

Utrzymywanie stałego składu jonów we krwi

Na, K, Ca

Na, K, Ca

•

Utrzymanie bilansu płynów

Utrzymanie bilansu płynów

•

Produkcja

Produkcja

erytropoetyny

erytropoetyny

•

wpływ na regulację ciśnienia tętniczego krwi

wpływ na regulację ciśnienia tętniczego krwi

(

(

renina

renina

)

)

(spadek RR w t. nerkowej)

(spadek RR w t. nerkowej)

•

Usuwanie zbędnych produktów przemiany

Usuwanie zbędnych produktów przemiany

materii

materii

z krwi w postaci moczu

z krwi w postaci moczu

•

Utrzymywanie stałego składu jonów we krwi

Utrzymywanie stałego składu jonów we krwi

Na, K, Ca

Na, K, Ca

•

Utrzymanie bilansu płynów

Utrzymanie bilansu płynów

•

Produkcja

Produkcja

erytropoetyny

erytropoetyny

•

wpływ na regulację ciśnienia tętniczego krwi

wpływ na regulację ciśnienia tętniczego krwi

(

(

renina

renina

)

)

(spadek RR w t. nerkowej)

(spadek RR w t. nerkowej)

–

oczyszczanie krwi

oczyszczanie krwi

–

wydalanie

wydalanie

•

Niewydolność nerek

Niewydolność nerek

dializa

dializa

–

Nadmierne

Nadmierne

nagromadzenie

nagromadzenie

wody,potasu, amoniaku

wody,potasu, amoniaku

(NH3),

(NH3),

kwasu moczowego, kreatyniny,

kwasu moczowego, kreatyniny,

soli

soli

,

,

vitamin

vitamin

...

...

–

Skutek

Skutek

wysoki poziom subst. toksycznych

wysoki poziom subst. toksycznych

(

(

potencjalnie zabójcze

potencjalnie zabójcze

dla komórek)

dla komórek)

–

oczyszczanie krwi

oczyszczanie krwi

–

wydalanie

wydalanie

•

Niewydolność nerek

Niewydolność nerek

dializa

dializa

–

Nadmierne

Nadmierne

nagromadzenie

nagromadzenie

wody,potasu, amoniaku

wody,potasu, amoniaku

(NH3),

(NH3),

kwasu moczowego, kreatyniny,

kwasu moczowego, kreatyniny,

soli

soli

,

,

vitamin

vitamin

...

...

–

Skutek

Skutek

wysoki poziom subst. toksycznych

wysoki poziom subst. toksycznych

(

(

potencjalnie zabójcze

potencjalnie zabójcze

dla komórek)

dla komórek)

Nerki wydalają substancje zbędne z krwi poprzez

Nerki wydalają substancje zbędne z krwi poprzez

jednostki morfologiczno-czynnościowe zwane

jednostki morfologiczno-czynnościowe zwane

nefronami

nefronami

.

.

Każdy nefron składa się

Każdy nefron składa się

kłębka

kłębka

nerkowego

nerkowego

zbudowanego z kapilar, i drobnych

zbudowanego z kapilar, i drobnych

cewek zwanych

cewek zwanych

cewkami nerkowymi.

cewkami nerkowymi.

Woda i inne

Woda i inne

zbędne substancje w trakcie przepływu moczu

zbędne substancje w trakcie przepływu moczu

pierwotnego przez cewki nefronu tworzą

pierwotnego przez cewki nefronu tworzą

mocz

mocz

ostateczny.

ostateczny.

Nerki wydalają substancje zbędne z krwi poprzez

Nerki wydalają substancje zbędne z krwi poprzez

jednostki morfologiczno-czynnościowe zwane

jednostki morfologiczno-czynnościowe zwane

nefronami

nefronami

.

.

Każdy nefron składa się

Każdy nefron składa się

kłębka

kłębka

nerkowego

nerkowego

zbudowanego z kapilar, i drobnych

zbudowanego z kapilar, i drobnych

cewek zwanych

cewek zwanych

cewkami nerkowymi.

cewkami nerkowymi.

Woda i inne

Woda i inne

zbędne substancje w trakcie przepływu moczu

zbędne substancje w trakcie przepływu moczu

pierwotnego przez cewki nefronu tworzą

pierwotnego przez cewki nefronu tworzą

mocz

mocz

ostateczny.

ostateczny.

•

nerki (2)

nerki (2)

•

moczowody (2)

moczowody (2)

•

pęcherz moczowy

pęcherz moczowy

•

cewka moczowa

cewka moczowa

–

żeńska

żeńska

–

męska

męska

•

nerki (2)

nerki (2)

•

moczowody (2)

moczowody (2)

•

pęcherz moczowy

pęcherz moczowy

•

cewka moczowa

cewka moczowa

–

żeńska

żeńska

–

męska

męska

Nerki

NERKI

NERKI

(

(

ren

ren

,

,

nephros

nephros

)

)

NERKI

NERKI

(

(

ren

ren

,

,

nephros

nephros

)

)

•

Położenie - zaotrzewnowo

Położenie - zaotrzewnowo

•

P TH12 – L2/L3 L Th11 – L2

P TH12 – L2/L3 L Th11 – L2

•

powierzchnie – przednia & tylna

powierzchnie – przednia & tylna

•

bieguny – górny & dolny

bieguny – górny & dolny

•

brzegi – boczny & przyśrodkowy

brzegi – boczny & przyśrodkowy

(wklęsły)

(wklęsły)

•

wnęka nerkowa

wnęka nerkowa

•

zatoka nerkowa

zatoka nerkowa

zawiera

zawiera

–

żyłę

żyłę

i

i

tętnicę

tętnicę

nerkową,

nerkową,

–

miedniczkę nerkową

miedniczkę nerkową

–

kielichy nerkowe

kielichy nerkowe

,

,

–

nerwy

nerwy

•

Położenie - zaotrzewnowo

Położenie - zaotrzewnowo

•

P TH12 – L2/L3 L Th11 – L2

P TH12 – L2/L3 L Th11 – L2

•

powierzchnie – przednia & tylna

powierzchnie – przednia & tylna

•

bieguny – górny & dolny

bieguny – górny & dolny

•

brzegi – boczny & przyśrodkowy

brzegi – boczny & przyśrodkowy

(wklęsły)

(wklęsły)

•

wnęka nerkowa

wnęka nerkowa

•

zatoka nerkowa

zatoka nerkowa

zawiera

zawiera

–

żyłę

żyłę

i

i

tętnicę

tętnicę

nerkową,

nerkową,

–

miedniczkę nerkową

miedniczkę nerkową

–

kielichy nerkowe

kielichy nerkowe

,

,

–

nerwy

nerwy

Torebki nerki

Torebki nerki

1.

1.

Włóknista

Włóknista

2.

2.

Tłuszczowa

Tłuszczowa

– wspólna dla nerek & nadnerczy

– wspólna dla nerek & nadnerczy

3.

3.

Powięź nerkowa

Powięź nerkowa

Torebki nerki

Torebki nerki

1.

1.

Włóknista

Włóknista

2.

2.

Tłuszczowa

Tłuszczowa

– wspólna dla nerek & nadnerczy

– wspólna dla nerek & nadnerczy

3.

3.

Powięź nerkowa

Powięź nerkowa

sagittal
section

transverse section

–

kora nerki

kora nerki

:

:

obwodowo, + słupy nerkowe

obwodowo, + słupy nerkowe

–

rdzeń nerki

rdzeń nerki

:

:

pyramidy nerkowe - brodawki

pyramidy nerkowe - brodawki

nerkowe

nerkowe

cewki zbiorcze -

cewki zbiorcze -

kielichy mniejsze – kielichy większe-

kielichy mniejsze – kielichy większe-

miedniczka nerkowa - moczowód

miedniczka nerkowa - moczowód

–

kora nerki

kora nerki

:

:

obwodowo, + słupy nerkowe

obwodowo, + słupy nerkowe

–

rdzeń nerki

rdzeń nerki

:

:

pyramidy nerkowe - brodawki

pyramidy nerkowe - brodawki

nerkowe

nerkowe

cewki zbiorcze -

cewki zbiorcze -

kielichy mniejsze – kielichy większe-

kielichy mniejsze – kielichy większe-

miedniczka nerkowa - moczowód

miedniczka nerkowa - moczowód

•

Część wydzielnicza

Część wydzielnicza

nerki

nerki

NEFRONY

NEFRONY

•

„

„

ciałko nerkowe”

ciałko nerkowe”

•

kłębek (glomerulus)

kłębek (glomerulus)

•

torebka kłębka

torebka kłębka

•

kanaliki nerkowe

kanaliki nerkowe

•

Część wydzielnicza

Część wydzielnicza

nerki

nerki

NEFRONY

NEFRONY

•

„

„

ciałko nerkowe”

ciałko nerkowe”

•

kłębek (glomerulus)

kłębek (glomerulus)

•

torebka kłębka

torebka kłębka

•

kanaliki nerkowe

kanaliki nerkowe

•

Część wyprowadzajaca

Część wyprowadzajaca

nerki

nerki

CEWKI ZBIORCZE

CEWKI ZBIORCZE

•

uchodzą otworkami na

uchodzą otworkami na

brodawkach nerkowych

brodawkach nerkowych

do kielichów

do kielichów

mniejszych

mniejszych

•

Część wyprowadzajaca

Część wyprowadzajaca

nerki

nerki

CEWKI ZBIORCZE

CEWKI ZBIORCZE

•

uchodzą otworkami na

uchodzą otworkami na

brodawkach nerkowych

brodawkach nerkowych

do kielichów

do kielichów

mniejszych

mniejszych

CIAŁKO NERKOWE

CIAŁKO NERKOWE

CIAŁKO NERKOWE

CIAŁKO NERKOWE

TOREBKA Bowmana

TOREBKA Bowmana

TOREBKA Bowmana

TOREBKA Bowmana

KŁ

KŁ

Ę

Ę

BEK

BEK

KŁ

KŁ

Ę

Ę

BEK

BEK

w korze

w korze

w korze

w korze

500-600 l

500-600 l

krwi / dob

krwi / dob

ę

ę

500-600 l

500-600 l

krwi / dob

krwi / dob

ę

ę

180 l moczu

180 l moczu

pierwotnego / dobę

pierwotnego / dobę

180 l moczu

180 l moczu

pierwotnego / dobę

pierwotnego / dobę

Cewka

Cewka

zbiorcza

zbiorcza

Brodawka
nerkowa

Cewka

Cewka

zbiorcza

zbiorcza

Brodawka nerkowa

Unaczynienie nerek

Unaczynienie nerek

Unaczynienie nerek

Unaczynienie nerek

•

T. nerkowa (L1/L2)

T. nerkowa (L1/L2)

•

w zatoce dzieli się:

w zatoce dzieli się:

do 5 tt. segmentowych

do 5 tt. segmentowych

tt.

tt.

międzypłatowe

międzypłatowe

tt.

tt.

łukowate

łukowate

tt.

tt.

międzyzrazikowe

międzyzrazikowe

tętniczki

tętniczki

doprowadzające

doprowadzające

&

&

tętniczki proste

tętniczki proste

•

T. nerkowa (L1/L2)

T. nerkowa (L1/L2)

•

w zatoce dzieli się:

w zatoce dzieli się:

do 5 tt. segmentowych

do 5 tt. segmentowych

tt.

tt.

międzypłatowe

międzypłatowe

tt.

tt.

łukowate

łukowate

tt.

tt.

międzyzrazikowe

międzyzrazikowe

tętniczki

tętniczki

doprowadzające

doprowadzające

&

&

tętniczki proste

tętniczki proste

Drogi wyprowadzajace mocz !

Drogi wyprowadzajace mocz !

Drogi wyprowadzajace mocz !

Drogi wyprowadzajace mocz !

•

cewki zbiorcze

cewki zbiorcze

•

kielichy nerkowe mniejsze

kielichy nerkowe mniejsze

•

............................. większe

............................. większe

•

miedniczka nerkowa

miedniczka nerkowa

•

moczowód

moczowód

•

pęcherz moczowy

pęcherz moczowy

•

cewka moczowa

cewka moczowa

•

cewki zbiorcze

cewki zbiorcze

•

kielichy nerkowe mniejsze

kielichy nerkowe mniejsze

•

............................. większe

............................. większe

•

miedniczka nerkowa

miedniczka nerkowa

•

moczowód

moczowód

•

pęcherz moczowy

pęcherz moczowy

•

cewka moczowa

cewka moczowa

urografia

Nadnercza

Nadnercza

Nadnercza

Nadnercza

•

górne bieguny nerek

górne bieguny nerek

•

b. dobrze unaczynione

b. dobrze unaczynione

•

kora

kora

–

kortyzon, kortykosteron

kortyzon, kortykosteron

–

aldosteron

aldosteron

–

hormony płciowe

hormony płciowe

•

rdzeń

rdzeń

–

adrenalina

adrenalina

–

noradrenalina

noradrenalina

•

górne bieguny nerek

górne bieguny nerek

•

b. dobrze unaczynione

b. dobrze unaczynione

•

kora

kora

–

kortyzon, kortykosteron

kortyzon, kortykosteron

–

aldosteron

aldosteron

–

hormony płciowe

hormony płciowe

•

rdzeń

rdzeń

–

adrenalina

adrenalina

–

noradrenalina

noradrenalina

Moczowody

Moczowody

Moczowody

Moczowody

•

przewody mięśniowe prowadzące mocz z nerki do pęcherza moczowego

przewody mięśniowe prowadzące mocz z nerki do pęcherza moczowego

•

każdy moczowód jest przedłużeniem

każdy moczowód jest przedłużeniem

miedniczki

miedniczki

nerkowej

nerkowej

•

skośnie

skośnie

na m. lędźwiowym mniejszym

na m. lędźwiowym mniejszym

•

w przestrzeni zaotrzewnowej

w przestrzeni zaotrzewnowej

→

→

X naczynia biodrowe

X naczynia biodrowe

→

→

wchodzi do

wchodzi do

miednicy mniejszej

miednicy mniejszej

→

→

uchodzi do pęcherza moczowego

uchodzi do pęcherza moczowego

•

przewody mięśniowe prowadzące mocz z nerki do pęcherza moczowego

przewody mięśniowe prowadzące mocz z nerki do pęcherza moczowego

•

każdy moczowód jest przedłużeniem

każdy moczowód jest przedłużeniem

miedniczki

miedniczki

nerkowej

nerkowej

•

skośnie

skośnie

na m. lędźwiowym mniejszym

na m. lędźwiowym mniejszym

•

w przestrzeni zaotrzewnowej

w przestrzeni zaotrzewnowej

→

→

X naczynia biodrowe

X naczynia biodrowe

→

→

wchodzi do

wchodzi do

miednicy mniejszej

miednicy mniejszej

→

→

uchodzi do pęcherza moczowego

uchodzi do pęcherza moczowego

•

cz.

cz.

brzuszna

brzuszna

•

cz.

cz.

miedniczna

miedniczna

•

moczowody

moczowody

–

–

–

mięśniówka moczowodów,

mięśniówka moczowodów,

–

skurcze mm. gładkich – przepływ moczu

skurcze mm. gładkich – przepływ moczu

–

zastój lub refluks rozwój zakażenia

zastój lub refluks rozwój zakażenia

nerki

nerki

–

co 10 do 15 s mocz jest wydalany do

co 10 do 15 s mocz jest wydalany do

pęcherza przez

pęcherza przez

ujście pęcherzowe

ujście pęcherzowe

moczowodów

moczowodów

•

moczowody

moczowody

–

–

–

mięśniówka moczowodów,

mięśniówka moczowodów,

–

skurcze mm. gładkich – przepływ moczu

skurcze mm. gładkich – przepływ moczu

–

zastój lub refluks rozwój zakażenia

zastój lub refluks rozwój zakażenia

nerki

nerki

–

co 10 do 15 s mocz jest wydalany do

co 10 do 15 s mocz jest wydalany do

pęcherza przez

pęcherza przez

ujście pęcherzowe

ujście pęcherzowe

moczowodów

moczowodów

Unaczynienie moczowodu

Unaczynienie moczowodu

Unaczynienie moczowodu

Unaczynienie moczowodu

•

T. nerkowa

T. nerkowa

•

gałł. od aorty brzusznej

gałł. od aorty brzusznej

•

t. jajnikowa (jądrowa)

t. jajnikowa (jądrowa)

•

T. biodrowa wspólna i biodrowa

T. biodrowa wspólna i biodrowa

wewnętrzna

wewnętrzna

•

t. pecherzowa dolna & t. maciczna

t. pecherzowa dolna & t. maciczna

•

T. nerkowa

T. nerkowa

•

gałł. od aorty brzusznej

gałł. od aorty brzusznej

•

t. jajnikowa (jądrowa)

t. jajnikowa (jądrowa)

•

T. biodrowa wspólna i biodrowa

T. biodrowa wspólna i biodrowa

wewnętrzna

wewnętrzna

•

t. pecherzowa dolna & t. maciczna

t. pecherzowa dolna & t. maciczna

Nephrolithiasis – kamica

Nephrolithiasis – kamica

nerkowa

nerkowa

Nephrolithiasis – kamica

Nephrolithiasis – kamica

nerkowa

nerkowa

HORSESHOE KIDNEY

•

Pęcherz moczowy

Pęcherz moczowy

–

–

–

w miednicy mniejszej, między

w miednicy mniejszej, między

spojeniem łonowym a macicą

spojeniem łonowym a macicą

szczyt

szczyt

• trzon

• dno

–

ujście moczowodów (dno)

ujście moczowodów (dno)

–

ujście wewnętrzne cewki

ujście wewnętrzne cewki

moczowej

moczowej

–

zwieracz wewn. cewki

zwieracz wewn. cewki

moczowej

moczowej

(gładki)

(gładki)

–

zwieracz zewnętrzny

zwieracz zewnętrzny

(pop.

(pop.

prążkowany) wł. m. poprz.

prążkowany) wł. m. poprz.

gł. krocza

gł. krocza

•

Pęcherz moczowy

Pęcherz moczowy

–

–

–

w miednicy mniejszej, między

w miednicy mniejszej, między

spojeniem łonowym a macicą

spojeniem łonowym a macicą

szczyt

szczyt

• trzon

• dno

–

ujście moczowodów (dno)

ujście moczowodów (dno)

–

ujście wewnętrzne cewki

ujście wewnętrzne cewki

moczowej

moczowej

–

zwieracz wewn. cewki

zwieracz wewn. cewki

moczowej

moczowej

(gładki)

(gładki)

–

zwieracz zewnętrzny

zwieracz zewnętrzny

(pop.

(pop.

prążkowany) wł. m. poprz.

prążkowany) wł. m. poprz.

gł. krocza

gł. krocza

Trójkąt

Trójkąt

pęcherzowy

pęcherzowy

•

2 ujścia

2 ujścia

moczowodów

moczowodów

•

ujście wewn. cewki

ujście wewn. cewki

moczowej

moczowej

Trójkąt

Trójkąt

pęcherzowy

pęcherzowy

•

2 ujścia

2 ujścia

moczowodów

moczowodów

•

ujście wewn. cewki

ujście wewn. cewki

moczowej

moczowej

•

U mężczyzn spoczywa na

U mężczyzn spoczywa na

gruczole krokowym

gruczole krokowym

•

między spojeniem a

między spojeniem a

odbytnicą

odbytnicą

•

otrzewna

otrzewna

(trzon)

(trzon)

przydanka (dno i pow.

przydanka (dno i pow.

boczne)

boczne)

•

mięśniówka

mięśniówka

•

błona śluzowa

błona śluzowa

•

tt. pęcherzowe górne

tt. pęcherzowe górne

(od

(od

pępkowej)

pępkowej)

•

tt. pęcherzowe dolne

tt. pęcherzowe dolne

(biodr.

(biodr.

wewn.)

wewn.)

•

U mężczyzn spoczywa na

U mężczyzn spoczywa na

gruczole krokowym

gruczole krokowym

•

między spojeniem a

między spojeniem a

odbytnicą

odbytnicą

•

otrzewna

otrzewna

(trzon)

(trzon)

przydanka (dno i pow.

przydanka (dno i pow.

boczne)

boczne)

•

mięśniówka

mięśniówka

•

błona śluzowa

błona śluzowa

•

tt. pęcherzowe górne

tt. pęcherzowe górne

(od

(od

pępkowej)

pępkowej)

•

tt. pęcherzowe dolne

tt. pęcherzowe dolne

(biodr.

(biodr.

wewn.)

wewn.)

Cewka

Cewka

moczowa

moczowa

–

–

przewód poprzez który

przewód poprzez który

mocz jest wydalany

mocz jest wydalany

z pęcherza m. na

z pęcherza m. na

zewnątrz

zewnątrz

Cewka

Cewka

moczowa

moczowa

–

–

przewód poprzez który

przewód poprzez który

mocz jest wydalany

mocz jest wydalany

z pęcherza m. na

z pęcherza m. na

zewnątrz

zewnątrz

•

Cewka moczowa

Cewka moczowa

żeńska

żeńska

–

3 - 5 cm

3 - 5 cm

–

ujście wewnętrzne

ujście wewnętrzne

w pęcherzu

w pęcherzu

–

ujściem zewnętrznym

ujściem zewnętrznym

uchodzi w przedsionku

uchodzi w przedsionku

pochwy

pochwy

–

posiada

posiada

zwieracz

zwieracz

wewnętrzny

wewnętrzny

(gładki)

(gładki)

–

zwieracz zewnętrzny

zwieracz zewnętrzny

(poprzecznie prążkowany)

(poprzecznie prążkowany)

•

Cewka moczowa

Cewka moczowa

żeńska

żeńska

–

3 - 5 cm

3 - 5 cm

–

ujście wewnętrzne

ujście wewnętrzne

w pęcherzu

w pęcherzu

–

ujściem zewnętrznym

ujściem zewnętrznym

uchodzi w przedsionku

uchodzi w przedsionku

pochwy

pochwy

–

posiada

posiada

zwieracz

zwieracz

wewnętrzny

wewnętrzny

(gładki)

(gładki)

–

zwieracz zewnętrzny

zwieracz zewnętrzny

(poprzecznie prążkowany)

(poprzecznie prążkowany)

•

Cewka moczowa

Cewka moczowa

męska

męska

–

cz. śródścienna

cz. śródścienna

–

cz. sterczowa

cz. sterczowa

–

cz. błoniasta

cz. błoniasta

–

cz. gąbczasta

cz. gąbczasta

–

ujście

ujście

wewnętrzne

wewnętrzne

–

ujscie

ujscie

zewnętrzne

zewnętrzne

na

na

żołędzi prącia

żołędzi prącia

•

Cewka moczowa

Cewka moczowa

męska

męska

–

cz. śródścienna

cz. śródścienna

–

cz. sterczowa

cz. sterczowa

–

cz. błoniasta

cz. błoniasta

–

cz. gąbczasta

cz. gąbczasta

–

ujście

ujście

wewnętrzne

wewnętrzne

–

ujscie

ujscie

zewnętrzne

zewnętrzne

na

na

żołędzi prącia

żołędzi prącia

przewód moczowo-płciowy

przewód moczowo-płciowy

przewód moczowo-płciowy

przewód moczowo-płciowy

cz. śródścienna

cz. śródścienna

cz. sterczowa

cz. sterczowa

cz. błoniasta

cz. błoniasta

cz. gąbczasta

cz. gąbczasta

•

cz. sterczowa

cz. sterczowa

–

przewód

przewód

wytryskowy

wytryskowy

• nasieniowód

+

• przewód

pęcherzyków

nasiennych

•

cz. sterczowa

cz. sterczowa

–

przewód

przewód

wytryskowy

wytryskowy

• nasieniowód

+

• przewód

pęcherzyków

nasiennych