KONSPEKT 20.03.2012

1)Temat: „Wiosna pełna muzyki”.

2)Cele główne:

- utrwalenie piosenki „Złoty kluczyk”

- wprowadzenie nowego pojęcia: muzyka ilustracyjna

3) Cele operacyjne.

Uczeń:

-utrwala piosenkę „Złoty kluczyk”

-definiuje pojęcie „muzyka ilustracyjna”

-wie, na czym polega ilustracyjność utworu

- wymienia środki muzyczne, za pomocą których można odzwierciedlić konkretne zjawiska z przyrody, otaczającej nas rzeczywistości, w muzyce

- poznaje ukryte myśli oraz inspiracje autorów w wybranych utworach

- dokonuje własnych spostrzeżeń na temat wysłuchanych utworów

- rozwija umiejętności muzyczne oraz kształci wyobraznię w swobodnym tworzeniu muzyki

- poznaje nowe utwory muzyczne

- zaznajamia się z utworami muzyki ilustracyjnej

- naśladuje dźwięki z otaczającego nas świata

4) Metody:

- analityczno- percepcyjna

- problemowo- odtwórcza

- problemowo- twórcza

- ekspozycji

- problemowo- analityczna

5) Formy aktywności muzycznej:

- śpiew

- gra na instrumentach

- słuchanie muzyki

- tworzenie muzyki

6) Środki dydaktyczne:

Laptop, głośniki, keyboard, odtwarzacz CD, instrumenty szkolne, karty pracy, kartki z nutami i tekstem piosenki

7) Przebieg lekcji.

Tok lekcji	Sposób realizacji
CZĘŚĆ WSTĘPNA
1.Powitanie uczniów. 2. Sprawy organizacyjne. 3. Powtórzenie informacji.	Przywitanie się z uczniami. Dzień dobry. Określenie porządku lekcji. Sprawdzenie listy obecności. Wyjaśnienie sposobu przyznawania plusów z aktywności. Krótkie utrwalenie, przypomnienie informacji z poprzedniej lekcji.
CZĘŚĆ WŁAŚCIWA
4. Ćwiczenia rozśpiewujące.	Nauczyciel prosi o przyjęcie poprawnej postawy do śpiewu. Dzieci podnoszą się z krzeseł, stoją prosto, nie opierając się o krzesła. Ćwiczenie oddechowe. Dzieci wyobrażają sobie, że stoją w zimnym powietrzu lub że są na spacerze w chłodny wiosenny dzień. Dlatego będą chciały ogrzać sobie ręce. Nauczyciel prezentuje ćwiczenie. Dzieci wypowiadają słowa „hu, hu, ha”. Nabierają powoli powietrze, na każdą sylabę starają się poruszyć brzuchem i wykonać wciągniecie brzucha. Ćwiczenie powtarzane jest kilkakrotnie. Ćwiczenie dykcyjne. Dzieci powtarzają po nauczycielu tekst ćwiczenia początkowo w wolnym tempie. „ Nie wiecznie jest wietrznie”. „Mam serwis w sasanki”. Nauczyciel w trakcie ćwiczenia pokazuje ruchem ręki zwiększenie, przyspieszenie tempa wypowiadanego tekstu. Ćwiczenie intonacyjne. Zapis nutowy.
5. Powtórzenie piosenki.	Nauczyciel rozdaje nuty oraz tekst do piosenki „Złoty kluczyk” Dzieci przyjmują powrotem postawę siedzącą. Nauczyciel zwraca jednak uwagę, aby uczniowie siedzieli prosto, nie podpierali głowy rękami. Nauczyciel wykonuje razem z uczniami przy akompaniamencie piosenkę „Złoty kluczyk”. Jeśli za pierwszym razem nie wszystkie dzieci przypomniały sobie melodię, nauczyciel śpiewa z uczniami piosenkę ponownie. Nauczyciel pyta uczniów czy są chętni, którzy chcieliby zaśpiewać piosenkę indywidualnie lub w duecie?
5. Krótka rozmowa na temat wiosny, wstępem do wprowadzenia nowego terminu muzycznego.	Wysłuchanie fragmentu piosenki „Wiosna” zespołu Skaldowie. Uczniowie mają zwrócić uwagę na słowa, jakie pojawiają się określenia wiosny, na to, co -według autora tekstu piosenki- dzieje się na wiosnę, a także na nastrój panujący w piosence. Po krótkiej rozmowie, nauczyciel wyświetla na ekranie określenie zdarzeń wiosennych, zawartych w piosence. Nauczyciel rozpoczyna krótką dyskusję z uczniami: - Na ekranie widzicie słowa, określenia, jakimi opisał autor wiosnę w piosence. Chciałabym, żebyśmy się zastanowili czy tylko za pomocą słów można opisać wiosnę i zjawiska charakterystyczne dla tej pory roku. Pytania do uczniów: -Co się dzieje na wiosnę? - Co w przyrodzie budzi się do życia? Czy kwitną kwiaty? Jakie rodzaje kwiatów kojarzą się wam z wiosną? - A czy są jakieś zwierzęta, które pojawiają się w Polsce na wiosnę? - Z jakimi emocjami, jakim nastrojem kojarzy się wam wiosna? Czy są pozytywne czy negatywne nastroje? Radość czy smutek, przygnębienie? - A czy uczucia, emocje da się przedstawić za pomocą muzyki? Macie pomysł w jaki sposób można by to zrobić? Jakich instrumentów moglibyśmy użyć, żeby naśladować np. śmiech albo płacz, gwar rozmów. - Na ekranie mamy określenia wiosny z piosenki ,wyrażone za pomocą słów. Czy można w jakiś inny sposób opisać wiosnę? Za pomocą jakich innych środków wyrazu można przedstawić wiosnę, jej oznaki, charakterystyczne zdarzenia? - Czy za pomocą głosu udałoby się naśladować: śpiew ptaków, pękający lód w jeziorze, wiosenny wiaterek, wiosenna mżawka, gwar ludzi pracujących w ogrodzie, robiących wiosenne porządki? - Czy te same zjawiska można przedstawić za pomocą muzyki? Określonych instrumentów? Jakich instrumentów użylibyście kolejno do przedstawienia podanych zjawisk? - A jakie kolory kojarzą się wam z wiosną? Czy kolory dałoby się przedstawić za pomocą muzyki? - Kto z was miałby pomysł, w jaki sposób pokazać żywe, intensywne, jasne kolory, tj.: zielony-jak rosnąca trawa, czerwony, różowy, jak kwitnące kwiaty, żółty-jak żonkile i intensywne słońce? Jakie instrumenty były by to tego odpowiednie? O wysokim brzmieniu, jasnej barwie czy wręcz odwrotnie?
6. Wprowadzenie pojęcia muzyka ilustracyjna.	Nauczyciel prosi uczniów, aby usiedli wygodnie na krzesłach i zamknęli oczy. Zadaniem uczniów jest wysłuchanie fragmentu utworu „Burza” L. van Beethovena. Nauczyciel nie podaje tytułu utworu. Uczniowie mają za zadanie dokładne wsłuchanie się w odtwarzany utwór, mają pobudzić swoją wyobraznie, a następnie opowiedzieć o swoich wrażeniach. -Czy muzyka kojarzyła się im z jakimś zjawiskiem atmosferycznym? - Co wskazywało na to, że jest to deszcz, burza, grzmot piorunów? -Co kompozytor zrobił, zastosował, aby osiągnąć taki efekt? - Czy muzyka była cały czas taka sama? Nauczyciel zwraca uwagę na to, iż burza ma swoje etapy. - Czy można odczuć te etapy w muzyce? -Czy od początku do końca muzyka była głośna, energiczna, budząca napięcie? Czy są jakieś różnice? -Jakie instrumenty wykorzystał kompozytor? Nauczyciel podaje tytuł utworu i informuje dzieci, iż jest on przykładem muzyki ilustracyjnej. Wprowadzenie terminu „muzyka ilustracyjna”. Definicja: Muzyka ilustracyjna- jest to rodzaj muzyki, która poprzez różne środki muzyczne- specyficzne brzmienia różnych instrumentów bądź zestawów instrumentów lub ludzkiego głosu- opisuje, naśladuje zjawiska otaczającego nas świata. Mogą to być np.: odgłosy przyrody, śpiew ptaków, stukot kopyt, miauczenie kota, szum wiatru, szmer strumyka, odgłosy burzy, a także odgłosy cywilizacji: pisk opon, odgłosy rozmów ludzi, tupot obcasów. Na przestrzeni lat kompozytorzy często sięgali po taki rodzaj muzyki. Zainspirowani jakimś zjawiskiem, odgłosami, które ich otaczały, z którymi mieli styczność np. podczas spaceru, starali się je odzwierciedlić, umieścić, pokazać w swoich dziełach, tylko, za pomocą muzyki. Wykorzystywali do tego różnego rodzaju instrumenty. W zależności od tego jaki efekt chcieli uzyskać, specjalnie dobierali instrumenty z ich charakterystycznymi barwami. Nauczyciel tłumaczy definicję wprowadzanego pojęcia. Dzieci otrzymują na kartkach zapisaną definicję wraz z przykładami muzyki lustracyjnej. Nauczyciel odtwarza fragment utworu „Burza” wraz z pokazem slajdów, które mają być odzwierciedleniem obrazów ukrytych w muzyce tego utworu. Nauczyciel wyjaśnia, w jaki sposób kompozytor osiągnął dane efekty, aby ukazać poszczególne elementy, etapy burzy. Nauczyciel podkreśla, iż utwór nie jest jednolity i podsumowuje informacje o cechach muzyki ilustracyjnej. Pokazuje przy pomocy obrazów, jak muzyka Beethovena odzwierciedla konkretne zjawiska, że rzeczywiście muzyką da się pokazać rzeczy z otaczającej nas rzeczywistości.
7. Praca twórcza dzieci.	Nauczyciel dzieli klasę na 3 grupy. Zadaniem dzieci, będzie wykonanie improwizacji, twórczej pracy w wierszem „ Ile głosów w lesie?”. Każda grupa otrzymuje tekst wiersza oraz polecenie od nauczyciela , w jaki sposób ma zilustrować podany wiersz. Grupa pierwsza-wykorzystuje instrumenty, tworzy ilustracje instrumentalną wiersza. Grupa druga- wykorzystuje głos, gesty, mimikę, całe ciało. Grupa trzecia- układa melodię do podanych słów „Gdy się wsłuchasz w leśną ciszę, tysiąc głosów możesz słyszeć: Śpiewa wilga, komar bzyka, świerszczykowi gra muzyka. Strumień nuci swą piosenkę, złota pszczoła leci z brzękiem. Szumią drzewa, dzięcioł stuka, kukułeczka w gąszczu kuka. Bąk kosmaty huczy basem, mała żabka skrzeknie czasem. Stuk! – o ziemię szyszka stuknie. Trzaśnie głucho gałąź sucha. Tysiąc głosów w lesie słyszy, kto uważnie umie słuchać.”
CZĘŚĆ PODSUMOWUJĄCA
8. Podsumowanie informacji.	Uczniowie wypełniają kartę pracy.
9. Ocena pracy uczniów.	3 uczniów, którzy zdobyli najwięcej plusów, otrzymują ocene bdb. Osoba, która najszybciej uzupełni kartę pracy, otrzymuje ocenę bdb.
10. Pożegnanie uczniów.