MAY GRETHE LERUM

NA KRAŃCU TĘCZY

ROZDZIAŁ I

Lyster, wrzesień 1769

Chociaż jesień była taka sama, Reina nie miała żadnych wspomnień o wydarzeniach

dokładnie sprzed roku. Wiedziała, że dzisiaj przypada jesienne Święto Krzyża

∗

1

i że deszcz

jest tak samo ponury jak tamtego dnia...

Nie.

To nie były wspomnienia, to jedynie powracające w przebłysku świadomości same

czyste fakty. Arill okazał się obcy. Był gotów zabić swoje własne dziecko. Objawił się jako

większy łajdak od człowieka, który w przypływie zazdrości zakłuwa nożem rywala. Gorszy

od kogoś, kto zaciska ręce na szyi drugiego i wydusza z niego życie!

Dawało się go przyrównać jedynie do tych nielicznych, najokrutniejszych

zbrodniarzy, którzy odbierali życie własnym dzieciom. Zdarzały się takie przypadki.

Wciąż nie mogła zrozumieć, jak to możliwe, by kiedyś kochała mężczyznę, kryjącego

w sobie tak potworny brak człowieczeństwa.

Ale to już nie było ważne.

Nic już nie było ważne. Dni przychodziły i odchodziły, jeden po drugim, jak zawsze.

Wokół niej ludzie wprost tryskali szczęściem. Matka od powrotu ojca do domu odmłodniała o

dziesięć lat. Siostra, Ingalill, potrafiła poradzić sobie z wyrzutami sumienia i ułożyć życie w

bardzo wygodny sposób, przynajmniej na to wyglądało. Dostała zagrodę, którą jej

przyobiecano, chociaż ze ślubu z Arillem nic nie wyszło. Co prawda nie została gospodynią

na Storlendet, lecz gdy wiosną poślubiła Ingmara Kleivestolen z Feios, otrzymała w podarku

Karlsgârd. Ingmar był wędrownym handlarzem i przybył tutaj z Gudbrandsdalen. Dzięki

jukom pełnym pięknych materii i nowiuteńkich srebrnych brosz prędko wzbudził

zainteresowanie Ingalill.

Reina skarciła się w myśli - przecież aż tak proste to wcale nie było. Ingmar to dobry

człowiek, stale uśmiechnięty i pogodny, zawsze umiał rzucić jakąś dowcipną uwagę o tym, co

się działo. Posiadał też rzadką zdolność nieprzejmowania się niczym, żartobliwego

puszczania oka i łagodzenia uśmiechem złości albo gniewu Ingalill.

Owszem, być może to właściwy dla niej człowiek. Większości ludzi życie jakoś się w

końcu układało.

Tylko jej nigdy.

Nie chciała stać się zgorzkniałą, wiecznie zasmuconą osobą. Starała się nad sobą

1

∗

14 września - (przyp. tłum.).

panować, zwłaszcza od czasu, gdy coraz częściej słyszała uwagi, że teraz jeszcze bardziej niż

dotychczas robi się podobna do matki. A któż chciałby być podobny do swojej matki?

Bez względu na jej kwitnącą urodę, bez względu na mądrość i szacunek, jakim się

cieszyła...

Reina nie chciała.

Bacznie więc się wystrzegała, nigdy nie pokazywała kamiennej twarzy ludziom,

których nie znała. Wargi same rozciągały jej się w uśmiechu, a głos brzmiał czysto,

przyjaźnie. Ba, niekiedy czuła nawet lekkie wibracje w ciele, a to oznaczało, że się śmieje. W

lustrze dostrzegała także, że oczy ma pełne życia, tak samo głębokie, ciemnoniebieskie, tak

samo otoczone gęstymi rzęsami.

Ale osoba, którą widziała w zwierciadle, to nie była ona.

Miała świadomość, że w jej pogodnym, tętniącym życiem ciele gdzieś w głębi tkwi

ciemna, zimna, stroniąca od ludzi dusza.

Ubrana była w koronki, spływały na wąskie ramiona, odciągając całą uwagę od bladej

skóry, od równie bladych warg. Lecz jej oczy błyszczały szczęściem: niosła tacę.

Arill uniósł się, wbijając mocno łokcie w miękki materac.

- Niech Bóg błogosławi taki piękny poranek, mój mężu! Usmażyłam kotleciki z jajek,

te, które tak lubisz. Spójrz, jest też do nich słoninka i świeże, przecedzone mleko...

Nie mógł powstrzymać się od uśmiechu. Tak ślicznie teraz wyglądała, cała w

koronkach, które dostała w prezencie ślubnym przed rokiem. Uderzyło go to, zastanowił się.

Przed rokiem?

Tak, niedługo będzie już rok. Dzisiaj jesienne Święto Krzyża, a rok temu w ten dzień

pastor ogłosił ich zapowiedzi. A więc dlatego tak się dziś dla niego wystroiła...

- Moje kochane kaczątko! Nie powinnaś sprawiać sobie tyle kłopotu. Wiesz przecież,

że rano zwykle nie bywam głodny...

Postawiła tacę obok niego na szerokim łóżku i sama wsunęła się pod okrycie. W

drobnym ciele nie było ani śladu ciepła. Uścisnął ją.

- Jesteś dla mnie za dobra, moja mała kaczuszko... Uśmiechnęła się szczęśliwa, gdy

lekko pocałował ją w czoło.

- Dla ciebie nikt nie może być za dobry. Zasługujesz na o wiele, wiele więcej... Nigdy

nie zdołam ci się odwdzięczyć, Arillu.

Zdusił westchnienie.

Wyraz jej piwnych błyszczących oczu niekiedy działał mu na nerwy. Była tak

nieznośnie łagodna i wdzięczna za każdy najmniejszy drobiazg! Patrzyła na niego z takim

uwielbieniem, jakby to sam Zbawiciel we własnej osobie leżał obok niej i pozwalał sobie

dogadzać jajecznymi kotletami ze słoniną...

- A może wolałbyś raczej piwo? Pokręcił głową.

- Nie, nie, to i tak wspaniałe śniadanie. Chyba jednak mimo wszystko jestem głodny!

Nikt inny nie potrafi tak przyrządzić kotlecików jak ty, moje kaczątko!

Uśmiechnęła się zadowolona.

- Jedz teraz, a ja zaraz przyniosę ciepłej wody do miednicy...

Już podrywała się z łóżka. Arill wyciągnął do niej rękę, przytulił ją do siebie.

Popatrzył w okrągłe oczy i rzekł z uśmiechem:

- Oby ten dzień był szczęśliwy, żono... Mieliśmy dobry rok, odkąd pastor ogłosił nasze

zapowiedzi.

Z powagą skinęła głową.

- Lepszego nigdy nie przeżyłam.

- Jesteś pewna? Zadowolona?

- Żaden inny człowiek nie ma więcej powodów do radości niż ja - wyznała.

Puścił ją, uśmiechnęła się miękko.

- Pomyśleć tylko, że pamiętałeś... Spróbował kotleta.

- Oczywiście, że pamiętam - odparł, lecz nie potrafił popatrzeć jej prosto w oczy.

Zamiast tego jął nakładać sobie smażone kawałeczki słoniny i skoncentrował się na jedzeniu.

Tamten dzień nie był wart wspomnień, a mimo to napłynęły do niego, stał się wobec nich

bezbronny, bo ona wyszła z pokoju.

To było takie proste. Thora, jego wierna służąca, niezauważenie przejęła gospodarskie

obowiązki Ingalill, z których tej albo się nie chciało, albo też nie potrafiła się wywiązać.

Thora wszystkim tak dobrze się zajęła, chociaż w pojedynkę nie miała możliwości utrzymania

domu w takim porządku, jakby tego pragnęła. Potem się zaręczyła. Pewnego dnia zaś parobcy

znaleźli ją całą we łzach: narzeczony ją porzucił. Cała ta historia była naprawdę przykra,

mężczyzna bowiem, który ją zostawił, nie zadowolił się dyshonorem, jakim i tak już było

złamanie danego słowa: rozpuścił jeszcze po wsi plotki, że Thora nie nadaje się na żonę i w

następstwie tego nigdy też nie będzie mogła zostać matką.

Arill nie przejmował się niemądrym gadaniem. Thora, która wydawała się silna i

sprężysta, gdy trzepała z kurzu ciężkie baranice, okazywała się jednak spłoszonym drżącym

pisklęciem, gdy tylko ktoś próbował się do niej zbliżyć.

Cóż za dureń z tego człowieka! Był o całe cztery lata starszy od Arilla, lecz

postępował jak szczeniak.

Nieszczęsna Thora... ona także była o wiele starsza od Arilla, lecz różnica wieku nie

rzucała się w oczy. Policzki miała gładkie i delikatne, a drobne usta blade i wąskie.

Oczy Thory były ciemne, piwne, a włosy splatała zawsze w równy, ciasny warkocz,

który zwijała na karku. Gdy po raz pierwszy w dzień wesela zobaczył je rozpuszczone, musiał

przyznać, że jest piękna. Wtedy policzki zabarwił jej też rumieniec, a wargi zaczerwieniły się

i nabrzmiały, gdy przyciskała je do krawędzi misy z piwem, przepijając do narzeczonego.

Ale w dzień zapowiedzi dokładnie przed rokiem...

Zapamiętał tamto ostre uczucie, zachował w pamięci własne pełne rozpaczy myśli.

Chyba nie wiedział, co czyni, obiecując Thorze małżeństwo. A może jednak wiedział? Może

było to desperackie posunięcie, ostatnia resztka nadziei, że zdoła poruszyć Reinę?

Ona tam była, wiedział, że będzie. Mieli się pobrać tego dnia, lecz to inna para

otrzymała błogosławieństwo w starym kościele Dale.

Potem ogłoszono zapowiedzi. Patrzył na Reinę, gdy pastor je odczytywał. Stała

chłodna i obojętna, nie zdradziła żadnego uczucia nawet miną.

Najgorsze jednak, że ciężko opierała się o obcego mężczyznę i ściskała jego dłoń.

Wtedy zrozumiał.

Prawdą było więc to, co gadali ludzie.

Na Vildegârd mieszkał jakiś obcy o długich czarnych włosach. Był czeladnikiem wraz

z bratem Reiny. Podobno nieślubne dziecko jakiegoś szlachcica. Podobno mieszkał w

baronii...

Arill zacisnął wtedy szczęki, starał się nawet nie mrugnąć.

Gdy pastor odczytywał ostatnie zalecenia dla młodej pary, a z oczu Thory popłynęły

łzy czystego, niczym nie zmąconego szczęścia, Arill stał prosto, nie mogąc oprzeć się

wrażeniu, że został oszukany.

A więc to nie tylko ta nieszczęsna historia z kłamstwem Ingalill, nie tylko to, że był

dostatecznie zrozpaczony, by przynieść jej środek, mający zabić w niej dziecko.

O, nie, Reina rozgrywała swoją własną grę. Okazała się jedną z tych, co to zawsze

starają się mieć jakiegoś mężczyznę w zanadrzu.

Nigdy by jej o to nie posądzał, była przecież taka nieśmiała, a jednocześnie całą sobą

okazywała surowość wobec młodych chłopców i większość z nich, rozumiejąc to, potrafiła

trzymać się od niej z daleka. Ta czarnowłosa dzika kotka nie była stworzona do wesołości i

śmiechu. Być może w pewnym stopniu odziedziczyła urodę po swojej prababce Marji, lecz

ani krztyny skłonności tamtej do zabawy.

Kochał ją.

Wiedział, że zawsze tak będzie.

Arill Storlendet spostrzegł powracającą żonę, wciąż całą w koronkach. Przy łóżku

zamknęła oczy, policzki lekko jej się zaczerwieniły. Niezgrabnie rozsunęła na boki szeroką

koszulę, pragnęła ofiarować mu jeszcze jeden podarunek.

Wzruszyła go tym, wiedział bowiem, jak wiele ją to kosztuje. Była nadzwyczaj

nieśmiała, pół roku zabrało mu przekonanie jej, że nie musi się tego obawiać. Że on jest inny

niż jej poprzedni narzeczony.

Na początku zastanawiał się, czy to właśnie nie z powodu krążących o Thorze plotek

zdecydował się jej oświadczyć, plotek o tym, że jest zimna i niezdolna do pożycia

małżeńskiego. Gdyby okazały się prawdą, przynajmniej nie miałby okazji do przywoływania

wciąż żywych i bolesnych wspomnień o namiętności Reiny.

Prędko jednak się zorientował, że Thora wcale nie jest zimna.

Po prostu nieprawdopodobnie wystraszona i niesłychanie wprost nieśmiała.

Niemal jak dumny nauczyciel, który widzi, że jego niepewny uczeń wykazuje się

wielką wiedzą, obserwował jej niezgrabne próby, by go skusić.

Była taka słodka.

- Moje małe kaczątko - mruknął z zamkniętymi oczyma, gdy przycisnęła do niego

nagie piersi.

Przyjemnie było ją pieścić, czuć owo niezłomne zaufanie, jakim go obdarzyła.

Czułość zaczęła mieszać się z żądzą, lecz nigdy w pełni nie pozwolił jej się porwać.

Głaskał żonę, przemawiał ściszonym głosem, a ona zaraz głęboko wzdychała z tęsknoty i

szczęścia.

Biedna mała...

Być może prawdą było jej wyznanie, że większego szczęścia nigdy nie mogła

oczekiwać. On stał się jej zbawcą, ona zaś ocaliła go od samotności, pozostawiającej miejsce

dla zbyt wielu myśli.

Jej drobne piersi nie przypominały biustu Reiny. Miała proste, smukłe ciało i wąskie

biodra. Wprawdzie mięśnie ud były mocne i sprężyste, lecz nie tak obfite jak Reiny, gdy

objęła go nogami...

Jej włosy nie pachniały lawendą, bił od nich słodkawy zapach lekko zjełczałego

tłuszczu - mieszanki, której używała, by wyglądały na gęściejsze.

Ucałował ją w same usta, lekko, delikatnie. Thora aż się zachłysnęła tym

pocałunkiem. Pozwolił, by dostała to, czego chciała, lecz bez pośpiechu.

Właściwie jakby nieobecny wszedł w nią i zamknął oczy, gdy gwałtowna słodycz

wypełniła lędźwie.

Tym miał się zadowolić.

Krótkimi momentami nieświadomości, z rozwodnionym smakiem miłości w ustach.

I tak aż do końca życia.

Odkąd w szpitaliku przestano przyjmować pacjentów, dni na Vildegârd nie upływały

już w takim pośpiechu. Decyzja Johanny o tym, że od tej pory wykonywać będzie tylko

obowiązki położnej, nie została zbyt dobrze przyjęta. Ludzie wiedzieli jednak, że jeśli zdarzy

się wypadek, ona i tak zrobi swoje. Większość pojmowała, że jej oświadczenie przeznaczone

było głównie dla mieszkańców innych wiosek, przybywających tu z daleka, zajmujących jej

czas i stawiających wielkie wymagania. Ludziom wydawało się, że Johanna jest w stanie

uleczyć ich z absolutnie wszystkich możliwych plag, w dodatku chodziły słuchy, że nie każe

sobie przy tym słono płacić. Znalazło się więc wielu takich, którzy uznawali, że lepiej wybrać

się do niej, aniżeli tracić grosz u innych.

Johannie jednak niełatwo przychodziło odprawianie z kwitkiem tych, którzy wciąż

jeszcze się zjawiali. To zadanie spoczęło wreszcie na parobku. Bacznie przyglądał się

ludziom, mrużąc oczy, a do Johanny dopuszczał zaledwie nielicznych.

Reina uważała, że dni jej się dłużą.

- Dlaczego, nawet jeśli sama chcesz trochę spokoju, nie pozwolisz, żebym ja

pracowała? Chętnie dowiedziałabym się czegoś więcej o chirurgii, chciałabym, żebyś

nauczyła mnie wszystkiego, co sama umiesz o lekarstwach i nowych odkryciach.

- Poczytaj więc listy Remmermanna. Cały strych pełen jest notatek i prac naukowych.

- Ależ, mamo... Lepiej, żebyś ty mi wszystko sama pokazała. Nawet jeśli nie masz

innego powodu, dla którego chciałabyś przyjmować chorych, to mogłabyś chyba to zrobić po

to, żebym ja się czegoś nauczyła?

- Dość już umiesz - oświadczyła Johanna krótko. - Więcej niż dość, Reino. W życiu

młodej kobiety powinny być ważniejsze rzeczy aniżeli wrzody i konwulsje gorączkowe!

Reina milczała.

Znów się zaczyna. Johanna tak bardzo wszystkim się przejmowała, a od lata

nieprzerwanie marudziła o tym, że Reina powinna więcej spotykać się z młodymi ludźmi,

chodzić na tańce organizowane koło Dosen, przyjmować nieliczne zaproszenia na przyjęcia i

uroczystości weselne, które mimo wszystko otrzymywała.

Ale Reina nie chciała. Wyprawiała się za to konno na dalekie przejażdżki, niekiedy

razem z ojcem. Dużo też przesiadywała, zajęta lekturą, na wielkim kamieniu za stodołą, gdzie

było jej ulubione stale miejsce, dopóki słońce przygrzewało.

Albo też chowała się w maleńkiej alkowie, czytała, notowała, z pozoru całkowicie

pochłonięta medycznymi księgami. Johanna podsunęła jej nawet kilka dość frywolnych

powieści, które niedawno ukazały się drukiem w Kopenhadze. Córce jednak podobały się

jedynie opowieści Swifta o podróżach Guliwera i historia słynnego Robinsona Crusoe

napisana przez Defoe. Johanna także kochała te książki.

Ale czy Reina przeczytała którąś z nowych książek - nie wiedziała. Dziewczyna

połykała natomiast pisma ulotne, gazetki, nawet wtedy, gdy miały już trzy albo i sześć

miesięcy, zanim do nich dotarły.

Ravi się nie martwił. Wieczorami gładził Johannę po włosach, mówiąc, że ścieżka

życia Reiny na pewno będzie się tworzyć w miarę, jak dziewczyna będzie po niej kroczyć.

Johanna starała się zarazić od niego spokojem, lecz to nie było łatwe.

- Boję się o nią. Po tym, co się stało z Arillem... To wszystko moja wina. Dlaczego nie

mogłam głębiej ukryć tego listu? Dlaczego ona musiała go znaleźć?

Ravi westchnął. Czytał już tę część długiej notatki sporządzonej przez Remmermanna,

opisującego nowe prawo i karę, jaka czekała tych, którzy rozsiewali dziedziczne choroby

poprzez małżeństwo.

- Nie byłoby chyba lepiej, gdyby znalazła go po ślubie? Gdyby prawnie się z nim

rozwiodła, ponieważ nosi w sobie tę krew?

- Zastanawiam się, skąd to się mogło wziąć? - westchnęła Johanna. - Wszak ród z

Bergaheim przez wiele lat żył w spokoju i nikt nigdy nie słyszał, by ktokolwiek z nich

wykrwawił się na śmierć...

- To było już tak dawno. Oni żyli w odosobnieniu. Któż może wiedzieć, ile dzieci

przyszło na świat z takimi uszkodzeniami, ile pochowano tam na górze, bez chrztu czy też

błogosławieństwa pastora?

Johanna pokiwała głową zamyślona.

- Masz rację, lecz gdybyśmy tylko wiedzieli więcej... wówczas być może udałoby się

rozwikłać tę zagadkę, znaleźć lekarstwo, które mogłoby uzdrowić takie dzieci, jak nasz mały

Vetle.

Ravi poczuł ukłucie w sercu.

Johanna to zauważyła, podniosła głowę, położyła dłonie na jego policzkach.

- Ach, Ravi, to takie smutne, że nigdy go nie ujrzałeś. Był taki śliczny... Podobny do

ciebie. Takie dobre dziecko...

Ravi mógł jedynie kiwać głową.

- Wiem. Nigdy sobie nie wybaczę tego, że go nie widziałem.

Milczeli.

Właściwie nigdy nie rozmawiali o tym, co mu się przydarzyło przez te dziesięć lat,

gdy był poza domem. Johanna wiedziała, że Raviego więziła zła kobieta, że przez wszystkie

te lata grupa chorych na umyśle ludzi przetrzymywała go w zamknięciu w piwnicy. Nie mo-

gła pojąć, jak człowiek jest w stanie przeżyć coś takiego. No tak, dla zwykłego człowieka to

na pewno niemożliwe, ale Ravi nie był przecież zwyczajny. Jego myśli potrafiły wzlatywać.

Posiadł zdolność przebywania ciałem w jednym miejscu, duchem zaś w zupełnie innym...

Opowiadał jej o tym.

O tym, jak przestał wreszcie liczyć dni i tygodnie, jak czas przestał dla niego istnieć.

Johanna wierzyła, że w jego przypadku to możliwe. Dobrze jednak wiedziała, że sama

na jego miejscu by oszalała. Tkwić w odosobnieniu przez tyle lat, mając jedynie własne myśli

za towarzystwo, nawet bez jednej książki, przy której można by się rozerwać... To tortura,

tortura nie do wytrzymania!

Ów zły czas odcisnął na nim piętno.

Lecz w jakiś cudowny sposób ten pobyt w zamknięciu wypolerował te strony jego

charakteru, które najbardziej kochała. Nabrały teraz jakby nowego blasku, pojawiły się w

Ravim cechy, za którymi tak tęskniła, a w których ujawnieniu - przyznawała to dopiero teraz -

ona sama była największą przeszkodą. Objęła go tak mocno, jak tylko potrafiła.

- Nigdy więcej - szepnęła. - Już nigdy więcej nie odejdziesz ode mnie, choćby nawet

na jedną jedyną noc.

Ravi pochwycił jej słowa wargami.

- Nigdy więcej - obiecał, tuląc się do jej ust. Przymknęła oczy, by móc lepiej napawać

się owym czystym zapachem bliskości, jakiego nie znajdowała u nikogo innego. Pogładziła

go po twarzy, każda jej linia była już teraz dobrze znajoma. Każdy jej łuk, każde wgłębienie.

Podrapała paznokciami zarost pod szczęką. Chociaż Ravi golił się dzisiaj rano, broda wy-

dawała mu się rosnąć teraz szybciej niż przedtem.

Poczuła, jak jego ciało się napina, gdy powiodła dłonią po ramionach w dół pleców,

po uszkodzonym biodrze.

- Chodźmy spać - szepnęła. On roześmiał się cicho.

- Tak, chodźmy...

Siedziała obrócona plecami do męża, gdy to powiedziała:

- Wydaje mi się, że na wiosnę będzie nas więcej. On się nie poruszył. Szczupłe plecy

pochylały się przy pracy, naprawiał grabie przed żniwami. W izbie unosił się zapach tłuszczu,

smażyła na obiad soloną słoninę.

Prędko opłukała łyżki po kapuśniaku.

On wciąż jeszcze nie odpowiadał, czyżby jej nie słyszał?

W oczach zakręciły jej się łzy, szemranie w piersi było niczym echo owego zawsze

niespokojnego uczucia w podbrzuszu, boleśnie pulsowało. Znała już te objawy. Znów

spodziewała się dziecka, a przecież najmniejszy chłopczyk wciąż jeszcze wisiał u jej piersi,

gdy tylko znalazła wolną chwilę. Odwrócił się powoli.

- Nie dasz rady. Przygryzła wargę.

Że też powiedział właśnie to! Naprawdę nie rozumiał, jak bardzo potrzeba jej

pociechy.

Podniósł się w końcu, odłożył zęby grabi, które wbijał w równym rządku.

Podszedł do niej, wziął w objęcia.

- Tak się boję - powiedziała.

On stał tylko i trzymał ją za ramiona. Wreszcie mocno nabrał powietrza.

- I z tym jakoś sobie poradzimy - zapewnił cicho.

- Kittil ma dopiero jedenaście miesięcy... a inne... Inne...

- Potrzebują matki. Uważaj teraz na siebie, jakoś sobie poradzimy. Wspólnymi siłami.

Zaszlochała, wsparła się o niego. Właśnie te słowa tak bardzo chciała usłyszeć.

Podniosła wzrok na jego zmęczoną twarz, zauważyła, że słońce spaliło go tego lata,

skóra wyglądała, jakby cala była jednym wielkim strupem.

- To już będzie dwunaste. Tyle samo, ilu było apostołów...

Mężczyzna uśmiechnął się z przymusem.

- Tak, tyle, ilu apostołów.

ROZDZIAŁ II

Zawsze miała doskonałe wyczucie kierunków i już będąc dzieckiem, bez trudu

odnajdywała drogę, zanim jako tako jej ją opisano. Dziś było jeszcze łatwiej, bo przecież

mimo wszystko znalazła się w znajomych okolicach. Świetnie pamiętała tamten skalny nawis

i teraz, gdy zbliżała się do właściwej doliny, rozpoznawała nawet osobliwe cechy górskiego

powietrza.

Kobieta większą część drogi przebyła konno w samotności, lecz przez ostatnie dwa

tygodnie musiała przemieszczać się na piechotę. Na szczęście pewien człowiek przewożący

smołę podwiózł ją kawałek łodzią, w ten sposób dotarła aż do Marifjora, a stamtąd droga była

już łatwa. Podążyła starą ścieżką w górę Engjadalen, a gdy ta się skończyła, kobieta i tak

wiedziała, którędy ma iść. Rozpoznawała formacje skalne, pamiętając, że szczyty Molden i

Sveidalsnosi to doskonałe punkty orientacyjne.

Minęła Seljesete i teraz przed sobą z prawej strony miała Fivlenosi.

Dzień był wilgotny i przenikliwie chłodny. Tu, wysoko, chmury groziły deszczem, a

jeśli szczęście przestanie jej sprzyjać, to jeszcze spadnie śnieg, już teraz, we wrześniu.

Szczęście przestanie jej sprzyjać?

Och, nie, musiała przyznać, że ta podróż minęła jej łatwiej, niż mogła się tego

spodziewać. Devla była dla niej łaskawa. Kobieta z każdym dniem nabierała coraz większej

pewności: dotrze do celu.

I dokona wielkiego dzieła, które zapewni jej należne miejsce wśród Ludu.

Wędrowała szybkim krokiem, wśród czerwieni i żółci wrzosów. Całe góry wprost

iskrzyły kolorami, a na niedużych jeziorkach widać było ptaki zbierające się przed odlotem na

południe.

Czuła pokrewieństwo łączące ją z tymi ptakami. Niemalże wyczuwała napięcie w ich

trzepoczących się sercach: czy i w tym roku poradzą sobie w podróży? Czy zdołają odnaleźć

ciepłe, tętniące życiem miejsca na południu, dzięki którym ocalą życie?

Jednego nie mogła pojąć:

Dlaczego wracają do tego zimnego, niegościnnego kraju, pełnego ludzi, którzy są

gaije.

No cóż, niektórzy z nich są na pewno dobrzy.

Na spotkanie z nimi nawet się cieszyła.

Co też powie ów czarnowłosy mężczyzna o sercu, które mogła ująć w dłonie?

I ta jego mała mądra córeczka, czy żyje jeszcze?

Tym razem nie muszą jej ukrywać, tym razem przybywała, by prosić ich o pomoc. Nie

była ubrana w strój Ludu, miała na sobie dość nowoczesny kostium podróżny. Zamierzała

powiedzieć, że nie przybywa w pojedynkę, lecz jej towarzysze zatrzymali się w pewnym

oddaleniu. Nie musi wcale zdradzać, że przywędrowała przez góry, zresztą być może

niemądrze robi, idąc tędy sama.

Ale Tindir nigdy nie czuła się zbyt dobrze w łodzi.

Wolała raczej z mozołem przedzierać się przez górskie płaskowyże, aniżeli spędzić

bodaj jedną noc w rozkołysanej drewnianej skorupce na niebezpiecznej wodzie.

Tacy już byli oni, z Ludu.

Nie znała wśród nich nikogo, kto umiałby pływać.

Na cóż im zresztą ta umiejętność, woda jest dla ryb, a kto chciałby być rybą?

Uśmiechnęła się do siebie. Powróciło do niej odległe wspomnienie z dzieciństwa:

Tamos, zrozpaczony, przyszedł do Kirvi Telekki błagać ją o radę. Włosy zaczęły mu

wypadać!

A wszyscy przecież wiedzieli, że jeśli tak się stanie, to człowiek w kolejnym życiu

odrodzi się pod postacią ryby.

Telekka dała mu maści, lecz ważniejsze były odprawione przez nią modlitwy i rytuały.

Powiedziała też, że nie może dopuścić, by światło księżyca padło mu na głowę...

Tutaj!

Bez trudu rozpoznała skupisko letnich zagród, położonych w górnej części doliny.

Schodzenie w dół mogło być trudne, ale przesunęła kraj spódnicy od tyłu między nogami i

zawiązała go w pasie. Na spory węzełek, który dźwigała przez całą drogę, już nie zważała.

Podczas długiej podróży stał się jakby jej częścią, ciężarem własnego ciała.

Letnie zagrody opustoszały, nic w tym dziwnego.

Popatrzyła w niebo, zorientowała się, że już niedługo zapadnie wieczór. Może lepiej

byłoby, gdyby tu się teraz zatrzymała na nocleg? Miałaby wówczas dach nad głową, mogłaby

przenocować w którejś z małych szop. Na pewno są teraz pełne świeżego, pachnącego siana.

Bacznie rozejrzała się dokoła, biegiem pokonując podwórze. Trawa rosła tu gęsta i

zielona, była jednak dziwnie równa, wypasiona. Pastwiska mogłyby zostać skoszone jeszcze

raz, dość tu było trawy dla kilku krów.

Przypomniała sobie jednak, że ci ludzie, gaije, wierzą, iż zimą mieszkają tu demony i

stwory z zaświatów. Pewnie myślą, że do nich należy też pastwisko!

Przeniknął ją dreszcz, nigdy jeszcze nie widziała demona gaije, lecz wcale nie była

gotowa przysiąc, że takie nie istnieją.

Czym prędzej sięgnęła po amulet, który zawsze nosiła przy sobie.

- Dobra Devlo, Alaho, Słońce i Księżycu... Kirvi Telekko, na twą wieczną duszę,

chroń swoje dziecko przed złą wolą obcych mocy...

Zaraz też się uspokoiła. To działało za każdym razem, wystarczyło jedynie, że

dotknęła amuletu, a przed oczami stawała jej pomarszczona twarz Telekki i na widok

uśmiechu w prastarych oczach natychmiast ogarniał ją spokój.

Bez trudu odsunęła antabę w drzwiach.

Tak, pachniało tu zapomnianym latem. Siano było suche i delikatne, upchnięte w

sąsiekach od samej podłogi. Będzie miała miękkie, wygodne posłanie.

Zjadła co nieco z zapasów, kupionych od przewożącego smołę, i zamknęła oczy.

Z gór nie dobiegał żaden dźwięk.

Chociaż czy to nie szemrze gdzieś strumień?

A może to trzepot skrzydeł pod ciemniejącym niebem?

W szopie było o wiele ciszej. Być może wokół krążyły zwierzęta, lisy i szczury, jakieś

drobne gryzonie, a może nawet, i niedźwiedź, ale ona ich nie słyszała.

Tu nie szeleściło, nie skrzypiało i nie zgrzytało tak jak w miejscu, w którym czuła, że

jest w domu.

Ani jednego świerszcza.

To było niemal najgorsze, ta cisza, która otaczała ją, gdy układała się do snu w tej

krainie na północy.

Może właśnie dlatego miała tutaj taki dziwny sen? Ujrzała siebie samą idącą po

śladach innej kobiety, obie ścigały połyskującego srebrem sokoła.

Reina słuchała dawnych dźwięków dobiegających z sypialni rodziców, aż wreszcie

sobie przypomniała: przecież oni już tam nie sypiają! Przenieśli się na górę, gdy tylko

przebudowa dobiegła końca.

Ale dźwięki zostały. Odgłosy miłości.

Czyżby utkwiły jej w uszach?

Otuliła się przykryciem. Nie wyciągnięto jeszcze zimowych kołder, ale w pokoju było

ciepło. Zadrżała.

Nie chciała słuchać tego echa, nie chciała, by przywoływało wspomnienia, zapachy i

zapomniane tęsknoty.

Ale tak właśnie było. Przed oczami stanęła jej twarz Arilla, była niemalże w stanie

wyczuć jego ciało wyciągnięte obok niej w łóżku. Słyszała jego lekki oddech, odgłos warg,

gdy tuliły się do jej ust i do innych wrażliwych miejsc na ciele.

Nie.

Poderwała się, zapaliła lampę.

Usiadła, żeby poczytać.

Ale wzrok widać miała zmęczony, litery bowiem wirowały jej przed oczami jak

roztańczone owady, aż zakręciło jej się od tego w głowie. Zimne fale spłynęły od karku po

plecach wzdłuż kręgosłupa, w piersi zapiekło. Przyłapała się na tym, że wstrzymuje oddech.

To teraz nadejdzie.

Już się nie bała, wiedziała, że od tego nie umrze. Raczej ogarniać ją będzie coraz

większa ciekawość. Musi istnieć jakiś klucz do niezrozumiałego języka obrazów. Musi istnieć

jakaś możliwość odczytania tych koszmarnych wizji, wykorzystania ich w jakiś sposób.

Ale ona ich nie pojmowała. Widziała dziwaczne urządzenia, połyskujący metal.

Ptaszyska wielkie niczym domy i wozy z rozdziawionymi paszczękami. Pożerały ludzi.

Widziała krew.

Potem obrazy się zmieniły, zobaczyła drobną kobietę, samą na pustkowiu. Okolica

wyglądała jak przysypany śniegiem płaskowyż, lecz śnieg był złocisty, niczym piasek?

Kobieta ciągnęła jakąś paczkę, coś w rodzaju worka? Reina zorientowała się wreszcie,

co to jest. To było dziecko w worku z brzucha jakiegoś zwierzęcia.

Dziwne.

Mogła myśleć, choć przed oczami wciąż przelatywały jej nowe obrazy. Nie była

nieprzytomna, nie zatonęła wśród groźnych wirów, jak to zwykle bywało.

Mogła myśleć.

W pokoju były dwie Reiny!

Jedna ta, która wiła się bezradnie wśród wszystkich tych dziwacznych wizji, i druga,

której żal było tej pierwszej i która patrzyła na obrazy niczym na cienie na ścianie.

Poczuła, że serce mocno jej wali. Pozwoliła, by obrazy przepływały niczym rzeka.

Lecz ona się w niej nie kąpała.

Rankiem następnego dnia Reina obudziła się z rozsadzającym piersi nowym

uczuciem. Coś się wydarzyło. Coś dziwnego. Coś, dzięki czemu wszystko może stać się

łatwiejsze.

Odnalazła drogę, która mogła wyprowadzić ją z całego tego bólu. Postanowiła

pomówić o tym z ojcem.

Prędko naciągnęła odświętne ubranie, które nosiła poprzedniego dnia. Nie miała

dzisiaj w planie żadnych ciężkich prac, w dodatku bardzo podobała jej się ta sukienka z

czerwonym wełnianym stanikiem. Przypominała suknie, w które stroiły się inne młode

kobiety, a wzdłuż brzegu spódnicy biegł skomplikowany ozdobny haft. Na bielutkiej koszuli

nie było ani jednej plamki, ją także postanowiła więc włożyć, a na koniec spięła się szerokim

pasem ze srebrną sprzączką. Włosy prędko splotła w gruby warkocz i na głowie zawiązała

chustkę.

Słońce na niebie było blade i dalekie, ale powietrze sprawiało wrażenie niemalże

niebieskiego.

Znalazła Raviego tam, gdzie spodziewała się go zastać: przy wielkim kamiennym

stole na podwórzu. Siedział z jedną nogą wyprostowaną, wiedziała, że zwykle rano odczuwa

w niej ból. Przypuszczała, że zimą może być jeszcze gorzej.

Przez moment, ukryta za podwórzowym drzewem, przyglądała się ojcu.

Był przystojnym mężczyzną i pięknie dźwigał swój wiek. Niemalże tak samo jak

Marja... We włosach miał kilka siwych pasm, zwłaszcza przy skroniach czerń wyblakła. Ale

teraz spod czarnego kapelusza spadał na ramiona tylko kruczoczarny koński ogon. Ravi

przeżuwał coś, być może ostatni kawałek suszonego śledzia jeszcze ze śniadania. Potem

splunął, przywołał kota.

Ponad nim na tle turkusowoniebieskiego nieba podwórzowe drzewo zdawało się

płonąć niczym ogień.

Reina patrzyła, jak ojciec porusza chorą nogą pod stołem. Widać było, że odczuwa

ból, ale to przejdzie, jak tylko wyruszy na swą codzienną poranną przechadzkę, zaraz będzie

równie zwinny i sprężysty jak kiedyś.

Wstrzymała oddech, skupiła wzrok na biodrze ojca. Poczuła ogarniające ją ciepło,

powietrze zadrżało. Ravi wolno odwrócił głowę, dostrzegł córkę.

- O, to ty...

Reina uśmiechnęła się, podeszła do niego, usiadła na stojącej przy stole ławce.

- Dobrze się czujesz, ojcze? Skinął głową.

- Doskonale! Ty za to wyglądasz blado, moja kochana. Źle spałaś?

Reina wtuliła policzek w jego ramię. Dobrze było złożyć na nim głowę. No i w takiej

pozycji nie mógł widzieć wyrazu jej twarzy.

- Wiesz, mam takie dziwne sny. - Tak.

Usłyszała, że z trudem przełknął ślinę.

- Posłuchaj, tatusiu... te sny... mówiłeś kiedyś, że dadzą się okiełznać.

- Naprawdę tak mówiłem? Jesteś pewna?

- Mhm, tak powiedziałeś. Westchnął.

- Moja mała córeczko... nie wiem. Być może naprawdę dadzą się okiełznać, lecz cena,

jaką trzeba za to zapłacić, Reino, jest wysoka, to pewne. Wódka... Nigdy nie używaj wódki,

by je stłumić, moja kochana.

- Wiem, wiem, i tego nie zrobię. Ale istnieje chyba jakiś inny sposób? Chyba można

stać się ich... władcą?

Ravi odsunął się od niej, sięgnął po laskę, ułożył ją porządnie pod ławką.

Potem pochwycił wzrok córki.

- Jedyne, co wiem, Reino, to to, że upływające lata trochę ścierają im kanty. Nie

jestem pewien, czy może to być dla ciebie jakąś pociechą, ale obrazy w miarę upływu czasu

blakną, stają się coraz mniej wyraziste, a może dzieje się tak dlatego, że człowiek nie pozwala

im się porwać w taki sam sposób jak kiedyś.

Reina z powagą skinęła głową.

- Dzisiejszej nocy, tatusiu... dziś w nocy było inaczej. Trochę tak, jakbym nie całkiem

była obecna. Śniłam i widziałam, ale tak jakbym to nie była ja. W tym samym czasie mogłam

myśleć, wiedziałam, że są to jedynie marzenia senne i wizje.

Ravi zmrużył oczy, patrząc pod słońce. Mówił teraz ściszonym głosem:

- Rozumiem, mnie także się to zdarzyło, ale... Reino... niekiedy najlepiej jest po prostu

się im poddać, nie rozdzielać na dwoje. W pełni wczuć się w sen bez względu na to, jak

bardzo jest bolesny. Wydaje mi się... sądzę, że niebezpiecznie jest się dzielić. Pewnego dnia

może się okazać, że te dwie połowy nie są w stanie na powrót się odnaleźć.

- I co wtedy nastąpi? Wolno pokręcił głową.

- Tego nie wiem, moja kochana. Ale... jest przecież tak, że gdy dusza oddziela się od

ciała, wtedy człowiek umiera.

Reina jęknęła.

- Chcesz powiedzieć, że to właśnie się wtedy dzieje? Że nie widzę tych obrazów

wyraźnie, ponieważ moja dusza ulatuje?

Ravi westchnął.

- Naprawdę nie wiem, Reino. Ta niezwykła kraina, po której się poruszasz... ona jest

wyłącznie twoja. Ja mam swoją. Nie mogę dać ci żadnej mapy, mogę co najwyżej udzielić

kilku rad przed podróżą.

Jak on dziwnie mówi, pomyślała Reina. A mimo to doskonale rozumiem, co ma na

myśli. Kiedyś używał innych słów, cięższych, pochodzących od ziemi, teraz w jego mowie

jest woda i ogień. Jakie to dziwne!

Ravi objął córkę ramieniem. Znów zmrużył oczy, patrząc na żółtobiałe poranne

słońce. Po wioskowych zboczach kręciło się kilku mężczyzn, sprawdzali kłosy, wyglądały już

teraz na ciężkie, gotowe do ścięcia. Jeśli jeszcze przez kilka dni będzie tak sucho, żniwa mogą

być udane.

- Reino... jesteś silną, mądrą kobietą. Dasz sobie radę, jeśli tylko będziesz pamiętać, że

musisz być wierna sobie. Krocz swoją własną ścieżką, nie pozwól, by inni wytyczali ci drogę,

którą masz podążać.

- Ale ja nie wiem, dokąd...

- Nikt nie wie, ani dokąd, ani jak. Musimy tylko starać się żyć tak dobrze, jak

potrafimy. A ty, moja kochana... Jednego jestem pewien. Staniesz przed wielkimi, niezwykle

ważnymi zadaniami. Jesteś wyjątkowa. Masz w sobie ciepło.

- Tak jak ty! Skinął głową.

- Tak... Ale ja odziedziczyłem je po matce, ty zaś masz je w sobie zarówno po rodzinie

swego ojca, jak i matki. To bardzo potężne sprawy, Reino. Sądzę, że o tym wiesz.

- Matka mówi, że to przekleństwo.

- I być może ma co do tego rację. Musimy jednak z nim żyć. I jeśli tylko zdołamy,

obrócić je w dobro.

- A czy pozostawiono nam jakiś wybór? Przyglądał jej się badawczo.

- O, tak, zawsze możemy wybierać, co najmniej jedną z dwu możliwości...

Reina siedziała ciężko oparta o ojca. Słońce zaczęło już teraz grzać. Podwórzowe

drzewo osłaniało ich przed wiatrem wiejącym od gór, w koronie rozlegał się cichy szum. Po

niebie wolno przemknął klucz dzikich gęsi, rozciął je niczym oszczep.

Reinę ciekawiło, czy ojciec był równie oszołomiony jak ona, gdy odkrył swoje

zdolności. Gdy zorientował się, że nie wszyscy potrafią ujrzeć to samo.

Co wtedy pomyślał?

Wiedziała, że jego matka została ukamienowana przez ludzi ze wsi, przekonanych, że

to diabeł we własnej osobie wywołuje jej niezwykle ataki.

Ona, Reina, nigdy się nad tym nie zastanawiała.

Uznała za pewnik, że jej zadziwiające wizje nie mają żadnego związku z duchami, ani

z diabłem, ani z Bogiem. Uznała, że są jej własne, być może są wynikiem jakiegoś błędu

tkwiącego w głowie.

Albo w sercu.

Kto wie, w którym miejscu ludzkiego ciała tak naprawdę tkwi dusza?

- Niekiedy miałoby się ochotę zostać uczonym - oświadczył nagle Ravi. Ale uśmiech

na jego wargach i leciutki błysk w oku świadczył, że sobie żartuje. - Jesteśmy jak osobliwe

zwierzęta, jak zniekształcone płody, które medycy konserwują w spirytusie i prowadzą na

nich badania. Jesteśmy kalekami w nasz osobliwy sposób...

- Naprawdę?

Teraz śmiał się już głośno.

- Tak, tak właśnie by nas potraktowali. Nie jesteśmy tacy jak inni ludzie, tkwi w nas

jakiś błąd. Nauka odkryła, że takie błędy się zdarzają. Nagle krowa rodzi cielę, które ma sześć

nóg. Dlaczego? Albo rodzicom posługującym się mową przychodzi na świat nieme dziecko i

nikt nie wie, czemu tak się dzieje.

- Jak sądzisz, co oni by z nami zrobili? Zakonserwowali w spirytusie?

Ravi pokiwał głową.

- Tak, a potem być może pokroili nasze mózgi na cieniutkie plasterki, żeby się

przekonać, czy nie różnią się kolorem od ich własnych...

Reina prychnęła ze śmiechem.

- Pomyśl tylko, gdyby wszystkie nasze myśli tkwiły tam w środku i podczas operacji

dało się je usunąć, to by dopiero było coś!

- Na miłość boską, miejmy nadzieję, że to nigdy nie stanie się możliwe!

Reina spoważniała.

- Wiesz, trochę na ten temat czytałam. Niekiedy zdarza się, że ludzie, którym do

głowy przychodzą dziwaczne myśli i którym coś się zwiduje, zdrowieją po wykonaniu

pewnej operacji. Trepanacja, tak to się nazywa. Boruje się dziurę w czaszce, mniej więcej tu,

w tym miejscu.

Pokazała na swojej głowie nad uchem.

- W ten sposób mózg może się przewietrzyć i choroba wylatuje z głowy.

Ravi popatrzył na nią.

- To jakieś stare brednie, to żadna nauka! Robi się to już od setek lat! Kiedyś

wierzono, że trzeba z głowy wypuścić demony!

Reina spuściła wzrok.

- Kto wie, co jest słuszne... Ravi potrząsnął nią.

- Nigdy nie myśl sobie, że to choroba czy też jakaś diabelska moc! Jesteś piękną,

dobrego serca młodą kobietą, otrzymałaś dar, dzięki niemu masz pomagać ludziom.

Powtarzałem ci to, odkąd byłaś maleńkim dzieckiem! Czyżbyś o wszystkim już zapomniała,

Reino?

- Nie, tatusiu... Dobrze pamiętam, czego mnie uczyłeś. Miłości, sprawiedliwości,

szacunku... nie uginać się pod zdaniem innych, jeśli samemu znalazło się prawdę.

- No właśnie. Powiedz mi więc, Reino, jakie prawdy odnalazłaś?

- Ależ, tatusiu, na dźwięk takich wielkich słów budzi się lęk. Kto wie, czym jest

prawda?

Ravi pocałował ją w policzek i szepnął cicho:

- Tę najważniejszą już znalazłaś, kochana.

Zastukała do drzwi Zamku Marji, lecz ogarnęło ją zakłopotanie, gdy pojawiła się w

nich zupełnie obca dama. Na szczęście pamiętała jego imię, było łatwe, i gdy spytała o niego,

do wielkiego holu przywołano inną panią.

- Chodź, zaprowadzę cię. Kim jesteś? Tindir popatrzyła drobnej kobiecie w oczy.

- Przychodzę z daleka, w ważnej sprawie. Muszę pomówić z Ravim.

Emmi zamrugała, podejrzliwe patrzyła w twarz wyższej niewiasty. Dlaczego

nieznajoma nie powiedziała, jak się nazywa? To przecież wręcz niegrzeczne! Jakaś

tajemnica?

Emmi poczuła łaskotanie w piersi.

Czyżby to była kobieta z tych lat zapomnienia?

Posłanniczka z czasów, które Ravi spędził pod innym słońcem?

Ale nieznajoma zupełnie dobrze posługiwała się duńskim z drobnymi naleciałościami,

w których Emmi rozpoznawała wpływ tutejszego języka. Czy widziała tę kobietę już

wcześniej?

Kiedy szły, ukradkiem zerkała na twarz obcej. Prosty nos, pełne wargi, ciemna,

odrobinę złotawa skóra. Zapewne nieznajoma odbyła daleką podróż latem, nie mając za

bardzo czym się osłaniać od słońca. Przez tę opaleniznę przypominała nieco dziewczynę

najętą do sianokosów, ale jej dłoni nie naznaczyły stwardniałe odciski od długich godzin

spędzonych przy grabiach.

Były natomiast dość brudne.

Nie pasowały do pięknego, prostego stroju z wełny, w który była ubrana, czystego

kroju, bez żadnego haftu czy też ozdobnego szwu. Gruba, gęsto tkana wełna, z której została

uszyta dość szeroka spódnica, wygodna na pewno i podczas konnej jazdy, i dłuższych

pieszych wędrówek, sama w sobie była ozdobą. Kaftan miał kieszenie i luźno spływał wokół

piersi i talii. Kobieta była bardzo szczupła.

Na Vildegârd Emmi nie musiała szukać Raviego.

Siedział i drzemał w południowym słońcu pod drzewem na podwórzu, przy nim

usadowiła się Reina z jedną z oprawnych w skórę ksiąg Johanny na kolanach. Kot

przechadzał się po stole. Prawdziwy sielski obrazek czystego, leniwego spokoju.

- Witaj, Ravi, masz gościa w domu!

Drgnął, przestraszony, zamrugał, otworzywszy oczy na światło, powiódł dłonią po

włosach. Kapelusz trzymał w drugiej ręce.

- Ach, tak? Dzień dobry pani.

Tindir niemal dygnęła. Wiedziała, że tak właśnie czynią tu ludzie przy przywitaniu.

Wyciągnęła do niego rękę.

- Znów się spotykamy, Ravi - Ravi przez chwilę nie wypuszczał jej dłoni, wyraz

twarzy zdradzał lekkie zmieszanie. Wreszcie mocno zamknął oczy i mruknął:

- Tindir... znów się spotykamy...

Reina podeszła do nich, utkwiła w twarzy kobiety zmrużone oczy.

- Ty jesteś Tindir? Prawda?

Emmi skrzyżowała ręce na piersi. Co to ma znaczyć? Czyżby Reina również znała tę

osobę? Wobec tego nie mogło być tak, jak jej się wydawało. Poczuła niemal ulgę.

- Siadaj, siadaj, zaraz przyprowadzę żonę. Musisz się z nią przywitać. Bardzo się

zmieniłaś, Tindir...

Usiadła, wygładziła spódnicę.

- Możesz nazywać mnie Anna, jeśli chcesz. Jeśli to miałoby oszczędzić wam kłopotu...

Ravi i Reina prędko wymienili spojrzenia.

- Nie, masz na imię Tindir i tak cię będziemy nazywać. Jesteś naszym gościem. Teraz

nastały inne czasy, chyba wiesz.

Tindir zamyślona pokiwała głową.

- Tak, nikt chyba już się nas nie boi, gdy przychodzimy w pojedynkę.

Ravi uśmiechnął się.

- To chyba rzeczywiście mądre słowa. W pojedynkę jesteście tylko ludźmi.

Tindir prychnęła.

Wyszła Johanna, służące uprzedziły ją już, że w domu pojawili się goście. Twarz

miała surową, pewnie spodziewała się, że to znów ktoś przyszedł po pomoc przy złamanej

nodze, jakiejś przykrej chorobie czy innych dolegliwościach, którymi nie miała już siły się

zajmować.

Ale Ravi ją uprzedził:

- Johanno, to Tindir. Ty jej nie znasz, ale... to długa historia. Wydaje mi się, że

najwyższy czas, byś ją usłyszała.

Johanna uniosła brwi, lecz wyciągnęła rękę do kobiety.

Reina złapała matkę za ramię.

- Nie gniewaj się, mamo, ale wiesz, strasznie cię oszukaliśmy...

Wreszcie Johanna usłyszała całą historię. O tym, jak to tabor cygański mimo wszystko

wcale nie wyniósł się z wioski. O tym, jak to jej mąż zdobywał dla nich pożywienie i znalazł

schronienie pod skalnym nawisem wyżej w dolinie. I o tym, jak później sprowadził ich do wsi

w przebraniu samego Gwiazdora.

Nie mogła powstrzymać się od śmiechu.

Pamiętała wszystkie tamte opowieści bladych ze strachu mieszkańców wioski, z

przejęciem relacjonujących, że widzieli pochód zjaw, przemykający przez wioskę w wigilijną

noc...

- Mój ty świecie, cóż za pomysł! Dziecięca zabawa!

Reina uśmiechnęła się.

- Oczywiście, ale przyznaj, że sprytnie pomyślane. I wszystko dobrze się skończyło.

Przez całą zimę ci ludzie mieszkali na strychu Zamku Marji, mamo. I nikt, absolutnie nikt o

tym nie wiedział! To wprost nie do uwierzenia, prawda?

Johanna wzruszyła ramionami, wciąż nieco zdumiona całą tą niezwykłą opowieścią.

- Proszę do środka... Tindir? Pani Tindir? Kobieta uśmiechnęła się.

- Nie, nie pani, po prostu Tindir. Albo... Kind Tindir.

Ravi przyglądał jej się uważnie. A więc wciąż nosiła ten zaszczytny tytuł. Sądził

raczej, że ten sprzeciw wobec niej i to, że sama musiała wyruszyć za innymi... Najwyraźniej

jednak udało jej się przekonać radę plemienia. Widać wciąż jeszcze była Kirvi.

Matką chrzestną.

Lecz również przywódczynią, kapłanką, tą, która wskazuje drogę. Tą, którą stara Kirvi

Telekka obrała na swoją następczynię.

Johanna dała znak dziewczętom, by postarały się, jak mogą, przyspieszyć południowy

posiłek. Na razie gość musiał się zadowolić kubkiem piwa i plackami. Potrawa ze świeżej

kapusty, cebuli i baraniny jeszcze się nie ugotowała, ale w domu już unosił się cudowny

zapach pieprzu i kolendry. Świeżo upieczony chleb chłodził się na kamiennej ławie przy

palenisku.

Tindir usiadła. Cały czas nie przestawała nerwowo zerkać w kierunku Johanny. Ravi

ujął żonę za rękę i skinął głową Cygance.

- Żadnych tajemnic - oświadczył.

Johanna chodziła tam i z powrotem, przede wszystkim dlatego, że dała dziewczętom

wolne na całe popołudnie, nie chcieli bowiem, by jakaś dodatkowa para uszu przysłuchiwała

się tej rozmowie. No a ktoś musiał napełniać półmiski, ktoś musiał przynosić więcej piwa.

Reina siedziała jakby z oczami przyklejonymi do ust Tindir, widać było, że

dziewczyna zna całą historię.

A więc ją oszukali.

Nie tylko zresztą ją, całą wieś.

Johanna czuła jednak, że mimo wszystko postąpili słusznie. Jej zapewne nie

spodobałoby się, gdyby się dowiedziała, że zarażeni ospą wędrowcy zamieszkali pod jej

dachem... A ludzie we wsi osądziliby ich surowo, jeśli wyszłoby na jaw, że goszczą u siebie

brudnych morderców...

Wszystko przecież ułożyło się dobrze.

Zorientowała się, jak cudownie jest, gdy nawet odrobina gniewu ani goryczy nie trawi

jej serca.

Ravi ucieszył się na widok tej kobiety.

Musiał istnieć między nimi jakiś szczególny kontakt. Ale Tindir była chyba wtedy

jeszcze dzieckiem, skórę przecież wciąż miała taką gładką, młodą.

Dziesięć lat temu?

Nie, piętnaście...

- Ile masz lat, Tindir? - spytała Johanna, stawiając na stole talerz śliwek.

Tindir popatrzyła jej prosto w oczy.

- Nie wiem - odparła powoli. - My nie liczymy lat. Johanna uśmiechnęła się.

- Być może nie jest to wcale takie głupie.

Posilali się w pełnym życzliwości milczeniu. Śliwki były słodkie i okrągłe, drzewa

dobrze rodziły za domem w ogrodzie założonym przez Amelię. Wśród rabatek, z których

unosił się ciężki aromat ziół, posadziła kruche roślinki, szczepki wiśni, śliw, jabłoni, zasiała

też jakieś nieznane nasiona ze skrzyń Marii. Niektóre z nich ledwie wykiełkowały, z innych

wyrosły pokrzywione drzewka, pięknie kwitnące na wiosnę, nigdy jednak nie mające

dostatecznie dużo słońca, by wydać owoce.

- Podobno jabłonie na plebanii w tym roku też będą obficie owocować - powiedziała

Johanna.

Ravi skinął głową.

- Będą dobre zbiory, ale najbardziej jestem ciekaw tego nowego pola. Nie mam

pojęcia, kiedy z niego zbierać.

- Było o tym chyba napisane w gazecie, ojcze? Zaraz ją przyniosę.

Reina pobiegła i po chwili wróciła, niosąc nieduży papier. Gazety przechowywano w

pięknie lakierowanym kufrze w paradnej izbie, niektóre były zniszczone, naznaczone

wilgocią, inne żółtobiałe, gładkie. Te drobne wydawnictwa zawierały zarówno świeże

wiadomości, jak i wszelakiego rodzaju pożyteczne rady.

- Zaraz zobaczymy... Co też Harboe Hertzberg pisze na ten temat...

Zaczęła czytać na głos z tego kawałka, który nosił tytuł „Informacja dla wieśniaków w

Norwegii o niezwykle pożytecznej bulwie zwanej ziemniakiem, o jej uprawie i

wykorzystaniu”.

Tindir bacznie się temu przysłuchiwała.

Gdy wreszcie ustalili, że z pola należy zebrać czym prędzej, starannie odłożyła pestki

śliwek i uśmiechnęła się.

- Jedynym dostrzeganym przeze mnie powodem, dla którego ludzie tak długo tkwią w

jednym miejscu, jest to, że można sobie zapewnić strawę, że zna się miejsce, w którym

zawsze wyrośnie coś jadalnego...

- Czy twój Lud niczego nie uprawia? Czy wy nigdzie nie mieszkacie?

Tindir pokręciła głową.

- Nasz Lud... Nie mamy nawet słowa, które znaczyłoby „mieszkać”. Jesteśmy jak

ptaki na wietrze, jak nasiona kwiatów rozrzucone po ziemi. Jesteśmy owocami tej ziemi, lecz

nie uprawianymi jak ta śliwka tutaj...

Johanna uśmiechnęła się.

- To bardzo pięknie powiedziane, Tindir. Rozumiem, że jesteście czymś wyjątkowym.

Wiem, że dużo tańczycie i śpiewacie, że doskonali z was muzykanci i że najstarsze z waszych

kobiet posiadły wielką wiedzę o leczeniu i chorobach.

Tindir kiwnęła głową.

- Wiem, że i pani ją również ma. A wasza córka nosi w sobie moc Devli i potrafi

uzdrawiać chorych.

Johanna pobladła.

- Devla... Nie wypowiadaj takich słów w moim domu.

Ravi wtrącił się ściszonym głosem:

- Devla to ich określenie dobrego bóstwa, Johanno, wcale nie to, o czym myślisz.

Johanna zamrugała.

- Ach, tak! Ale skoro tak nazywacie Boga, to nic dziwnego, że, zdaniem wszystkich

ludzi, zajmujecie się czarną magią. Jak można czcić... Devlę?

- Naszym bogiem jest Devla, ciepła, życiodajna jak Słońce. Mamy także Alaho,

łagodność i nieprzewidywalność Księżyca. Ale złych mocy jest wiele, najpotężniejsza jest

chyba ta, którą wy nazywacie diabłem. My mówimy o niej Beng.

Johanna zadrżała.

- Cóż, nie można chyba oczekiwać, żeby wasze dzieci porządnie się czegoś nauczyły,

zapewne dużo podróżują i rzadko chodzą do szkoły. Powiedz mi, czy nie trzeba ich

zapisywać do szkoły i po jakimś czasie konfirmować?

Tindir z powagą popatrzyła na Johannę.

- Pani nic nie rozumie. Mówiłam przecież, że jesteśmy jak dzikie kwiaty tej ziemi,

nikt nie może nas uprawiać, nikt nie może nas ogrodzić. Jesteśmy wędrującym Ludem, a

naszym domem jest cały świat.

- Hm, a mnie się wydawało, że Vildegârd po rozbudowie to duży dom.

Johanna uśmiechnęła się. Wystawiła też na stół słodkie wino. Mimo wszystko Tindir

była gościem, którego Ravi powitał z radością. Ale czego właściwie tu szukała?

Dlaczego wróciła, przebrana za zwyczajną kobietę? Czy przywlokła się za nią cała ta

gromada, cały ten tabor, który przeszedł przez góry, roznosząc po wsi zarazę i śmierć?

Cóż, musi jeszcze poczekać, zanim się tego dowie.

Tym razem Ravi na pewno wszystko jej wyjaśni.

ROZDZIAŁ III

Emmi przygotowała dla Tindir niebieski pokój. Był właściwie zbyt elegancki dla tak

prostej kobiety jak ona, tu przecież sypiały baronowe i księżne...

Ale Ravi ją znał i lubił. Traktował ją z największymi honorami, a spojrzenia, jakie jej

posyłał, wypełniało zdziwienie, ale i szacunek.

Gdyby był młodszy, Emmi podejrzewałaby go o...

Nie. Teraz już nie. Teraz nic już nie mogło wedrzeć się między Johannę i Raviego.

Kochali się miłością głęboką i wyraźną, nie szczędzili sobie nawzajem pieszczot i czasu.

Ale Tindir miała w sobie jakiś żar. Emmi dobrze widziała, że rozpaliła coś w oczach

Raviego.

A Reina zachowywała się, jakby przebudziła się z uśpienia. Wyprawiała się razem z

Tindir na dalekie przechadzki, a teraz obie wybrały się konno odszukać miejsce, w którym

Tindir zdaje się ukryła coś, gdy była tu ostatnio...

Emmi usiłowała wyczytać ze spalonej słońcem twarzy, o jakie też tajemnice może

chodzić.

Lubiła tajemnice.

Umiała je również odkrywać.

Była przekonana, że wizyta musi oznaczać coś więcej. Coś musi się dziać, skoro

Reina i Ravi nie odstępują tej kobiety na krok, choć nastała najgorętsza pora żniw.

Zatroszczyła się o to, by kryształową karafkę przy łóżku wypełniono świeżą wodą,

żeby pokój wysprzątano i zniesiono na zimę ciepłą pościel.

Tindir miała zostać. Przynajmniej do wiosny, tak mówił Ravi. Powodu żadnego nie

podał, niekiedy jednak Emmi wydawało się, że przygląda się jej z pytaniem w oczach. Jak

gdyby podejrzewał, że ona tak naprawdę wie wszystko.

- Stara legenda nie opisuje dokładnie miejsca, gdzie znajduje się złoty skarb.

Wspomina góry i rzeki, lecz wymienia inne nazwy niż te, których wy używacie. Opowiada o

orlim gnieździe i o pewnej starej kobiecie, która znała tajemnice Księżycowej Góry. Była

jedną z nas, lecz pewnej nocy władca Księżycowej Góry przyszedł do niej i powiedział, że

musi zostać i ofiarować swoje życie w zamian za płodność Ludu.

Urwała na moment, Reina wprost chłonęła jej słowa.

- Legenda mówi, że ta kobieta wzięła ze sobą całe złoto, jakie jeszcze miał Lud, i że

zostało ono ofiarowane bogom w zamian za płodność i liczebność Ludu. Było to w czasach,

gdy niewiele ich pozostało. Rada składała się jedynie z trzech starców. Nasze młode kobiety

umierały na jakąś nieznaną zarazę, a mężczyźni tracili siły...

- A więc złoty skarb zakopano tutaj? Tu, w tych dzikich górach?

Tindir skinęła głową.

- Bóg Księżyca osobiście ich tu przyprowadził, dwóch najsilniejszych mężczyzn i tę

jedną młodą kobietę, która jeszcze była w stanie znieść trudy takiej podróży. Właśnie oni się

tu wybrali.

- Skąd wiecie, że przyszli tutaj? Przecież zwykle nie zapuszczacie się aż tak daleko na

północ?

- O, nasz Lud krąży po całej ziemi. Ale to prawda, tu nigdy wcześniej nie

zawędrowaliśmy. Ale bóg Księżyca przyprowadził ich właśnie tu.

- Skąd to wiecie? Mówiłaś, że oni nigdy nie wrócili.

Tindir westchnęła. Cierpliwie opowiadała starą legendę, z którą sama wyrosła i która

dla niej była zwyczajnie prostą prawdą.

- Ta ofiara zadowoliła bogów. Szczep znów się powiększył, urósł w siłę. Znaleźliśmy

ślady, patrin. Pamiętasz, co opowiadałam ci o znakach, jakie zostawiamy za sobą po drodze?

Kiedyś, dawno temu, pewien tabor wyruszył po to, by przywieźć skarb do domu, ale im się

nie powiodło... W każdym razie historie opisują wiele dziwów. Niektóre twierdzą, że

odnaleźli skarb, inne, że oszukała ich czarownica. Ale Kirvi Telekka wiedziała, że skarb

wciąż tu jest. Ja jej wierzę, lecz nikt już nie pamięta, gdzie go ukryto.

- Co z nim zrobisz?

- Zostanie przewieziony w nasze święte miejsce, do Francji, do Sara - Kali. Bo nasza

płodność znów jest zagrożona. A nasze dzieci są zabijane - odparła Tindir.

Reina odchrząknęła.

- A więc chcesz odnaleźć skarb i zanieść go radzie Ludu zupełnie sama?

Tindir z powagą skinęła głową.

- Nikt już nie wierzy, że to możliwe. Ale to moja jedyna szansa. Inaczej nigdy nie

zostanę Kirvi, inaczej na zawsze pozostanę wyklętą, marime. - Zamknęła oczy. - Ze

wszystkich kar, jakie mogły mnie spotkać, ta jest najgorsza. Już do nich nie należę, ale moja

krew krzyczy i tęskni za nimi każdego dnia. Nie jestem już żywa, dopóki odmawiać mi się

będzie mojego miejsca przy ognisku.

- Dlaczego? Przecież Telekka cię wyznaczyła... W oczach Tindir zakręciły się łzy.

- Są inne siły, potężne siły. Mężczyźni z rady... słuchają tych, którzy są zdania, że zbyt

długo mieszkałam wśród gaije, wśród takich ludzi jak wy, których oni się boją i uważają za

niegodnych.

- Hm, wobec tego być może jesteśmy bardziej do siebie podobne, niż się nam wydaje.

Ale, Tindir... w jaki sposób zdołasz odnaleźć złoty skarb? I co w nim jest?

- Dokładnie nie wiem. Legenda mówi, że jest wielki i wspaniały, jest tam najczystsze

złoto, podobno wszystko, co cały Lud posiadał, stopiono w jedno. Ostatnie bogactwa, jakie

jeszcze nam zostały w owym mrocznym czasie, kiedy wszystkie nasze dzieci pomarły.

- To może być olbrzymi kufer wypełniony po brzegi. - Reinie aż zaświeciły się oczy. -

Jakież to ciekawe, Tindir! Ale jak my go znajdziemy? Prawdopodobnie leży zakopany w

ziemi od setek lat!

- Złoto nie niszczeje - odparła Tindir. - Nie tak jak ludzie, których po śmierci toczy

zgnilizna. Ale ja wiem, że odnajdę skarb, to moja jedyna nadzieja. I... twój ojciec obiecał, że

mi pomoże. Czy i ty także?

Reina kiwnęła głową.

- Oczywiście! Lecz jeśli naprawdę został zakopany gdzieś w górach, to będziemy

musieli długo czekać, teraz przecież idzie zima.

Tindir skinęła głową.

- Stare pieśni głoszą, że skarb należy zanieść bogom, kiedy rok jest nowy. Nasz rok...

Reina usadowiła się wygodniej na miękkiej kanapie.

- Naprawdę wierzysz, że go znajdziemy? Tindir popatrzyła jej prosto w oczy.

- Musimy go znaleźć. Inaczej będzie to oznaczało, że zawiodłam Kirvi Telekkę i cały

mój Lud. I wszystko, co najbardziej sobie cenię.

- Ale... oni przecież cię unikają. Przepędzili cię? Tindir przymknęła oczy.

- Kirvi Telekka również o tym wiedziała. To właśnie wypędzona córka ma przynieść

skarb bogom. Teraz śpiewa się o tym w kołysankach dla dzieci, ale ja wiem, że to prawda. Że

to się zdarzy. Już wkrótce.

Reina poczuła, że robi jej się słabo. Jakaż silna wiara i jaka odwaga! Być może Tindir

nie potrafiła wszystkiego jasno ocenić, być może ścigała jedynie senną marę, ale baśń o

wielkim złotym skarbie była zaiste pasjonująca i może naprawdę coś znajdą?

O, tak, to raczej pewne, całkiem pewne, że skarb ukryty jest gdzieś wśród dzikich gór

nad fiordem Lyster. Bo czyż Cyganie nie zjawili się tutaj całą gromadą? Czyż ona sama nie

wyczuła siły, tkwiącej w starej Kirvi? Kirvi była tą, która wie. Bardzo, bardzo mądrą osobą.

Reina nakryła dłonią rękę Tindir. Były mniej więcej jednej wielkości.

- Pomogę ci, jeśli tylko będę umiała. Tindir uśmiechnęła się.

- Być może będę mogła odwdzięczyć ci się za przysługę. Widzę bowiem, że twoje

serce jest puste. Jest ktoś, kogo chętnie chciałabyś skusić...

Reina odwróciła głowę.

- Nie - oświadczyła krótko. Tindir lekko się uśmiechnęła.

- Jest ktoś, za kim tęsknisz. My, córki Ludu, rozumiemy się na takich rzeczach, na

miłości. Widzimy oznaki na twarzy.

- A więc być może masz rację. Jest ktoś, kogo utraciłam, ale zostałam oszukana, on

okazał się kimś innym, niż sądziłam. Straciłam jedynie marzenie.

- To chyba najgorsze - mruknęła Tindir. - Utracić coś, czego nigdy tak naprawdę się

nie miało.

Jesteś mądra, chciała powiedzieć Reina, ale przepastność ciemnych oczu Tindir

sprawiła, że poczuła się zdezorientowana, niespokojna, wręcz rozedrgana.

Delikatnie odsunęła rękę.

- Chodźmy... do szpitalika. Obiecałam matce, że wieczorem zjemy z nimi kolację.

Emmi i wszyscy inni chyba już poszli. Ingalill też przyjdzie, żeby się z tobą tak naprawdę

przywitać.

Tindir uśmiechnęła się.

- Szczęście ci sprzyja, masz siostrę. Reina nie odpowiedziała.

Tindir mruknęła pod nosem:

- Jedyne, czego pragnę, kiedy skarb będzie już bezpieczny u ciebie, to siostry.

Arill natknął się na nią i na jakąś nieznajomą kobietę, gdy na tydzień przed Bożym

Narodzeniem przejeżdżał obok Vildegârd w drodze po gotowe baranice, które zawiózł do

Birgit z Orset. Jeśli chodziło o garbowanie i szycie skór, Birgit nie miała sobie równych. A

gdy będą jechać do kościoła z żoną w Boże Narodzenie, to przecież i powóz, i baranice muszą

być lśniąco nowe.

Tegoroczna jesień okazała się łaskawa dla Storlendet. Mogli pozwolić sobie na

zostawienie na zimę jeszcze jednego tuzina owiec, a spichlerz, spiżarnia i szopa były

wypełnione po brzegi. Jęczmień, który zeszłego roku dał jedynie cztery razy więcej ziarna,

niż zużyto na siew, w tym roku obrodził i przyniósł dwukrotnie większy plon. Podobnie było

z mieszanym zbożem. Pole z kapustą oszczędziła plaga gąsienic, w ziemiance więc leżały

wory pełne kapusty, grochu, marchwi i cebuli. Zgromadzili też znacznie więcej niż zwykle

masła, chociaż przecież i tak sporo sprzedali.

Baranice na pewno będą piękne. Udało mu się nająć wędrownego malarza, który

ozdobił je wizerunkami pędzących koni i smoków, w dodatku na jednej wypalone zostało

imię Thory, ot, taki drobny gest, który, jak wiedział, napełni ją dumą.

Thora Hansdatter Storlendet.

Kto by przypuszczał, że ona, dziewczyna wywodząca się z tak bardzo ubogiej

zagrody, dostanie za męża taką dobrą partię?

Wiedział, że jest do niego przywiązana wdzięcznością.

Pewnego dnia musi ją nakłonić, by wreszcie zrozumiała, że jemu potrzeba

wybaczenia.

Właśnie takimi myślami był zajęty, gdy dwie kobiety na drodze nagle podniosły

krzyk. Ściągnął lejce, wcześniej pozwalał koniowi piąć się w górę zbocza tak, jak zwierzę

miało na to ochotę. Jedna z kobiet, przestraszona, uskoczyła w bok, upuszczając to, co niosła.

Przypominało to stertę siana, pełne jednak było dziwacznych długich łodyg. Czyżby

arcydzięgiel? Dawno już nie widział, żeby ktoś ciągnął do domu arcydzięgiel zimą.

- Uważaj, co robisz, człowieku!

Oczy nieznajomej kobiety iskrzyły gniewem.

Ale ta, która jej towarzyszyła, odwróciła głowę.

To była Reina.

Krew uderzyła mu do twarzy.

Ściągnął kapelusz.

- Wybaczcie mi, moje panie. Rzeczywiście zachowałem się trochę... nieostrożnie.

Kobieta próbowała podnieść płachtę z suchymi łodygami.

Musiał zeskoczyć, żeby jej pomóc.

Nie podziękowała, ale łaskawie skinęła głową, gdy pomógł umieścić jej ładunek na

plecach.

- Idziecie na Vildegârd? Chcecie, żebym zabrał ten ciężar na konia?

- O, tak, jeśli to nie...

- Nie! - Reina przerwała Tindir. - Dziękujemy, same damy sobie radę. Przeszłyśmy

piechotą całą drogę aż od Bringe i, jak wiesz, jesteśmy już prawie na miejscu.

Arill sztywno kiwnął głową.

- Nie przedstawisz mnie swojej czarującej towarzyszce, Reino?

Ukłonił się Tindir, ubranej w jedną z codziennych spódnic Reiny i grubą kurtkę z

owczej skóry, z której wyrósł Benjamin.

- To... Tindir. Moja przyjaciółka z... z Danii. Znów się ukłonił.

- A to Arill Storlendet. Na pewno o nim słyszałaś... Tindir wpatrywała się w Arilla.

- Tak przypuszczałam. Ludzie mówią, że powinniście być małżeństwem.

Reina zdrętwiała. Cóż za bezczelność! Przecież takich rzeczy nie wolno mówić! Ale

Arill roześmiał się cierpko.

- No właśnie, ludzie gadają, że to mnie ona powinna poślubić, ale... Cóż, mimo

wszystko dostałem naprawdę śliczną i kochaną żonkę.

Reina zaczęła się oddalać. W piersiach wzbierał jej krzyk, nie miała sił, by stać tam

dłużej i zamienić z nim bodaj jeszcze jedno słowo. Wydawał się wręcz rozgniewany, w

każdym razie pełen goryczy. A musiał przecież zrozumieć, że takie słowa upokarzały ją i

raniły.

Zawołał za nią.

Ale ona się nie odwróciła.

Do oczu cisnęły się łzy.

Nie mogła, nie chciała go. Był mordercą, a w dodatku kłamcą. Taka okazała się

odwrotna strona jego ciepła, jego dobrych dłoni, całej tej mądrości, z jaką, wydawałoby się,

przyszedł na świat.

Czuła jego palący wzrok na karku.

Gdzie się podziała Tindir?

Reina nie chciała się odwracać. Pobiegła naprzód, słysząc za plecami jedynie wesołe

słowa pożegnania wśród narastającego szumu mgły, która, jak wiedziała, zmieni się w

przerażenie.

Zemdlała tuż przy płocie.

Ojciec zaniósł ją do łóżka.

Cierpisz, mała kobietko, błądzisz po omacku, szukasz i nie możesz odnaleźć miejsca,

gdzie się urodziłaś. Ach, moja mała, pozwól, że ci pomogę. Weź mnie za rękę, a wskażę ci

drogę...

Wiła się na łóżku, lecz nie mogła się obudzić.

Chodź, pozwól, że ci zaśpiewam. Znam wiele pieśni, one przyniosą ci pociechę.

Pomogą twemu nieszczęsnemu sercu odnaleźć spokój. Możesz do mnie przyjść i pójść ze mną.

Znam krainę, w której zabłądziłaś. Chodź, mała kobieto, mała córko.

Reina poczuła przyciąganie, takie jakie się czuje, stając na skraju przepaści Człowiek

wie, że jest bezpieczny, dopóki nie wychyli się w przód albo nie zrobi jeszcze jednego kroku.

Dopóki ma się władzę nad stopami, nie trudniej jest stać na takiej krawędzi niż na podłodze w

pokoju. Ale wir ciągnął ją, wsysał w otchłań. Ramiona pokryły się gęsią skórką, w nogach

pulsowało, swędziało. Znów zakręciło jej się w głowie. To chciała spaść, to nie chciała. Ten

głos, który ją wabił, był taki piękny, niósł w sobie odpoczynek, pociechę i mądrość.

Wiedziała, że powie jej wszystko, czego tylko pragnęła się dowiedzieć. Obiecał też

wyprostować jej drogę, by nie musiała już dłużej się błąkać.

Poczuła, że odpowiada temu głosowi.

Pojawił się i, szemrząc, popłynął przez nią łagodny, niosący ukojenie strumień,

któremu całkiem się oddała.

Naucz mnie, chciała powiedzieć.

Pokaż mi, nie wiem, co mam robić.

Śpiewny głos dźwięczał jej w uszach, pieścił ją, okazywał niezwykłą wprost przyjaźń,

ale w jej wnętrzu coś piekło i paliło. Jak gdyby serce się opierało, a może dusza?

Gdy się przebudziła, wizje pozostały w pamięci wyraźne.

Pamiętała ów głos, pamiętała własne odpowiedzi. Uzyskała coś w rodzaju obietnicy o

sile.

Uśmiechnęła się blado. Znalazła się w strasznych tarapatach, ale już teraz poczuła się

mocniejsza.

Tindir z wielką ciekawością uczestniczyła we wszystkich przygotowaniach do świąt,

chociaż już wcześniej obchodziła Boże Narodzenie, kiedy również mieszkała u gaije.

Ale Boże Narodzenie na Vildegârd miało swe własne tradycje i obrzędy. Nie dość że

wszystko należało wyszorować do czysta i ustroić, to trzeba było jeszcze przygotować kosze

przesyłane daleko i blisko, a wszyscy służący spodziewali się dodatkowego wynagrodzenia w

formie wolnych dni i nowego ubrania.

W pierwszy dzień świąt poszła nawet razem ze wszystkimi do kościoła.

Reina czuła dotyk jej ramienia, gdy siedziały na ławce obok siebie, zasłuchane w

coraz głośniejszą pieśń.

Przestała się już tu czuć jak w domu.

Było jej nieswojo.

Jakże niemądre są te obrazy w górze. No a pastor - któż może żywić szacunek dla

takiego człowieka? Stał teraz i mówił do nich z pogardą, on, który powinien być sługą ich

wszystkich.

Kusiło ją, by zawołać: Kłamiesz i oszukujesz, to wcale nie tak miało być!

Ale oczywiście milczała. Matka umarłaby ze wstydu, gdyby zrobiła coś takiego.

Johanna siedziała z zamkniętymi oczami i słuchała albo może marzyła. Od czasu do czasu

tylko wymieniała spojrzenia z ojcem siedzącym po drugiej stronie środkowego przejścia w

męskiej części kościoła.

Dwie godziny strasznie się dłużyły.

Brzuch Reiny protestował lekkim burczeniem. Przed wyjściem nic nie zjadła.

Arill był tutaj i Thora, jego żona. Reina jej nie znała, kiedy zjawiła się na Storlendet,

kobieta ledwie mignęła jej przed oczami.

Thora była naprawdę ładna, taka słodka, w pewnym sensie niewinna, sporo starsza od

Reiny i z pewnością mądra. W każdym razie sprawiała wrażenie dumnej i spokojnej, gdy tak

siedziała obok gospodyni z Dosen w rzędzie za plecami Reiny. Kiedy Reina się skupiła,

mogła wyczuć zapach Thory. Czyżby małżonek z jesiennej wyprawy do Bergen przywiózł jej

eleganckie perfumy?

Co więcej mógł jej dać? Czy ją kochał?

Nie chciała bacznie się im przypatrywać, nie chciała sprawdzać, czy ręka Arilla jest

sztywna czy też całkiem swobodna, kiedy podaje ją żonie po mszy.

Nie potrafiła stwierdzić, czy kiedy śmiali się razem stojąc na dziedzińcu kościoła, ich

śmiech brzmi szczerze czy fałszywie.

Wyglądali jednak na szczęśliwych.

Arill strzepywał śnieg z obszernego kaptura peleryny żony, starannie otulił ją szalem,

zanim pomógł wsiąść do powozu.

Okryła się potem nową baranicą. Reinie wbrew jej woli wpadło w oko widniejące na

niej imię.

To powinno być moje imię, przeleciało jej przez głowę.

Dlaczego wciąż myślała w taki sposób? Przecież to ona dokonała wyboru. Zapomniała

się, znów zatopiła w marzeniu o Arillu. Musi wreszcie nauczyć serce, by zobaczyło prawdę.

Okrutną prawdę.

Arill to morderca dzieci. Niecny czyn został mimo wszystko prawie popełniony. W

dodatku ona sama była z tych, co to nie powinny wychodzić za mąż. Prawo jej tego

zakazywało na równi z własnym sumieniem.

W imię nauki i rozsądku, on nigdy nie mógł należeć do niej.

A teraz, kiedy został mężem Thory, wszystko zostało przypieczętowane już na

zawsze.

Gdyby umarła...

Głos ze snu przeraził ją, pojawił się tak nagle. Czym prędzej rozejrzała się dokoła, bo

pierwsze, co wpadło jej do głowy, to myśl, że i inni musieli go słyszeć. Ale głos

rozbrzmiewał tylko w jej umyśle. Zacisnęła zęby.

Gdyby ona umarła, Reino... wtedy mogłabyś go dostać, bo przecież go pragniesz.

Płoniesz. Całe twoje ciało rozpada się na cząsteczki z czystego pożądania. Pragniesz go,

Reino, nie istnieje dla ciebie żaden inny. Dlaczego więc go nie bierzesz? Przecież wiesz, Że

masz taką moc! My damy ci taką moc, Reino...

Ludzie podchodzili, uśmiechając się prosto w jej twarz, przynosili podarki i

pozdrowienia od nieobecnych. Przyszedł nawet sam pastor i rodzina z Vildegârd została jak

zwykle zaproszona na świąteczne przyjęcie we wspaniałych salonach plebanii, gdzie

podawano ciepłe napoje i wypieki z pszennej mąki.

Ach, tak, nie masz odwagi? Głupi dzieciaku, posiadasz przecież całą moc, jakiej tylko

zapragniesz! Wystarczyłaby jedna myśl... Jedno jedyne nie wypowiedziane nawet słowo. Nikt

by nie wiedział, że to ty, a ona by umarła...

- Ja... źle się czuję, mamo. Chyba muszę wracać do domu.

Johanna natychmiast przyjrzała się córce.

- Chora jesteś? Co się stało, Reino?

- Tylko... to, co zwykle.

Matka wyrozumiale pokiwała głową. Miesięczna przypadłość to dla Reiny zawsze

trudne dni.

- Poślę razem z tobą Tindir. Zagrzeje ci trochę wódki, będziesz miała spokój. Spróbuj

zasnąć, przypuszczam, że wrócimy do domu za jakieś dwie godziny.

- Przecież są służące...

- No dobrze, zrobisz jak zechcesz, ale Tindir może pojechać małym powozem. My,

reszta, zmieścimy się na pewno w tym dużym. A Bendik przecież wynajął powóz dla swoich.

- Dziękuję - powiedziała Reina słabym głosem. Tindir ujęła ją pod ramię, jej oczy

przypatrywały się Reinie badawczo, wnikliwie. Powiedziała coś, Reina niemal się tego

wystraszyła.

Ale Tindir spokojnie wyprowadziła ją z kościoła, w powozie starannie otuliła. Koń

bez protestów słuchał poleceń drobnej, szczupłej kobiety. Tindir miała dobrą rękę do koni,

lepszą nawet niż Reina.

Ledwie doczłapała do alkowy, szum głosów w jej głowie jeszcze się wzmógł teraz -

gdy nie musiała już się wysilać, by odróżnić je od rzeczywistych głosów.

Pozwoliła, by ją dopadły.

Nie przestawały z niej drwić.

Tkwiła niby obca u boku ojca i czuła się jakby nieobecna wśród tych zarumienionych,

rozradowanych ludzi. U szczytu stołu siedzieli matka z ojcem, naprzeciwko nich powinien

był zasiąść Benjamin. On jednak nie mógł przybyć do domu, Bendik więc zajął jego miejsce.

Była tu też Helena, która podczas posiłku nieraz otarła z oczu łzę. Musiały to jednak być łzy

radości, Ingmar bowiem dostał propozycję zajęcia dobrego stanowiska w kopalniach w

Kongsberg. Jego wuj był, zdaje się, bardzo tam ceniony, i obiecał mu zarówno przyzwoity

dom, jak i konie w stajni. Na przysłanej przez niego miniaturze widniał prawdziwie pański

dwór, otoczony pięknymi zagajnikami. Ingalill nie posiadała się z zachwytu.

- Pomyślcie tylko, że zamieszkamy w mieście, wśród nowoczesnych ludzi, gdzie

wydaje się tyle eleganckich przyjęć! Ach, jakże to będzie przyjemne! I być może poznam

jakieś wysoko urodzone osoby. Hrabianki, księżniczki i...

- Konsberg to mała dziura - zauważył Bendik cierpko. - A zważywszy, jak tam teraz

kopią, to zapewne niedługo zmieni się w wielką dziurę. To właściwie żadne miasto, Ingalill,

musisz odrobinę zapanować nad swoimi nadziejami, bo inaczej bardzo się rozczarujesz.

- Ale... ale wuj Ingmara mówił... Włączyła się Johanna.

- Już dobrze, dobrze - łagodziła. - Czy nie lepiej tam pojechać bez żadnych uprzedzeń?

Nikt z nas tam przecież nie był. Ale kiedy mieszkałam w Âl, zawsze słyszałam, że Kongsberg

to piękne miejsce. Mnóstwo tam różności, podobno mają swojego lekarza i szpital.

Słyszałam, że będą mieć nawet własną akuszerkę.

- Ha! - wykrzyknęła triumfalnie Ingalill. Ingmar uśmiechnął się z przymusem.

- No, być może i nam się kiedyś ona przyda, co, mała?

Ingalill uśmiechnęła się ze słodyczą, udając onieśmieloną.

Helena przypatrywała się córce. Ingalill miała czerwone policzki, wyglądała świeżo i

zdrowo. Czyżby w tym nowym małżeństwie naprawdę znalazła spokój? Trudno było

stwierdzić, dlaczego czuła się nie najlepiej na myśl, że Ingalill przeniesie się tak daleko. Czy

to dlatego, że będzie za nią tęsknić?

Raczej nie, przyzwyczaiła się już do tego, że córka mieszka w sporej odległości i

nieczęsto się widują.

Czyżby obawiała się, co może przynieść tak daleka podróż?

I to także nie, przecież bezpiecznie przejadą przez góry w karawanie sań. Powiadano,

że w tym roku śnieg w Hemsedalen był tak mocno ubity, że konie prawie się nie zapadały,

dlatego właśnie zaplanowali tę podróż, choć do wiosny było jeszcze daleko.

Ingmar się niecierpliwił. No i posadę należało objąć czym prędzej. Mógłby pojechać

sam, konno, próbował nawet namówić żonę, by zaczekała do lata, ale młoda pani nie

zamierzała tkwić samotnie na Karlsgârd przez całe długie sześć miesięcy. Niewiele też

zamierzała ze sobą zabrać. Ingalill oświadczyła, że wszystko, co posiadają, wystawi na

licytację, nie będzie jej bowiem brakować pieniędzy na zakup nowego, eleganckiego

wyposażenia domu.

- I strojów - dodała. - Elegancka pani z miasta nie może przecież chodzić w tych

starych szmatach.

Bendik uśmiechnął się do niej słodko.

- Będziesz miała tak dobrze jak prawdziwa księżniczka, Ingalill. Pamiętaj tylko, żebyś

się zachowywała tak jak one.

Ingalill zasznurowała usta, wypiła większy łyk piwa.

Reina słyszała, że Aurora odpowiada na pytanie swojej matki. Perlisty śmiech Emmi

brzmiał teraz trochę zardzewiałe, była przeziębiona, lecz mimo to nie przestawała palić

tytoniu, który dostała w świątecznej przesyłce od przyjaciół z Kopenhagi. Na środku stołu

królował wielki półmisek pomarańczy, również przysłanych przez przyjaciół Emmi.

A więc to właśnie nazywasz światem. Gromadę hałaśliwych ludzi, do których nie

należysz. Oni cię sprowadzą na manowce, namieszają ci w głowie, zniszczą. Jesteś więźniem,

Reino. Chodź, my cię uwolnimy...

- Reino, wciąż źle się czujesz? Matka mówi do ciebie. To ojciec szturchnął ją w bok.

Miękko otarła się o Levorda, który siedział z drugiej jej strony. W te święta po raz pierwszy

przyprowadził do domu swą nową narzeczoną, jej rodzice byli misjonarzami, dziewczyna

mieszkała więc u stryja, który zmarł przed kilkoma tygodniami. Miała na imię Hege i na-

wykła do ciężkiej pracy.

- Tak... tak, chyba jestem w nie najlepszej formie. ale... nie przejmujcie się tym, to

nic... groźnego.

- Zaparzyć ci ziół?

Reina blado uśmiechnęła się do matki.

- Nie, dziękuję, mamo... Wszystko będzie dobrze.

Obawiała się tego naparu stosowanego przy kobiecych przypadłościach. Miał on

również nieco oszałamiające działanie, człowiek jakby rozmywał się w konturach, a Reina

wiedziała, że jeśli nie utrzyma tej ostatniej resztki kontroli nad sobą, to głosy całkowicie

przejmą nad nią władzę.

Leżąc, dotykał brzucha żony. Spała. Od dawna już dziwne wydawało mu się to, co

skrywała pod szerokimi fartuchami. Teraz, gdy przyłożył ręce do napiętej skóry, nabrał

pewności. Nie było tak, jak być powinno. Z dzieckiem coś musiało być nie w porządku,

przesunęło się bowiem bardziej w lewą stronę tak, że żona przypominała trochę źle

załadowaną łódź. Zapatrzony w sufit posłał w górę modlitwę.

Któreś dziecko jęknęło przez sen. Na wieczerzę zjedli polewkę z jęczmienia i popili ją

rozwodnionym piwem.

Byle tylko wiosna w tym roku nadeszła prędko, to dadzą sobie radę, a latem zarówno

mały Jens, jak i Ola będą już dostatecznie duzi, żeby nająć się gdzieś na służbę. Najstarsza

dziewczynka już pracowała, nie widzieli jej od lipca.

Przeszedł go dreszcz: być może córka nigdy już nie zobaczy matki.

Wystający brzuch pulsował pod dotykiem jego dłoni. Jeśli żona nie pomyliła się w

obliczeniach, to wciąż mieli przed sobą kilka miesięcy.

Thora patrzyła na krew i ocierała oczy.

A więc tym razem również nie.

Prędko przygotowała miękkie szmatki, wypełniła je sianem i umieściła między

nogami.

Co z nią było nie tak? Coś przecież być musiało, inne kobiety wszak rodziły dzieci,

zanim jeszcze nie minął rok od ślubu. Ba, niektóre nawet znacznie prędzej...

A przecież oni byli ze sobą wiele razy w miesiącu. Czyżby za rzadko? Za często? Nie

miała pojęcia. Nie miała też kogo spytać. Pamiętała stare rady, lecz żadna z nich nie

podziałała.

On przecież potrzebuje dziedzica dla tego pięknego gospodarstwa. Niełatwe było jego

życie, a syn przyniósłby mu więcej radości niż cokolwiek innego.

Dlaczego nie mogła mu go dać?

Opuściła spódnicę, zerknęła w lustro. Włosy ładnie się ułożyły, bluzka opinała się na

piersiach. Ostatnio trochę przytyła, wyglądała prawie na brzemienną. Przed kościołem któraś

z kobiet nawet o tym wspomniała, dała do zrozumienia drobnymi aluzjami... Thorze zabrakło

sił, żeby odpowiedzieć.

Arill zaś zbył wszystko śmiechem. Powiedział, że wcale mu się z tym nie spieszy,

wciąż przecież są jeszcze bardzo młodzi.

Tak, on jest młody, to prawda, lecz ona w przyszłe Boże Narodzenie skończy już

trzydzieści lat.

Thora złożyła dłonie i modliła się, nie spuszczając z oczu własnego odbicia w lustrze.

Dobry Boże, obdarz mnie dzieckiem, synem, tak by było najlepiej, bo Arill tak bardzo

by się wtedy ucieszył. Dobry, wszechmocny Boże, spraw, by tak się stało, a nigdy już o nic nie

będę cię prosić...

Wszedł, kiedy skończyła modlitwę. Pokój w jednej chwili zrobił się taki mały. Ubrany

był w uroczysty strój, wciąż przecież jeszcze trwały święta. Miał na sobie czerwoną

kamizelkę ze srebrnymi guzikami i kurtkę, której wcześniej nie widziała. Błyszczała pięknie

w świetle pojedynczej lampy.

- Gotowa jesteś? Jedziemy na przyjęcie do Dosen, pamiętasz?

Zmieszana pokręciła głową.

- Nie, ja... tyle było spraw. ale zaraz się przygotuję. Jak uważasz, powinnam się

przebrać?

Uśmiechnął się.

- I tak jesteś piękna, masz czerwone policzki, takie rumiane... Wyglądasz bardzo

świeżo, moja kochana. ale włóż biżuterię, dobrze?

Kiwnęła głową. Podarował jej dwa grube srebrne łańcuchy z zameczkiem z

uformowanego w kwiat kamienia. Błyszczał tak pięknie, jasnoniebiesko. Arill mówił, że ten

kamień to szafir.

Zawiesiła klejnot na szyi i postanowiła rozpuścić prostą koronę z warkoczy. Zamiast

niej upięła włosy grzebieniami. Zawiązała na głowie niewieścią chustkę, ozdobioną na

brzegach delikatną koronką. Serdak i koszula mogły zostać, nadawały się, a spódnica na

brzegu obszyta była jedwabnymi wstążkami, ostro odcinającymi się od czerni ostrą żółcią i

błękitem.

Arill już wcześniej umieścił w saniach pod baranicami gorące kamienie.

Jechali przez cichy, biały pejzaż, upstrzony gdzieniegdzie światłami bijącymi z

pojedynczych domów przykościelnej wsi. Fiord na środku połyskiwał otwarty, lecz wzdłuż

brzegów skuwał go lód.

Pięknie.

- Wiesz, powiadają, że w noc Bożego Narodzenia na lodzie tańczą aniołowie, ale w

tym roku przemoczyliby nogi - zaśmiał się, ściskając pod przykryciem rękę żony.

Woźnica wesoło zawołał na konie, które zaraz przyspieszyły. Płozy sań z szumem

sunęły po pokrytej śniegiem drodze.

Thora przytuliła się do męża. Był taki szeroki, ciepły i bezpieczny.

ale nigdy nie był całkiem bliski.

Dobrze o tym wiedziała.

Nie był całkiem blisko nawet wtedy, gdy ich ciała łączyły się, przepełniając oboje

radością.

Gdybyż tylko mogła wymieszać z nim swoją krew! Gdybyż tylko mogła dać mu

dziecko... Wtedy naprawdę połączyłyby ich więzy krwi, jak powinno być między

małżonkami.

Uśmiechnął się do niej, strzepnął z jej policzka kilka włosków z futra

obramowującego kaptur.

- Zadowolona? Kiwnęła głową.

- To dobrze. Znaczy, że wszystko w porządku. Zawahała się, lecz nie mogła się

powstrzymać.

- Za to ty, Arillu, ty nie jesteś szczególnie szczęśliwy.

Arill długo milczał. Zapatrzył się w rozciągające się pod nimi strome pole. Droga wiła

się tu zakrętami, ale już niedługo dotrą do kościoła.

- Jest mi tak dobrze, jak tylko może być, Thoro. Nie myśl o tym.

Co można na to odpowiedzieć?

Nie wiedziała, co tak naprawdę mu dolega, przypuszczała jednak, że ma to pewien

związek z faktem, iż Reina z Vildegârd w końcu go odrzuciła. Zalecał się do niej przez całe

lata, a sposób, w jaki się wobec niego zachowywała, sprawił, że nie przypuszczał, iż spotka

się z odmową.

Ona jednak go odrzuciła.

Tak właśnie musiało być.

Ludzie gadali, że miała w zanadrzu innego zalotnika, mało kto go wprawdzie widział,

lecz podobno on istniał naprawdę. Jakiś obcy dziwak, w ubraniu przypominającym stroje, w

jakich latem zjawiali się goście z Kopenhagi.

Czy był bogaty? Może to szlachcic?

Nic dziwnego, że Reina się nim zainteresowała. Arill być może i miał jedno z

najlepszych gospodarstw we wsi, w każdym razie jeśli nie brało się pod uwagę dóbr

urzędniczych i oficerskich. ale zdaniem dziewcząt niemiło było na niego patrzeć, blizny i

oszpecona skóra nad okiem budziły przerażenie, w dodatku był taki milczący i zawsze jakby

zasmucony, trudno się było na nim wyrozumieć. Istniało w nim coś takiego, co zmuszało

ludzi do zachowania dystansu...

Ona zawsze to szanowała.

Nawet po tym, jak wpadła mu do głowy ta niepojęta myśl, żeby prosić ją o rękę.

I całą sobą wiedziała: zdarzało się niekiedy, że rozpaczał nad tą, której nie dane mu

było poślubić. Nikt jednak nie widział ani nie słyszał, by źle mówił o tej, którą dostał za żonę.

Powinna być dumna i zadowolona.

ale nawet teraz, gdy siedziała ubrana w piękny strój, otulona kosztowną baranicą, na

której widniało jej własne imię, w drodze na przyjęcie do jednych z najzamożniejszych

gospodarzy we wsi...

W głębi ducha i tak wiedziała, że na zawsze pozostanie Thorą, prostą służącą.

ROZDZIAŁ IV

Coraz częściej przychodziła tutaj. Na wyziębionym, wilgotnym strychu Zamku Marji

istniało całe królestwo oddzielone od reszty świata. Tu znajdywała coś w rodzaju spokoju.

Pod dachem było aż gęsto od wiszących pajęczyn, wszędzie stały stosy nie zużytych

materiałów. W jednym kącie leżały potłuczone płytki ceramiczne w taki sam wzór jak ten we

wspaniałej łazience. Były tu worki starej wełny, pęczki niewydarzonych ziół i kufer na kufrze

odłożonych ubrań. Składowano tu krzesła bez nóg i stoły, które należałoby naprawić, lecz

nikomu tak naprawdę nie były już potrzebne, dlatego o nich zapominano.

Starła kurz z niedużej komody i spostrzegła, że na mosiężnej płytce widnieją wyryte

inicjały Marii.

Uchyliła wieka kilku kufrów.

Znalazła stare książki i tuzin par butów.

Nie miała siły, żeby przesuwać ciężkie skrzynie stojące jedna na drugiej, w dodatku

nie było to wcale takie ważne. Na pewno wypełniały je znoszone stroje i kolejne zakurzone,

zeżarte przez mole kapelusze.

Zobaczyła stare łóżko, ozdobione rzeźbieniami w głowach.

Były tu też garnki i kotły, pordzewiałe, popękane. Cały stos kamionkowych talerzy

rozsypał się w drobny mak. Gdy wyciągnęła się, żeby zdjąć płócienny worek wiszący na

jakimś haku, chmura kurzu wzbiła się w powietrze. Przy okazji spadło też gniazdo os, na

szczęście było puste.

Usiadła w czworokącie światła wpadającym przez jedyne maleńkie okienko w dachu.

Największe pomieszczenie strychu miało tę samą wielkość, co środkowa część całego

domu. W dwóch skrzydłach zbudowano oddzielne strychy, lecz w ścianach zostawiono duże

otwory, żeby dało się wietrzyć i by cały budynek nie zgnił, gdyby okazało się, że dach

przecieka.

W schowkach wzdłuż ściany umieszczono jeszcze więcej rzeczy. Schowki były

obszerne, lecz niskie. Dziecko na pewno mogłoby po nich biegać, lecz dorosła kobieta była za

wysoka.

Zaskrzypiały wąskie schodki, prowadzące do otworu w podłodze. Dużych schodów na

tyłach domu nie używano, drzwi były zamknięte na skobel. Dawno już nikt nie miał potrzeby,

by przenosić tędy na górę bądź na dół jakieś większe przedmioty.

Pokrywa włazu w podłodze powoli się uniosła.

Nie bała się, trochę tylko była zaskoczona, że ktoś ją tu znalazł.

To Aurora.

Uśmiechnęła się delikatnie, mówiąc:

- Usłyszałam, że tu jesteś. Mój pokój jest bezpośrednio pod spodem. Płaczesz?

Reina zmieszana pokręciła głową.

- Ja? Nie.

Aurora wolno się do niej zbliżyła. Głos delikatnej kobiety brzmiał słabo.

- Wydawało mi się, że wyraźnie słyszę, jak ktoś płacze. ale to przypominało bardziej

płacz dziecka.

Może kotka nareszcie urodziła kocięta i gdzieś tu je schowała...

- Na pewno zmarzną, trudno powiedzieć, żeby tu było ciepło.

- O, nie, ona nigdy by nie urodziła w miejscu, w którym małym byłoby za zimno.

Może raczej przy kominie, w drugim końcu strychu. W piecu się przecież pali, tam na pewno

jest przytulniej.

Reina pokiwała głową.

Odkaszlnęła, w gardle jej zaschło, w ustach miała pełno kurzu.

- Posłuchaj, Reino, mówią, że nie jesteś całkiem zdrowa. Co się z tobą dzieje?

- Nic, nic mi nie dolega.

- Twoja matka się martwi, ojciec także. I Emmi czasami rozmawia o tobie z moją

matką. Mówi, że walczysz. Co się z tobą dzieje, Reino?

Reina poczuła łzy cisnące się do oczu. Biedna, niewinna Aurora, ona by tego nie

zrozumiała. Żyła w swoim własnym świecie, a matka chroniła ją przed wszelkim złem. Jako

dziecko przeżyła straszne rzeczy, lecz jako młoda kobieta wiodła dostatnie, pozbawione

zmartwień życie. Niewiele wiedziała o prawdziwym życiu, o dorosłej miłości, o stracie i

odpowiedzialności.

Mimo wszystko Reina zdecydowała się, żeby jej powiedzieć. Dać kawałeczek tego,

czego sama nie rozumiała, dziewczynie, którą przyrzekła nazywać siostrą.

- Boję się, mam takie dziwne sny.

- Zawsze przecież tak było. I dłonie masz gorące. Jesteś taka jak twój ojciec.

Reina z wahaniem pokiwała głową.

- Ja... czasami nie wiem, gdzie mam się podziać.

- Wtedy przychodzisz tutaj - pokiwała głową Aurora.

Potem ujęła Reinę za rękę.

- Wiesz, to tak jak ja. Mam wrażenie, jakbym była rozdarta na strzępy. I te kawałki już

przestały do siebie pasować.

- Jakby czas właściwie w ogóle nie istniał, ponieważ nie jest się tam, gdzie chciałoby

się być.

Popatrzyły na siebie.

- Sama na świecie - powiedziała Reina.

- Sama, ponieważ jest ktoś, kogo tu nie ma - odparła Aurora z pełną powagą.

Uściskały się.

- Ty rozumiesz - szepnęła Reina.

- Tak strasznie za nim tęsknię - wyznała Aurora z twarzą wtuloną w ramię Reiny. -

Sądziłam, że w miarę upływu lat będzie łatwiej. Myślałam, że czas będzie płynął szybciej,

gdy tylko nabiorę trochę dystansu.

Reina odsunęła Aurorę na wyciągnięcie ręki. Stojąca na podłodze lampka zamigotała,

od okna trochę ciągnęło. Wiatr wwiewał do środka sypki śnieg z dachów, na strych wpadała

srebrzysta, połyskująca chmura.

Popatrzyła Aurorze w oczy.

- Wciąż jeszcze myślisz o... Benjaminie? Aurora wolno kiwnęła głową.

- Ty wiesz?

Reina uświadomiła sobie, że powinna wiedzieć. Widziała przecież tych dwoje, przed

wielu laty. Na świątecznej zabawie? A może było to w noc świętojańską? Widziała dwoje

bardzo młodych ludzi, uśmiechających się do siebie i ślących sobie wiele znaczące spoj-

rzenia. Czy to była zabawa? Niegroźna zabawa dwojga dzieci?

- A więc to było poważne? Byłaś w nim zakochana?

- Jestem.

Reina westchnęła.

- Auroro moja kochana, czy wiesz, dlaczego On od ciebie odjechał? Co się stało? Czy

wiesz, dlaczego tak rzadko przyjeżdża do domu?

Aurora uśmiechnęła się z goryczą.

- To ja jestem temu winna - powiedziała cicho.

Reina nie mogła uwierzyć, że to może być prawda. Wydało się to jej szaleństwem,

rzeczą niewiarygodną, nie mogła pojąć, że dwoje tak młodych ludzi jest w stanie zawrzeć

podobny pakt. Oczywiście, w chwili oszołomienia można powiedzieć coś takiego, lecz to, że

Aurora z pełną powagą uważała tę umowę za obowiązującą, jedynie potwierdzało, że

dziewczyna jest tylko naiwnym małym kwiatkiem.

- On mnie poślubi. Jeśli Bóg zechce, przeżyjemy razem wiele pięknych lat. Pewnego

dnia... on wróci.

Uśmiechała się!

Reina poczuła, że pierś rozsadza jej coś na kształt gniewu.

- Jeśli mój brat naprawdę przyrzekł ci coś takiego, to wyrządził ci wielką krzywdę, bo

jeśli tak bardzo cię kocha, to nic nie powstrzymałoby go przed pojęciem cię za żonę, i to już

teraz!

Aurora spuściła wzrok.

- Ty być może zdołałabyś z tym żyć. No tak, sama wiesz, dlaczego nie dopuściłaś do

swego własnego ślubu... ale czy to nie miało związku z nowymi prawami?

- Benjamin o tych prawach nic nie wiedział!

- ale widział, jak Vetle cierpi i umiera. Potrafił sobie wyobrazić cierpienia i śmierć

swoich własnych dzieci. Nie starczyłoby mu siły na życie w ciągłym strachu takim, jaki

musiała znosić twoja matka.

- Nic nie wiemy o tej chorobie! Może mężczyźni wcale nie mają chorych dzieci! Nic o

tym nie wiemy, bo przecież żaden z chorych mężczyzn nie spłodził dziecka! Poza tym

możliwe, że są bezpłodni, a to by oznaczało, że unikacie się bez powodu!

- Nic nam o tym nie wiadomo, to tylko domysły, Reino. Benjamin podchodzi do tego

bardzo poważnie. A ja się nie boję. Bo on nie zwróci się nigdy ku innej kobiecie, o tym wiem.

Reina potaknęła, ale na ustach pojawił jej się uśmiech pełen goryczy.

- Tak, tak, co do tego na pewno masz rację. Wprost płonęła chęcią opowiedzenia

Aurorze o swoich podejrzeniach, o tym, co jej zdaniem jest prawdziwym powodem, dla

którego Benjamin jej unika, jej i wszystkich innych kobiet.

ale przecież nie miała pewności.

Zauważyła jedynie spojrzenia, muśnięcia, czułe, wręcz intymne pieszczoty.

Oni żyli ze sobą tak blisko, Benjamin i Rafael. Wiedziała, że Rafael jest z tych, którzy

wolą mężczyzn.

Czy Benjamin był jego kochankiem, czy też bratem?

Nie miała żadnej pewności, dlatego nie ośmieliła się nic powiedzieć.

Czy Aurora w ogóle słyszała o takich odmianach miłości?

Tego też nie wiedziała.

ale przecież napisano o tym w Biblii i tam też wydano wyrok. Jeśli było rzeczywiście

tak, jak przypuszczała, to zarówno jej brat, jak i Rafael już zostali skazani na wieczne męki.

To mogło być za dużo dla Aurory. Może lepiej pozwolić jej żyć w kłamstwie?

Pocałowała przyjaciółkę w policzek.

- Zejdźmy na dół, tam jest cieplej. Może woda się gotuje, napijemy się czegoś

gorącego. Obie całe się trzęsiemy...

Wolno spuściły się na dół po schodkach wąskich jak drabina dla kur, mocno ściskając

w lewej ręce zebrane spódnice. Pobiegły przez wychłodzone korytarze, aż wreszcie otuliło je

światło i ciepło niedużego saloniku. Emmi, Dorte, Tindir, Lovise i Diana siedziały na

krzesłach i grały w kości. Między nimi stał duży półmisek orzechów i suszonych owoców, a

na pięknym żółtym dywanie rozpościerającym się pod meblami lśniła opróżniona do połowy

butelka mocnego wina z wiśni. Ogień w kominku płonął wesoło.

- A, to wy! Ach, dziewczęta, tak cienko jesteście ubrane! Chodźcie, usiądźcie tu,

ogrzejcie się. Macie ochotę na wino?

- Nie, dziękuję - prędko odpowiedziała Aurora. - ale zaraz przyrządzę po filiżance

herbaty.

- Weź czekoladę! - zawołała za nimi Emmi. - Jeszcze dużo zostało w puszce, w tej

szafce nad ławą.

Posłuchały jej. Wsypały brunatny proszek do wrzącej wody, dodały sporo cukru.

Napój był rozgrzewający i zaraz też przepędził dreszcze.

W pokoju Aurory Reina usadowiła się na miękkim łóżku.

Przez moment ujrzała swego brata, tu w tym pokoju.

W tym łóżku.

Zamrugała. Czy to naprawdę się zdarzyło? Czy wolno jej pytać o takie rzeczy? Aurora

być może zauważyła grymasy, jakie wywołała na twarzy Reiny ta przelotna wizja.

- Kocham twego brata, Reino. Zawsze tak było. I wiem, że pewnego dnia on będzie

mój. Kiedy minie czas mojej płodności, wtedy on do mnie wróci. To sobie obiecaliśmy.

Reina zwilżyła wargi. Biedna, głupiutka niewinna Aurora!

I cóż za piekielnego łajdaka miała za brata! Pozwolił tej nieszczęśliwej dziewczynie

mieć nadzieję na coś, o czym na pewno dawno już zapomniał albo uznał za dziecinne

igraszki.

Musi mu o tym powiedzieć. Musi jak najprędzej wybrać się do Kaupanger, gdzie

Benjamin pracuje, i porządnie mu nagadać.

W skroniach lekko jej pulsowało.

Wtedy spotka też znów Rafaela...

- Być może to zabrzmi dziwnie - stwierdziła głośno - bo bardzo kocham mego brata,

ale jestem zdania, że w tej sprawie popełnia on straszliwy błąd. Nikt przecież nie może żądać,

aby kobieta poświęcała swoje dzieci i całą swą młodość tylko i wyłącznie dlatego, że

mężczyzna podjął taką decyzję.

- On nie chce, by to przekleństwo się rozprzestrzeniało - cicho odrzekła Aurora. - On

nie chce, żebym cierpiała, tak mówi, bo przecież te dzieci, które by umierały, byłyby także

moje. To moje dzieci musiałyby cierpieć. Bo prawa staną się jeszcze surowsze, pewnego dnia

nie będzie już możliwe ukrywanie tej choroby przed ludźmi. Tak mówi Benjamin, a ja

uważam, że ma rację.

Reina odstawiła filiżankę.

- Wiesz, Auroro... być może on rzeczywiście ma rację. Ja również tak myślałam. ale...

ja kochałam zbyt mocno. Nie starczyło mi sił, by być tak zasadnicza jak Benjamin, ja...

pragnęłam Arilla za każdą cenę. Byłam ślepa...

Aurora popatrzyła na nią zaciekawiona.

- ale... przecież odwołałaś ślub? I to właśnie z powodu tej ustawy, tak mówiła twoja

matka.

Reina przez chwilę siedziała nieruchomo. Dobrze byłoby wyrzucić to z siebie, wyznać

całą prawdę choćby jednemu jedynemu człowiekowi. Komuś, kto być może zrozumie.

- Myślałam, że go kocham, ale on nie był taki, jak mi się wydawało. Nie był wcale

szlachetny i miły, sprawiedliwy i dobry. Myślałam, że jesteśmy pokrewnymi duszami, że

zostaliśmy stworzeni po to, by być razem, ale objawiły się w nim takie cechy, których nigdy

nie mogłabym zaakceptować, Auroro. Coś, co zrobił... a co było wielkim, bardzo wielkim

grzechem.

Aurora popatrzyła na nią uważnie. Wreszcie kiwnęła głową.

- Tak, istnieją takie rzeczy. Dobrze, że odkryłaś je przed ślubem. Na pewno znajdziesz

innego.

Reina zamknęła oczy.

Żałowała, że w ogóle to odkryła.

ale tej prawdy nie dało się już zatrzeć: on chciał pozbawić życia własne dziecko, żeby

tylko ukryć swój romans z Ingalill.

Reina z wysiłkiem odetchnęła. Stygnąca czekolada nabierała już goryczy.

- Nigdy nie wyjdę za mąż. Nigdy nie znajdę takiego, którego mogłabym kochać

równie szczerze jak jego. On odebrał mi zdolność do takiej miłości. Oszukał mnie. On,

którego tak bardzo kochałam, niespodziewanie okazał się człowiekiem o ciemnych stronach.

Komu wobec tego mogę zaufać? Aurora nie odpowiedziała.

- To najzupełniej pewne - dodała Reina. - Nikogo już nigdy nie pokocham. W dodatku

nie wolno mi kochać. Nie wolno mi się nawet zabawić, zaspokoić tego niepokoju w ciele, bo

nigdy nie mogę urodzić dziecka.

Aurora przygryzła wargę.

- Biedaczko... nie masz nawet na co czekać. Reina podniosła oczy, na twarzy pojawiła

się twardość.

- Bardzo możliwe, że i ty także będziesz czekać na próżno.

W jej głosie słychać było teraz gniew.

- Auroro... jesteś młoda, piękna... niczym nie skażona. Miałabyś całe gromady

zalotników, gdybyś tylko więcej pojawiała się wśród ludzi. Tak jak jest teraz... ludzie gadają,

że jesteś trochę przygłupia. Za dużo przebywasz w samotności.

Aurora wybuchnęła śmiechem, mocno mrugając.

- To nic, Reino, w porównaniu z tym, co wygadują o tobie!

Reina też nie mogła powstrzymać się od śmiechu. Tak, na pewno tak było, ale jakby

łatwiej jest widzieć drogę, którą pójść powinien ktoś inny, aniżeli tę, którą samemu powinno

się kroczyć.

- Musimy więc trzymać się razem, my, odludki - oświadczyła Reina.

- Stare panny - dodała Aurora z uśmieszkiem. Zostawiły filiżanki w malutkiej kuchni;

wielka kuchnia była teraz, zimą, zamknięta, podobnie jak większość pokojów w całym domu.

Zapadła cisza, lecz nowe zaufanie związało je ze sobą.

Aurora podniosła się z półuśmiechem.

- Może jednak przyłączmy się do nich, zagramy partyjkę w karty? To podobno nie

przystoi damom...

- No, to czy wobec tego potrzebny nam jakiś inny powód? - uśmiechnęła się Reina.

Przez kilka godzin zajęte były grą polegającą na odgadywaniu kart innych. Wreszcie

butelka z winem opróżniła się do dna, a na zewnątrz nocny mrok zgęstniał już zupełnie.

Starsze kobiety poszły na spoczynek, Aurora dołożyła polano do uśpionego ognia na kominku

i ruszyła w ich ślady.

Wtedy to Tindir sięgnęła do przepastnej kieszeni fartucha i wyciągnęła inną talię kart.

Reina wiedziała, co to jest, czytała o takich kartach do wróżenia. Czytała napisane

przez pewnego teologa ostrzeżenia przeciwko takim kartom: były znakiem szatana. Czytała

też jednak interpretację pisarza de Geblina, przekonanego, że wizerunki i symbole na kartach

obrazują tajemną wiedzę starożytnych egipskich kapłanów, zapisaną niegdyś w „Księdze

Thotha”. Poczuła, że włosy na jej głowie delikatnie się podnoszą.

- Pozwól, że ci powróżę - poprosiła Tindir. - Nauczyłam się tego od dobrego mistrza.

Czy nie chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o swoim życiu, Reino?

Nie była tego wcale taka pewna, ale karty przyciągały ją z jakąś dziwną słodyczą.

Tindir wprawnym ruchem przekładała je z ręki do ręki, jedną z kart odwróciła na wierzch,

potem odłożyła z powrotem, później jeszcze raz powtórzyła to samo.

- Przełóż. Reina usłuchała.

- Wybierz jedną.

Tindir popatrzyła na wybraną kartę i prędko wyciągnęła inną, z postacią kobiety.

- Właściwie powinnaś mieć Cesarzową, czuję to, albo Papieżycę. ale na ogół używa

się którejś z niższych kart, tych, które nazywamy Minor Arkana.

Reina nic nie rozumiała, lecz w napięciu śledziła poczynania Tindir.

A ona położyła kartę przedstawiającą potężną kobietę na środku. Wokół niej niby na

tarczy zegara umieściła dwanaście innych kart, zaczęła od godziny dziewiątej i kontynuowała

ruchem przeciwnym do wskazówek zegara.

Długo siedziała, przyglądając się obrazkom, które się ukazały. Były bardzo jaskrawe,

pięknie namalowane, ale zniszczone. Reinę na widok niektórych motywów przeniknął

dreszcz.

A Tindir zaczęła opowiadać:

- Tu widzisz Siódemkę Buław. Ona mówi, że czeka cię poważne zagrożenie, ocalić cię

może jedynie wiara we własne siły. Obok masz odwróconego Asa Mieczy, to mi się nie

podoba. Mężczyzna, niebezpieczny mężczyzna, to złowieszcze... ale być może to spotkanie

masz już za sobą, bo po drugiej stronie leży odwrócony Papież...

- Uf - sapnęła Reina, próbując się uśmiechać tak, jakby to była zabawa.

ale Tindir całkowicie pochłonęła wróżba. Matowym głosem ciągnęła:

- Oczywiście masz tu Papieżycę. Tak jak mówiłam, nie uciekniesz od niej. Spójrz, jak

doskonale się wpasowała między Eremitę a Gwiazdę... Będziesz miała trudne życie w

poszukiwaniu prawd, które niewielu ludziom uda się odnaleźć, ale otrzymasz nieoczekiwaną

pomoc od pewnego człowieka, choć wcale nie uważasz, że jest to osoba ci bliska.

- To bardzo miłe. ale... co to jest?

Nie mogła się powstrzymać, wskazała na straszny obraz powieszonego człowieka.

Tindir kilkakrotnie cmoknęła językiem.

- A... w tym przypadku Wisielec nie wyrządzi żadnej szkody, a przy tym dobrze cię

opisuje. Nie jesteś taka, jak większość ludzi. Zachowujesz się dziwnie, sprawiasz, że ludzie

na twój widok zastanawiają się, czy nie brak ci piątej klepki. On mówi, że nie ominą cię

chwile, kiedy odrzucisz i zaniedbasz samą siebie, przeżyjesz odwet. I cierpienie.

Reina pobladła.

- Czy trzeba kart, żebym to zrozumiała? Tindir dalej wróżyła. W końcu naszkicowała

Reinie dość sprzeczny obraz jej osoby: kobiety okropnej, samolubnej, ze skłonnością do

lenistwa i szaleństwa, lecz jednocześnie również takiej, której sprzyja szczęście, i obdarzonej

wręcz w nadmiarze zdolnością do miłości.

- Ułożymy je jeszcze raz, w inny sposób. Będziesz mogła uzyskać odpowiedź na

swoje pytania...

Reina pytań nie miała.

Tindir ułożyła karty obrazkami do góry. Znów wiele było takich, które nazywała

Major Arkana.

Reina odszukała wzrokiem Papieżycę.

Wstrząśnięta patrzyła, jak karta przemieszcza się w okręgu i układa tuż przy Demonie.

Tindir jęknęła.

Popatrzyły sobie w oczy ponad stołem przez kilka zdających się nie mieć końca

sekund.

- Ty...

Tindir nie była w stanie wydusić z siebie nic więcej.

Reina poczuła uśmiech występujący jej na twarz. Znów skoncentrowała się na karcie i

Papieżyca zaczęła wędrować dalej.

Tindir drgnęła przestraszona i czym prędzej zebrała karty. Wystarczył jeden ruch, a

już leżały w kieszeni.

Przerażona wpatrywała się w Reinę.

- Ty... ty jesteś Kirvi. Ty...

Reina uśmiechała się teraz ledwie dostrzegalnie. Coś ukłuło ją w piersi. Spodobała jej

się ta zabawa. Od dawna już się tak nie bawiła, brakowało jej odwagi, wiedziała jednak, że to

możliwe. Pamiętała, jak będąc jeszcze dzieckiem, zmuszała swe drewniane lalki, żeby się

poruszały.

Pamiętała też, że w oczach ojca pojawił się strach, gdy kiedyś zobaczył tę zabawę.

Więcej tego nie robiła.

Na stole stał pusty półmisek.

Przesunął się teraz, pobrzękując.

Tindir pobladła jeszcze mocniej, Reina złapała ją za rękę.

- Teraz ja ci powróżę, przyjaciółko - oświadczyła twardo.

To niemożliwe. Nikt nie mógł wiedzieć o niej tego wszystkiego! A już na pewno nie

Reina, która ledwie ją znała!

Tindir tej nocy nie mogła zasnąć. Otoczył ją jakiś gęsty strach.

Coś kłuło, pulsowało, próbowało ostrzec.

Powinna trzymać się z dala od Reiny...

Gorzko żałowała tego nieodpowiedzialnego wróżenia z kart tarota. Karty były

spadkiem po Telecce i jedyną rzeczą, której nikt nie śmiał jej odebrać. Nieczęsto ich używała,

rozkładała je zaledwie kilkakrotnie, by wspomnieć starą. I po to, by szukać odpowiedzi na

własne pytania. Kiedy wyjęła je z kieszeni, zanim położyła się do łóżka w tę późną noc,

uniósł się od nich lekki zapach spalenizny.

Wróżyła z nich ludziom w zajazdach i w gospodarstwach, w których nocowała

podczas podróży. Dawali jej za wróżby pożywienie i miejsce do spania, ale wróżby powinny

być pomyślne.

Tindir nie bardzo się troszczyła o to, czy dobrze odczytuje, co mówią karty. Nie takim

osobom. Jeśli z mowy kart wynikało jakieś niebezpieczeństwo, trzymała język za zębami.

Więcej wtedy dostawała na drogę.

Poprzysięgła sobie, że już nigdy więcej ich nie użyje.

Rankiem okazało się, że jej fartuch zmienił się w zwęgloną kupkę.

ale spódnica, złożona tuż obok, pozostała nietknięta. Ani podłogi, ani też pięknego

krzesła, na którym leżało ubranie, nie oszpecił najmniejszy bodaj ślad.

ROZDZIAŁ V

Ravi wyczuwał to, wprawdzie nie jako wyraźną pewność, lecz raczej jako budzące się

podejrzenie. Jakiś niepokój w ciele, jakaś aura wokół niej, która przestała już być czerwona,

jasna.

Córka miała kłopoty.

Walczyła.

Obawiał się, że ta walka jest mu aż zanadto znana. Że nie będzie w stanie jej pomóc,

choć sam przecież kiedyś wygrał. ale nie wygrał własnymi siłami.

Kątem oka widział Johannę stojącą przy oknie w izbie dla chorych. Żona była

spokojna, niczego nie podejrzewała. To w pewnym sensie dobrze, choć jednocześnie on sam

jeszcze mocniej zadrżał ze strachu.

Bez pomocy Johanny nigdy by sobie nie poradził.

Reina zaś nie miała nikogo.

Wiele było oznak tej wiosny. Z początku nie chciał ich widzieć, wreszcie jednak został

do tego zmuszony.

Reina dużo włóczyła się w samotności po lasach, w jej spojrzeniu pojawiło się coś

nieludzkiego. Mało się odzywała, unikała wszelkich okazji, które wymagały od niej, by

siedziała spokojnie i uczestniczyła w modlitwie.

Przestała czytać książki, które przedtem studiowała z takim zainteresowaniem. Raz

zaś zaskoczył ją ze starym dziełem Sefraniusa na kolanach.

Przedtem nic by na ten temat nie mówił.

Teraz przeraziło go, że córka próbuje szukać odpowiedzi w starych przesądach.

Próbował z nią rozmawiać. Starał się wytłumaczyć, że ktoś taki jak oni zawsze będzie

musiał walczyć z siłami, które grożą i pragną nad nimi zapanować. ale że tę walkę można

wygrać.

Ona tylko patrzyła na niego ze spokojem i powiedziała, że jeśli o nią chodzi, to nie

toczy się żadna walka.

Ravi miał nadzieję, że nie jest to prawda. Że Kerna już nie przegrała.

A dziewczyna podejmowała różne próby. Wiedział o tym, poznawał to po całej jej

postaci, gdy wymykała się nocą, sądząc, że nikt jej nie widzi. Szedł za nią, lecz chociaż na

widok tego, co robiła w odosobnionych miejscach, serce mało mu nie pękło, to nigdy nie

ośmielił się interweniować.

Ona musi znaleźć własną drogę, która poprowadzi ją ku wyjściu.

Po tym wszystkim, czego ją uczył, musi wierzyć, że córka będzie pamiętać jego słowa.

Rankiem w Wielki Piątek znalazł ją w stajni. Nie wiedział, co go przebudziło, wciąż

bowiem było jeszcze tak wcześnie, że zarówno parobcy, jak i dziewki służące spali.

Zwierzęta nie usłyszały go, gdy przemknął za węgłem i ruszył w stronę stajni. Usłyszał jej

głos, ale już wcześniej wiedział, że ją tam zastanie.

Okrążała stajnię tyłem, z półprzymkniętymi oczyma, mamrocząc pod nosem:

- ...Commonde en Diabolus Kompento - Omia Sierod Nemento Tua Sammelta Misa

Soflua Rultus Eris...

I znów od początku.

Kiedy następnym razem mijała drzwi pogrążona w tym przypominającym sen stanie,

Ravi dał krok w przód i złapał ją za rękę.

Drgnęła, a Raviego ucieszył przebłysk przytomności w jej oczach. Zaraz jednak

dziewczyna jakby osłabła. Potrząsnął nią.

- Co ty wyprawiasz? Reino, odpowiedz mi, co ty robisz?

Oczywiście nie odpowiedziała.

ale na okiennym parapecie leżał otwarty Sefranius. Ravi przeczytał przed chwilą

usłyszane słowa. Odwrócił się i popatrzył na córkę.

- Jakaż to choroba, moja droga? Jaką chorobę usiłujesz wypędzić? Ach, najdroższa,

kochana córeczko, co też doprowadziło cię do takiej rozpaczy? To przecież brednie, stare

bajania! Sądziłem, że ze wszystkich ludzi ty właśnie będziesz o tym wiedziała...

Reina rozszlochana wtuliła się w jego pierś.

- Chcę się pozbyć tego... przekleństwa! Czy nikt nie może mi pomóc?

Ravi usiłował ją gładzić, mocno tulił do siebie, ale Reina przestała się już teraz

powstrzymywać od płaczu, zanosiła się szlochem i zawodziła.

Wkrótce pojawili się inni ludzie.

- Co się stało? Czy ona jest chora? Może się zraniła?

Ravi nie przejmował się ostrym bólem w biodrze, wziął córkę na ręce i zaniósł ją do

izby chorych.

Johanna przyszła z oczami przesłoniętymi welonem snu i patrzyła na nich przerażona.

- Nic jej się nie stało, jest tylko... zrozpaczona. Daj jej trochę tej swojej uspokajającej

nalewki, Johanno.

Reina zaniosła się krzykiem protestu, wreszcie jednak rozluźniła się w ramionach

rodziców. Ravi nie wypuszczał jej z objęć, dopóki wymachujące dziko ręce całkiem się nie

uspokoiły i wreszcie wyglądało na to, że dziewczyna zasnęła w miarę spokojnym snem.

Popatrzył na Johannę.

Odczytała jego spojrzenie, napełnił ją lęk.

- Nie - powiedziała ochryple. - To się nie stanie. Nie z Reiną. To się nie może stać.

Postanowił, że będzie strzegł córki dniem i nocą. Bez względu na to, czy zawładnęły

nią złe moce czy też choroba, uczyni dla niej wszystko, co tylko będzie mógł. O dziwo

jednak, Reina obudziła się następnego dnia i rozejrzała w koło zdziwiona.

- Co się stało? Dlaczego ja tu leżę? Johannie wyraźnie ulżyło.

- A więc to był tylko jeden z tych jej dawnych ataków. Sądziłam, że już z nich

wyrosła, lecz...

Ravi nie widział powodu, by z nią dyskutować. Johanna przecież potrafiła temu

zaradzić w równie małym stopniu co on, może nawet jeszcze mniejszym. Przeczuwał

bowiem, że jedyną rzeczą, jaka mogłaby dać Reinie jakieś oparcie, jest związek zupełnie inny

aniżeli ten istniejący pomiędzy matką a córką.

Reina prędko dochodziła do siebie. Jeszcze tego samego dnia poszła do Emmi, by

pomóc w przygotowaniu wielkanocnego posiłku, do którego mieli zasiąść wszyscy razem w

Zamku Marji. Wielka sala była już przygotowana na lato, obrusy leżały złożone,

wyprasowane.

Reina wydawała się taka jak przedtem.

ale Ravi nie uspokoił się, dopóki nie minęły dwa tygodnie i córka wybrała się nawet

na przyjęcie, zorganizowane dla uczczenia zaręczyn na Flahammar.

Tindir zaczynała się niecierpliwić. Z każdym dniem coraz więcej śniegu topniało w

górach i już wkrótce można się tam było wybrać konno. Noce schodziły jej na niespokojnych

rozmyślaniach o tym, gdzie też należy rozpocząć poszukiwania.

Raz po raz prosiła Raviego, by spróbował coś zobaczyć.

A on w pewnym sensie próbował, lecz nie czynił tego serdecznie, nic więc nie

osiągnął.

Ujrzał obraz jakichś górskich okolic, głazy, szaro - niebieski skrawek nieba. Formację

skalną, która wydała mu się znajoma.

ale przekopywanie torfu i przerzucanie kamieni na dzikich górskich płaskowyżach bez

żadnej dokładniejszej wskazówki...

Wydawało mu się to beznadziejne. I nie omieszkał powiedzieć o tym Tindir.

Ona błagała, by jeszcze raz spróbował.

Wyciągnęła też woreczek z amuletami i poprosiła, by wziął go do ręki. Może to

poskutkuje. Legenda bowiem mówiła, że jest w nim szpon orła, należący niegdyś do ptaka,

którego zakopano razem ze skarbem.

W uszach Raviego rozległ się szum orlich skrzydeł i ostre przenikliwe krzyki

drapieżnika.

Nie potrafił jednak powiedzieć, gdzie może być skarb.

Miał wrażenie, jakby jakiś mur zagradzał drogę jego wizjom.

Tindir wpadła w gniew.

Cicho przeklinała w języku Ludu, a Raviemu, słyszącemu te słowa, ciarki pełzły

wzdłuż kręgosłupa.

Nie miał pojęcia, co znaczą, wyczuwał jednak tkwiące w nich zło.

- Jeśli ty nie potrafisz, to poproszę o pomoc twoją córkę!

- Tego ci nie wolno! Reina przeżywa teraz bardzo trudny okres, nie można jej narażać

na...

- Reina sama decyduje! Jesteśmy w przyjaźni, winna mi jest też przysługę!

Raviego zdumiała ta nagła zmiana w tonie głosu Tindir. Kiedyś odczuwał wobec tej

kobiety coś pięknego, coś, co przywodziło na myśl czułość, była taka drobna i tak gnębiona.

Obca wśród własnego Ludu. Pamiętał tamte uczucia, lecz nie potrafił dopasować ich do tej

twardej, zawziętej kobiety, która stała teraz naprzeciwko niego. Złapał ją za rękę.

- Musisz to zrozumieć! Moja córka toczy ciężką walkę z tym, co w niej tkwi.

Potrzebuje spokoju, nie naciskaj jej, to się może źle skończyć! Ty, która przechwalasz się, że

jesteś przyjaciółką duchów, powinnaś chyba to zrozumieć!

Tindir długo na niego patrzyła, wreszcie rumieńce zniknęły z jej policzków.

- Może masz i rację - rzekła z namysłem. Odeszła od niego. Ravi widział, że pociera

twarz, że drżą jej barki. Wciąż potrafił jej współczuć. Tindir wybrała się na wyprawę bez

szans powodzenia, ale pewnie doprowadzona była do skrajnej rozpaczy. Jej współplemieńcy

odrzucili ją, pomimo iż była wybrana przez starą Kirvi Telekkę, prawdopodobnie w szczepie

toczyła się walka o władzę. Prawdopodobnie byli i inni, którym marzyły się wpływy i moc

należna komuś, kto jest Kirvi.

Przypomniał jej się sen, szalony pomysł odnalezienia skarbu, który prawdopodobnie

wcale nie istniał. Na pewno był tylko baśnią, podobnie jak wiele innych baśni Ludu, jak złoty

garniec na krańcu tęczy. ale być może Tindir odnajdzie co innego tu nad fiordem, nowe życie,

życie osiadłe, choć zapewne nigdy nie będzie miała dość siły, by pogodzić się z życiem w roli

służącej.

Tindir była dzika, ale i swobodna.

Lubił ją, choć w połowie wbrew własnej woli.

Johanna trzymała noworodka w ciepłych, pełnych czułości dłoniach. Znów miała

świadomość, że oto dokonał się cud. Zawsze tak było. Reina stała z miską pełną ciepłej wody

z piwem. Ciałko maleńkiego chłopczyka pokryte było woskiem płodowym, większość

zostawiły. Twarzyczkę miał śliczną i kształtną, pełne usteczka, które ściągnęły się w różany

pączek, gdy poczuł na czole miękką ściereczkę. Włoski miał długie, ciemne, a dłonie już były

szerokie i silne. Matka uśmiechała się słabo z łóżka, na podwórzu czekał jej mąż. Poród był

łatwy, lecz od czasu, gdy kobieta ostatnio urodziła martwą córeczkę, mężczyzna bał się

powierzyć żonę opiece swej starej matki.

- Spójrz, on patrzy, co robimy! Jestem pewna, że myśli!

Reina zaśmiała się beztrosko.

- Patrz, jakie ma mądre oczka, jest przecież zupełnie nowy na tym świecie, a mimo to

sprawia wrażenie, jakby wiedział wszystko!

Johanna też nie mogła powstrzymać się od uśmiechu. Piersi rozsadzała jej radość,

przytuliła drobne ciałko i pocałowała chłopczyka w główkę. Matka niecierpliwie śledziła jej

poczynania.

Reina przygryzła wargę, a do oczu napłynęły jej łzy. Owszem, wolno dać się porwać

cudowi udanego porodu, czuła jednak, że to, co tak ją porusza, tkwi gdzieś głębiej.

Ona sama nigdy tego nie przeżyje. Tego uczucia, towarzyszącego przykładaniu

dziecka do piersi, jak uczyniła to teraz ta matka, jest już na zawsze pozbawiona.

Przedtem nie odczuwała tego tak dotkliwie.

Teraz jednak, gdy miała w uszach cichutkie cmokanie, a w oczach widok tego

pięknego, maleńkiego dzieciątka... ogarnęła ją żałość.

Przeklęła los, który tak zanieczyścił jej krew.

- Zasłużyłyśmy na kieliszek - oświadczyła wesoło Johanna.

Kobieta w łóżku też dostała kropelkę na wzmocnienie. Potem sprowadzono jej męża i

cały orszak sióstr, ciotek i sąsiadek. Przyniosły położnicy gęstą, tłustą owsiankę, gratulowały

pięknego synka.

Johanna i Reina zmieniły fartuchy i usiadły w małym alkierzyku.

Johanna odetchnęła z ulgą.

- Dzięki Bogu, że wszystko dobrze poszło - westchnęła i opróżniła malusieńki

kieliszek. Nie była rozrzutna, nawet gdy chodziło o wypicie zdrowia położnicy i dziecka. Za

to Reina nalała sobie jeszcze jeden, zapatrzyła się w żółtą barwę wódki, rozmarzona pod-

niosła ją do światła.

- Mamo... Pamiętasz tę, która przyszła do ciebie, myśląc, że usuwasz ciąże?

- Żeby to jedną! Przecież było ich więcej - cicho odparła Johanna.

Reina przytaknęła.

- Co im przychodzi do głowy, jak myślisz? Jak to możliwe, żeby kobieta chciała zabić

własne dziecko?

Johanna westchnęła, a potem i ona nalała sobie jeszcze kropelkę.

- Niełatwo to zrozumieć, Reino. Szczególnie nam, którym nigdy niczego nie

brakowało, nigdy nie widziałyśmy, jak głód zagląda w oczy i tak już dużej gromadce dzieci.

- Tak czy owak, dziecko zawsze jest błogosławieństwem. To przecież życie! Wyobraź

sobie, że zabijalibyśmy ludzi, którzy do niczego nie są nam potrzebni!

Teraz z kolei Johanna zapatrzyła się w kieliszek.

- Jesteś bardzo młoda - powiedziała powoli. - Ja też kiedyś byłam młoda, a gdy się jest

młodym, lekko feruje się surowe wyroki, łatwo osądzać ludzi, ale... życie szlifuje kanty, w

końcu człowiek jest jak otoczak, leżący na brzegu morza.

- Chodzi ci o to, że toczy się raz w jedną, raz w drugą stronę, w zależności od

pływów? Wobec tego nie chcę być dorosła!

Johanna zdobyła się na słaby uśmiech.

- Może masz rację, moja kochana, może człowiek nie powinien dać się oszlifować. ale

od doświadczenia przybywa również mądrości.

Reina też się uśmiechnęła.

- Mamo... dlaczego nam, młodym, zawsze się to powtarza? Dlaczego nikt nie chce nas

słuchać? Czy nie jest możliwe, że to właśnie my znamy tę nieskażoną prawdę?

- Owszem, tak też może być, lecz w tej sprawie, wydaje mi się, należy się naprawdę

dobrze zastanowić i nikogo nie osądzać.

- Nigdy nie zaakceptuję zabójstwa, mamo.

Johanna zwilżyła wyschnięte wargi. Myśli uleciały jej w przeszłość. Gdyby Reina

wiedziała... Co by zrobiła?

- Nie chcesz chyba powiedzieć, iż ty umiesz pogodzić się z tym, że ktoś odbiera

komuś życie? Nie ty, przecież ty składałaś przysięgę i obiecywałaś uczynić wszystko, by

życie ratować!

- Potrafię wyobrazić sobie sytuacje, w których nie ma się wyboru - odparła Johanna.

- A ja nie potrafię! Wybór istnieje zawsze i człowiek zobowiązany jest do takiego

wyboru, który nie pozbawia drugiego człowieka życia! Bez względu na to, jak mały jest ten

drugi...

Johanna westchnęła.

- Pozwól, że opowiem ci o pewnej kobiecie - zaczęła cicho. - Przyszła do mnie, by

urodzić swoje piąte dziecko. Nie była zdrowa, podczas poprzedniego porodu miała silne

krwotoki, bala się. W domu zostawiła czworo małych dzieci i męża, który nie bardzo mógł

pracować, ponieważ był chory. Kobieta harowała przez całą dobę, a i tak ledwie zdołała

wszystkich nakarmić. Bała się, że nie starczy jej siły do pracy, lecz jeszcze bardziej obawiała

się tego, że umrze podczas porodu. Wtedy jej dzieci poszłyby do obcych, a mąż do przytułku.

- I co dalej?

- Poprosiła mnie o pomoc, ale była już w zaawansowanej ciąży. Zaproponowałam jej

jedynie, żeby wróciła do mnie, gdy nadejdzie czas rozwiązania. Bardzo była za to wdzięczna.

A poród rzeczywiście był trudny, ledwie przeżyła.

- No właśnie, często wszystko kończy się lepiej, niż się ludziom wydaje.

- To prawda. Sześć miesięcy później znów spodziewała się dziecka. Wtedy spytała

mnie wprost, czy mam jakiś środek, mogący przerwać tę ciążę.

Reina ścisnęła kieliszek w ręku.

- Chyba nic jej nie dałaś? Nic nie dałaś, prawda? Czy dałaś?

Johanna popatrzyła córce w oczy.

- A co ty byś zrobiła, Reino? Dziewczyna pokręciła głową.

- Nie mam co do tego żadnych wątpliwości: uczyniłabym wszystko, by pomóc jej przy

porodzie, i ofiarowałabym pewnie coś rodzinie, gdybym tylko miała. Lecz zabić nie

narodzone... nigdy!

Johanny nie zaskoczyły zdecydowane i jednoznaczne odpowiedzi córki. Zdziwiło ją

tylko trochę, że Reina nie ma żadnych wątpliwości. O ile dobrze wiedziała, wcale nie surowe

zakazy kościoła sterowały poczuciem dobra i zła Reiny. Za czyją to sprawą tak głęboko się w

niej zakorzenił taki podział na czarne i białe?

- Nie musiałam dokonywać wyboru - powiedziała Johanna cicho. - Kobieta i tak

wkrótce potem straciła dziecko.

- A co się z nią stało później? Jej głupi mąż zrozumiał chyba, że musi się trzymać od

niej z daleka?

Johanna kiwnęła głową.

- On już nie żyje, a kobietę znasz, jest teraz w przytułku.

Reina odwróciła głowę.

- To bardzo smutna historia, mamo, ale nie chcesz chyba powiedzieć, że ona broni

twego prawa do zabijania.

- Ja nie mam takiego prawa, Reino. Oczywiście nikt go nie ma, ale w niektórych

przypadkach trzeba wybierać między istnieniami W niektórych przypadkach można zabić już

narodzone dziecko, pozwalając nowemu przyjść na świat, czy ty tego nie rozumiesz? Czyżbyś

była tak rozpieszczona i tak bardzo chroniona tu na Vildegârd, że nie widzisz, co głód i nędza

robi z rodzinami? Gdyby mieli jedno, góra dwoje dzieci, to jakoś by sobie poradzili, ale

przecież we wszystkich tych małych chatach jest aż pełno!

- Boże błogosławieństwo i spokój na starość - mruknęła Reina.

- Nie wszyscy żyją dostatecznie długo, by doczekać starości. No i dzieci także

umierają, wygłodzone i słabe. Ileż to ich spoczęło w grobach zimą przed dwoma laty,

pamiętasz to jeszcze?

Reina zacisnęła szczęki.

- Co ty próbujesz mi powiedzieć, mamo? Ty, która sama mnie uczyłaś, że ludzkie

życie należy otaczać najwyższym szacunkiem! Siedzisz tu i mówisz tak, jakby zupełnie ci się

już pomieszało w głowie. Stajesz w obronie zabijania płodów?

Johanna zmęczona pokręciła głową.

- Nie, tego bym nigdy nie zrobiła. ale przeraża mnie trochę, że tak jednostronnie to

widzisz, Reino, że nie jesteś mądrzejsza...

Nawet jeśli sprowokowała córkę, to Reina umiała trzymać język za zębami. Ze

spokojem patrzyła na matkę.

- Nigdy nie będę w stanie zachować się inaczej, jak tylko potępić taki niecny czyn.

Każde dziecko ma prawo do życia, a jeśli nawet jakieś inne umrą, bo nowe dziecko przyjdzie

na świat, to ich zabójcą jest głód, a nie drugi człowiek! To nie jest twój wybór, nikt nie ma

takiego wyboru, to jest poza wyborem! Johanna doskonale wiedziała, że te słowa są echem

słów, które sama przed wieloma laty by głosiła. Na poparcie swych poglądów dodałaby

jeszcze parę ustępów z Biblii, lecz Reina widać nie potrzebowała się niczym podpierać.

- Tak, tak, lecz miej przynajmniej przyzwoitość, by podziękować Bogu za to, iż ty

sama nigdy nie będziesz musiała dokonywać takiego wyboru, Reino.

Nie była przygotowana na reakcję córki, lecz już w tej samej sekundzie pojęła, jak

straszny popełniła błąd, wypowiadając te słowa. Miała na myśli jedynie to, że Reina ma

szczęście, nigdy nie zazna głodu i nie będzie musiała patrzeć, jak głodują jej dzieci. Łudziła

się, że uparta córka kiedyś mimo wszystko zapomni o swoich zasadach i wyjdzie za mąż

pomimo żarzącej się groźby prawodawców.

Reina, gwałtownie się poderwawszy, przewróciła swój kieliszek, usiłując stłumić

krzyk. Rzuciła się do drzwi. Johanna pobiegła za nią, udało jej się dogonić córkę w korytarzu,

na oczach przerażonej służącej.

- Nie miałam nic złego na myśli, nie chciałam powiedzieć, że... Chodziło mi jedynie o

to, że jesteśmy zamożni, uprzywilejowani... Ach, Reino, wybacz mi!

Dziewczyna już się uspokoiła i cicho płakała teraz w ramię matki.

- Ja... Ogarnął mnie dzisiaj taki dziwny smutek, kiedy obmywałam dziecko... ale,

mamo, tak jest, nigdy nie będę miała własnych dzieci. To przekleństwo należy przerwać!

Oświadczyła to z taką mocą, że Johanna od razu wiedziała, iż córka nie myśli jedynie

o chorobie, nie pozwalającej krzepnąć płynącej krwi.

Była sobota, wszyscy domownicy wykąpali się w wielkiej balii ustawionej w łaźni.

Emmi uważała, że to głupota kąpać się w wielkiej balii, kiedy w Zamku Marji czeka przecież

gotowa piękna łazienka!

Inni jednak lubili przychodzić do pełnego dymu budynku, lubili zapach żarzącego się

brzozowego drewna pod wielkim miedzianym saganem i tę atmosferę, gdy kobiety zbierały

się, okryte tylko fartuchami.

Johanna i Reina myły się nawzajem, podobnie inne kobiety z gospodarstwa. Na

Vildegârd każdy wchodził do czystej wody, bez względu na zajmowaną pozycję.

Potem służące pobiegły przebrać się na święto, Johanna i Reina zaś rozkoszowały się

ostatnimi resztkami ciepła w balii i czesały sobie nawzajem włosy, wcierając w nie kropelki

lawendowego olejku.

Ciało Johanny zaczerwieniło się leciutko umyte miękkimi szczotkami.

Reina widziała, że oczy matki także płoną. Poczucie bliskości, przyjazne ruchy, dotyk

dłoni na nagiej skórze, wszystko to obudziło również jej ciało, poczuła, że ogarnia ją

przepojona smutkiem tęsknota.

Johanna natomiast uśmiechała się zadowolona, nacierała skórę delikatnym

perfumowanym olejkiem, aż błyszczała. Wreszcie narzuciła ubranie i pocałowała córkę na

dobranoc.

- Sądzę, że twój ojciec i ja wcześnie udamy się dziś na spoczynek - oświadczyła,

uśmiechając się przy tym do siebie.

Reina zmieniła pozycję w balii, poczuła się trochę nieswojo, lecz jednocześnie

uradował ją zapał matki.

Mieć mężczyznę, przy którym można by się ogrzać po kąpieli... Wzięła szorstką

myjkę i jeszcze raz zaczęła dręczyć ciało, niemal do bólu nacierała mocne uda, brzuch,

odrobinę zaokrąglony, gdy tak siedziała z podciągniętymi kolanami.

Przeciągnęła myjką z rogoży po ramionach i piersiach tak mocno, że na skórze

pojawiły się czerwone pręgi.

To uczucie jednak nie ustępowało, rozprzestrzeniało się, ciało wzbierało gniewem, a

swędzenie w podbrzuszu jeszcze się wzmogło.

Spostrzegła, że sutki, unoszące się nad powierzchnią wody, stwardniały, cisnęła myjkę

na podłogę. Wiadro z zimną wodą do spłukania stało tuż obok, Reina wstała z balii i wylała

jego zawartość na głowę. Zapach lawendy rozniósł się po całym pomieszczeniu. Piersi

wyprężyły się w reakcji na zetknięcie z lodowatym prysznicem, po całych plecach przebiegły

ciarki.

Mogłaby krzyczeć.

Ten ból, który w niej tkwił, mógł być słodki, to pulsowanie, które ją ogarnęło, mogło

być błogosławieństwem.

Tak jednak nie było.

Była sama.

Jej dłonie wiedziały, co powinny zrobić, były jednak obce i mechaniczne, nie dawały

żadnej przyjemności. Drżenie, jakie z czasem zastąpiło dreszcze z zimna, nie było przyjemne,

nie sprawiało rozkoszy, wyrywało w jej sercu wielką dziurę i zostawiło na kamiennej

podłodze zamroczoną i spłakaną.

Johanna ubierała się z wielką starannością. Nie spieszyła się. Ravi siedział w ich

sypialni i wodził ołówkiem po świeżych, pięknych kartkach. Wciąż jeszcze niekiedy

malował, coraz częściej jednak absorbowały go delikatne szkice ołówkiem. Johanna nie

wiedziała, co mąż rysuje, lecz tego wieczoru zamierzała poprosić go, by to wszystko odłożył.

A najprawdopodobniej wcale nie będzie musiała go prosić, pomyślała z uśmiechem.

Wysuszyła włosy przy ciepłym jeszcze piecu, wolno rozczesując je palcami. Były

długie, sięgały jej aż do pasa, a teraz były świeże po myciu i pachnące. Nie tak gęste jak w

młodości, nie tak pełne życia i fal, lecz świeże i piękne niczym jedwabne nici.

Wyjęła długą, białą ślubną koszulę.

Tę, której nie miała możności nosić w samą noc poślubną i którą właściwie zamierzała

przechować w jedwabistej bibułce aż do ślubu Reiny.

To w pewnym sensie smutne, ale przecież koszula nie będzie trwała wiecznie.

Koszula, uśmiechnęła się pod nosem, przecież to raczej balowa suknia! Przepiękne

dzieło sztuki z belgijskich koronek i cieniusieńkiej przezroczystej bawełny. Obszyta była

krajkami ze srebrnym haftem, a jej uzupełnienie stanowiła długa, zwiewna, przypominająca

kaftanik jedwabna sukienka, którą narzucało się na wierzch. Spodnia warstwa miała jedynie

wąziutkie tasiemki na ramionach i głęboki dekolt. Opinała ciało pod biustem, podnosiła

piersi, tak że cienki materiał naprężał się na nich. Johanna wiedziała, że przez niemal

prześwitującą tkaninę da się dostrzec zarys ciemniejszych sutek.

Jedwabna suknia zaszeleściła, gdy ją wkładała. Na plecach miała całą masę zakładek,

lecz pod piersiami przytrzymywały ją zaledwie dwie wstążeczki.

Johanna pozwoliła włosom opaść na twarz.

Uszczypnęła się w policzki, przygryzła wargi, chciała dla niego rozkwitnąć.

Boso przemknęła do sypialni, w której żółty krąg otaczał mężczyznę, pochłoniętego

rysowaniem.

Podniósł oczy w górę, wzrok miał niemal zaspany. On także się kąpał, ale włosy

jeszcze mu nie wyschły. Na plecy spływały kropelki wody, więc rozpięta nocna koszula była

mokra jak od potu od karku w dół.

Długo siedział nad rysunkiem, z mozołem usiłując przenieść na papier obraz, który

utkwił mu pod powiekami. Już, już miało mu się to udać, gdy lekko zazgrzytały otwierane

drzwi.

W kręgu światła pojawił się fragment białej sukni.

Ciemność w pokoju była pusta i obca.

Johanna zrobiła krok w jego stronę, a Ravi dostrzegł błysk rozbawienia w jej oczach i

długie włosy, które w słabym świetle wydawały się niemal całkiem czarne.

Wypuścił z rąk tabliczkę z papierem, ołówek wypadł mu z ręki. Siedział jak

sparaliżowany, Johanna zbliżyła się do niego.

Przez chwilę na niego spoglądała z lekkim uśmiechem na ustach, a on pragnął się

uspokoić, lecz nie zdołał. Myśli same z siebie gnały mu po głowie, poruszały się po

granicznej krainie, którą pragnął uchwycić za pomocą ołówka i papieru.

Johanna nachyliła się powoli, rozluźniła tasiemki mocujące strój, stanęła z

odsłoniętymi ramionami. Cieniutkie płótno wydawało się teraz jeszcze bielsze.

Ravi westchnął.

Johanna zbliżyła się do niego, chciała go pocałować. Pachniała ciężko perfumami. To

nie była jego Johanna, od której zwykle po całym dniu pracy przy chorych unosił się lekko

kwaskowaty zapach.

Nic nie mógł na to poradzić.

Wyciągnął ręce w jej stronę i po prostu ją odepchnął.

Długie palce Viveke na jego skórze, bolesne drganie, głowa pozbawiona

jakiegokolwiek rozsądku. Zapach ciężkich kwiatów, kobiecych soków i oszałamiającego

kadzidła.

Dźwięk jej śmiechu, jego własne krzyki i echo wznoszące się pod kamienną kopułę

gdzieś głęboko pod ziemią...

Nie miał siły, by tłumaczyć to Johannie. Nie potrafił powiedzieć, dlaczego w jednej

chwili, akurat wtedy, gdy ona usiłowała spełnić jego marzenia znalazł się w świecie

koszmaru.

ROZDZIAŁ VI

Siedziała, ukradkiem zerkając na Aurorę. Niedługo już kończyły się obchody Wielkiej

Nocy i wioskowa młodzież zebrała się, by uprzątnąć niewielką polanę, gdzie latem odbywać

się będą tańce i zabawy. Nad strumieniem pięknie kwitł podbiał, a drzewa pokryły się

pachnącymi, delikatnymi pączkami.

Ziemia wciąż była wilgotna, lecz trawa rosła z wielką siłą. Młodzi znosili na miejsce

olbrzymie, szerokie deski, mężczyźni ścigali się, kto pierwszy przydźwiga największe

naręcze. Potem zbito z nich podest do tańca. Muzykanta wprawdzie nie było, lecz oni i tak

złapali się za ręce i śpiewając, kręcili się w koło.

Wieczór był jasny.

Reina zauważyła, że Aurora przykuwa uwagę zebranych. One przyszły tu właściwie

tylko popatrzeć, zaraz jednak otoczyli je znajomi. Nieczęsto pokazywały się wśród ludzi. W

wiosce stale zastanawiano się, co dziwnego dzieje się z Reiną na Vildegârd. I dlaczego ta

piękna ciemnowłosa młoda dziewczyna tak się chowa?

A teraz były tutaj, wśród wszystkich.

Krótko potem jednak Aurora odeszła na bok i oświadczyła, że chce wracać do domu.

Otwierała usta i odpowiadała, gdy ktoś o coś spytał, lecz nie nawiązywała żadnej rozmowy.

Najmłodszy syn z zagrody lensmana wyraźnie okazywał jej zainteresowanie, nie miał więcej

niż osiemnaście lat, ale lubił zachowywać się jak dorosły. Był bardzo przystojny, nosił piękny

strój, a gęste brązowe włosy układały mu się w piękne fale nad uszami.

On jest podobny do Arilla, pomyślała Reina, do takiego Arilla, jakim był kiedyś.

Arill nie przyszedł, lecz wcale się go też tu nie spodziewała. To było spotkanie dla

młodych, nie związanych ślubami małżeństwa. Co prawda znalazło się tu wielu znacznie

starszych od dziedzica Storlendet, ale też i on ożenił się bardzo wcześnie.

Często tak bywało: im mniej zamożni rodzice, tym późniejszy ślub. Syn nie mógł

liczyć na przejęcie gospodarki, dopóki ojciec nie zestarzał się na tyle, że sam już nie był w

stanie jej prowadzić. Chłopak mógł więc dożyć i czterdziestu lat, nie żeniąc się. Często w

rezultacie zostawało wielu starych kawalerów, właścicieli ziemi, podczas gdy młodsi synowie

żenili się i szukali szczęścia gdzie indziej. Niejeden podział majątku budził wiele kwasów i

złości.

Ci natomiast, którzy zawsze mieli dużo ziemi bądź też pieniądze schowane na dnie

kufra, mogli liczyć na wczesny ożenek. Kiedy tylko się chciało, prawa dotyczące zawierania

małżeństw również łatwo dawały się obejść. Jeśli kobieta spodziewała się dziecka,

wcześniejszy ślub nigdy nie sprawiał kłopotów. Zdarzało się, że nawet piętnastoletnie

dziewczęta wychodziły prawnie za mąż.

Reina widziała, że Aurora chce wracać do domu.

Siedziała, splatając i rozplatając frędzle chusty, i jak przestraszona wiewiórka patrzyła

na tych, którzy już tańczyli wśród wybuchów śmiechu.

- Nie chcesz się przyłączyć? Przecież tak pięknie śpiewasz!

Aurora pokręciła głową.

- To nie dla mnie, to tylko taniec do parzenia się - wybuchnęła z nieoczekiwaną

goryczą.

Reina westchnęła.

- Być może masz rację, to nie dla żadnej z nas. Cóż, wracamy do domu, my, stare

panny!

Zmusiła się do śmiechu. Kiedy trzymając się za ręce machały innym młodym na

pożegnanie, nie dało się nie usłyszeć, że jeden z chłopców, rozczarowany, nie oszczędził im

kwaśnego komentarza.

- Spójrzcie, idą sobie, te baby z Vildegârd! Te, co to bardziej boją się chłopa niż

samego diabła!

- Może i diabła się nie boją - dodał ktoś. - Może bardziej je pociąga jakiś zupełnie inny

taniec!

Reina zlodowaciała, ale Aurora nie dała nic po sobie poznać.

Powędrowały dalej ścieżką przez las.

Tupot, śmiech i śpiewy jeszcze długo ciągnęły się za nimi W taką cichą wiosenną noc

istniała możliwość, że echa zabawy będą im towarzyszyć aż do samego domu.

Fiord leżał teraz cichy i ciemny niczym czuwające złe oko.

Aurora płakała bezgłośnie, Reina pojęła, że należy jak najszybciej zaprowadzić jakiś

porządek w życiu dziewczyny. W duchu przeklinała swego brata, który naraził tę wrażliwą

istotę na takie udręki.

Prała i składała małe szmatki. Były szare i zniszczone, pokryte plamami, których nie

udało jej się wywabić. W niektórych miejscach, gdzie tkanina całkiem się już poprzecierała,

usiłowała ją załatać kawałeczkami pociętej spódnicy. Nie bardzo się to udało, niepięknie

wyszło, ale i tak zdoła zapewnić nowemu dziecku jako takie ciepło. Chwała Bogu, że małe

urodzi się na wiosnę, dzięki temu będą mieli szansę przetrwać. Przez całe lato będzie mogła

najadać się dziko rosnącymi korzonkami i zieleniną, wiedziała już, że latem pokarm w

piersiach jest o wiele lepszy, można też wyżebrać nawet parę łyków krowiego mleka o tej

porze, gdy cielęta brykają wesoło, a wymiona ich matek są pełne.

Czuła coś jakby odrobinę szczęścia, wszystko przecież mogło się udać, potoczyć o

wiele lepiej, niż obawiała się przez całą tę zimę, która dla nich wszystkich była długa i ciężka.

Mąż być może dostrzegł ów nowy błysk w jej oczach, bo ostatniego wieczoru kochał ją

łagodnie pomimo tego wielkiego brzucha.

Czas jeszcze nie nadszedł. Bóle w brzuchu były silniejsze i bardziej dotkliwe, niż

kiedy nosiła w nim inne dzieci Inne też towarzyszyły temu wrażenia, miała odczucie, że

brzuch jest jakby cięższy, bardziej napięty.

Może to dlatego, że jest starsza?

Cóż, stara jeszcze nie jest, ma dwadzieścia siedem lat, sama jednak czuła, jak jej ciało

zjadane jest od środka, jak dziecko wysysa z niej siły i dosłownie obgryza kości.

Poród przyniesie ulgę.

Nie mogło zostać już więcej niż dwa tygodnie, chociaż piersi nie bolały ją ani trochę,

ani też nie ściemniały.

Pomodliła się w duchu, by mieć to wszystko jak najprędzej za sobą. Nie bała się boli,

już się do nich przyzwyczaiła, stały się znajomą udręką, niemalże uspokajającą, ponieważ

wiedziała, że umie sobie z nimi poradzić.

Nie, bólu się nie bała.

ale śmierć przerażała ją niemalże do szaleństwa. Rozejrzała się po chacie, ujrzała

strach wypisany na twarzach dzieci. W pociągłych rysach męża dostrzegła to samo: bez niej

sobie nie poradzą. Boją się, że utracą ją na rzecz tego nowego dziecka, że to nowe życie, które

w sobie nosi, zażąda w zamian jej własnego życia.

Było coś osobliwego w górach akurat o tej porze, gdy śnieżna pokrywa z wolna

topniała, a cherlawe zarośla wierzby i karłowatej brzozy wyłaniały się spod niej, rozkoszując

słońcem.

Od czasu do czasu w górę podrywały się pardwy, niektóre już pstrokate, w szacie z na

pół białych piór. Siedziały w gniazdach i krótkim krzykiem ostrzegały się nawzajem przed

zbliżającymi się ludźmi.

ale Ravi, Reina i Tindir nie wybrali się wcale polować na pardwy. Nie przyszłoby im

też do głowy plądrować starannie ukryte gniazda.

Jechali konno przez grząskie mokradła i po gładkich skałach.

Zdążali ku miejscu, gdzie, jak sądzili, być może kończy się tęcza.

Reina w ostrych promieniach słońca zmrużyła oczy. Nawet tu, wysoko w górach,

gdzie lodowce skrywały przyrodę pod dachem lodu i śniegu, wyczuć się dało letnie ciepło.

Teraz, w maju, wszystko budziło się do życia. Pamiętała, jak góry płonęły jesienią i jak

pięknie było w tym świecie błękitu i bieli, gdy kiedyś jechała tą drogą razem z ojcem.

ale teraz, gdy rozmaite odcienie świeżej zieleni jaśniały na tle niesamowicie

błękitnego nieba, miała wrażenie, że nigdy dotychczas nie widziała niczego wspanialszego.

Wysokie szczyty otulały jeszcze białe czapy, jak okiem sięgnąć wszędzie otaczały ich

góry.

Ravi zagwizdał cicho jakąś melodię.

Tindir jechała jak i oni, po męsku. Styl jazdy miała swobodny, a cuglami kierowała z

takim doświadczeniem, jakie najczęściej widuje się u starych już ludzi. Stanowiła jedność z

koniem, była całkiem rozluźniona i trzymała się w siodle z taką naturalnością, że Ravi po-

dejrzewał, iż jest w stanie nie schodzić z konia przez wiele dni i nie odczuwać przy tym

żadnego zmęczenia.

Prawdopodobnie tak właśnie też i było.

Jechała teraz przodem, dziesięcioletnia klacz sama wyszukiwała najdogodniejszą

drogę. Zabrali ze sobą trochę jedzenia i koce na wypadek, gdyby okazało się, że muszę

nocować w górach. Johannie nie musieli niczego wyjaśniać, pomyślała sobie, że Reina za-

pewne chce pokazać swej nowej przyjaciółce górskie płaskowyże, które tak zauroczyły

zarówno ją, jak i jej ojca. No i przecież mieli też sprawę do załatwienia: powinni zajrzeć do

letniej zagrody i sprawdzić, czy wszystko porządnie przygotowano na letnie wyprowadzenie

zwierząt.

- Pamiętajcie przestrzec podziemny ludek, zanim wtargniecie do środka -

przypomniała im Johanna z uśmiechem tuż przed wyjazdem.

Reina mrużyła oczy do słońca i bez trudu mogła sobie wyobrazić, że w letniej

zagrodzie mieszkają jakieś nieduże istoty i strzegą jej w czasie, gdy ludzie spędzają zimę w

swoich domach położonych w dole nad fiordem.

Stare piękne baśnie.

Wielu ludzi jednak w nie wierzyło. Niemało było takich, co to widzieli i huldry, leśne

boginki, i karły. Reina nigdy nie miała okazji ujrzeć czegokolwiek, co choć trochę

przypominałoby barwne obrazy przedstawiające podziemny ludek i leśne istoty. W dodatku w

Biblii nie wspomniano o nich ani słowem.

ale przyjemnie było wierzyć, że ktoś pilnuje zimą ludzkich siedzib w górach.

Tindir błagała Reinę, by wybrała się razem z nią i Ravim. Pokornie prosiła, by Reina

spróbowała.

- Przecież niczego nie musisz obiecywać, dobrze wiesz. Po prostu mam przeczucie, że

jeśli pójdziesz z nami, to znajdziemy skarb! Dostaniesz wtedy zapłatę, przysięgam ci na honor

całego naszego Ludu!

Reinę bardzo to wszystko zaciekawiło.

Tindir jednak nie pojmowała, jak to jest z wizjami Reiny, one przecież nie pojawiały

się na zamówienie i nawet jeśli czasami córka Raviego potrafiła przywołać zniekształcone

fragmenty jakiejś szczególnej sprawy, to i tak nigdy nie mogła wiedzieć, w jaki sposób należy

je sobie tłumaczyć.

- Po prostu będziemy jechać - powiedziała Tindir. - A ty od czasu do czasu pomyślisz

o skarbie. Jestem pewna, że go wyczujesz, jeśli tylko znajdziemy się w pobliżu.

Była tego pewna.

Reina trochę się denerwowała, w jej głowie wciąż odzywały się głosy, próbowała je

od siebie odsunąć, lecz bez przekonania.

Właściwie jednak wcale jej nie dokuczały. Od dawna już nie czuła, by jej groziły.

Mogła rozmawiać i śmiać się, dobierać swoje własne słowa, niezależnie od ich krzyków. Nie

musiała ich też słuchać, z reguły były ściszone, jakby szumiące, niczym lekki hałas w uszach.

Wystarczyło, by odrobinę podniosła głos, by je zagłuszyć.

- Ach, Reino, patrz!

Oboje odwrócili się do Tindir, wstrzymując konie. Reina powiodła wzrokiem wzdłuż

wyciągniętej ręki.

Równinę rozciągającą się przed nimi przecinało niewielkie stado reniferów.

Za dorosłymi zwierzętami niezgrabnie człapało nowo narodzone cielę, nie zdołało

jednak dotrzymać kroku stadu, uciekającemu przed wonią człowieka.

Reinę zakręcił w nosie zapach lęku matki. Zwisały z niej jeszcze skrzepy krwi i resztki

błony płodowej, bezradnie ryknęła, jakby chcąc odpędzić zagrożenie. Cielątko zdołało stanąć

na nogi po upadku, matka szturchnęła je w bok, znów zaryczała, tym razem w stronę

uciekających współbraci.

Została sama.

Cielę osunęło się we wrzosy, widzieli żyłę pulsującą na jego szyi.

- Musimy stąd odejść - szepnął Ravi cicho. Zawrócili konie; gdy po raz ostatni zerkali

na krowę, dostrzegli w jej oczach niemal coś w rodzaju ulgi.

- Być może równie dobrze możemy urządzić tu sobie postój - zaproponowała Reina. -

Właściwie zgłodniałam, a sądząc po słońcu, nadeszła już pora obiadu.

Ravi uśmiechnął się.

Zeskoczył z konia z pewną sztywnością w ruchach, biodro być może nie dokuczało

mu bólem, było jednak niesprawne.

Rozłożyli placki i gotowe kromki chleba na wygładzonym kamieniu.

Siedząc na zwiniętych kocach, pozwolili słońcu zlizywać masło, rozsmarowane na

pieczywie. Miało słony, nieco zjełczały smak. ale już niedługo będzie nowe, świeże masło,

wkrótce znów będzie można korzystać ze wszystkich radości lata.

- Czy ty pojmujesz, że zwierzęta radzą sobie tutaj przez całą zimę? - odezwała się

Reina. - Przecież tu jest tylko lód, kamienie i śnieg...

- Reny to synowie gór, zawsze coś znajdą. Grzebią w śniegu, szukają, nie są

wymagające.

Tindir uśmiechnęła się.

- Na pewno wiele możemy się od nich nauczyć! Ravi pokiwał głową. Cały czas

obserwował krowę z cielęciem, widać czuła się teraz spokojniejsza, kiedy bardziej się

oddalili. Wylizywała swoje cielątko, szturchała je nosem, zmuszała, żeby wstało. Biedactwo

mimo wszystko miało szczęście, przyszło na świat późno, mogło odpoczywać na wolnych od

śniegu skrawkach ziemi i wschodzącej młodej trawie. Żadna burza śnieżna nie zagrozi mu w

tej pierwszej, jakże ważnej dobie życia.

- Tato - odezwała się nagle Reina. - Czy moje imię pochodzi właśnie od rena? Wiem,

że twój ojciec nazywał się Rein, ale czy to właśnie ze względu na zwierzę?

Ravi zamyślił się na chwilę.

- Nie wiem - odparł wreszcie. - Lecz oboje moi rodzice urodzili się na północy, tam

gdzie reny są dla ludzi tak jak krowy, żyją z nich. Bardzo możliwe, że imię mego ojca

pochodziło właśnie od renifera, nie wiem.

- Bez względu na wszystko, to dobre imię - stwierdziła Reina z uśmiechem.

- O, tak - zawtórowała jej Tindir. - Wiedziałeś, że ono znaczy tyle, co królowa?

Ravi wolno przekrzywił głowę.

- Nie, wtedy jeszcze nie.

Reina popatrzyła na niego. Sama o tym nie wiedziała. Do tamtej nocy, kiedy Tindir

rozłożyła swoje karty i odczytała tekst pod postacią kobiety symbolizującą królową.

- A co znaczy twoje imię, Tindir? Dumna kobieta tylko się uśmiechnęła.

- My uważamy, że to powinno pozostać tajemnicą - odparła. - Wierzymy, że imię jest

święte i że mieści się w nim cząsteczka ludzkiej duszy. Dlatego nie wolno zdradzać

tajemnicy. Jedynie Kirvi, matka chrzestna, wie, dlaczego jakieś dziecko dostaje akurat takie

imię, a nie inne.

- Jakie to dziwne - zamyśliła się Reina. Ravi skinął Tindir głową.

- Twój Lud ma wiele dziwnych obyczajów, ja... uważam to za niezwykle interesujące.

Twoi ludzie są prawdziwi, są., wolni!

Tindir ucięła sobie jeszcze jeden plasterek nieco może zbyt świeżego solonego

baraniego udźca.

- Jestem prawdziwą córką Ludu, ale moja głowa nie jest już czysta. Za długo

mieszkałam z dala od swoich, nigdy nie będę już taka jak oni, ja... zbyt dobrze poznałam inne

obyczaje.

- Taka wiedza chyba nie zaszkodzi? - ostrożnie spytał Ravi.

Tindir, nie przestając wolno przeżuwać, popatrzyła na niego.

- Owszem - powiedziała twardo. - Taka wiedza może zaszkodzić, i to bardzo. Ona

podcina człowiekowi korzenie, a jeśli ich zabraknie, człowiek więdnie!

- Wiem, o czym mówisz - cicho odrzekł Ravi. Reina dostrzegała ich wzajemne

zaufanie pod postacią rozedrganej mgiełki rozciągającej się między ich ciałami. Cień Raviego

był czysty i błękitny jak niebo nad górami, ale w cieniu Tindir zauważyła żarzące się

brunatnoczerwone brzegi.

Nie prosiła o wizje, pewnie dlatego napłynęły.

To te głosy otrzymały nagle twarze i ciała.

Utworzyły orszak wędrujący szczytami wzgórz, poruszały się wolno w górę skalnej

rozpadliny, ku szczytowi, na który zapewne zamierzały się wspiąć. Nie było ich znów tak

wiele, może dziesięć lub dwanaście postaci, w ciemnych ubraniach i w skórzanych

nakryciach głowy, lepiących się do włosów na deszczu.

Niebo nad nimi było szaroczarne, wiatr niekiedy szarpał ludźmi, groził, że w końcu

ich przewróci. Wędrowcy się bali.

I byli bardzo, bardzo zmęczeni.

Śledziła ich wzrokiem, ruchy mieli ospałe, powolne, jak gdyby poruszali się w smole.

Dostrzegła postać potężnego mężczyzny, który się zatrzymał, to on widać miał ich

przeprowadzić na drugą stronę wzgórza. W dłoni dzierżył wędrowny kij.

Obraz się zmienił.

Ranne zwierzę w karłowatych zaroślach!

Ciche popiskiwanie, jakby płacz.

I błyszczące ciemne oczy.

Ach, nie! To dziecko!

Dziewczynka, wśród srebrzystoszarych gałązek na siekącym wietrze, cała mokra i

wycieńczona. Zamknęła oczy, przestała nawet płakać.

ale wędrowcy już ją zobaczyli. Prawdę powiedziawszy, weszli prosto na nią.

Mężczyzna z kijem uniósł dłoń, gdy jedna z kobiet wzięła dziecko na ręce.

Zawołał coś, wiatr zniekształcił jego głos i słowa w uszach Reiny zabrzmiały jak

groźba.

ale kobieta odpowiedziała. Rozjarzyła się wśród całego tego chłodu i wilgoci.

Z początku Reina sądziła, że to niezwykle silne uczucia tej kobiety sprawiły, iż wokół

jej postaci pojawiła się poświata. Ostro zabłysło srebrem i czerwienią. Potem otoczyło ją

złociste światło.

Reinie zakręciło się w głowie, zamrugała, chciała zobaczyć coś więcej. Niestety, tak

jak bywało wcześniej, wizje nie pozwalały się kontrolować i zaraz się zmieniły, zamiast

wędrowców przed oczami Reiny pojawiła się jej zmarła babka, siedząca przy oknie i

trzymająca się za brzuch, w którym rosło dziecko.

Na szyi połyskiwał stary klejnot.

Ravi nie spuszczał z córki oka, gdy dochodziła do siebie, Tindir miała wyraźne

kłopoty z zachowaniem spokoju.

- Co widziałaś, Reino? Zobaczyłaś skarb? Ravi łagodnie poklepał córkę po policzku.

- Odpocznij sobie trochę. Podał jej do picia świeżej wody.

Konie za ich plecami zaczęły się niecierpliwić.

Reina zorientowała się, że dzień zaczyna się już chylić ku zachodowi. Czyżby wizje

pochłonęły ją na tak długo? Miała wrażenie, że upłynął zaledwie moment, w całym ciele

czuła jednak zniewalające zmęczenie, takie, którego nigdy nie zdołałaby na nią sprowadzić

żadna konna przejażdżka.

- Może zanocujemy tutaj - mruknął Ravi. Tindir opuściła napięte ramiona.

- Pozwólcie raczej, że wyszukam miejsce na obóz niedaleko stąd. Naprawdę się na

tym znam.

Ravi po namyśle skinął głową, a Tindir wzięła swój mały węzełek i odjechała.

Domyślał się, że córy Ludu mają swoje własne sposoby na znajdywanie

odpowiedniego miejsca na obozowisko. Tindir pewnie ułoży kamienie w kręgu, a na środku

rozsypie trochę swego niebieskiego proszku. Potem odmówi wszelakiej maści modlitwy i

zaklęcia. Przecież ta kobieta to Kirvi. On jednak pragnął, by wszystko czym prędzej się

skończyło. Mogło się okazać, że to będzie za dużo dla Reiny, że dziewczyna tego nie zniesie.

Stare przesądy i rytuały Tindir mogą poczynić jeszcze większe spustoszenia w i tak już

skołatanym umyśle Reiny.

Usiadł przy córce, też wypił trochę wody, potem z powrotem zawiesił kubek u pasa.

Czekał.

Wreszcie Reina otworzyła usta i spytała:

- Skąd wziął się nasz klejnot, tato? Ten, który dostałam?

- To, zdaje się, skazana na śmierć czarownica podarowała go swego czasu Marii -

odparł.

- Tak, tak słyszałam. Dostała połówkę, a drugi kawałek miała Kari, ukochana Olego -

Miedziaka...

Ravi kiwnął głową.

- Czarownica Anna sama podzieliła wisiorek. Jedną cząstkę podarowała swej małej

córeczce.

- Tej, która zaginęła! Ravi westchnął.

- Ludzie przypuszczali, że porwał ją orzeł albo może Cyganie ukradli.

- Oni ją ocalili - szepnęła Reina. - Właśnie Kari widziałam.

Ravi podniósł głowę.

- Widziałaś ją?

- Tak, z łańcuszkiem na szyi. Wisiorek nie był duży, lecz jaśniał jak całe słońce...

Ravi długo patrzył na córkę, wreszcie się nad nią pochylił.

- Myślałaś o tym skarbie, a zobaczyłaś żarzący się naszyjnik?

Reina zamyślona przytaknęła.

- Tak... Co jest w tym naszyjniku, tatusiu? Dlaczego mama ukrywała go tak długo?

- Znasz przecież dawne opowieści o tym, że naszyjnik zapewnia płodność, przynosi

szczęście... ale Johanna uważa, że on zabił Amelię. Zaszła w ciążę przez naszyjnik, a potem

umarła...

- Ja w to nie wierzę - gwałtownie zaprotestowała Reina. - Ten naszyjnik jest przecież

dobry, ja to czuję, teraz to już wiem. Klejnot niesie z sobą błogosławieństwo, nic innego. To

on jest skarbem zagubionym przez Lud.

Ravi długo się nad tym zastanawiał. Reina potrząsnęła nim.

- Czy ty nie rozumiesz? Nie wiemy, skąd Anna go miała na początku zeszłego

stulecia, mogła go dostać od Ludu albo na przykład znaleźć w górach, jeśli legenda jest

prawdziwa i oni rzeczywiście zakopali go jako ofiarę.

- To się zdarzyło zbyt dawno temu, ofiarę, według legendy, złożono wiele, wiele setek

lat temu.

- I co z tego? Wygląda na to, że na metal w naszyjniku nic nie działa, przez cały czas

jest równie piękny.

Rzeczywiście, to Ravi musiał przyznać.

- Bez względu na wszystko to niezwykła historia, ale... co teraz zrobimy? Jeśli

powiemy całą prawdę Tindir, ona oczywiście zażąda zwrotu skarbu, który przecież od wielu

już lat jest własnością naszej rodziny. To spadek po Marii, przetrzymał pięć pokoleń, Reino!

Dziewczyna patrzyła na ojca z powagą w oczach.

- ale teraz jego wędrówka zostanie przerwana, dobrze o tym wiesz, tato. Ja nigdy nie

będę miała dzieci. Nigdy.

Raviemu do oczu napłynęły łzy.

- Reino, moja kochana, jakiż ciężki wyrok sama na siebie wydałaś...

- Wiem, że się nie mylę, robię jedynie to, co jest słuszne, ojcze. I bardzo cię proszę,

wspieraj mnie w tym.

Ravi ujął ją za rękę.

- Będę cię wspierał we wszystkim, na co tylko się zdecydujesz.

Ciałem Reiny wstrząsnął nagły dreszcz.

- Gdzie się podziała...?

Podniosła głowę i rozejrzała się wokoło, zmrużonymi oczyma wodząc po płaskowyżu

w poszukiwaniu Tindir.

A Tindir stała tuż za ich plecami. Z rozłożonymi rękami i wielkimi, szeroko otwartymi

oczyma.

- Jesteście złodzieje - szepnęła ochryple. - To wy jesteście złodziejami. To wy

sprowadziliście całą tę niedolę na Lud, próbujecie mnie oszukać, mnie, Kirvi Tindir!

Jej gniew był najzupełniej nieoczekiwany, żadne z nich nie widziało jej wcześniej w

takim stanie. Z krzykiem rzuciła się na Reinę, bijąc ją i drapiąc. Ravi zdołał w końcu

wykręcić Tindir rękę, ale Reinie już zdążyła pocieknąć krew z trzech długich zadrapań na

policzku.

Nad ich głowami jakiś ptak zaskrzeczał głośno. Odgłosy bijatyki zakłóciły spokój

wiosennego wieczoru w górach.

Ravi, ciężko sapiąc, wbił kolana w krzyż Tindir. Mroczna moc jej gniewu otaczała

jego głowę niczym mgła. Tindir była silna, wiła się w jego rękach jak wąż, wiedział, że

niedługo zabraknie mu sił, by ją tak przytrzymywać.

- Reino! Pomóż mi, ona jest zupełnie jak dzika! Reina siedziała wśród wrzosów i

przyglądała się im spod wpółprzymkniętych powiek. Wreszcie Tindir zaniosła się szlochem i

zrobiła się całkiem bezwładna.

Ravi nie wypuścił jej od razu z uścisku, ale przestraszył się, gdy wyczuł, że kobieta

przestała oddychać.

Twarz córki była równie biała jak czapy śniegu na szczytach. Reina wciąż siedziała,

lekko się kołysząc.

Ręce miała wyciągnięte przed siebie, jej palce przypominały szpony.

- Reino! Przestań! - syknął zrozpaczony. Dziewczyna opuściła ręce, dotknęła policzka,

z którego wciąż kapała krew.

Ravi się wystraszył.

Krew nie przestawała płynąć.

Tindir jęknęła pod nim, charcząc, wciągnęła powietrze w ściśniętą pierś.

Złapała się też za gardło, jedna ręka, ta, którą Ravi wykręcił jej na plecy, najwyraźniej

sprawiała jej srogi ból. Zakaszlała, przeczołgała się kawałek dalej po wrzosach.

Ravi zostawił ją i na czworakach przesunął się tych kilka łokci, tam gdzie siedziała

skrwawiona Reina.

- Reino! Reino, co się z tobą dzieje?

Otarł jej krew rękawem kurtki, spostrzegł, że ślady pozostawione przez paznokcie

Tindir wyglądają na głębokie jak czeluść.

- Moja mała dziewczynka... Usłyszał za sobą jęk Tindir.

Ravi odwrócił się, teraz w jego oczach pojawiło się szaleństwo.

- Coś ty zrobiła, potworze? Spójrz, ona krwawi! Pomóż mi, zatrzymaj to jakoś!

Tindir tylko blado się uśmiechnęła. Ona także miała na twarzy drobne skaleczenie,

raczej otarcie. Nie krwawiło. Rozcierała rękę, raz po raz przełykając ślinę.

- Ona prawie mnie udusiła, wiesz o tym, Ravi? Twoja córka jest niebezpieczna, oddała

się Bengowi! Służy diabłu, Ravi, czy ty tego nie pojmujesz? Niech się wykrwawi na śmierć!

Tindir podniosła się chwiejnie.

Ravi ocierał teraz policzek Reiny gołymi rękami.

Dziewczyna na nic nie reagowała, siedziała równie słaba i daleka jak przedtem. Skóra

na twarzy zaczęła jej sinieć, wargi były już bardzo ciemne.

- Reino, Reino, co z tobą? Krzyczał teraz.

A za jego plecami śmiała się Tindir:

- Nie możesz walczyć z demonami, które w niej tkwią, Ravi! Nawet ty! Daj mi skarb,

to je przegnam. One mnie posłuchają, cha, cha!

Dobrze wiedział, że to bzdury. Owszem, Reina krwawi i rany wyglądają naprawdę

paskudnie. Jest blada, ale to oczywiste, że pobladła ze wzburzenia. Doprawdy, nie jest to

dziwna reakcja, że tak pobladła i przycichła. To zupełnie normalne, to nie są żadne demony,

żadne duchy. Musi się bacznie pilnować, nie wolno mu nic sobie wyobrażać. Nie wolno być

aż tak głupim jak Tindir. Mocno potrząsnął córką.

- Reino, odezwij się do mnie!

- Pokaż mi skarb, Ravi! Oddaj mi skarb, a ja ci pomogę...

Ravi wpadł w rozpacz. W ciele siedzącej Reiny nie drgnął nawet mięsień. Tindir

śmiała się przeraźliwie. Wrzasnął do niej:

- A więc dobrze! Dam ci wszystko, czego chcesz, tylko nie pozwól, żeby Reina mi tu

umarła!

I Tindir podeszła, mrucząc coś w powietrzu przed Reiną, jakieś dziwne słowa,

wypowiadane bladymi wargami.

Nic się nie stało.

Popatrzył na Tindir, czuł, jak wzbiera w nim nienawiść.

- Wynoś się stąd! - syknął wreszcie.

ale wtedy Reina osunęła się z jękiem, a jej oczy znów zaczęły widzieć.

Ravi natychmiast przyskoczył do niej.

- Córeczko, czy wszystko dobrze?

W milczeniu pokiwała głową, znów podniosła palec do rany.

- ale... bardzo piecze... Jak to się stało? Czy się przewróciłam?

Niczego nie pamiętała.

Ravi nie wiedział, czy ma się z tego cieszyć, czy nie.

Przecież mało brakowało, a Reina zabiłaby Tindir. Bał się, że świadomość tego faktu

dla jego córki, osoby o tak niewzruszonych zasadach, mogła być trudna do zniesienia.

Tindir prawdopodobnie wyczuła to samo.

W każdym razie gdy popatrzył jej w oczy, uśmiechnęła się.

- Reino, kochana, przewróciłaś się i zobacz, podrapałaś się o te ostre gałęzie.

Próbowałam cię złapać, ale nie dałam rady. Zachwiałaś się i upadłaś. Czy to była jakaś nowa

wizja?

Reina z wyraźnym wysiłkiem kiwnęła głową.

- Taak... ale nie bardzo pamiętam... Jestem wycieńczona. Ach, może moglibyśmy się

już położyć...

Ravi mocno zacisnął szczęki.

- Przynieś koce - polecił Cygance. - I rozpal ognisko, ona zmarzła.

Tindir usłuchała.

ROZDZIAŁ VII

- Ojcze... myślałam o czymś...

Ravi podniósł wzrok znad rysunku i popatrzył na córkę. Gdy zwracała się do niego

„ojcze”, na ogół chciała prosić o pozwolenie, i to na coś, co, jak przypuszczała, może mu się

nie spodobać.

Odkąd wrócili z gór, nie odstępował jej niemalże na krok, dniem i nocą. Tindir

okazała się nieobliczalna. Udawała teraz, że nic się nie stało, i była to jedyna rzecz, za jaką

mógł być jej wdzięczny. Wiedziała już, że naszyjnik, znajdujący się w ich posiadaniu, jest

skarbem ze starej legendy. Pragnęła go mieć, czyżby za wszelką cenę?

ale Reina z tego, co się wydarzyło tam, w górach, nie pamiętała najzupełniej nic.

Tego Ravi był pewien.

- Ojcze... tak bardzo tęsknię za Benjaminem. Chciałabym do niego pojechać. Do

Kaupanger, to przecież niedaleko.

Ravi odczuł ulgę. A więc nic groźnego!

- Wydaje mi się, że to niezły pomysł, Reino. Może matka by się z tobą wybrała?

Często wspomina o tym, że zbyt długo już go nie widziała.

Reina spuściła wzrok.

Ravi zrozumiał.

Córka pragnęła jechać sama, wyrwać się stąd. Może chce pomyśleć? Zastanowić się?

A może pociągał ją ten Rafael?

Uśmiechnął się do siebie.

Nie będzie jej w tym przeszkadzał. Jeśli ktokolwiek jest w stanie na nowo przebudzić

uczucia Reiny, przywołać choćby maleńkie tchnienie tamtej burzy, jaką wywołał Arill

Storlendet...

- ale przecież nie możesz jechać zupełnie sama!

- Dlaczego nie? Przecież już wcześniej tak bywało.

- Wiesz dobrze, że młoda kobieta może mieć kłopoty nawet podczas krótkiej podróży.

Będziesz musiała przynajmniej wynająć łódź z Dosen i dopilnować, żebyś za wioślarzy miała

solidnych ludzi. Kogoś, kogo dobrze znamy.

Reina czekała.

To na pewno będzie sporo kosztować.

- Nie martw się, znajdą się pieniądze - oświadczył Ravi krótko.

Córka uśmiechnęła się. Podniosła się zwinnie i z czułością zarzuciła mu ręce na szyję.

- Dziękuję, tatusiu!

Otoczył go leciutki zapach lawendy.

Rany na policzku córki już się zamknęły, wciąż jednak jaśniały żywą czerwienią.

Niewykluczone, że po tych zaognionych pręgach zostaną jej blizny, ale Reina najwidoczniej

wcale się tym nie przejmowała.

- Możesz też spytać Aurorę, czy nie zechciałaby wybrać się w krótką podróż morską.

Ona tak rzadko wychodzi do ludzi. Na pewno dobrze by jej to zrobiło. No i byłybyście we

dwie.

Reina zawahała się. Zlękła się, że ojciec coś wyczuje.

- Nie, chyba nie. Ona... jest z natury trochę lękliwa, pewnie nie chciałaby zatrzymać

się w zajeździe w Kaupanger.

- Namówię twoją matkę, żeby poprosiła pastorową o list polecający. Jej krewniacy na

pewno przyjmą was we dworze. Uważam, że winni są nam taką przysługę. Przecież twoja

matka jest jej najbardziej zaufaną powiernicą, mało tego, zna przecież najstarszą siostrę,

Ingeborg Marie, która poślubiła proboszcza Heiberga!

Reina kiwnęła głową.

- Może i tak, tak na pewno byłoby dobrze. Podobno dwór jest naprawdę piękny, ale

kiedy się już widziało baronię, to wiele trzeba, żeby coś mogło zaimponować!

Ravi uśmiechnął się. Wrócił myślą do niezwykłego piękna i bogactwa rzymskich

budowli. Do kościołów. Pałaców.

Do tego wszystkiego, czego Reina nigdy nie zobaczy, lecz o czym on nie mógł

zapomnieć.

- A więc jedź. Pomówię z twoją matką.

Reina uśmiechnęła się z wdzięcznością, oczy zapłonęły jej żywiej, była teraz pełna

zapału jak dziecko.

- Muszę się zaraz zacząć pakować! Pojadę, jak tylko będzie łódź. Ach, tatusiu, tak się

cieszę, że znów go zobaczę!

Ravi uśmiechnął się zadowolony, nie był jednak całkiem pewien, czy Reinie naprawdę

chodzi o brata. Cóż, ten Rafael to wprawdzie dziwak, ale nie miał w sobie nic złego. A twarz

Reiny wprost promieniała z radości, oczy jej błyszczały.

Czyżby tak bardzo się cieszyła z samej krótkiej podróży?

Powiódł za nią wzrokiem, gdy wychodziła, gorąco pragnąc, by istniał na tym świecie

mężczyzna, który zdołałby ją przebudzić tak, by ośmieliła się kochać i zrezygnowała ze

swego tragicznego postanowienia.

Reina powinna mieć dzieci.

Jest piękna, mądra i bardzo, bardzo niezwykła.

Westchnął, złajał się w duchu.

Nie chciał przyznać, że być może to on się starzeje i chciałby ujrzeć, jak jego własna

krew zostaje przekazana dalej, wnukom.

Poszedł za córką i powiedział:

- Reino, uważam, że powinnaś nosić ten naszyjnik odziedziczony po babce. Jesteś już

teraz dorosła, będzie ci pasował. Weź go ze sobą, bardzo proszę.

Córka popatrzyła na niego zdziwiona, ale wreszcie skinęła głową.

Przysłanym specjalnie po nią powozem przejechała krótki odcinek do dworu. Koła

turkotały po brukowanej drodze, gdy zbliżali się do bramy. Przed nimi królował nad okolicą

oświetlony wieczornym słońcem pomalowany na czerwono budynek. Miedziane okucia

wokół wieżyczki z dzwonem świeciły ostrym blaskiem.

To był zaiste imponujący dom, o wiele większy od Zamku Marji, lecz mimo wszystko

o dość podobnej formie. Wzdłuż całej obitej boazerią fasady biegły podwieszone galeryjki,

tworząc na środku werandę. Bruk ciągnął się dalej w głąb czegoś, co przypominało

wewnętrzny dziedziniec, przejechali jakby na wskroś przez dom.

Na podwórzu stali rzędem służący, a ze środka wyszedł ubrany na niebiesko

mężczyzna, którego Reina w pierwszej chwili wzięła za gospodarza. Prędko jednak

zrozumiała, że to tylko człowiek nadzorujący służbę i prowadzenie domu. Skłonił się przed

nią sztywno i przeszli do holu.

- Proszę pójść ze mną, panienko Reino. Przygotowano dla pani Czerwony Pokój.

Najpierw szybko ją oprowadził, zapewne zauważył zaciekawione spojrzenia, jakimi

obrzucała każde mijane drzwi. W jednym skrzydle mieściła się przepiękna sala balowa, którą

nazwał Złotą Salą i, rzeczywiście, w środku aż błyszczało od złotych jedwabnych tapet na

ścianach i pięknych złoconych mebli. Nawet sufit był wspaniale zdobiony. W drugim

skrzydle obejrzała Niebieską Salę, później zaś majordomus uchylił leciutko drzwi, żeby

mogła zajrzeć do Pokoju Cechu i Pokoju Ciotki.

Wszystkie pomieszczenia były wysprzątane aż do połysku. Ani jedno krzesło nie stało

krzywo. Wszędzie panował idealny porządek, jak gdyby żaden człowiek nie poruszał się po

tych pięknych, martwych pokojach.

Gospodarz zapewne wyjechał.

Reina spytała o brata.

Mężczyzna prawie nieznacznie zmarszczył nos.

- Rzemieślnicy przebywają w szkole, tam są zakwaterowani, obecnie.

Reina skinęła głową.

- Czy może mnie pan tam zaprowadzić? Mężczyzna ledwie się ukłonił.

Kiedy została sama w przytulnym pokoiku, z torbami podróżnymi wokół siebie na

podłodze, osunęła się na krzesło i odetchnęła drżąco. Podróż była męcząca, ulewy

przemoczyły ich do suchej nitki w półotwartej łodzi.

Teraz na szczęście dotarła już na miejsce, na ostatnim odcinku drogi do Kaupanger

słońce mocno przygrzewało.

Prędko się przebrała, na głowę nasadziła zielony aksamitny kapelusz. Przejrzała się w

lustrze. Tak, tak może być. Wokół twarzy zaczynały wić się drobne loczki, włosy już jej

schły. Rozpuściła je swobodnie na plecach, a pod brodą zawiązała szerokie wstążki

przytrzymujące kapelusz.

Benjamin na pewno się ucieszy! Pewnie już na nią czeka, dostał chyba wiadomość od

Catrine.

Sama go odszukała. Służąca w czarnym stroju tylko wskazała jej drogę. Budynek

szkolny okazał się niskim czworokątnym domem z niedużymi okienkami. Okrążyła go i

zastała Benjamina i Rafaela szlifujących jakieś malusieńkie kawałeczki drewna.

- Reina! Jak dobrze cię widzieć! Pięknie wyglądasz! Ramiona Benjamina objęły ją

mocno, był o głowę wyższy od niej, podniósł ją z ziemi. Rafael czym prędzej poderwał się na

nogi i gdy tylko brat puścił Reine, ucałował ją głośno w oba policzki. Reina wybuchnęła

śmiechem.

- A więc tak wygląda ta twoja ciężka praca, braciszku? Siedzisz sobie w słoneczku

pod ścianą i bawisz się jakimiś drzazgami?

Benjamin uśmiechnął się szeroko.

- Rzeczywiście, nie spieszymy się, ale efekt będzie naprawdę doskonały! To cząstki

do nowego łóżka z podsufitką w największym pokoju. Spójrz, jak to pięknie lśni, widziałaś

kiedy podobne drewno, Reino?

Powiodła palcami po drewienku. Było złociste, miało głęboki blask.

- To orzech włoski - powiedział brat niemal z dumą.

- Jakaż to piękna praca - szepnęła Reina.

Drewno było doskonale wycięte, zachowano strukturę materiału, a jednocześnie

wyrzeźbiono w niej równy, spleciony wzór. Maleńka spiralna kolumienka miała być może

wspierać bok albo głowy łóżka.

- Jeszcze ją nawoskujemy, tak żeby naprawdę błyszczała, a całe sklepienie łóżka

będzie pomalowane i pozłocone. To praca dla Rafaela, zaczekaj tylko, aż zobaczysz! To

będzie najpiękniejsze łóżko w całym królestwie!

- O, tak, jestem tego pewna - mruknęła Reina. - Jesteście prawdziwymi artystami...

Roześmiali się. Koniecznie chcieli, żeby obejrzała dom, który oddano im do

dyspozycji. W jednym kącie wciąż stały ustawione w stos szkolne ławki, a na ścianie rozpięta

była narysowana mapa. Teraz jednak, latem, dzieci potrzebne były do pracy w polu, spędzały

w szkolnych ławkach zaledwie kilka tygodni zimą, ucząc się katechizmu, a przy tym czytania

i pisania.

Benjamin i Rafael urządzili sobie w jednym rogu bardzo przyjemny kącik. Trudno go

było nazwać pokojem, ale stały tu dwie wygodne ławy do siedzenia, na środku niski stół, a na

nim miseczka owoców. Podłogę przykrywał zniszczony dywan. Spicie tutaj?

- Tak, to nasza dziupla. Dobrze nam tu, w każdym razie teraz, latem.

Reina usiadła, podsunęli jej owoce. Przypominały wiśnie, były jednak słodsze od tych,

które znała.

- Opowiadaj! - prosił podniecony Benjamin. - Jakie wieści przywozisz z domu?

Słyszałem o tym i owym, ale nic o Vildegârd. Jak się miewa matka? A ojciec? Czy biodro

wciąż tak samo go boli?

Reina usiadła wygodniej na ławie, stopy swobodnie oparła o stół.

- Cóż, żyją tak jak zawsze. Mama pracuje teraz spokojniej, wykonuje tylko swoje

obowiązki jako akuszerka. A tatuś... jest taki jak przedtem. Żwawy i radosny, tak mi się

przynajmniej wydaje, ale... mamy też gościa. Ona ma na imię Tindir...

- Co to za jedna?

Rafael zaciekawiony także wychylił się w przód.

- Ach, to długa historia, Benjaminie, na pewno ci się spodoba. ale czy wy nie musicie

pracować? Chyba jeszcze zostało wam kilka godzin do odpoczynku? Nie mogę wam

przeszkadzać, przecież tak dobrze przyjęto mnie tu, na dworze.

- O, nie sądzę, żeby mieli coś przeciwko temu, byśmy wcześniej zrobili sobie wolne,

skoro nas odwiedziłaś, Reino. Muszę przyznać, że właściwie mamy dużo swobody. Oni

wiedzą, że mnóstwo innych ludzi chętnie nas zaangażuje, jeśli uznamy, że ktoś za mocno nas

przyciska.

Reina zauważyła, że chłopcy wymieniają wesołe spojrzenia. Znali swoją wartość. Ich

sława rozniosła się szeroko i na zamożniejszych dworach dobrze wiedziano, kto potrafi

wykonać najpiękniejsze zdobienia i meble. Niektórzy twierdzili, że są wręcz ładniejsze od

tych, które trzeba było sprowadzać aż z Francji!

- To świetnie - ucieszyła się Reina i sięgnęła po jeszcze jedną garść owoców. - Wobec

tego powinnam raczej wrócić do dworu po podarki, które dla was przywiozłam!

Rafael nic na to nie powiedział. ale w jego oczach płonął ogień. Reina nagle

wystraszyła się konfrontacji, która przecież musiała nastąpić. Dla dobra Aurory.

Kiedy Niels Knagenhielm przyjechał na dwór, by w imieniu Joachima sprawdzić stan

gospodarstwa, Reina tak go oczarowała, że natychmiast zaczął nalegać, by wydać dla niej

przyjęcie. Sam mieszkał we dworze Stedje razem z żoną Dorothea. Towarzyszył mu syn,

Hans, małomówny, najwyraźniej bardzo ostrożny młody człowiek o podbródku świadczącym

o słabości charakteru.

- Mam wrażenie, że panią znam! A już na pewno znałem pani babkę. W Kopenhadze

wciąż się o niej mówi, jestem tego pewien. Tak, tak, cóż to była za kobieta z tej Marji!

- Marja to moja prababka, znał ją pan? Roześmiał się.

- A któż jej nie znał? W każdym razie wszyscy, którzy studiowali w Kopenhadze. Tak,

tak, sam tam byłem w młodości, od tysiąc siedemset czterdziestego trzeciego roku, a już

niedługo mój młodszy brat Christen pójdzie w moje ślady. Ma zaledwie dwanaście lat, a już

wie, kim chce być: prawnikiem!

Reina z uznaniem pokiwała głową.

- Jak wspaniale! ale... moja babka... co pan o niej pamięta?

Knagenhielm pogładził się po wygolonej brodzie. W oczach pojawiło się coś na

kształt rozmarzenia.

- To... to długa historia. Zajmiemy się nią później. Teraz chciałbym się dowiedzieć

czegoś o pani, panienko Reino. Czy jest pani zadowolona ze swojego pokoju?

Reina podziękowała wylewnie, on łaskawie pokiwał głową.

- Muszę mieć pewność, że nie przyniosę wstydu gospodarzowi, Joachimowi. On

bardzo dobrze by panią przyjął. Prefekt zawsze troszczy się o to, aby gościom było wygodnie

w jego dworze.

- O, nie ma o to żadnej obawy - oświadczyła Reina krótko.

Mężczyzna cmoknął.

- Boję się, że on może mieć pewne kłopoty... Po buncie stale musi być do dyspozycji.

Ba, mówi się, że prefekt żałuje swej decyzji.

Owszem, Reina słyszała o tym, że Joachim Knagenhielm zwrócił się do szefa izby

skarbowej z propozycją podziału bergeńskiego okręgu centralnego. Stary jedynowładczy

prefekt pobłogosławił pomysł i od tamtej pory przedstawiciel potężnego rodu

Knagenhielmów również piastował stanowisko prefekta.

- Przywożę pozdrowienia od pani Catrine - powiedziała Reina. - Dobrze jej się żyje,

tęskni jednak za swoją rodziną, za siostrami...

Mężczyzna westchnął:

- O, tak, biedaczka. Doprawdy, nie jest jej lekko. Ten jej małżonek... No cóż, nigdy

nie cieszyliśmy się z tego powinowactwa - oświadczył z troską. - ale, ale, proszę mi

powiedzieć, co panienka myśli o pracy swego brata, to naprawdę zdolny chłopak, prawda?

Oczywiście nie mogła postąpić inaczej, jak tylko uśmiechnąć się z wdzięcznością.

- Cieszymy się, że jest pan zadowolony. Miejmy nadzieję, że gospodarz także...

- Och, na pewno będzie bardziej niż zadowolony. Jeśli w ogóle kiedykolwiek położy

się spać w tym łóżku - mruknął Niels.

Rzeczywiście był to bardzo wystawny obiad. Gdy wieczór się zaniebieszczył,

wprowadzono ich do olbrzymiej ukwieconej sali. Wielka jadalnia stanowiła jakby odrębny

świat. Na spotkanie wyszły im białe obrusy i połyskujące kryształy. Niels musiał nieźle

popędzić służących, z kuchni dochodziły zapachy gorących dań, potrawy przyniesiono na

wielkich srebrnych półmiskach.

Zaprosił też jeszcze innych gości, prawdopodobnie z największych okolicznych

dworów. Błyszczały guziki przy mundurach, Reina dostrzegła też co najmniej jednego

mężczyznę w kościelnych szatach.

Rozmowa była ciekawa, tylko Benjamin siedział milczący, skupiony na kieliszkach z

winem i tej odrobinie jedzenia, w której nie przestawał dłubać. Reina spostrzegła, że brat nie

najlepiej się czuje w tak sztywnym towarzystwie, być może zdawał sobie sprawę, że do niego

nie pasuje w swej prostej czarnej kamizelce i niczym nie ozdobionej białej lnianej koszuli.

Za to Rafael czuł się jak ryba w wodzie.

Stale zabierał głos, z początku ten i ów z dostojnych gości unosił brwi w zdumieniu,

widząc taką śmiałość. Rzemieślnik przy stole właściciela ziemskiego! W dodatku zwraca się

do szacownych gości, jakby był im równy!

ale chłopak był dowcipny i miał cięty język. Z opowiadanych przez niego historyjek

śmiał się i pastor, i szlachcice.

W dodatku wystroił się w koszulę o barwie purpury, długi frak i obcisłe niebieskie

spodnie z barwnymi wstążkami, powiewającymi nad łydką.

Cóż to za rzemieślnik! Czy w istocie prawdą było to, co mówiły plotki, że był synem

jakiegoś barona?

Muszą o tym porozmawiać później, teraz dość mieli zajęcia ze wznoszeniem

nieustających toastów i ściąganiem z półmisków najsmaczniejszych kąsków.

Kiedy wieczór wreszcie dobiegł końca, Reina czuła się otumaniona i umęczona.

Pragnęła tylko spać, spać długo i wygodnie w świeżym, chłodnym łóżku.

Benjamin pocałował ją na dobranoc.

- Porozmawiamy więcej jutro. Ja... chyba wypiłem za dużo wina. Wybaczcie mi,

proszę...

Na niepewnych nogach powlókł się przez podwórze, z ust nie znikał mu błogi

uśmieszek. Widać było, że ulgę przynosi mu sama myśl o tym, że już niedługo będzie mógł

zrzucić z karku jedwabną kamizelkę i rozpiąć przyciasne stare odświętne spodnie.

Rafael ujął dziewczynę za rękę.

- Dobranoc, Reino.

Czytała w jego twarzy z radością pomieszaną ze strachem.

Nie mogło być tak, jak się tego obawiała. Ten dumny chłopak, który właśnie ujął ją za

rękę i sprawił, że między nimi zaiskrzyło...

To był przyjaciel kobiet, potrafił kochać kobietę, nawet jeśli twierdził co innego.

Dech zaparło jej w piersiach, zmienił się wyraz twarzy. Przesłoniła się dłonią, udając,

że ziewa.

- Rzeczywiście, jestem zmęczona - powiedziała cicho.

- A więc do zobaczenia.

- Tak, dziękuję.

On stał jeszcze przez moment, Reina poczuła, że palą ją policzki. Rafael wyglądał tak,

jakby chciał ją o coś spytać, najwyraźniej jednak ugryzł się w język i obrócił na pięcie.

Chciała szepnąć „Dobranoc, Rafaelu”, ale w gardle jej zaschło.

- Ducunt volentem fata, nolentem trahunt - usłyszała jego szept.

„Powolnego prowadzą losy, opornego przemocą wiodą”.

Reina przybrała maskę obojętności, nie spodziewała się takiego znaczenia obcych

słów. Pamiętała je, choć nie wiedziała, czy na pewno chciał, by dotarły do jej uszu. Właściwie

spodziewała się jakiegoś miłosnego wyznania, a tymczasem był to tylko Seneka. Rafael,

tłumacząc go, uśmiechał się chytrze.

- Właśnie taka jesteś, Reino. Walczysz, stale się czemuś opierasz.

- Tobie przecież nic o tym nie wiadomo.

- Ja cię znam.

- Owszem, ale niedługo.

- Jesteś tego pewna? Może jesteśmy tego samego rodzaju, może znam ciebie tak jak

siebie samego?

Dziewczyna westchnęła.

Nie miała teraz siły na dalsze słowne potyczki.

- Rafaelu...

- Kiedyś nazywałaś mnie Knut!

Sprawiał wrażenie niemal urażonego. Reina przyjrzała mu się uważniej, ale on nie był

Knutem, był Rafaelem.

- Dla mnie jesteś teraz Rafaelem, czy to źle? Westchnął, ale z uśmiechem.

- A więc dobrze. Jestem Rafaelem i dla ciebie, i dla świata.

- Spać mi się chce. Wolno pokiwał głową.

Z uśmiechem patrzył, jak odchodzi. Była śpiąca, twarz miała zmęczoną, opuchnięte

oczy sprawiły, że wyglądała na starą, a przecież skończyła dopiero dwadzieścia lat. Powinna

śmiać się i tańczyć, i cała promienieć.

Tindir wróżyła Emmi z kart. Emmi śledziła każdy ruch jej szczupłych dłoni. Siedziała

w obszernym fotelu z podciągniętymi nogami, ubrana w luźne niebieskie spodnie i zapiętą na

mnóstwo guziczków marynarkę z miękkiej bawełny. Paliła.

- Masz silnego ducha, moja droga, stoczyłaś wiele bitew i większość wygrałaś. Jesteś

kobietą wojownikiem, ale masz też jedną wielką słabość. Nazwałabym ją grzechem, gdybyś

była z tych, którzy w to wierzą.

- Ach, tak? A skąd wiesz, w co ja wierzę?

- Po prostu wiem, bo karty mi mówią, że nie jesteś osobą duchową. We wszystkim, co

robisz i co mówisz, jesteś przywiązana do ziemi. Dostrzegasz siostrę w każdej roślinie, brata

w każdym zwierzęciu.

- Brednie!

Tindir podniosła głowę. Jej ciemne oczy rozbłysły, albo był to gniew, albo

rozbawienie.

- Wciąż czeka cię walka. Widzę, że największa bitwa jeszcze się nie rozegrała, wciąż

jest przed tobą, Emmi, a twoim przeciwnikiem będzie... ktoś, kto mieszka w tobie. albo ktoś,

kogo bardzo kochasz, albo po prostu ty sama.

Emmi głęboko zaciągnęła się dymem i wypuściła go głośno.

Tindir znów skupiła się na kartach.

- Los jest łaskawy... ale może zagrozić obojętność. Mimo wszystko... przypuszczam,

że możesz wygrać. Sądzę, że możesz zwyciężyć, ponieważ Słońce świeci prosto na tę

Buławę...

Emmi odłożyła fajkę.

- To wszystko bzdury, prawda? Mówisz tylko to, co, jak ci się wydaje, ludzie chcą

usłyszeć. Silnym opowiadasz, że będą walczyć i wygrywać, słabi zaś dowiadują się, że ocali

ich i uniesie w górę taki czy inny bóg.

Kobieta z Ludu wolnym ruchem złożyła karty.

- Sama tego chciałaś - syknęła krótko.

- Bo byłam ciekawa. ale chyba nie możesz się gniewać o to, że ja w to nie wierzę?

Stare przesądy, wróżby za szylinga...

- A więc kończmy - oświadczyła Tindir, odkładając własnoręcznie narysowaną talię

kart.

Ravi zaopatrzył ją w gruby papier i ołówki, sama nakreśliła wszystkie niezbędne

symbole. ale być może Emmi miała rację, może te karty są martwe. Zawsze uważała, że

magia tkwi w niej samej, a nie w kartach. Teraz zaczęła wątpić. Przestała żałować utraconej

starej talii, bo Ravi prędko naprowadził ją na myśl, że przecież może sama zrobić własne

karty.

One były jej, tylko jej.

Każda linia została nakreślona jej ręką, zostawiła na nich odciski własnych palców,

była Kirvi, posiadała duchową moc. Jak to więc możliwe, że uważała te karty za martwe?

Emmi z całą pewnością nie uwierzyłaby i w to, co mówiła stara talia, nie miało to

więc żadnego znaczenia. ale dla Tindir bardzo bolesnym doświadczeniem było stwierdzenie,

że być może już na zawsze utraciła zdolność czytania z kart.

Dlaczego spłonęły?

Odpowiedzi nigdy nie otrzyma.

W głębi serca jednak podejrzewała owe podstępne diabły, które toczyły z nią walkę i

ograbiły ze wszystkiego. Te, które z taką swobodą przemawiały do rady i które uprzedziły ją

swoją historią o tym, co wydarzyło się, gdy ostatnio wyprawili się na poszukiwanie starego

skarbu.

Tym ważniejsze stało się, by go odnaleźć. To ona musi tego dokonać. Przecież, można

powiedzieć, już go miała w ręku.

Był tak blisko, tak bardzo blisko.

A kiedy lato będzie chylić się ku jesieni, Ravi dojrzeje niczym dzikie jagody, które

jeszcze wciąż zielone kryją się wśród liści.

Raviego wypełni czerwieniejący sok. Już czuła napięcie w powietrzu, pamiętała, jak

na nią patrzył. Na pewno tego nie zapomniał, takich rzeczy się nie zapomina.

Nie ufał jej, gniewał się na nią, ale na pewno pozwoli się zerwać, jak jagody.

To najlepszy sposób.

Musiała kupić od niego wizje skarbu, a nie posiadała nic, co przedstawiałoby jakąś

wartość. Próbowała zaofiarować mu życie córki, lecz nie była przygotowana na jego moc.

Wyczuwała ją, wiedziała, że to moc równie potężna jak moc Kirvi, co najmniej. Musiała

uciec się do podstępu. Wiedziała, że nie jest w stanie zmierzyć się z jego mocą, ani duchową,

ani cielesną.

Tindir uśmiechała się lekko, kiedy Emmi żegnała się z nią, życząc dobrej nocy. O

szybę za jej plecami lekko stukał deszcz.

Wyjdzie pod szare niebo i pozwoli się obmyć.

Reina zawiesiła łańcuszek na szyi, zanim wyszła na deszczowe popołudnie. We

dworze rodzina zebrała się w salonie, ją także zaproszono. Grali w jakąś grę z kostkami i

pionkami, ale ona nie miała sił, by wziąć się w garść i nauczyć reguł.

Akurat w tej chwili nie miała sił zupełnie na nic.

Wszystko w niej wrzało, właściwie pragnęła, by łagodny letni deszcz przemienił się w

siekącą strumieniami wody burzę, a fiord pokrył się białymi grzywami piany na jej cześć.

ale drzewa wokół niej zadowolone wyciągały się w górę, niemal słyszała, jak korzenie

chłoną w siebie ciepłą wodę. Pachniało zielenią.

Znalazła ścieżkę prowadzącą z niedużego ogródka i ruszyła dalej w stronę lasu.

Widziała, że chodziły tędy zwierzęta. Świeżych śladów jednak nie było. Ludzkich nie

zauważyła.

Szła nie myśląc, brzeg spódnicy dawno już się przemoczył i teraz przy każdym kroku

owijał się wokół butów. Trochę jej to ciążyło, ale czuła, jak przyjemnie jest iść, oddychając

pełnymi płucami.

Benjamin sądził, że siostra odpoczywa w swoim pokoju. Tego popołudnia pracował,

wolne miał dopiero, gdy dzwon na wieży wybije o siódmej nadejście wieczoru.

To jeszcze wiele godzin. Dźwięk dzwonu niesie się daleko.

Nie przestawała iść, a deszcz z tym samym, wciąż równym poszeptywaniem spływał z

nieba. Gdy wędrowała pod drzewami, na włosy spadały jej ciężkie krople, uderzały o czoło

jak niewielkie wystrzelone kule.

Przemokła na wskroś, ale nie było jej zimno.

Myśli nie przestawały krążyć jej po głowie, obrazy się zmieniały. Nie miała pojęcia,

co robić, żeby wyrwać się z tego osobliwego poczucia bezsilności.

Być może powinna udać się po radę do ojca, wiedziała jednak, że jego bardzo to

przerazi, za bardzo. Mogła wyrzucić wszystko za burtę i wziąć Arilla takim, jakim był, wtedy

nie musiałaby przynajmniej tak wędrować i walczyć z upiorami. Z białą poświatą tego, co już

wówczas było martwe.

Szła.

Las się tu przerzedził, lecz rósł bardziej dziko. Piękne, proste pnie świerków zastąpiły

kępy splątanych brzóz.

Zawędrowała wysoko na wzgórze i wystarczyło teraz, by się odwróciła, a miałaby

piękny widok na Kaupanger.

Nie uczyniła tego jednak, po prostu szła dalej. Znalazła swoją własną ścieżkę, nogi

poruszały się same z siebie, bez jej woli.

Przy głazie, który spadł z góry, osunęła się na ziemię.

Wokół niej leżały na pół spróchniałe resztki czegoś, co mogło być niedużą szopą.

Zauważyła je, zastanowiło ją, skąd tu szopa z dala od jakiejkolwiek nadającej się do

koszenia łąki?

Przymknęła oczy, oddychała równiej. Objęła się, nie chciała marznąć. Jakby nic nie

ważyła, unosiła się teraz we własnych objęciach i patrzyła w jakąś zamgloną, obcą twarz.

Mrugnęła, rysy zrobiły się wyraźniejsze. To młoda dziewczyna. Miała delikatne, drobne rysy

i niebieskie oczy pod wystrzępionym czepkiem. Jeden policzek powalany był sadzą. Czyżby

sadzą z ogniska, którego płomienie tańczyły gdzieś blisko, rzucając na twarz dziewczyny

czerwonawe światło?

Dziewczyna siedziała zupełnie nieruchomo, a ciało miała rozgrzane, spocone. Mówiła,

ale jej słowa nic nie znaczyły. Reina próbowała jej słuchać, chciała zrozumieć, lecz strumień

dźwięków nie miał żadnego sensu. Mimo to wyczuwała, że dziewczyna się boi. Czegóż

mogła się bać?

Reinie wzdłuż kręgosłupa przeszły ciarki. Chciała krzyczeć, lecz skończyło się na

cichym pojękiwaniu. Potem jej usta zrobiły się gorące i nieme. Utonęła w czerwonawym

mroku, gdzie była tylko przyjemność i spokój.

Znów pojawiła się twarz dziewczyny, tym razem jeszcze bardziej niewyraźna. Reina

słyszała, jak uderza serce nieznajomej, teraz spokojniej, równiej.

Czy się uśmiechała?

Nie.

Twarz była poważna, oczy patrzyły wprost przed siebie.

ale milczała. Znalazła coś na kształt spokoju. Czyżby radość?

Reina usiłowała wstać, lecz ciało miała słabe jak nowo narodzone cielę. Ledwie

zdołała odrobinę poruszyć nogami.

Znów pochwyciło ją miękkie zapomnienie.

Poddała mu się bez wahania.

Nie wiedziała, jak długo spała. Kiedy się ocknęła, deszcz ustał, ale niebo wciąż było

szare. Lekki wietrzyk kołysał drzewami, zorientowała się, jak strasznie zmarzła.

Z trudem wstała i rozejrzała się w koło, by odnaleźć kierunek, z którego przyszła.

Musi wejść w las, tam, między te dwie sosny.

Zaczęła biec, żeby trochę się rozgrzać.

Co też takiego jej się śniło?

Kim była ta kobieta ze snu?

Szopa to zapewne jakaś stara chata komorników, pomyślała, bo kobieta, którą spotkała

we śnie, była jedynie echem dawnego życia tego miejsca.

Przypomniała sobie czarną ziemię, krąg, w którym nie rosła trawa. Czyżby kiedyś

było tam palenisko?

Owszem, jak częstokroć zdarzało się wcześniej, odpoczywała w miejscu, które

niegdyś przesyciły uczucia innych ludzi, silne uczucia, tak silne, że powracały niczym echo w

obrazach ukazujących się jej oczom. Na szczęście nie wyczuła żadnego okrucieństwa ani

niebezpieczeństwa, jedynie głęboką, dotkliwą samotność, przemieszaną z pragnieniem, by się

poddać.

To była dzielna kobieta.

Mądra.

I kiedy Reina tak biegła, zdała sobie sprawę, że ciało, którego oczami sama spoglądała

we śnie, musiało być ciałkiem małego dziecka. Maleńkiego niemowlęcia.

Uśmiechnęła się, zwolniła. Wcześniej nigdy jej to nie spotkało.

To właściwie bardzo, bardzo dziwne.

Rozmyślała o tym, idąc. Jak mało właściwie ludzie wiedzą o myślach maleńkich

dzieci!

O ich życiu, zanim potrafią uformować słowa.

A zanim dziecko się urodzi...

Wzmocniło ją to, przyniosło coś w rodzaju spokoju. Miała rację. Nigdy nie odrzuci tej

pewności, ona była święta, dokładnie tak jak mówią księża.

Postanowiła iść do swego brata i być może porozmawiać z nim jeszcze tego wieczoru.

ROZDZIAŁ VIII

- Zaczekaj, Reino, nie odchodź!

Benjamin wołał za nią i nie pozostawało jej nic innego, jak się odwrócić.

- Wcale nie o to mi chodziło - rzekł cicho. - Oczywiście, że możemy powiedzieć, że

nie przyjdziemy, ale... doprawdy, to niewiarygodne, jak bardzo się tobą przejmują. Nas

dwóch nigdy nie zaproszono na żaden z tych wieczorów. Widać z kretesem ich oczarowałaś,

siostrzyczko, bo przecież twoja krew nie jest chyba lepsza od mojej...

Reina wróciła. Odczuwała ulgę, że brat wreszcie zaakceptował jej niechęć do

uczestnictwa w kolejnym napuszonym przyjęciu.

- Właśnie o tym chciałam z tobą pomówić - westchnęła.

Usadowiła się na prostej ławie, podciągnęła nogi pod spódnicą, oparła się o własne

kolana. Kiedyś tak siadywała na posłaniu brata, by mu się zwierzać.

Benjamin uśmiechnął się ciepło.

- Siostrzyczko... Oczywiście, będziemy rozmawiać, jestem głupi. Ja... po prostu chyba

zauroczyło mnie to nagłe uznanie dla mojej skromnej osoby!

- Niech Rafael idzie, on się doskonale bawi na takich przyjęciach. Będą także

muzykanci, prawda?

Benjamin skinął głową.

- Wyprawmy sobie ucztę tutaj, tylko we dwoje.

Siostrzyczko... tak ogromnie się cieszę, że cię widzę. Tęskniłem za tobą mocniej, niż

się domyślasz.

- Dlaczego tak rzadko przyjeżdżasz do domu, Benjaminie?

Równie dobrze mogła zacząć tę rozmowę już teraz.

ale brat odwrócił się lekko w bok, zacisnął zęby na korku butelki stojącej na podłodze.

- Mmm... Pięknie pachnie. Dostaliśmy wino, bo gospodarz twierdził, że skwaśniało,

ale sama posmakuj. Wiesz pewnie więcej o takich rzeczach ode mnie, ja z reguły pijam piwo,

a jeśli Rafael coś ma, to i tak pozwalam, żeby wypił większość.

Reina spróbowała, wino rzeczywiście było kwaśne, lecz mimo to dobre w pewnym

sensie, mocne. Musi uważać. Wiedziała przecież, że tego wieczoru powinna starannie ważyć

każde wypowiedziane słowo.

- Dlaczego tak rzadko przyjeżdżasz do domu, Benjaminie?

Tym razem się nie wykręcił. Nie mógł już skierować rozmowy na inny tor. Siedział,

zaciskając palce na kieliszku, a Reina pochwyciła jego wzrok.

- Ja... mam dużo roboty. Kiedy jest się czeladnikiem mistrza, trzeba pracować więcej,

niż wymaga tego zwykły roboczy dzień. To trochę tak, jakby on był naszym właścicielem...

- ale teraz ty sam jesteś mistrzem.

- No... wciąż pracujemy w jego imieniu, nie jesteśmy panami swojego czasu.

- To bzdury! Jesteś poszukiwany, zdolny, niemal sławny, ludzie przepychają się w

kolejce, żeby zaproponować ci pracę, mógłbyś bez kłopotu poprosić o kilka wolnych dni.

Mógłbyś zażądać o wiele więcej, ta prosta chata na przykład... gdybyś zechciał, dostałbyś

własny pokój we dworze.

- Mnie tu dobrze - mruknął Benjamin. - Nie nawykłem do mieszkania wśród

jedwabnych tapet i złota.

Reina zachichotała.

- Wiesz, do kogo jesteś podobny? Do wuja Karla. Pośmiali się trochę oboje.

- Bóg jeden wie, czy on jeszcze żyje. To dziwne, prawda? Kiedy mieszkał w domu,

wtedy też prawie go nie znaliśmy, teraz pewnie dawno już umarł, a mnie wcale nie jest z tego

powodu smutno.

- Lubiłem wuja Karla - mruknął Benjamin. - Miał w głowie wiele mądrych myśli,

trochę był podobny do Rafaela...

Zapadła cisza. Benjamin czym prędzej się napił. ale Reina podjęła hasło.

- Rafael, no właśnie. Nie bardzo wiem, co o nim myśleć, dziwny z niego ptak.

- Zauważyłem - odparował Benjamin, puszczając do niej oko. - Przez jakiś czas

sądziłem, że wręcz się w nim zakochałaś, ale teraz niemal go unikasz.

- To wspaniały chłopak - odparła Reina. - ale jest w nim coś dziwnego, coś, czego nie

rozumiem...

- To dobrze - zaśmiał się Benjamin. - Masz więc o czym rozmyślać, siostrzyczko.

Może to zdoła utrzymać twoje nieokiełznane myśli na tym świecie. A tak przy okazji, to co

się z tobą ostatnio dzieje? Chodzi mi o to, jak się miewasz po tych zerwanych zaręczynach...?

Masz wielu starających?

- Nie.

Benjamin przekrzywił głowę.

- Ach, tak? Nie chcesz o tym rozmawiać? Czyżbyś miała jakieś tajemnice, siostro?

Gdy przyjechałaś tak niespodziewanie, sądziłem, że chodzi o jakiegoś chłopaka, dla którego

chcesz ode mnie braterskiego błogosławieństwa.

Żartował sobie, Reina dobrze o tym wiedziała. Nie chciał wyrządzić jej przykrości,

lecz i tak słowa zapiekły. Arill nie miał nic wspólnego z tą rozmową, tymczasem pojawił się

tutaj równie wyraziście, jak gdyby we własnej osobie usiadł przy niej na ławie.

- Opowiedz mi raczej, kochany bracie, dlaczego oszukałeś swoją narzeczoną.

Benjamin jęknął, próbował zrobić zaskoczoną minę.

- O czym ty mówisz? Przecież ja nigdy nie byłem zaręczony!

- Aurora cierpi - odparła Reina cicho. Benjamin drżącą ręką odstawił kieliszek z

winem.

- O co ci chodzi? Reinę ogarnął gniew.

- Nie siedź tak i nie udawaj, że nic nie wiesz! Wiem, jaki straszny los jej podarowałeś.

Zwykle gdy zaczynała tak się złościć, Benjamin próbował obrócić wszystko w żart,

śmiechem stępić ostrze gniewu. Tym razem tego nie zrobił.

- Reino... co mam powiedzieć? Ty bardziej niż ktokolwiek inny powinnaś to

zrozumieć.

- Dlaczego miałabym zrozumieć? Ja nigdy nie oszukałabym kogoś, kto tak bardzo by

mnie kochał, kto byłby taki dobry i śliczny i oddałby się całkowicie mojej mocy!

- Aurora rozumie - rzekł Benjamin spokojnie. - Wiem, że tak jest, sama mi o tym

powiedziała. Reina kiwnęła głową.

- Tak, tak, ale czy ty nie myślisz o tym, że ona była bardzo młoda, że nie miała

żadnego doświadczenia i...

- Co ty wiesz o jej doświadczeniu? Co wiesz o jej myślach? Może to ona cię tu do

mnie przysłała? W to nigdy, przenigdy nie uwierzę!

Reina pojęła, że gniewem i wymówkami daleko nie zajdzie. Twarz brata powoli się

przed nią zamykała. Siedział sztywny na swoim końcu ławy, nawet jego stopy się od niej

odsuwały, już się nie dotykali.

- Przepraszam - szepnęła.

Podniosła oba kieliszki, podała mu jeden.

- Nie wolno nam się kłócić, ale... Jestem zmuszona z tobą o tym porozmawiać. Ty...

Przez ciebie Aurora marnuje życie, ona ci ufa i jest przekonana, że pewnego dnia do niej

wrócisz.

Nie odpowiedział, ale wypił odrobinę z podanego kieliszka.

- Czy to prawda, Benjaminie? Czy ty ją jeszcze kochasz? Czy też... jest tak jak

podejrzewam, że twoje serce jest pełne... czego innego.

- Sztuki - odparł rozgorączkowany Benjamin. - Rzeczywiście pochłania mnie to, co

robię. Ja... Rafael mówi, że artysta żyje dla tego, co tworzy. Może właśnie tak jest ze mną,

ja...

- Żartujesz sobie - odrzekła Reina łagodnie. Benjamin opróżnił kieliszek.

Wbił wzrok w siostrę.

- A co z tobą? Z tobą i Arillem? Czy ty sama nie oszukałaś?

- To było co innego - ściszonym głosem odparła Reina.

- Nie! Nie różniło się to zbytnio od mojej decyzji! Oboje mamy w sobie to samo

przekleństwo, my...

- To było co innego - powtórzyła twardo, z wyzwaniem w głosie. Zresztą to ona

zaczęła tę rozmowę. - Nie wykręcaj się, kochany braciszku. Ja wcale nie chcę na ciebie

napadać, po prostu... po prostu nie mogę patrzeć, jak Aurora na ciebie czeka. Przecież tyle jej

jeszcze zostało młodości!

Benjamin westchnął.

- Wcale nie prosiłem, żeby czekała. Powiedziałem jedynie, że... że... że jeśli nie

znajdzie innego, jeśli za kilka lat nie będzie z nikim związana...

- To się z nią ożenisz, gdy tylko zestarzeje się już na tyle, że nie będzie mogła urodzić

dzieci!

Benjamin jęknął.

- Potrafisz sprawić, że to brzmi okropnie głupio!

- Bo to jest głupie - oburzyła się Reina. Pochyliła się w przód.

- Ach, braciszku, braciszku... Jeśli naprawdę ją kochasz, to potrafisz chyba zapomnieć

o tym, co się kotłuje w naszej krwi. Przecież co dzień na świat przychodzą dzieci, którym nie

dano szansy przeżycia. albo takie, których rodzice wiedzą z góry, że czeka je ciężki los. ale

ludzie z tego powodu nie powstrzymują się od płodzenia dzieci. Jak zresztą miałoby to być,

nosimy w sobie tak wielką tęsknotę... Nie jesteśmy stworzeni do tego, by żyć w samotności,

Benjaminie. Musimy mieć w życiu choćby cieniutką smużkę miłości.

Benjaminowi do oczu napłynęły łzy.

- Miłości - powtórzył rozmarzony. Reina kiwnęła głową.

- Musisz do niej pojechać, bracie. Powiedzieć, że zmądrzałeś i że ona nie może tak

żyć. Jeśli naprawdę ją kochasz, musisz tak zrobić.

- Co mam jej mówić? - jęknął cicho Benjamin.

- Że cofasz obietnicę, że ona musi znaleźć sobie innego.

- ale ja... nie, nie mogę. Reina westchnęła.

- Musisz. Nie możesz pozwolić, by tak żyła. Jeśli oczywiście nie jest tak, jak się tego

obawiam, że ona już w ogóle przestała cię obchodzić. Że ty... że odkryłeś inne radości, inną

miłość.

Serce mocno pulsowało jej w gardle, ale zmusiła się, by zachować spokojną twarz.

.Widziała, jak Benjamin walczy ze sobą, i w duchu pomodliła się o to, by miał do niej dość

zaufania i powiedział całą prawdę.

On kocha Rafaela.

Był jednym z tych, którzy nie zostali stworzeni do życia z kobietą.

Tak właśnie musiało być. Ta czułość między nimi dwoma, te przelotne pieszczoty,

którymi większość mężczyzn nie obdarowałaby drugiej osoby tej samej płci.

Chciała mu powiedzieć, żeby się niczego nie bał, że jej zdaniem to bzdura nazywać

takich mężczyzn grzesznikami i zboczeńcami. Nie wszyscy przecież są tacy, jak Wielki

Bjorn, skazany na śmierć za gwałt na pasierbie.

Reina nie potrafiła uwierzyć, że miłość do jakiegokolwiek człowieka, czy to

mężczyzny, czy kobiety, może być śmiertelnym grzechem.

ale Benjamin to wszystko powinien i tak już wiedzieć. Mimo to milczał, a teraz

odwrócił głowę.

- Ja cię nie osądzam, bracie - powiedziała. - Możesz mi zaufać...

- Nie, Reino - odrzekł głuchym głosem. - Sama pokazałaś, że tobie ufać nie można.

- Benjaminie, tak cię proszę!

Przeszedł go dreszcz, ramiona zadrżały, jak gdyby przełknął coś jeszcze

kwaśniejszego od tego wina, które pił.

- Opowiedz mi o wszystkim - poprosiła cicho. - Jeśli nie z innego powodu, to powiedz

ze względu na mnie. Czy ty i Rafael... czy wy... to znaczy...

Czuła, że stanęła na krawędzi urwiska. Doskonale przecież zdawała sobie sprawę, że

Benjamin może wpaść w straszny gniew, słysząc takie oskarżenie. Być może mimo wszystko

był jak większość ludzi, którzy takie twierdzenie potraktowaliby jak straszną obrazę. Za takie

pomówienia ludzie stawali przed tingiem i drogo musieli płacić za niesprawiedliwe po-

traktowanie porządnego człowieka.

ale Benjamin wcale nie wyglądał na rozgniewanego.

Wydawał się tylko trochę zdziwiony.

- Ty tego nigdy nie zrozumiesz, Reino...

ROZDZIAŁ IX

W niedzielę rano jej pokojówka przyniosła jakiś strój, który powiesiła na lustrze przy

oknie.

- Podarunek od pana - rzekła bez uśmiechu. - Prosił, żeby panienka się w to ubrała, a

potem zeszła na dół zjeść razem z państwem.

Reina westchnęła.

Przebywała tu zaledwie od tygodnia, a już traktowano ją jak córkę czy też może

wizytującą księżniczkę. Co wieczór na nocnym stoliku zastawała przysmaki, jakieś drobne

przekąski: kosztowne suszone owoce obtaczane w cukrze, malutkie perfumowane kulki z

mięty pieprzowej i anyżku, no i zawsze kieliszek słodkiego, ciężkiego wina z rodzaju tych, w

których, jak najwidoczniej sądził Knagenhielm, gustują kobiety.

Nie odstępował jej także, gdy przechadzała się po ogrodzie albo gdy wybrała się na

przejażdżkę powozem oddanym do jej dyspozycji. Wczoraj zaprosił ją na objazd konno

zdających się nie mieć kresu posiadłości, a przynajmniej ich skrawka.

Właściwie było to dość przyjemne, bo dzięki temu szybciej upływały jej dni w czasie,

gdy Benjamin i Rafael pracowali. Towarzystwo Nielsa Knagenhielma trochę ją jednak

męczyło. A tego dnia Reina chciała jak najwcześniej dotrzeć do mieszkania brata i od samego

rana wykorzystać jego wolny dzień. Miała ochotę iść z nim na spacer, porozmawiać, pragnęła

poznać jego nielicznych tutejszych znajomych, on zaś chciał pokazać jej wioskę. Rafael

opowiadał o jakimś miejscu położonym wyżej na zboczu, gdzie mogłaby się wykąpać w

szemrzącym strumieniu w absolutnej dyskrecji.

- Reina nie lubi się kąpać - oświadczył na to Benjamin.

- Ach, tak? Wielka szkoda. A ja tak marzyłem, żeby ujrzeć ją wyłaniającą się z wody

jak jaką Wenus...

- Dureń! - skrzywił się Benjamin z nieoczekiwaną twardością w głosie.

No, ale co ona pocznie w tej sytuacji? Przebranie się w tę suknię na pewno nie

zabrałoby jej wiele czasu, chociaż wyglądała na niesłychanie skomplikowaną ze swymi

tuzinami warstw i zapięć. Pokojówka patrzyła na Reinę z kwaśną miną.

ale to nie było ubranie odpowiednie na wycieczkę do lasu. Cóż, jeśli naprawdę

szczęście przestało jej sprzyjać, to pan sam zaplanował dla niej tę niedzielę. Zapewne

wybierał się na nabożeństwo i pomyślał sobie, że musi się zatroszczyć o strój Reiny, tak by

nie przyniosła wstydu dworowi, gdyby w kościele przyszło jej siedzieć w ich ławce...

Reina podjęła decyzję.

- Przekaż panu moje pozdrowienia i powiedz, że bardzo dziękuję, ale tę suknię

wolałabym zachować na ostatni wieczór mojego tu pobytu. Jeśli nie będzie to dla niego

zanadto kłopotliwe, to chciałabym dotrzymać obietnicy danej memu bratu i spędzić dzisiejszy

dzień z nim. Włożę tę suknię w przyszłą niedzielę.

Pokojówka skinęła głową, lecz zasznurowała usta.

- Panu się to nie spodoba, panienko. Przyzwyczajony jest do tego, że wykonuje się

jego polecenia.

Reina nie odpowiedziała. Demonstracyjnie sama zaczęła się ubierać. Prosty stanik jej

niedzielnej sukni został uszyty dla osoby, która obchodzi się bez pokojówki, a spódnice

utrzymywały w pasie jedynie zawiązane ukryte tasiemki. Mocno jednak ciągnęła za srebrne

guziki, napinające rękawy w nadgarstkach. Ich zapięcie nie było takie proste, lecz Reina

miała wprawę i nawet lewą ręką potrafiła zapiąć prawy mankiet.

Włosy związała w gruby koński ogon, który można było schować pod czepkiem,

gdyby mieli iść drogą uczęszczaną przez ludzi. W lesie wolała być sobą.

Gdy była już gotowa do wyjścia, dziewczyna wróciła.

- Pan przeprasza - oświadczyła kwaśno.

Bez dalszych komentarzy zaczęła składać części niezwykle wyrafinowanego stroju,

które wcześniej tak pieczołowicie rozwieszała. Kolejne warstwy jedwabiu i szeleszczącej

tafty, brokatu i grubych, przetykanych srebrną nicią wstążek wypełniły niemal sypialnię

Reiny.

- Dałam do zrozumienia, że ten strój nie bardzo na panienkę pasuje. Dlatego przyjął

słowa panienki - mruknęła pokojówka. - Nie przymierzy go panienka? Szkoda by było, gdyby

moje kłamstwo zostało odkryte i okazało się, że w przyszłą niedzielę suknia też nie będzie

pasować.

- Jutro - zawołała Reina i złapała torbę z owocami, słodyczami, świeżo ubitym

masłem i świeżym chlebem, który dostała poprzedniego wieczoru. Benjamin obiecał zabrać

piwo i słodkie mleko.

Pamiętała swoją ostatnią wyprawę do lasu i miała nadzieję, że dziś pogoda się

utrzyma. Dawno już nie czuła ciepłych promieni słońca na skórze. Dawno już nie tęskniła za

tym gorącym łaskotaniem, jakie pojawiało się, gdy promienie słońca dotykały odsłoniętych

rąk i nóg.

W miarę jak ubywało drogi, Reinie poprawiał się humor.

Brat czekał na nią na stołku pod drzwiami. Ubrany był w czystą niebieską koszulę i

czarne spodnie, poznała jego kamizelkę. No, ale te stare rozdeptane drewniaki...

Rafael zaskoczył ją obcisłymi spodniami ze skóry wykończonymi czerwonymi

szwami, miał też czerwoną koszulę, a kamizelka w porannym słońcu jaśniała żółto jak jaskier.

Na głowie nosił jakiś dziwny baniasty kapelusz, a na szyi zawiązał olbrzymią apaszkę, wprost

wylewającą się zza kołnierza, a utkaną z najcieńszej, najdelikatniejszej bawełny.

Nie mogła powstrzymać się od uśmiechu na widok tej zabawnej pary. Jedno

przynajmniej było pewne: powinni za wszelką cenę unikać drogi, którą ludzie podążają do

kościoła.

Ucałowała obu chłopaków w policzki, Rafael jak zwykle przewracał oczami i rzucił

kilka kwiecistych komentarzy na temat jej wyglądu.

- Sam pan właściwie wspaniale wyglądasz, panie pawiu - odparła Reina ze śmiechem.

Ani trochę się nie obraził.

- To chusta w barwach mego ojca. Ogromnie ją lubię - powiedział lekko.

- Mnie się podoba twoja kamizelka, Rafaelu. Przywodzi mi na myśl... jajka na twardo!

Przydałyby nam się do twojej wędzonej ryby, braciszku!

- Jedzenie, jedzenie, ciągle jedzenie... Czy wy tylko o tym jednym myślicie?

Rafael rozłożył ręce, udając zrozpaczonego.

- A co na przykład będziemy pić?

Wyciągnął dwa ciężkie dzbany, jeden był na pewno pełen piwa, drugi zapieczętowano

woskiem, co wskazywało na to, że jest w nim wódka.

- O, pijaki, nie wystarczy nam źródlana woda? Z tego strumienia, który tak

wychwalasz? Nie zniosę nawet myśli, że cały dzień ma upłynąć na bełkotaniu i pleceniu

bzdur z wami, kompani do wypitki!

Chłopcy śmiali się z niej.

- A czy mężczyzna nie może w wolny dzień posmakować z dawna oszczędzanego

kielicha?

Wyczuwali jej dobry nastrój i biegnąc wesoło przez ogród w stronę drogi, dalej

poszturchiwali ją i oskarżali, że jest taką surową strażniczką moralności. Pokojówka z kwaśną

miną patrzyła za Reiną. Stała teraz w surowym stroju z czarnej wełny i czekała na swoją

panią, ręce miała obciągnięte opiętymi czarnymi rękawiczkami. Zapowiadał się piękny

czerwcowy dzień. Było ciepło i dziewczynę już oblewał pot.

Reina tymczasem zarzuciła swój kapelusz na drzewo i wyciągnęła szpilki z włosów.

Benjamin patrzył na nią z uśmiechem.

- Świetnie, siostrzyczko! Bądź znowu dzieckiem, potrzebujesz tego, zawsze byłaś taka

dorosła.

Rafael szedł kawałek przed nimi, lecz stale się odwracał i odgrywał fragmenty

rozmaitych słynnych sztuk teatralnych. Zawzięcie gestykulując, wcielał się we wszystkie

postaci, a grymasy charakteryzujące każdą z nich podkreślał chustką, której używał jako

welonu, spódnicy, to znów szarfy od orderu.

Śmiali się z tego głośno.

Zanim rozległo się bicie kościelnych dzwonów, dotarli do miejsca, o którym mówili

chłopcy. Było tam nieduże wymurowane palenisko, a pod wielkim drzewem stał zbudowany

z gałęzi szałas.

- Ach, często tu przychodzicie?

- Od czasu do czasu - odparł Rafael. - Żeby mieć spokój.

Reina poczuła się trochę nieswojo. Pewnie właśnie o tym Benjamin nie chciał

rozmawiać. Miała już gotowy plan. Wyciągnie całą prawdę od Rafaela. ale nie w ten sposób,

nie teraz, kiedy Benjamin stał i uśmiechał się drżąco w obawie, że siostra zepsuje mu taki

piękny dzień.

- Cóż za śliczne miejsce! Spójrzcie tylko, jaka woda jasna i kamienie całe aż błyszczą

i lśnią. I jak tu cudnie pachnie! To pewnie te kwiatki, leśne gwiazdki przy strumieniu...

Pobiegła dalej, udając, że nie może się doczekać, żeby zrobić z nich bukiet.

Kiedy wróciła, chłopcy zdążyli już wyciągnąć się na ziemi. Oparci plecami o omszały

kamień, na pół drzemali w słońcu.

Reina przysiadła na pniu drzewa, z podziwem przyglądając się przepięknym drobnym

kwiatkom. Nie były niczym niezwykłym w wilgotnych miejscach takich jak to, nigdy jednak

nie widziała, by miały tak czystą barwę, na ogół biel wpadała w fioletowy albo różowy

odcień.

Ledwie zerkała w stronę chłopców, którzy już pochylali się nad koszykiem i z

ciekawością go wypakowywali. Słońce na niebie nie doszło jeszcze do południa.

Reina położyła się w trawie.

Wzrokiem śledziła niedużego białego motyla. Dokąd on frunie? Cóż, pewnie nie miał

żadnych planów podróży.

Uśmiechnęła się do siebie.

Może to właśnie była odpowiedź.

- Reino, chodź! Musimy przecież wypić za ten piękny dzień!

Uniosła się na łokciach, koszulę i tak już pobrudziła. Chłopcy uśmiechali się do niej,

Benjamin szeroko i serdecznie, włosy mu błyszczały. Nabierały coraz ciemniejszego

odcienia, czyżby stawali się do siebie podobni? A jak z nosami? Jego był prosty, dość długi,

jej bardziej zaokrąglony. Mieli jednak takie same smukłe palce, drobną budowę kości, dzięki

której Benjamin wyglądał tak szczupło i zwinnie, a przez co ona musiała dość długo czekać,

nim jej ciało nabrało bardziej kobiecych kształtów.

- Chodź, siostrzyczko! Nie śpij teraz! Podeszła do nich, czym prędzej zrobili jej

miejsce między sobą na grubej derce.

- Za ten dzień, najpiękniejszy w tym roku!

- I prawie najdłuższy - uzupełnił Benjamin. - Przecież jutro wigilia świętego Jana.

Wypili. Wódka miała ostry, świeży smak. Reinie nie posmakowała, ale chyba

potrzeba jej czegoś dla kurażu. Musi z nich dzisiaj wyciągnąć prawdę, musi ich

poobserwować, próbować wyczytać coś w ich twarzach. Kiedyś doskonale umiała to robić.

Czy oni się kochają jak bracia?

Czy jak kochankowie?

Jak przyjaciele czy też po prostu jak dwoje ludzi, którzy mają tylko siebie? Jak dwa

statki rozbite o samotną wyspę?

Wiedziała, że są mężczyźni, którzy wiodą razem życie jak małżeństwo. Oczywiście,

nie mówili o tym otwarcie, często prowadzili wspólnie gospodarstwo, udając starych

kawalerów bez możliwości ożenku.

Czy Benjamin też był taki?

Jeśli tak, to czemu się taki stał?

Wypiła jeszcze trochę. Czuła, że słońce mocno teraz grzeje, nad ich głowami po niebie

żeglowały lekkie obłoczki, lecz żaden nie zbliżał się do ostro świecącego żółtego oka

pośrodku nieba.

- Mam ochotę coś zjeść - oświadczył Benjamin i sięgnął po pieczone kurze udko.

Musiał mieć dobrych przyjaciół w kuchni, zapach pieczonego drobiu docierał wczorajszego

wieczora aż do sypialni Reiny. Zapewne kury miały się znaleźć na nakrytym do niedzielnego

obiadu stole pana. Aż ślinka ciekła na ich widok.

- Jakiż zbytek jedzenia! - westchnął Rafael, z zadowoleniem głaszcząc się po płaskim

brzuchu.

Reina czuła, że działanie wódki uwolniło napięcie w kącikach ust, i uśmiechnęła się

szeroko.

- To wprost nieprzyzwoite... ale tak już bywa w życiu, prawda?

Beztrosko pokiwali głowami.

Chłopcy zaczęli walczyć o samo udko, wygrał Rafael i wbił zęby w miękkie białe

mięso. Kura musiała być młoda, chłopak cmokał głośno, zanurzył udko w śmietanie, a potem

przepił wszystko piwem.

- Mmm...

Reina sięgnęła po kawałek chleba i palcami rozsmarowała na nim ser. Mieli ze sobą

jedynie drogocenny nóż Benjamina, ale on raczej nie nadawał się do krojenia sera.

Powietrze ani drgnęło. Drzewa w miejscu, w którym siedzieli, nie rzucały nawet

skrawka cienia. Reina czuła, jak słońce mocno praży ją w czoło.

Rafael opowiadał o innym posiłku, gdy jeszcze będąc małym chłopcem złapał dwa

należące do barona kurczęta, by podarować je przyjacielowi, który zaznał, co to głód.

- To było tuż przed Bożym Narodzeniem i niewiele kur wciąż jeszcze się niosło.

Postanowiono jednak utuczyć tuzin kogutków, a ja poczęstowałem się dwoma największymi.

- Złapali cię?

- ależ skąd! - uśmiechnął się. - Wyrwałem kilka włosków z gobelinu, którym baron

przyozdobił sobie pokój myśliwski, śliczne rude włosy, lisie... Oczywiście znaleziono je w

kurniku, wszyscy uznali, że to prawdziwy cud, że bestia nie wydusiła całego drobiu!

- Jesteś przebiegły jak lis - uśmiechnął się serdecznie Benjamin.

Rafael skinął głową.

- Audentes fortuna iuvat

∗

- odparł Rafael i dalej jadł. Benjamin i Reina zerknęli na

siebie z pytaniem, które z nich dopełni rytuału. Rafael oczekiwał przynajmniej uniesionych

brwi, żeby mógł wyjaśnić swoje cytaty.

ale Reina zamiast tego spytała:

- Gdzie się nauczyłeś całej tej łaciny? Przypuszczam, że nie na uniwersytecie?

Rafael wyszczerzył zęby w uśmiechu.

- To prawda, masz rację, nie na uniwersytecie. Usus est magister rerum.

Poddała się z krzywym uśmieszkiem.

- A to znaczy?

- Praktyka nauczycielem wszystkiego. Bawiłem się tymi słowami, odkąd się

nauczyłem czytać. Znalazłem dość ksiąg w bibliotece barona...

Reina odłożyła chleb, żuła powoli to, co miała w ustach.

W końcu poprosiła:

- Opowiedz nam coś więcej o swoim życiu, Rafaelu. Naprawdę jesteś synem

szlachcica?

Chłopak lekko skinął głową.

- Tak, tak się mówiło. I wyglądało na to, że memu panu polecono, by mnie strzegł.

*

∗

Śmiałym szczęście sprzyja (przyp. tłum.)

Nigdy niczego mi nie brakowało, mojej biednej matce też nie, dopóki żyła. Jeśli oczywiście

nie bierze się pod uwagę miłości i szacunku...

- Twoja matka na pewno nie była pierwszą podkuchenną, której dane było poznać, jak

smakuje szlachecka żądza - cierpko zauważył Benjamin. - Możesz się uważać za

szczęściarza, większość szlachetnie urodzonych nie przejmowałaby się takim bękartem jak ty.

Pomimo brutalności tych słów Rafael tylko uśmiechnął się do przyjaciela.

- To prawda, Benjaminie, wiem o tym, i wcale nie jestem rozgoryczony. Mój ojciec...

to sprawiedliwy człowiek.

- Spotkałeś go? - dopytywała się Reina.

- Raz - odparł Rafael i zajął się zrywaniem ścięgien z oczyszczonego już do czysta z

mięsa kurzego udka.

- Tęsknisz za nim?

- Nie znam go i nie tęsknię.

Reina pokiwała głową.

- Masz szczęście - mruknęła.

Benjamin posłał jej uważne spojrzenie. Potem i on pokiwał głową.

- Reina bardzo cierpiała w tym czasie, gdy nasz ojciec zaginął. ale odzyskaliśmy go, to

był prawdziwy cud. Może pewnego dnia ty także odzyskasz swego ojca, Rafaelu. Pewnego

dnia...

- On już nie żyje - cicho powiedział Rafael. Reina uniosła brwi w zdziwieniu. Taka

ważna informacja, a nawet Benjamin o tym nie wiedział?

Rafael pociągnął solidny łyk piwa z dzbanka. Z chichotem otarł z brody złocisty płyn i

popatrzył Reinie prosto w oczy.

- Jedyne, czego tak naprawdę bym pragnął, to mieć siostrę, równie śliczną jak ty.

Benjamin uśmiechnął się z dumą.

- To prawda, nasza Reina jest piękna. Tylko że, do kroćset, nie można się na niej

wyrozumieć! Nie jest taka jak inne...

- O tak, wiem coś o tym - przyznał Rafael z czułością w głosie.

Benjamin nie przestawał się uśmiechać.

Dlaczego ona tu siedzi, chociaż czuje, że wyrządza krzywdę bratu, pozwalając

Rafaelowi pieścić się wzrokiem?

Musi mieć pewność.

Nic pozwoli, by dłużej się wykręcali. Przez wzgląd na Aurorę, przemknęło jej przez

głowę. Wiedziała jednak, że również jej ciało ogarnęło niespokojne drżenie. Ona sama

również pragnęła dowiedzieć się o wszystkim. Rafael wciąż posiadał tę zdolność, która

sprawiała, że czuła się naga i piękna jak bogini, gdy tylko skierował na nią spojrzenie. Co w

nim takiego tkwi?

Znów zaczęła bacznie mu się przyglądać ukradkiem. Udała, że się kładzie i zamyka

oczy, chłopcy rozmawiali o jakimś wspólnym znajomym.

Rafael miał palce ulatujące w górę niczym skrzydła kruka. Długie, lśniące włosy

związane na karku. Tak jak ojciec!

Tak, chyba właśnie o to chodzi. Rafael był podobny do jej ojca. Wprawdzie nie miał

tak ciemnych włosów ani tak wąskich kości policzkowych i oczy miał inne, zupełnie inne,

lecz usta wyginały się delikatnie w sposób przypominający uśmiech Raviego.

Często się słyszało, że córki wybierają sobie mężów, biorąc za wzór ojca. Prędko w

myślach przypomniała sobie te, które znała. Nie, to chyba jednak nie jest prawda. Jej

przyjaciółki uważały widać, że inne rzeczy są ważniejsze.

No i Arill... On przecież ani trochę nie był podobny do Raviego!

A więc znów wrócił do niej. Mogła na palcach policzyć godziny od chwili, kiedy

ostatnio o nim myślała. Przypuszczała, że w miarę jak będzie ustępować poczucie zawodu i

rozgoryczenie, zacznie powoli o nim zapominać.

Jednak tutaj, z dala od wszystkiego, co mogłoby go jej przypominać, coraz częściej

gościł w jej myślach.

Reinie śniły się niepokojące sny, w których wszystkie twarze mieszały się ze sobą i

zmieniały w dziwaczne potwory. Arill, Ravi, Rafael, Arill...

Otworzyła oczy, lekko potrząsnęła głową. Włosy lepiły się do karku, spociła się.

Strumień szemrał tak kusząco, miała ochotę zaczerpnąć garścią wody, przemyć twarz,

rozgrzane czoło.

ale chłopcy aż uderzali się po kolanach, zaśmiewając się z kolejnej historii. Czuła, że

nie powinna im przerywać.

- Idę nad wodę - powiedziała cicho.

Rafael natychmiast się poderwał, wytarł zatłuszczone palce o spodnie.

- Idę z tobą! Muszę ochłodzić głowę, jeśli nie co innego!

Benjamin roześmiał się głośno.

- Po tej twojej historyjce, możliwe że i inne części... Reina pobiegła przodem.

Rozwiązała apaszkę, zrzuciła buty z nóg. Trawa wydawała się niesłychanie miękka, skóra na

stopach nie zdążyła jej jeszcze stwardnieć. Matce bardzo nie podobało się to, że dziewczyna,

gdy tylko stopniały śniegi, najchętniej biegała na bosaka, ale każdego roku aż do teraz Reina

wykradała się na takie właśnie wycieczki. Pierwsze były bolesne, chodziła kulejąc, później

już mogła swobodnie biegać bez butów po lasach i zaroślach.

Chwyciła tylny kraj spódnicy, przeciągnęła go między nogami i przełożyła przez

pasek. Odsłoniła przy tym całe łydki aż do kolan, ale czyż Benjamin nie jest jej bratem? I

czyż tego drugiego mężczyzny nie należy traktować bardziej jak kobietę?

Dumnie zadarła głowę, nie zważając na pełne zdumienia spojrzenie Benjamina.

Siadła na brzegu i zanurzyła stopy w przejrzystej wodzie. Przeszył ją lodowaty

dreszcz przyjemności. Nie było tu głęboko, pewnie gdyby nawet weszła do strumienia, woda

nie zmoczyłaby jej spódnicy. ale tam dalej, pod zaroślami zwieszającymi się nad lustrem

wody, widać było zacienioną głębinę. To już wystarczyło, żeby ją wystraszyć.

Obaj młodzieńcy, zrzuciwszy koszule i kamizelki, ochlapywali się teraz nawzajem

rozbawieni, niezdarnie drepcząc po kamienistym dnie strumienia.

- Cicho! Przecież akurat nadeszła pora nabożeństwa, ludzie was usłyszą!

Śmiali się z niej, oblewali pełnymi garściami wody. Reina pokręciła głową i oparła się

o pień drzewa.

- Chłopcy zawsze zostaną chłopcami - zachichotała.

- Manus manum lavat - zawołał Rafael. - Jeden łotrzyk myje drugiego!

Benjamin roześmiał się.

- „Manus” znaczy „ręka”! Oszust z ciebie, Rafaelu! Wybuchła przyjacielska walka.

Rafael pochwycił Benjamina i pociągnął go w stronę ciemnej głębi. Reina poczuła, że skóra

na głowie jej lodowacieje, lecz Benjamin prychał rozbawiony.

- Spróbuj tylko, ja cię zaraz... Wpadli do wody z głośnym pluskiem.

Głowa Rafaela zniknęła pod powierzchnią, Benjamin przytrzymał go tak przez chwilę.

Wreszcie chłopak wyłonił się, parskając, i zagroził ze śmiechem:

- Zaraz ci się odwdzięczę, ty...

I zanim Benjamin się zorientował, nogi przestały go nosić. To Rafael złapał go za

kostkę i szarpnął, sprawiając, że Benjamin stracił równowagę. Reina drgnęła przerażona,

wyglądało to okropnie i przecież tak niewiele było trzeba, wystarczyło drobne skaleczenie o

kamieniste dno...

ale brat zręcznie się odgryzał i cała zabawa skończyła się na tym, że obaj, trzęsąc się z

zimna, wypełzli wreszcie na brzeg z twarzami pełnymi śmiechu.

Biegali w koło, rozcierali ręce, usiłując wytrząsnąć wodę z włosów i ubrania.

W końcu Rafael, rzucając wyzywające spojrzenie Reinie, ściągnął spodnie i wśród

drzew zaświecił jego goły tyłek. Benjamin prędko poszedł za jego przykładem, zachował

jednak jakieś zszarzałe, powyciągane kalesony z krótkimi nogawkami.

- Co wy wyprawiacie, szaleńcy! - krzyknęła Reina. A oni, głośno się śmiejąc,

serdecznie się objęli.

- Przerazimy damę! Ach, Boże, jakie straszne z nas chłopy!

Mocno objęci poczłapali do końskiej derki, na której siedzieli podczas posiłku.

Owinęli się w nią, natarli sobie twarze i ramiona grubą tkaniną. Potem znów wznieśli toast.

Reina czekała, przysłuchiwała się przyjaznemu przekomarzaniu, aż wreszcie doszła do

wniosku, że Rafael znalazł dla siebie jakieś okrycie. Ostrożnie odwróciła głowę. Czuła, że

policzki jej płoną. Oni sobie stroili z niej żarty, celowo chcieli onieśmielić. Zacisnęła zęby.

Jeszcze zobaczą! A szczególnie Rafael.

Zdrzemnęli się na pewien czas, żadne z nich nie miało zegarka, ale kiedy się obudzili,

lekko oszołomieni po powrocie z krainy snu, Reina zorientowała się, że popołudnie jest już

późne.

Słońce wisiało nad wzgórzem, ale wciąż świeciło jeszcze mocno i gorąco. Wokół nich

ziemia parowała, upał pod postacią mgiełki bił od każdego kamienia, od każdego pnia

drzewa.

Benjamin też się przebudził. Reina spała z głową na jego piersi. Wygodnie było tak

leżeć, przypominało jej to o dawnych nocach, kiedy również po ciemku szukała u niego

pociechy. Zawsze był taki ciepły, pełen spokoju. Był jej bratem, nie miała nikogo bliższego.

Rafael cicho pochrapywał.

Reina przeciągnęła się, wyprostowała ręce i nogi, jedna ręka jej zdrętwiała. Prędko nią

poruszyła, zakręciła w powietrzu, wkrótce wrażenie, że w środku chodzą mrówki, ustało.

Odczuwała pragnienie, jedli przecież suszone solone mięso i słone ryby. Przyłożyła

usta do dzióbka dzbana i długo piła piwo. Wprawdzie było słodkie, ale zrobiło się ciepłe i

nabrało nieprzyjemnego posmaku. Postanowiła, że pójdzie do strumienia. Woda w nim była

przejrzysta i świeża. I bardzo zimna. Płynęła prosto z gór. Reina pamiętała widok dwóch ciał,

kiedy chłopcy wyszli z wody, cali pokryci gęsią skórką z sutkami stwardniałymi jak u

zmarzniętej kobiety.

Sądzili, że nią wstrząsną, że ją przerażą. Okazali się głupsi, niż przypuszczała.

Przecież ona zajmowała się chorymi, jeszcze zanim przystąpiła do konfirmacji. Widziała, jak

znacznie poważniejsi mężczyźni ściągają spodnie w obecności jej i jej matki.

Oni byli jak dzieci.

albo... może po prostu się z nią bawili. Może właśnie w taki sposób chcieli jej coś

przekazać?

Napiła się źródlanej wody, czując, jak na powrót ogarnia ją irytacja.

Bardzo męczące było to nieustanne zgadywanie, tłumaczenie sobie, dodawanie czegoś

lub odejmowanie.

Wróciła do brata, obudził się już. Z powrotem ułożyła głowę na jego piersi i

wyciągnęła się w słońcu.

- Nie śpisz? Benjamin westchnął.

- Mmm... nie.

Rafael spał, słychać to było po jego oddechu.

Jego nagie ciało było teraz osłonięte, miał w sobie dość przyzwoitości, by przewiązać

się w pasie koszulą. Spodnie zwisały z gałęzi nad ich głowami jak flaga. Niedługo już będą

suche, a przynajmniej dostatecznie ciepłe.

Reina ułożyła się inaczej, tym razem wsparła głowę na miękkiej kępie trawy.

Przymknęła oczy, w uszach miała lekki szelest wiatru w koronie drzewa nad głowami.

Słońce zawędrowało już teraz tak daleko, że jego promienie przeświecały przez liście. Pod

powiekami dziewczyny tańczyły białoczerwone plamy.

Było jej gorąco, a ciału dokuczał niepokój.

Gdzieś z tyłu stęknął Rafael, jakby z pożądania.

Co też mu się śniło?

Reina, oddychając spokojnie, spróbowała wpełznąć w jego sen, ale tak, by on w

niczym się nie zorientował.

Obudził się z jakimś dziwnym smutkiem. Gdy tylko otworzył oczy, spostrzegł Reinę,

wyciągniętą na ziemi, dłonie zaciskała na trawie, w koło leżały powyrywane przez nią kępy.

W pierwszej chwili się wystraszył, czyżby to znów jeden z jej ataków?

Potem spostrzegł jednak, że ciężko oddycha, a powieki jej drżą. Widocznie tylko coś

jej się śniło.

Wkrótce potem przebudzili się wszyscy troje.

Przespali pół wolnego dnia! Z położonej w dole wioski dobiegały teraz szczekanie

psów i jakieś okrzyki. Pewnie dochodziły z targowiska, ludzie zwykle zbierali się tam po

niedzielnym nabożeństwie, żeby wypić kieliszek albo stawiać zakłady na rozjazgotane psy,

którym do walki nie trzeba było innej zachęty niż smak krwi przeciwnika.

- Niedługo zapadnie wieczór - szepnął zdziwiony Benjamin, gdy i on się przebudził.

- Zmarnowaliśmy taki dzień!

- Widać było wam to potrzebne - stwierdziła Reina. - I ja też byłam bardziej

zmęczona, niż mi się wydawało.

- To przez to piwo - uznał Rafael. - Dobre jest, ale mocne i człowiekowi tylko chce się

od niego spać. Szczególnie gdy się je pije na słońcu.

Podnieśli się, Rafael wciąż miał jedynie przewiązaną w pasie swoją piękną koszulę.

Benjamin wciągnął spodnie.

- I jak, gotowi jesteście na partyjkę?

Rafael pogrzebał w swoim węzełku, wyjął kości. Potem odwiązał łańcuszek, który

nosił przy kamizelce, i rzucił go przed siebie.

- Zagrajmy - powiedział. - Benjaminie, zawsze zazdrościłem ci tego noża. Nadeszła

teraz twoja godzina!

Reina chciała protestować, przecież tak być nie może. Owszem, gra w kości jest dość

zabawna. lecz nie o takie cenne rzeczy!

ale Benjamin uśmiechnął się chytrze do przyjaciela i położył nóż przed sobą. Obaj

chłopcy patrzyli teraz na dziewczynę.

A Reina czuła, jak klejnot na szyi delikatnie zaczyna palić skórę.

Przecież nie mogła go przegrać i oddać Rafaelowi! Benjamin oczywiście i tak by jej

go zwrócił. Wszyscy przecież wiedzieli, że klejnot jest własnością rodziny. Przecież ich

własna babka w chwili śmierci miała go na szyi, a Marja go kochała!

- Mam tylko ten łańcuszek, a o niego nie będę grać. - Wygląda na wartościowy -

stwierdził Rafael. - Ale co innego masz do stracenia?

- Reina nie przegrywa - uśmiechnął się Benjamin. - Dobrze o tym wiesz, Rafaelu. Ona

w kości nie przegrywa.

Rafael przekrzywił głowę.

- A więc nie ma w tym nic złego. Dawaj naszyjnik, Reino! Daj mi szansę wygrać ten

nóż, którego zawsze zazdrościłem twemu bratu!

- Nigdy go nie dostaniesz - zadrwił Benjamin, puszczając oko do siostry. - Reina mi

pomoże. Chyba zdajesz sobie z tego sprawę?

- Ach, tak? A więc przegram. A to naprawdę ładna dewizka. Spójrz, ten zielony

kamień to prawdziwy szmaragd. A dookoła... najpiękniejszy filigran, zrobiony w Holandii.

Pokręcili głowami.

Co takiego się dzieje z tym Rafaelem? Czyżby łańcuszek był kradziony, skoro tak

bardzo chciał się go pozbyć? Nie, nie zrobiłby chyba czegoś takiego przyjaciołom.

Reina wolnym ruchem odpięła naszyjnik i położyła go w trawie koło noża i

błyszczącego srebrnego łańcuszka z zielonymi kamykami.

Kości stuknęły o kubek.

Stołem do gry był nieduży płaski kamień.

Rafael poczęstował ich wódką.

- Trzy kości, zakładamy się od trzech do osiemnastu. Wy pierwsi.

- Jedenaście - powiedział Benjamin.

- Osiemnaście - powiedziała Reina. Rafael uśmiechnął się chytrze.

- Pięć - szepnął.

Na każdej z trzech kostek rzuconych przez Reinę pojawiło się sześć oczek,

dziewczyna położyła łańcuszek Rafaela obok swojego. Wypili za jej szczęście.

Kolejny rzut. Nóż również stał się wygraną Reiny.

- Stawiamy na coś innego i gramy dalej - oznajmił Rafael.

Ściągnął z grzbietu kamizelkę, a Benjamin, widząc to, ze śmiechem spytał, jaki

człowiek zgodzi się dobrowolnie wystroić w coś takiego.

ale Reina podniosła kamizelkę do góry i uznała, że materiał jest drogi i bardzo piękny.

- Mógłbyś sobie uszyć z tego nowe gatki, braciszku!

Rzucali dalej, Reina wygrywała za każdym razem, jak gdyby kości były zaczarowane.

Rafael uśmiechał się coraz szerzej. Oczy coraz bardziej mu wilgotniały od stale

opróżnianych kieliszków.

Reina śmiała się głośno, kiedy nóż znów wrócił do brata, a ona sama miała swój

łańcuszek oraz wszystko, co zrzucił z siebie Rafael plus jego obietnice.

- A więc dobrze, przyjacielu. Podsumujmy: winien mi jesteś swoją najlepszą koszulę,

grzebień wykładany macicą perłową, małe kieszonkowe lusterko, rzeźbioną deskę do łóżka,

zimowy płaszcz z miękkiej wołowej skóry i jeszcze to, że nazwiesz moim imieniem swoją

pierworodną córkę. Zdrowie przegranego!

Śmiała się nieopanowanie. Wódka w żołądku nastrajała do zabawy.

Benjamin też się śmiał, poklepując przyjaciela po plecach.

- Sam widzisz! Nikt, kto ma choć trochę oleju w głowie, nie gra w kości z Reiną. Z

góry cię o tym uprzedzałem!

Reina przestała się śmiać.

- Skoro tak dobrze o tym wiedziałeś, dlaczego to zrobiłeś?

Rafael uśmiechnął się leniwie.

- Bo sądziłem, że tak miła dziewczyna jak ty da mi szansę się odegrać.

Reina żartobliwie uniosła brew. I tak zamierzała udawać, że ta gra nigdy w ogóle nie

miała miejsca. To przecież oczywiste, to tylko zabawa. Przecież przyjaciele nie ogrywają się

w kości.

- To jasne - odparła. - ale jakiego męskiego czynu mam od ciebie wymagać? W kości

nie masz szans, o tym już wiesz.

Pokiwał głową.

- No tak, ale może... może zdołam wykupić ten przegrany łańcuszek w jakiś inny

sposób?

Znów wypił.

Reina sama czuła, jak rozluźniły się, wręcz rozleniwiły jej myśli. Wszystko przestało

być groźne, nie było się o co martwić. Obojętnie ułożyła nagie stopy na kolanach Rafaela,

ciężko oparła się o brata, była niczym żywy mur pomiędzy nimi dwoma.

- Ach, tak? A czymże będziesz płacił, Rafaelu? Chłopak wolno pochylił się w przód.

- Tym, czego najbardziej ci potrzeba, a czego masz tak mało - szepnął.

Benjamin aż drgnął.

- O czym wy gadacie? - wybuchnął i niepewnie stanął na nogi. - Zobaczę, czy nie

zostało jeszcze coś do jedzenia. Czas na wieczerzę.

Rafael uśmiechnął się.

- Jedzenie, jedzenie... Trudno by przypuścić, patrząc na tego chudzielca, że taki z

niego żarłok!

Reina zachichotała. Prawdę powiedziawszy, brat ostatnio wyraźnie się poprawił.

Pamiętała go zawsze jako dziecko o zapadniętych policzkach i położonych głęboko

błyszczących oczach. Teraz oczy miał wprawdzie zamglone, ale policzki pełne i rumiane.

- Niedługo chyba musimy wracać - mruknęła.

- Na dwór? O, nie! Ja będę spał tutaj, lato jest za krótkie na to, żeby się pocić na

wąskich lawach!

Reina popatrzyła na brata. Benjamin rozłożył ręce.

- Oczywiście, najpierw odprowadzimy cię do domu, skoro tego chcesz...

- Ach, tak? Skoro wy chcecie się bawić w górskich włóczęgów, to mnie chyba też

wolno! Wprawdzie nie bardzo rozumiem, co to za przyjemność spać w szałasie z gałęzi na

kłującym posłaniu, skoro najdelikatniejsze...

Urwała.

Czy oni coś zaplanowali? Coś, co mogła im zepsuć?

Czy to jest ich potajemne... miłosne gniazdko?

Poczuła, jak rumieniec wypełza jej na twarz, pokonując otaczającą głowę mgłę

otumanienia wódką. Prędko jednak zdołała wziąć się w garść.

- Dobrze, odprowadźcie mnie. Chcę się spokojnie wyspać, bezpieczna od mrówek i

innego robactwa.

ale wtedy Rafael zaprotestował:

- Dostaniesz moje koce, wiszą w suchym miejscu, pod sosną. Może marna to

propozycja dla damy, ale...

Reina prędko popatrzyła na brata. Kiwnął głową na zgodę.

- Dobrze, śpijmy tu dzisiaj, porozmawiajmy pod gwiazdami - rzekł z nagłą powagą.

Reina wolno pokiwała głową. Być może pod gwiazdami... łatwiej będzie rozmawiać.

ROZDZIAŁ X

Niebo było jasnoniebieskie, przejrzyste, ale w szałasie gęsto splecione gałązki

przytłumiły trochę światło i sprawiły, że twarze całej trójki skryły się przynajmniej w

półmroku.

Rafael sprawiał wrażenie śpiącego. Ziewał często i przeciągle, Reina słyszała, jak

cmoka wyschniętymi wargami, gdy się wiercił, próbując znaleźć sobie możliwie

najwygodniejszą pozycję na twardym podłożu.

Jej brat leżał w środku, rzecz jasna.

Dla Reiny jego ciało było niczym bezpieczny, ciepły wzgórek, na którym mogła

spokojnie się oprzeć. Pamiętała zapach jego snu, który kiedyś przez tyle nocy sprowadzał na

nią spokój.

Kiedy byli mali...

Zamknęła oczy. Pamiętała ich intymne, tak pełne treści rozmowy. Benjamin wtedy

zawsze z wielką troską dobierał słowa. Nie był typem człowieka, który językowi pozwala

szukać właściwego sposobu wyrażania rzeczy. Benjamin myślał, planował, czekał i oceniał.

Dopiero potem mówił.

Czy wciąż jest taki sam?

Rafael sprawił, że zmiękł, nabrał pewności. A może uczyniło to rzemiosło, ta sztuka, z

której żyli?

A może po prostu wiek przydał bratu tego spokoju, którego Reina pragnęła mu teraz

trochę skraść. Lecz skoro to właśnie upływające lata formują ludzi w taki sposób, to dlaczego

ona z każdym rokiem czuje się coraz bardziej rozdarta?

Wyciągnęła rękę pod kocem, dotknęła ramienia brata.

- Spisz już? Braciszku...

Poczuła, że Benjamin lekko pokręcił głową. Rafael też odwrócił się w ich stronę.

- Ta noc nie została stworzona po to, żeby spać - mruknął.

Reina uśmiechnęła się ze smutkiem.

- Chcesz powiedzieć, że ta noc jest dla kochanków? Rafael roześmiał się zadowolony.

- Mhm.

- ale oto my jesteśmy tu i nikogo nie mamy.

- Fas est - mruknął Rafael. - Tak to już jest, takie jest zrządzenie losu...

- Bzdury! - zdenerwował się nagle Benjamin. - Jak wy możecie nawet tak żartować?

Powinniście ruszyć tyłki i rozejrzeć się w koło, zanim uznacie, że los nie chce wam przynieść

nic dobrego!

Reinę zdumiała twardość w słowach brata. Znieruchomiała, w szyi jej pulsowało.

- Chcę poznać prawdę o was dwóch - oświadczyła cicho i z powagą.

- Taka prawda nie istnieje - rzekł ze śmiechem Rafael.

- Cicho, nie pozwolę, żebyś mi wszystko popsuł tymi swoimi uwagami. Benjaminie...

co mam powiedzieć Aurorze?

To proste pytanie sprawiło, że Rafael wydał z siebie ochrypły jęk. Zaczął się

niespokojnie poruszać na posłaniu, Reina sądziła, że zrzuci zaraz okrycie i wybiegnie, ale on

się uspokoił, pewnie czekał na odpowiedź Benjamina. Jeśli w istocie oni dwaj byli razem tak

jak mężczyzna i kobieta... to pewnie był zazdrosny i bał się, tak jak bałaby się dziewczyna.

Benjamin wolno odwrócił głowę w jej stronę. Reina widziała teraz blask jego oczu,

niebieskawy, ciemny, niczym fragment nieba nad nimi.

- Naprawdę chcesz wiedzieć?

Reina pokiwała głową. Przesunęła się i przyłożyła policzek do szyi brata.

Musi zrozumieć, że ona nie będzie na niego wydawać wyroków. Że jest jego siostrą.

Rafael był bardzo niespokojny, Reina domyślała się, że to, co ma do powiedzenia

Benjamin, sprawi mu więcej bólu niż komukolwiek innemu.

A gdy Benjamin skończył, musiała zetrzeć wilgoć z jego twarzy rąbkiem koszuli.

Rafael leżał jak martwy.

- Nie chciałem wyrządzić ci krzywdy, przyjacielu, sądzę jednak, że zrozumiałeś to już

wtedy. Wydaje mi się, że wiedziałeś, iż... nie jesteśmy tacy sami.

- Mówiłeś, że podjąłeś już decyzję. Mówiłeś... Benjamin puścił siostrę i popatrzył na

przyjaciela.

- Wiele ci obiecałem, nie byłem w pełni sobą. Ty nigdy nie żądałeś spełnienia tych

obietnic, Rafaelu. Masz zamiar zrobić to teraz?

Chłopak pokręcił głową.

- Nie - jęknął. - ale ogromnie mnie zabolało, gdy poznałem prawdę.

Reina ani razu nie przerwała bratu. Z całych sił starała się wczuć w jego przeżycia.

Był taki samotny, czuł się opuszczony i inny od wszystkich. Poznał smak miłości, lecz

musiał z niej zrezygnować. Był przerażony, śmiertelnie przerażony cierpieniem i śmiercią

małego Vetlego. Był młody i poprzysiągł sobie, że nie spłodzi dziecka. Dziecka, które będzie

cierpieć i rezygnować. Tak jak cierpiał Vetle i on sam.

Rafael wypełnił pustkę w jego głowie. Rafael był jak wiatr, który rozsuwa zgniłe

powietrze unoszące się nad bagniskiem.

Reina doskonale to rozumiała.

- Czegoś mnie nauczyłeś. Nauczyłeś odróżniać tęsknotę płynącą z serca od tej, która

szarpie ciałem - łagodnie mówił Benjamin.

Rafael pokiwał głową.

- Nic jeszcze nie przepadło, przyjacielu, dobrze o tym wiesz.

Benjamin to potwierdził.

Reina zorientowała się, że chłopcy mocno się obejmują.

Dlaczego nagle zrobiło jej się tak strasznie zimno? Jakby już była martwa.

Leżała, słuchając, jak oni szepczą do siebie słowa przeprosin i zapewnienia o

dozgonnej przyjaźni.

W piersi ją piekło. Czuła się zawstydzona.

Wreszcie zrozumiała, dlaczego.

Sama przecież czerpała wiele radości z tego napięcia, z tej zabawy, do której zaprosił

ją Rafael. Pieczenie w piersi zmieniło się w mroczny jęk.

- Jak mogłeś tak oszukać Aurorę? - rzuciła w powietrze. - Odpowiedz mi tylko na to

pytanie, braciszku, a będę zadowolona.

Benjamin ukląkł przy niej. Głową dotykał sklepienia szałasu, więcej miejsca nie było

tutaj przy pniu sosny.

- Ja jej wcale nie oszukałem. Wrócę, tak jak obiecałem.

- Nie możesz - oświadczyła z goryczą Reina. - Nie możesz wziąć na swoje barki tak

wielkiego grzechu. Ona ma przez cale życie zajmować się tylko swoimi haftami i czekać?

Przecież gdyby nie ty, na dziedzińcu Zamku Marji wprost roiłoby się od zalotników!

- Ona sama zdecyduje. Jeśli będzie czekać, ja wrócę. Jeśli nie... nic mi nie jest dłużna.

Reina nie mogła już tego wytrzymać. Rozzłościła się, rozgniewała tak, że aż iskrzyło.

Jej gniew musiał spaść na brata.

- Tak być nie może! Ty jej wcale nie kochasz! Gdyby tak było, nie pozwoliłbyś, żeby

te głupie pomysły w czymkolwiek was powstrzymały! Pojechałbyś do niej zaraz, ożenił się z

nią, kochał...

- I przez całe życie patrzył, jak wypłakuje sobie oczy ze strachu przed tym, jakie dzieci

urodzi? Patrzył, jak prawo nas ściga, może zamyka w więzieniu? albo jak będziemy siedzieć,

starzy, jeśli będziemy mieć dość szczęścia, i przyglądać się, jak nasze dzieci zmagają się z

tym samym?

Reina nie mogła odpowiedzieć. W tym, co mówił Benjamin, było wiele racji. Ona

sama tak też myślała. ale tak było dawniej, zanim poznała siłę miłości. To jej wystarczyło, by

zrozumieć, że prawdziwa miłość jest w stanie skruszyć każdy mur.

- Mógłbyś ją zabrać stąd i wyjechać gdzieś daleko. Tam, gdzie nikt was nie zna, nie

wie o chorobie!

Benjamin mówił teraz szeptem.

- Sądzisz, że nie myślałem o tym? Sądzisz, że tego nie chciałem? Pamiętaj, że my

byśmy wiedzieli! Jeśli nawet nikt inny nie znałby tajemnicy, my byśmy ją znali i tak. Ona by

tam była niczym złe tchnienie między nami, kiedy byśmy... gdybyśmy...

Słowa Benjamina zapiekły ją w sercu.

- Ty wiesz, o czym ja mówię, Reino. Ty zawiodłaś Arilla, pozwoliłaś, by rozdzieliło

was coś innego, jakaś drobnostka. Wiesz, że przegrałaś raz na zawsze. Że nigdy nikogo

innego nie pokochasz. Że nigdy, bez względu na to, ilu lat dożyjesz, nie możesz pielęgnować

takiej nadziei jak moja. Reino, mam o wiele więcej szczęścia niż ty. Mam przynajmniej kilka

lat, na które już teraz mogę się cieszyć, jeśli tylko ich dożyję...

Urwał.

Rafael wyczołgał się z szałasu i zniknął w letniej nocy.

Pobiegła za nim, widziała, jak jego cień znika wśród drzew. Nie wołała. I bez tego

chyba wiedział, że przyjdzie. Gdyby chciał przed nią uciec, na pewno by mu się udało.

Trudno było biec przez gęste krzaki i zarośla w szerokiej spódnicy, co rusz o coś

zaczepiającej.

Czekał, oparty plecami o pień drzewa, z mocno zaciśniętymi oczyma.

- Rafaelu... to było dla ciebie bolesne? Nie odpowiedział.

- Kochasz mego brata... na swój sposób? Milczenie. Na wschodzie niebo już niedługo

zacznie jaśnieć, ale na razie nawet ptaki jeszcze spały.

Usiadła na trawie u jego stóp, słyszała, z jakim drżeniem oddycha.

- Rafaelu... Czy pomogłoby, gdybym powiedziała, że cię kocham? Pomimo iż

jestem... kobietą?

- Ty mnie nie kochasz, Reino. Jesteś taka jak twój brat, nie rozumiesz tego?

W słowach tych kryła się gorycz bardziej piekąca, niż Reina się tego spodziewała.

- O co ci chodzi? - spytała urażonym tonem.

- Ty też byś mnie chciała, moich anegdotek, zabawnych historyjek, wszystkiego tego,

co potrafię opowiedzieć o książkach i podróżach. Widać dla niejednego stanowię miłą

rozrywkę!

- Jesteś najlepszym przyjacielem...

- Przyjacielem... Ja nie chcę być przyjacielem wszystkich. Chcę być... jedynym!

Reina zrozumiała.

Rafael czuł się oszukany. Wiedziała też, że jeśli to możliwe, gdyby on chociaż przez

moment potrafił wyobrazić sobie ją w roli tego jedynego przyjaciela, to...

- Tak łatwo zaglądasz w uczucia innych ludzi, Reino. Chwalisz się, że tyle rozumiesz,

że jesteś taka łagodna, udzielasz rad, twierdzisz, że twój brat musi pozwolić, by miłość liczyła

się ponad wszystko inne. A jak ty sama się zachowujesz? Jak to możliwe, że sama z taką

łatwością odrzucasz to, co miałaś? Boisz się? A może jesteś z tych, co wolą inne kobiety?

Splunął. ale Reina przyjęła jego drwinę ze spuszczonym wzrokiem.

- Wiesz zbyt mało, by mnie osądzać, Rafaelu. Trochę się opanował.

- Cóż, być może. ale tobie się wydaje, że wiesz. Zdaje ci się, że złapałaś prawdę za

ogon, ale bądź ostrożna, bo ona może się okazać jadowitą żmiją...

Wolno osuwał się w dół, wciąż mocno oparty o pień drzewa. Musiało go zaboleć,

twarda kora szorowała plecy okryte tylko cienką koszulą.

Ich twarze znalazły się na tej samej wysokości.

- Mówisz, że mogłabyś mnie kochać?

Reina z trudem przełknęła ślinę. Oczy Rafaela patrzyły tak twardo.

- Ja...

Z uśmiechem pokręcił głową.

- Nie mogłabyś. Jesteś na to za mądra. Pragniesz dostać tyle samo z powrotem, a

najlepiej z nawiązką. Nie należysz do tych, co kochają bez wynagrodzenia.

Zabrzmiało to niczym oskarżenie.

Reina wiedziała jednak, że te słowa mówią prawdę.

- Twój brat ma szczęście. Wydaje mi się, że ta Aurora jest innego rodzaju.

- O, na pewno.

- Pewnie któregoś dnia do niej pojedzie, kiedy tęsknota za bardzo mu już dokuczy.

- Z każdym upływającym dniem coraz mniej w to wierzę. On o niej zapomina, byli

przecież tacy młodzi...

Rafael przytulił policzek do pnia sosny.

- On o niej nigdy nie zapomni - rzekł cicho. Reina spostrzegła, że płakał, nie chciała

go jednak upokarzać jeszcze bardziej, ocierając mu łzy z twarzy.

- Opowiem ci pewną historię - zaczął łagodnie i w jednej chwili objął ją mocno.

- Daleko, daleko w pewnej krainie, która nazywa się Tybet... żyje pewien świątobliwy

człowiek Nazywa się dalajlama. Jest wcieleniem boga na ziemi, chodzi w nędznym ubraniu,

ale ma cały dwór kapłanów, którzy zajmują się zaspokajaniem jego potrzeb.

Reina podniosła głowę, głos Rafaela był cichy, jakby dochodził z daleka.

- Czy ty to pojmujesz, Reino? Człowiek, który jest bogiem? Żywy chodzi wśród ludzi

i udziela im rad?

- Czego naucza?

Rafael popatrzył jej głęboko w oczy.

- Życia, moja droga. On głosi tylko jedną naukę: że życie jest jednocześnie świętością

i przekleństwem.

- O tym chyba wszyscy wiemy - mruknęła.

- Kiedy ten człowiek zestarzeje się i umrze, to wyznawcy jego nauki wierzą, że jego

boski duch wstępuje natychmiast w nowo narodzonego chłopca. W ten sposób w jakimś

miejscu na ziemi zmarły zmartwychwstaje w ciele innego człowieka.

- Ach, tak?

- Zbierają się wtedy astrologowie i mnisi, mędrcy i ludzie z najbliższego otoczenia

owego człowieka. Być może umierający na łożu śmierci da im pewne wskazówki, każe

szukać na wschodzie albo na zachodzie, ale nowego dalajlamę sami muszą znaleźć...

Reina milczała. Rafael opowiedział jej tę historię z wyrazem rozmarzenia na twarzy.

Wydawał się pochłonięty własnymi słowami. A przecież ona już wcześniej słyszała z jego ust

bardziej interesujące opowieści, o wiele bardziej zabawne czy też tragiczne...

- Mnisi więc wyruszają, często zabierają ze sobą coś, co należało do zmarłego

dalajlamy. Podróżują zgodnie ze wskazaniami tajemnych znaków i szukają małego chłopca.

- To niewiarygodne. I za każdym razem go znajdują?

Rafael potaknął.

- Za każdym. ale możesz mi wierzyć, że rodzice bywają bardzo zaskoczeni, gdy nagle

w ich domu pojawia się siedmiu mnichów. Siedmiu mnichów, którzy chcą zabrać ich dziecko,

by wychować je w klasztorze.

- Co takiego? Oni kradną dzieci? Rafael uśmiechnął się leciutko.

- Nie, rodzice na ogół uważają, że to wielki zaszczyt dać życie nowemu dalajlamie. To

jak... jakbyś ty sama została Maryją Panną, Reino.

- ale dziecko całkiem zapomina o swojej rodzinie?

- Tak, dziecko... jest bogiem. Wierni mnisi zajmują się nim, karmią, bawią się z nim i

wychowują je, ale ono jest ich bogiem. To chyba nie daje im możliwości sprawienia mu

porządnego lania, jeśli będzie niegrzeczne.

Reina się nie śmiała, ale Rafael uśmiechnął się sam do siebie.

- Pomyśl sobie, Reino... Być wyrwanym z tego życia, w którym się urodziłaś. Utracić

możliwość poznania miłości między różnymi płciami... Nie widzieć na oczy kobiety, dopóki

nie jest się dorosłym... Jak sądzisz, Reino, czym ci mnisi wypełniają serca?

- To nietrudno pojąć - odparła Reina. - Wypełniają je oczywiście bogiem. Jak

zakonnice w Kopenhadze, o których matka opowiadała, jak wszyscy księża, z których

naśmiewał się Luter. Wielu, bardzo wielu ludzi stwierdziło, że życie jest równie cenne, nawet

jeśli nie powiedzie im się w tym, co nazywa się miłością. Wydaje mi się wręcz, że większość

ludzi mało o tym myśli, po prostu się żenią czy wychodzą za mąż i starają, aby ich potomstwo

połączyły z ludźmi takie same związki.

Rafael pocałował ją czule w kark.

- Mimo wszystko jest tak, jak przypuszczałem, Reino. Jesteśmy do siebie podobni,

jesteśmy... duchem jak brat i siostra. Należymy do siebie.

Coś przyszło jej do głowy i zanim zdołała powstrzymać słowa, już wydobyły się z jej

ust:

- Czy to dlatego, Rafaelu, że przestałeś kochać mego brata?

Uśmiechał się teraz, ale nie starał się już pod uśmiechem skrywać bólu.

- Reino, byłem w pewnym sensie spokojny. Pogodziłem się z moimi dziwnymi

uczuciami, z tym, że kobiety nie budzą we mnie pożądania. ale to nie przestaje mną szarpać,

Reino. Walka się jeszcze nie skończyła. Nie wiesz, ile mnie dotychczas kosztowała. Nie

wiesz nawet, jak straszna jest konieczność podjęcia jej od nowa.

- Ja się tak strasznie boję wody - powiedziała Reina z daleka.

Stała ubrana w tę samą zieloną spódnicę, lekki żakiet i odświętną bluzkę z koronkami

na gorsie. Kapelusz nosiła mocno zsunięty do przodu. Gdy schyliła głowę, zakrywał pół

twarzy.

- Pozdrów tam wszystkich - mówił Benjamin ze smutkiem.

Reina zorientowała się, że te słowa znaczą więcej, niż miał śmiałość wyrazić.

Rafael stał przy nim surowy, cały w czerni.

Była niedziela, Reina wyjeżdżała.

Miała zapewnioną bezpieczną podróż przez całą drogę, sam właściciel dworu

poświęcił dla niej jedną ze swoich łodzi. Tafla morza była gładka jak lustro, a z nieba lał się

żar. Nadszedł już lipiec. Mężczyźni, którzy mieli wiosłować, nie mogli liczyć na najmniejszą

nawet pomoc żagli i fal.

Szukała w twarzy brata bardziej jednoznacznego potwierdzenia, ale i tak już

wiedziała, co ma robić. Był taki uparty, na koniec odwrócił się do niej plecami. Nie chciał

zgodzić się z żadnym z wysuwanych przez nią argumentów, Reinę ogromnie to zabolało.

Opowiedziała mu całą historię, po raz pierwszy zwierzyła się komuś ze wszystkiego, nikt nie

znał lepiej jej powodów niż on, a mimo wszystko gniewał się na nią i nie chciał słuchać.

Reina sama nie bardzo wiedziała, jakiej reakcji od niego oczekuje. Może łez? Może

uścisku braterskich ramion? albo niewyraźnego zapewnienia, że na pewno jeszcze kogoś

spotka?

A on się rozgniewał.

Ze złością rzucił jabłko, które akurat jadł, i mocno nią potrząsnął.

- Ty głupia, niemądra, ślepa kobieto! Czy ty nie rozumiesz, że przynajmniej od czasu

do czasu musisz zapomnieć o tych twoich strasznych zasadach?

Reina nie mogła odpowiedzieć z czystego przerażenia jego reakcją.

- Oskarżasz mnie, masz śmiałość mnie oskarżać! Tak pięknie prawisz o

podtrzymywaniu miłości, kiedy już się ją znalazło... A co ty sama zrobiłaś? Zdeptałaś ją,

zdusiłaś ten cud własnymi czarno - białymi myślami.

- Nie mogę kochać mordercy! - wykrzyczała mu wtedy. - A gdyby Aurora odebrała

życie waszemu dziecku, to byś ją nadal kochał, tak?

Benjamin puścił ją wtedy.

Popatrzył na nią z twardością w oczach.

- Nie znasz mnie, siostrzyczko, ale co gorsze, nie znasz nikogo z tych, o których

mówisz, że ich kochasz. Nie znasz siebie samej, ale tam jesteś chyba w lepszym

towarzystwie.

- Uważasz więc, że powinnam zapomnieć? Puścić w niepamięć to, że człowiek,

którego uważałam za żywego anioła, był gotów zabić swoje dziecko?

Benjamin przeklął.

Robił to bardzo, bardzo rzadko.

- Gdybym ja spłodził dziecko z tą dziwką, to doprawdy nie wiem, czy dobrze by było,

żeby przyszło na świat.

Reinie dech zaparło w piersiach.

- Ty tak nie myślisz naprawdę? Chcesz mnie jedynie rozdrażnić...

- A więc zatroszcz się o to, żebyś nigdy nie spłodziła dziecka, Reino! Dla kobiety

takiej jak ty nie powinno to być nic trudnego. Pomów z matką, ona wie o tym dostatecznie

dużo!

- Chcesz, żebyśmy obie poszły pod sąd? Za zabijanie płodów?

Benjamin usiadł wtedy z powrotem, odszukał swoje jabłko wśród zniszczonych

poduszek na ławie, zaczął je powoli żuć.

- Tak uważam. Takie jest moje zdanie. A kiedy już ma się jakieś zdanie, zawsze bywa

trudno. Mówiłaś o sprawiedliwości, o wyroku i karze. Jesteś podobna do matki, wiesz o tym?

Tylko o wiele, wiele gorsza. Jesteś ślepa na swoje własne kłamstwa. Zabójstwo płodu, a cóż

to takiego? Jakież ma to twoim zdaniem znaczenie, jeśli wyrwie się i wypięli jakąś

nieszczęsną kiełkującą roślinę, i to wtedy gdy na świat przychodzi tyle dzieci, że nie jesteśmy

w stanie wszystkich wyżywić?

Reina nie mogła pojąć, skąd bierze się w nim cała ta gorycz. Ze strony brata nie

spotkało jej nigdy nic innego, jak tylko łagodna wyrozumiałość. Poczuła, jak gniew ochronnie

otula duszę.

Syknęła przez zęby.

- Poczujesz, że wyrządziłeś mi krzywdę, braciszku. Przyjechałam tu, żeby ci pomóc,

żeby pomóc nam obojgu, ale ty... ty odtrąciłeś moją rękę.

Stał teraz nad brzegiem i patrzył na nią, a jego twarz przypominała maskę. Rafael nie

prezentował się lepiej, obaj wydawali się straszliwie bladzi, chociaż słońce lekkim rumieńcem

zabarwiło im czoła i policzki.

Reina wyciągnęła rękę.

Żaden z chłopców jej nie uściskał. Benjamin tylko ujął jej dłoń, a dotyk jego chorej

ręki na własnej skórze na nowo obudził niepokój Reiny. Na ręce Benjamina nie było żadnej

rany, żadnych wrzodów ani opuchlizny, a mimo to przez ostatnie dni nie mógł pracować, bo

mięśni prawej dłoni dotknął jakiś niewyjaśniony paraliż.

ROZDZIAŁ XI

- Dlaczego nie przywiozłaś go do domu? To może być coś poważnego! To może być

groźne! Miał gorączkę? A jaki puls? Był zmęczony i oczy miał zamglone?

- Był najzupełniej zdrowy, poza tą ręką. Mamo, prosiłam, żeby wrócił do domu.

Przecież i tak nie może teraz pracować, więc... ale on nie chciał. Powiedział, że musi

pilnować Rafaela.

Johanna zmarszczyła brwi.

- A cóż to znowu ma znaczyć?

- Nie wiem - odparła Reina twardo i odwróciła głowę.

Johanna poklepała miejsce naprzeciwko siebie.

- Usiądź tu, Reino, chcę usłyszeć coś więcej! Dobrze im się mieszka? I jak idzie

praca? Mówił coś o przyjeździe do domu?

Reina nabrała głęboko powietrza w płuca.

- Mamo... ja... Jest tyle... Niepokoję się o Benjamina. Ach, to tak trudno wyjaśnić,

mamo, ale...

Johanna zdrętwiała.

- Co to ma znaczyć? Reino, co ty tam widziałaś?

- On... on... Och, nie, musisz poznać całą prawdę! Aurora cały czas na niego czeka. On

ją oszukuje, mamo. On... oni...

- Co ty mówisz? Benjamin i Aurora? A kiedy to się niby miało stać? Przecież nie było

go tu od kilku lat?

- To się stało jeszcze przed jego wyjazdem. On...

wydaje mi się, że to miało coś wspólnego ze śmiercią Vetlego. On sobie poprzysiągł,

że nigdy nie spłodzi dziecka. Aurora wie o naszej chorobie, ale obiecała, że będzie na niego

czekać...

- Czekać?

- Tak, aż minie jej czas.

- Na Boga, przecież ona ma ledwie dwadzieścia lat!

- No właśnie - kiwnęła głową Reina. - A już tylko na niego czeka. Marnuje sobie

życie. Chyba sama to zauważyłaś?

- Taaak... jest taka cicha, na ogół przesiaduje sama, ale sądziłam...

- W każdym razie tak właśnie jest. A kiedy mu powiedziałam, że postępuje

nieodpowiedzialnie, zachowując się w taki sposób wobec młodej dziewczyny, strasznie się

rozgniewał. Powiedział, że muszę pilnować własnych spraw.

- Co do tego miał rację. ale przecież ty niczego Arillowi nie obiecywałaś. No i on się

ożenił, jakoś sobie z tym poradził.

Reina pokiwała głową. Nie ma powodu, by mówić matce o czymkolwiek więcej. Nie

miała siły, żeby znów rozdrapywać te bolesne uczucia, cały ten ból, tę twardość,

przypominającą nienawiść, która pojawiała się jej w sercu, gdy tylko pomyślała o tym, co

zrobił Arill.

- Prosił, żebym z tobą porozmawiała. Chciał twojej rady o lekach... takich, żeby nie

było dzieci.

Johanna pobladła.

- To nie może być prawda - szepnęła cicho.

ale Reina potwierdziła swoje słowa skinieniem głowy.

- Owszem, to straszne. ale coś muszę mu powiedzieć, przekazać jakąś wiadomość od

ciebie. Jak nie, to sama będziesz musiała jechać i przemówić mu do rozumu.

- A więc nieszczęsna Aurora miałaby co miesiąc wypijać truciznę po to, żeby mój syn,

dureń i egoista, mógł... och, to najstraszniejsza rzecz, jaką w życiu słyszałam!

Reina podzielała obrzydzenie matki.

- On jest nie w pełni zmysłów. Zmienił się, mamo. Wydaje mi się... sądzę, że może to

mieć coś wspólnego z Rafaelem.

Johanna z ponurą miną pokręciła głową.

- Wiedziałam - powiedziała cicho. - Wiedziałam, że ten Rafael może sprowadzić

kłopoty, on jest dziwny, nieobliczalny, jest w nim coś niesamowitego...

- Mamo... przecież i tak nie ma żadnych lekarstw, prawda? Jedynie takie, które

usuwają płód? Nie ma nic takiego, co nie pozwoli dziecku rosnąć?

Johanna znów przekrzywiła głowę.

- Nie, nic takiego nie istnieje. I przypuszczam też, że taki środek nie zostanie nigdy

wynaleziony, to wszak sprzeczne z boskim planem. Nie powinno być tak, aby w mocy

człowieka leżało decydowanie o tym, komu dane jest prawo do istnienia.

Reina westchnęła.

- Bez względu na wszystko istnieje możliwość wyboru.

Johanna prędko na nią popatrzyła.

- Można się nie żenić albo nie wychodzić za mąż. - Tak.

Przez chwilę między nimi zapadła cisza. Johanna czuła, jak powietrze gęstnieje, jakby

było naładowane niczym przed burzą.

- Gdzie ojciec? - spytała wreszcie Reina.

- Wyprawił się do letniej zagrody po ser i po masło. Wiesz, w tym tygodniu

przyjeżdża gromada z Kopenhagi.

Johanna uśmiechnęła się.

Reina zorientowała się, że pomimo całego zamieszania matka cieszy się na tę

doroczną wizytę w Zamku Marji. Przybędą starzy przyjaciele, pojawią się nowe twarze,

interesujący ludzie niosący ze sobą aż tutaj, w głąb najdalszej zatoki fiordu, powiew

wielkiego świata.

- Reino... źle zrobiłam, naciskając, by to małżeństwo nie doszło do skutku.

- Wcale nie naciskałaś!

- Owszem, w pewnym sensie tak. Ty przecież nie mogłaś zapomnieć o wszystkim, co

miałam przeciwko temu chłopakowi. I zaraziłaś się nienawiścią ode mnie, często o tym

myślę. To moja wina, że nie siedzisz teraz jako gospodyni na Storlendet...

- Milcz, nie chcę niczego podobnego słyszeć! Gdybym zechciała, mogłabym być

właśnie tam, ale postanowiłam inaczej. Miałam do tego prawo, mamo. Więcej o tym nie

rozmawiajmy.

- Gdybyś nie znalazła tego listu od Remmermanna...

- Milcz! Powiedziałam. Nie chcę... Johanna czym prędzej pokiwała głową.

- Dobrze, już dobrze, córeczko, jesteś jeszcze młoda.

- Nie zostałam stworzona do małżeństwa. I tak bym była niedobrą matką, inaczej niż

Aurora. Mamo, czy naprawdę nic nie możemy zrobić?

Johanna westchnęła.

- Jak już ci powiedziałam... Nie przypuszczam, by kiedykolwiek wynaleziono takie

lekarstwo. Wiesz, jest sporo różnych paskudnych środków, których mogą używać

mężczyźni... - Urwała na moment, odetchnęła głębiej, rumieniąc się przy tym. - ...ale nie ma

takiego lekarstwa. Nie ma nic, co nie łączyłoby się z zabójstwem.

Reina właściwie i tak to wiedziała, ale musiała spytać. Benjamin usłyszy teraz jasną

odpowiedź. Musi zwrócić Aurorze wolność, nie może żądać od niej dotrzymania

jakichkolwiek obietnic.

- Mogę co prawda porozmawiać z tymi, którzy przyjadą - westchnęła Johanna

udręczona. - Tyle złego się teraz dzieje na świecie, może nawet komuś udało się wynaleźć

takie lekarstwo...

Zaczęła szukać czegoś w papierach w sekretarzyku.

Reina widziała, że matka jest bardzo wzburzona, a przy tym urażona, pełna gniewu.

Nic w tym dziwnego. Benjamin zachowywał się w sposób nie przydający chwały tym,

którzy go wychowali.

Tindir pogładziła palcem wciąż zaczerwienione zagłębienia na policzku Reiny.

- Przepraszam - powiedziała cicho. - Tak strasznie mi przykro.

- To nie była twoja wina - mruknęła Reina. ale od dotyku Tindir przeszedł ją dreszcz.

- Przewróciłaś się, ale ja powinnam była temu zapobiec - szepnęła Tindir, odwracając

głowę. - Jak się miewa twój brat?

Usiadła tuż przy Reinie.

Reina nie przerywała pracy. Zręcznymi palcami zrywała torebki z nasionami z dużych

pęków ziół. Nasiona kminku, rumianku i maku w twardych makówkach trafiały do

oddzielnych pojemniczków.

- Dość dobrze.

Palce pracowały prędko, pewnie. Reina skupiła się na nasionach.

- My... twój ojciec i ja nie odnaleźliśmy skarbu... ale szukaliśmy prawie codziennie.

On mówi... twierdzi, że coś przesłania jego wzrok, ale zgadza się ze mną, że skarb istnieje.

Reina nie odpowiedziała.

Tindir czekała. Palcem stopy grzebała w kupce suchej, przemieszanej z piaskiem

ziemi. Z ogrodu Amelii w takie letnie wieczory unosił się ciężki aromat. Zwłaszcza róże

pachniały niemal oszałamiająco. A z ciężkich koron lilii sypał się na ziemię leciutki

pomarańczowy pył.

- Reino, zechcesz spróbować? Ty jesteś silniejsza niż on, jesteś większą... Kirvi. Ach,

pomóż mi, Reino, chociaż wcale na to nie zasłużyłam!

Reina wrzuciła do słoiczka ostatnie nasionka.

- Co chcesz, żebym zrobiła?

- Masz patrzeć, szukać skarbu!

- Przecież już próbowałam.

- Ach, spróbuj jeszcze raz! Trzeba się spieszyć, rozumiesz? Za miesiąc w górach znów

spadnie śnieg, za miesiąc muszę wyruszyć... Jeśli go nie znajdę, będę na zawsze przeklęta.

Lud nigdy nie przyjmie mnie z powrotem do siebie...

Reina długo patrzyła na Tindir.

- Może właśnie tak będzie najlepiej - powiedziała cicho, z przekorą.

- Co?

- Może twoje miejsce jest gdzie indziej - rzuciła Reina beztrosko. - Nie wszystko

zawsze jest takie, jak się człowiekowi wydaje, i bardzo niebezpiecznie jest myśleć tylko o

jednym. Ten skarb cię opętał, wydaje ci się, że on rozwiąże wszystkie kłopoty.

- Bo tak jest, uwierz mi! Reina wolno pokiwała głową.

- Może. Może okażą ci łaskę i przyjmą cię z powrotem. ale ty byłaś wybraną Kirvi

Telekki, to bardzo poważna sprawa, a mimo to nie pozyskałaś szacunku, mimo to cię

przegnali, nie zaufali ci. Sądzisz, że jakaś stara legenda zdoła temu zaradzić?

- Jeśli odnajdę skarb, sama stanę się taką samą legendą. Moje imię będzie żyło wśród

ludzi przez tysiąc lat, oni będą...

Reina wbiła wzrok w Tindir.

- Człowiek staje się legendą dopiero wtedy, gdy umrze, Tindir.

Kobieta milczała. Ciemne, piwne oczy zabłysły od łez.

- Ty tego nie rozumiesz, gaije. Nigdy tego nie zrozumiesz...

Reina przymknęła oczy, mrucząc coś pod nosem. Tindir poderwała się.

- Co? Co powiedziałaś?

Z ust Reiny wydobywał się jakiś dziwny zlepek dźwięków.

Tindir padła na kolana. Potrząsnęła Reinę za ramię.

- Ty mówisz językiem Ludu! Reino, co takiego... co w ciebie wstąpiło?

Reina otworzyła oczy, nie przestając oddzielać nasion od suchych łupinek. Wzruszyła

ramionami.

- Nie mam pojęcia - powiedziała Spokojnie. - A co to znaczy?

Teraz oczy Tindir pałały.

- Powiedziałaś: „Za dziesięcioma dolinami, za złocistym morzem i niebieskim

horyzontem, matka ukrywa księżyc wiedzy”. To fragment pieśni, którą śpiewamy o skarbie.

Jak to możliwe, byś ją znała?

Reina wzruszyła ramionami.

- Jako dziecko rozmawiałam trochę z Kirvi Telekką, nie pamiętasz? Pewnie śpiewała

mi tę pieśń.

Napięcie Tindir opadło.

- Ach, tak? Pewnie tak. ale... Reino, nie zechciałabyś spróbować? Popatrzeć w światło

księżyca i poszukać znaków...

Reina nie odpowiedziała.

Musi istnieć jakiś powód, dla którego ojciec nie mógł pomóc Tindir. A może tak jak

mówiła kobieta, nie chciał.

Czyżby coś wyczuwał? Coś takiego, czego ona nie mogła sobie przypomnieć?

Chciała z nim porozmawiać. Odkąd jednak wróciła do domu, za każdym razem, gdy

zostawali tylko we dwoje, uciekała przed nim. Wiedziała, że wystarczyłoby, aby on tylko

skupił na niej swe głębokie oczy, i wszystko by zrozumiał.

Wiedziałby, co uczyniła, i to rodzonemu bratu.

Takiego zła Ravi nie byłby w stanie znieść.

- Co się dzieje z Reiną? Znów jest taka dziwna... Johanna westchnęła. Ułożyła się

wygodniej przy boku męża, żałując, że nie mogą otworzyć okien. Niestety, wpadało za wiele

much, a ona nie mogła zasnąć, gdy rój tych tłustych owadów bzyczał koło ucha. Lepiej niech

już będzie gorąco.

- Nie wiem - rzekła powoli.

Ravi także westchnął.

- Ona mnie unika. Gdybym tylko mógł to zrozumieć...

- Ona unika wszystkich. To nic nowego, Ravi.

- No owszem, ale sądziłem... W górach tak dobrze nam się rozmawiało, była taka

wesoła, taka świeża...

- Znów dopadła ją melancholia. A ty ze wszystkich ludzi najlepiej powinieneś

wiedzieć, że chyba najskuteczniej się z nią walczy w samotności.

- Gdybym tylko mógł jej pomóc... Johanna uśmiechnęła się w półmroku.

- Gdybyś wiedział, ile razy ja w myślach powtarzałam te słowa, kiedy ty się zmagałeś

ze sobą! ale to ten sam rodzaj walki, Ravi, dobrze o tym wiesz. Ona w tę walkę nie może

zaangażować nikogo innego. ale Reina da sobie radę, musimy w to wierzyć.

Uściskał ją.

- Tak, musimy wierzyć.

- Tobie się udało, a przecież było ci o wiele trudniej. Ona mimo wszystko ma

spokojną rodzinę, ma dom, korzenie... ludzi, którzy ją kochają. Ty zostałeś całkiem sam...

Ravi myślał o tym samym. Reina była o wiele lepiej od niego uzbrojona, gdy te

niezwykłe wizje groziły, że nią zawładną. Jej dusza była przywiązana do ziemi, miała o wiele,

wiele więcej niż on sam. Chyba musi dać sobie radę.

- Mimo wszystko się o nią boję - mruknął. Johanna czuła, jak niespokojnie bije jej

serce.

- Gdyby tylko mogła się ustatkować i poślubić jakiegoś dobrego człowieka...

Ravi na wpół się uśmiechnął, na wpół prychnął.

Wiedziała, że oni wiedzą. Czuła to, dość usłyszała tamtego dnia w górach. Ravi

wiedział, gdzie jest skarb. Być może Reina również, ale nie chcieli nic powiedzieć. Pragnęli

zatrzymać go dla siebie. Być może sądzili, że zdołają ją oszukać, ale przecież i ona miała na

tyle księżycowy wzrok...

Oni o tym wiedzieli.

Zmusi ich, żeby wskazali jej to miejsce.

Jeszcze kilka lat temu mogła go skusić, zwabić w objęcia i by się z nich wyrwać,

musiałby się drogo wykupić.

Teraz to już niemożliwe.

Mogła na niego naciskać, grozić, że skrzywdzi Reinę.

Przypuszczała jednak, że Ravi się nie boi. Że za bardzo ufa sobie i swojej córce, by

dać się przestraszyć jej i jej przekleństwom.

Do wszystkich diabłów!

Większość ludzi cofała się i uciekała, gdy któraś z kobiet z Ludu wygrażała im

pięścią, sypiąc gradem niezrozumiałych złych słów. Większość była śmiertelnie przerażona i

gotowa słono zapłacić, byle tylko wyrwać się z niewoli przekleństwa.

Ravi wiedział lepiej.

Reinę też nie tak łatwo przerazić.

Co począć?

Skarb pojawiał się w jej snach. Z każdą nocą blask złota jaśniał z coraz mocniejszą

siłą, a bogactwo stale się powiększało.

Wyobrażała sobie swój powrót do domu, widziała, jak niczym królowa wjeżdża konno

na przystrojonym rumaku. Rzuci im do stóp klejnoty i magiczną wiedzę. Mimo wszystko

pokaże, iż tylko ona jest w stanie nią władać.

Legenda nie mówiła całej prawdy.

Legenda mówiła o łasce bogów dla Ludu.

Tindir wiedziała jednak, że musi się z tym łączyć również łaska i zaszczyty dla tego,

kto przywróci Ludowi skarb. Nigdy więcej nie ośmielą się jej sprzeciwić. A już na pewno nie

będą się od niej odsuwać ani nie odpędzą od ogniska niczym zapchlonego psa gaije.

Musi nakłonić Raviego, albo Reinę...

Musi wrócić do domu przed nadejściem zimy.

Pierwszy wieczór jak zwykle utonął w szumie zaciekawionych głosów. Co się

wydarzyło od ostatniego razu? Kim są nieznajomi? Jak się sprawują dawni przyjaciele na

królewskim dworze?

I o jakich postępach mogli opowiedzieć Remmermann i jego koledzy po fachu?

Remmermann nie przyjechał. Wciąż jeszcze walczył z chorobą, lecz przyjaciele

przywieźli pozdrowienia od niego i wiele pięknych tomów dla Johanny.

Medyk z grzywą kręconych włosów skłonił się głęboko, gdy przekazywał podarunki

od swego wielkiego ideału.

- Ponieważ sam poświęciłem się położnictwu, pan Remmermann uznał, że jest w

stanie udzielić mi dostatecznych referencji, abym bez wstydu mógł przyjechać tu nie

zaproszony do mojej drogiej Lovise.

Johanna cała była jednym wielkim uśmiechem.

- Nie potrzebuje pan przecież żadnych referencji, wystarczy mi, że jest pan...

przyjacielem Lovise.

- Narzeczonym - poprawił ją poufale. Johanna kiwnęła głową. Stojący przed nią czło-

wiek nie był młody, mógł mieć około pięćdziesiątki, był więc o wiele starszy od Lovise.

Ponieważ jednak jej syn skończył już dwadzieścia lat, trudno pamiętać, że Lovise zaledwie

kilka lat temu przekroczyła trzydziestkę. Bo tak, nazywała go teraz synem.

Nie bratem jak wówczas, gdy zjawiła się w domu Thilli z maleńkim dzieckiem.

Chirurg i położnik Kvirinius Strudense wydawał się bystry i miły, miał dłonie o

długich, smukłych palcach, którymi życzliwie uścisnął na powitanie rękę Johanny. Miał też

miłe spojrzenie, niebieskie i takie otwarte, a w oczach, zdaniem Johanny, widniało szczere

zainteresowanie ludźmi, z którymi się kontaktował.

Doprawdy, to dobra cecha dla człowieka, wykonującego taki zawód, stwierdziła w

duchu. Ci, z którymi miała styczność w Kopenhadze, byli twardymi, zamkniętymi

mężczyznami. Być może tacy właśnie musieli być, skoro widzieli i sami sprowadzali na

swych pacjentów tyle cierpienia.

Ten człowiek był inny. Zresztą inaczej pewnie nie zdołałby oczarować Lovise o

gorącym sercu...

- A kiedy ślub? - zastanawiała się Johanna, lekko zaskoczona, że Lovise wcześniej nie

wspomniała o tym szczególnym gościu.

Wtedy lekarz uśmiechnął się szeroko i szepnął jej do ucha:

- Między nami mówiąc... w przyszłą sobotę, tu, w lesie.

Johanna roześmiała się.

A więc to dlatego wśród przyjezdnych znalazł się w tym roku również pastor, a także

całe mnóstwo nie znanych jej dotychczas ludzi. Emmi musiała planować wszystko już od

dłuższego czasu, nikomu o niczym nie mówiąc. Być może to Lovise chciała, żeby tak właśnie

się to odbyło. No, ale wesele w Zamku Marji mogło być naprawdę piękną uroczystością.

Musi tylko postarać się przekazać wiadomość Benjaminowi, żeby przysłał jakąś pięknie rzeź-

bioną ozdobną deskę do łóżka dla nowożeńców.

Serce ścisnęło jej się w piersi.

Całkiem zapomniała, że syn jeszcze nie był w pełni zdolny do pracy, ale z listu, który

handlarz przywiózł w ubiegłym tygodniu, wynikało, że jest wesoły i zadowolony. Twierdził,

że czuje się już o wiele lepiej i że odkrył, iż ma również wiele zaległości w myśleniu, które

teraz może nadrobić...

Johanna miała nadzieję, że to mu naprawdę dobrze zrobi.

Aurora nic się nie zmieniła. Johanna odczuwała wielką ochotę, by złapać tę delikatną

dziewczynę o złocistej skórze za ramiona i mocno nią potrząsnąć, tak żeby wbić jej do głowy

trochę rozumu.

Zamiast tego skinęła ręką na chirurga, przyjaciela Remmermanna, i zobaczyła, że

medyk szuka Lovise wśród barwnie wystrojonych dam, które zgromadziły się w altanie.

Ziewnęła, czuła się zmęczona.

Powitalny wieczór nigdy nie miał końca. Ludzie siedzieli do białego rana, wznosili

toasty, rozmawiali. Ona mogła przez nikogo nie zauważona wymknąć się na Vildegârd i spać.

Reina już poszła się położyć.

Ravi rozmawiał z mężczyzną, którego między sobą nazywali Żabą.

Johanna uśmiechnęła się, gdy mąż do niej pomachał i zaraz znów wrócił do rozmowy.

Pomyśleć tylko, że to ona stała teraz na uboczu i patrzyła, jak on się śmieje wśród tylu

ludzi...

Nigdy nie przestawało jej to cieszyć, lecz mimo wszystko tak dziwnie kłuło ją w

piersi.

Kto go tak odmienił?

Co się wydarzyło w ciągu tych dziesięciu lat, kiedy nie było go w domu?

Musiało być coś znacznie więcej aniżeli to, co już im opowiedział.

Tindir serwowała schłodzony sok cytrynowy, odkryła jednak, że eleganccy goście w

równej mierze cenią sobie syrop brzozowy zmieszany z wodą. Cytryny kosztowały fortunę, z

brzóz natomiast sok ciekł co roku. Dziwni ludzie!

Przyniosła z lodowni kostki lodu, tak długo rąbała i cięła, aż miała pełne wiadro.

Potem zasypała trocinami zakopany w ziemi pojemnik i nakryła. Lód w środku lata, to

przecież szaleństwo!

Ci ludzie byli bogaci, nieznośnie bogaci. Wszędzie dookoła błyszczały szlachetne

kamienie i złoto. Nawet Emmi, która na co dzień wyglądała jak skrzyżowanie mężczyzny z

żoną chałupnika, ozdobiła szyję, ręce i palce ciężkimi srebrnymi klejnotami.

A Johanna nosiła broszę tak wielką i wspaniałą, że Tindir musiała dwa razy spojrzeć,

nim uwierzyła, że to prawda.

Reina miała prostszą ozdobę, przypominała złoto, lecz lśniła zarazem srebrzystym

księżycowym blaskiem.

Ravi przypiął srebro zarówno do kamizelki, jak i do butów, poza tym chodził cały na

czarno i był naprawdę przystojny z tymi długimi, naznaczonymi siwymi pasmami włosami,

spływającymi na plecy. Ona odgrywała rolę służącej. ale przecież do tego przywykła. Jak

tylko mogła nastawiała uszu i oczu.

O wczesnym poranku Johanna otrzymała wiadomość:

Na podwórzu czekał na nią jakiś człowiek. Nie chciał, żeby ją budzili, ale był blady i

wystraszony i twierdził, że raczej trzeba się spieszyć.

Johanna wyszła do niego.

Twarz miał pokrytą smugami, tam gdzie łzy zmywały kurz osiadły w czasie jazdy.

- Ach, pani Johanno... w imię Boga, pomóżcie nam... Moja żona, coś jest nie tak.

Dziecko się nie rodzi, ona mi umiera! Osieroci nas wszystkich, biedaków!

Johanna poprosiła, żeby wszedł do środka.

Roztrzęsiony przycupnął na brzeżku krzesła i zaczął mówić. Jego żona spodziewała

się dziecka i Johanna w pierwszej chwili zrozumiała, że chodzi o przeciągający się poród,

wreszcie jednak pojęła, że cały problem tkwi w czym innym.

- Dziecko powinno się było urodzić już dwa miesiące temu! ale ono nie chce przyjść

na świat. Leży u niej w brzuchu zupełnie nieruchomo, a ona jest już taka wielka, że wydaje

mi się, że niedługo pęknie, jeśli nic się nie stanie. Dziecko najpewniej już nie żyje, ale wyjść z

niej nie chce.

Johanna położyła mu dłoń na ramieniu.

- Jeśli dziecko umiera w łonie matki, poród się rozpoczyna. Nie chcesz chyba

powiedzieć, że ona naprawdę jest już dwa miesiące po czasie, a nie narodzone dziecko wciąż

jest u niej w brzuchu?

- No tak, ale tak właśnie jest, tylko że teraz... Ona wygląda, jakby była całkiem

zatruta. Próbowaliśmy już wszystkiego, dawaliśmy jej bobrowy strój i...

Johanna wstała.

- Musisz ją tu przywieźć. Mężczyzna znów zapłakał.

- Gdyby pani ją zobaczyła, zrozumiałaby, że to niemożliwe. Ona... ona jest jak góra,

nie ma siły ruszyć się z łóżka, ledwie może mówić. A jej twarz... już wygląda na zmarłą.

Dzieciaki są śmiertelnie wystraszone, one... ja... my... To nam wszystkim odbierze życie, jeśli

pani nam nie pomoże!

Był zrozpaczony.

Johanna oczywiście już wcześniej miała okazję widzieć mężów, którym nagle

przyszło stawić czoło losowi. Utrata żony mogła oznaczać również, że dzieci oddane zostaną

do obcych albo do przytułku lub też pójdą na służbę do ludzi oferujących najgorsze

wyżywienie i mieszkanie.

- Cóż, wobec tego ja będę musiała pojechać z tobą - westchnęła Johanna.

Tego dnia już z samego rana ubrała się w odświętną suknię, doskonale bowiem

wiedziała, że obfite śniadanie w Zamku Marji to zaledwie początek jednej wielkiej uczty

przeciągającej się na całą niedzielę.

- Pozwól tylko, że dam znać, że wyjeżdżam, muszę też to i owo spakować. To

zabierze mniej więcej pół godziny, a ty w tym czasie idź do kuchni, dostaniesz trochę

owsianki.

Chłopina, cały się trzęsąc, dziękował, ale chyba nie był zadowolony, że musi aż tak

długo czekać.

- Ach, Boże łaskawy, nie odbieraj mi jej... Johanna usłyszała wypowiadane szeptem

modlitwy, kiedy wróciła do kuchni ubrana już do wyjazdu, z porządnie splecionymi włosami.

Mężczyzna natychmiast się poderwał.

Johanna jechała na własnym koniu, droga zajęła im nieco ponad godzinę.

Na małym podwóreczku rządkiem stały dzieci i przyglądały się przybyłym pustym

wzrokiem. Najmłodsza dwójka nie wyjmowała palców z buzi, najstarszy, jedenasto - , może

dwunastolatek siedział z zamkniętymi oczyma pod płotem. Palce splótł, chyba się modlił.

Mężczyzna wprowadził Johannę do środka. Izba była całkiem spora, przegrodzona

tylko jedną ścianą. Z góry, z przypiecka, wyłoniła się jeszcze jedna twarzyczka. Johanna

spostrzegła, że to mała dziewczynka. Może się tam schowała?

- Zabierz dzieci z domu - mruknęła, ostrożnie stawiając na podłodze skórzaną torbę.

Kobieta leżała na szerokim łóżku przy samym brzegu, okryta była kilkoma kocami,

choć w izbie było bardzo ciepło.

Johanna zobaczyła wielki brzuch wznoszący się pod kocami, lecz gdy kobieta,

dostrzegłszy ją, wyciągnęła drżącą rękę na powitanie, jej ruchy zdradziły, że nie jest to żadna

normalna ciąża.

Twarz miała spoconą, policzki jakby całkiem wpadły jej do środka, oczy zagłębiły się

w ciemne oczodoły, ale wargi lekko się uśmiechały.

- Ach, dzięki ci, dobry Panie Boże, przyjechałaś! Johanna podała chorej rękę. Kobieta

miała na imię Annalina.

- Jak się czujesz? Twój mąż twierdził, że powinnaś urodzić przed dwoma miesiącami.

Kobieta jęknęła.

- To prawda. Coś strasznego się we mnie stało. Dziecko nie żyje, to już wiem, ale nie

chce się urodzić...

Johanna prędko popatrzyła na mężczyznę. On ujął dziewczynkę za piąstkę i wycofał

się przez drzwi.

Johanna z całym spokojem, na jaki było ją stać, uśmiechnęła się do kobiety.

- Pozwól mi się zbadać.

Gdy odsunęła na bok koce i podwinęła koszulę, przeniknął ją lodowaty dreszcz.

Ciało kobiety utraciło wszelkie ludzkie kształty, rozdęty brzuch stanowił przerażający

widok. Skóra na nim napięła się już tak mocno, że zaczęła pękać na kościach biodrowych.

Ręce i nogi wyglądały natomiast jak obciągnięty skórą szkielet. Z piersi pozostały jedynie

oklapłe gałgany.

Johanna delikatnie obmacała napięty brzuch. Jeśli w środku leżało martwe dziecko, to

przede wszystkim ułożone było jakoś nienaturalnie, przesunęło się w lewo i tam też brzuch

był większy. To sprawiało, że kobieta nie była w stanie się wyprostować.

Johanna przyłożyła ucho do brzucha.

Cisza.

Żaden dźwięk nie wskazywał na to, by w środku mogła być żywa istota.

Zwróciła jednak uwagę, że serce kobiety pracowało bardzo nierówno.

Umierała.

Johanna złapała ją za nadgarstek, liczyła w myśli.

Puls potwierdził słabe odgłosy serca.

- Ja umrę, prawda?

Głos chorej brzmiał pewnie, chociaż słabo. Johanna popatrzyła jej prosto w oczy.

- Nie wiem, ale nie wygląda to najlepiej. Prawdopodobnie masz rację, dziecko umarło

w twoim łonie, ale nigdy jeszcze niczego podobnego nie widziałam. Przecież kiedy tak się

dzieje, ciało samo pozbywa się płodu...

Annalina mocno ściskała rękę Johanny.

- Jaka była ta ciąża, zauważyłaś coś niezwykłego? Miałaś krwawienia?

Annalina przygryzła wargę.

- Tym razem było inaczej niż zawsze - szepnęła w końcu. - Tym razem to było

cierpienie. Każdy dzień był udręką. I stale tylko się pogarszało. ale krwawić, nie krwawiłam.

- A kiedy poczułaś, że dziecko nie żyje? Kobieta jęknęła.

- Nie wiem... czy kiedykolwiek życie się tliło w tym... tym odmieńcu.

Johanna czuła, jak narastają w niej złe podejrzenia.

- Nie czułaś, żeby kopało? Nic? Kobieta pokręciła głową.

- A piersi? Powiększyły się? Znów zaprzeczenie. Johanna odetchnęła cicho.

Na nowo położyła kobiecie rękę na brzuchu, teraz już nie tak delikatnie. Przyciskała je

do nabrzmiałego brzucha, obmacywała to, co urosło w nim w środku.

Brzuch uginał się pod naciskiem, lecz cały czas pozostawał napięty jak bliski

pęknięcia pęcherz.

- Muszę cię dokładniej zbadać...

Rozsunęła nogi kobiety i zbadała kanał rodny. Ucisnęła dolną część brzucha. Macica

była niepowiększona, ale leżała krzywo.

Kobieta nawet nie jęknęła, tylko mocno zacisnęła wargi.

Johanna wyprostowała się, popatrzyła na Annalinę.

- Wcale nie jesteś w ciąży. Masz w brzuchu wielki wrzód. Guz.

Kobieta spokojnie czekała na wyrok.

- Czy ja umrę?

Johanna lekko skinęła głową.

- Wszystkich nas kiedyś to czeka.

- Ile czasu jeszcze mi zostało?

Johanna widziała lęk w oczach tej kobiety, instynktownie jednak wyczuwała, że

Annalina wcale nie śmierci się boi. Najbardziej lękała się o dzieci, o męża.

- Obawiam się, że niedużo. Twoje serce pracuje za ciężko. Guz uciska na płuca i

prawdopodobnie wciąż rośnie.

- Kilka dni?

Johanna usiadła przy kobiecie.

- Jesteś silna. Może kilka tygodni albo nawet miesięcy.

Annalina zamknęła oczy.

- Dziękuję za to, że jesteś ze mną szczera - szepnęła. W izbie zapadła cisza.

Johanna sądziła już, że kobieta zasnęła, Annalina jednak otworzyła oczy i powiedziała

spokojnym, wyraźnym głosem:

- Johanno, niech go pani wytnie. Wiem, że pani to potrafi.

Johannie dech zaparło w piersiach.

- Nie, to niemożliwe! To by było zabójstwo, Annalino!

Kobieta z ogromnym wysiłkiem uniosła się na łokciach.

- Niech pani to zrobi, to moja jedyna szansa! Niech go pani wytnie!

Johanna bezradnie kręciła głową.

- To niemożliwe, Annalino, to po prostu niemożliwe.

Kobieta opadła na łóżko, cicho zaczęła nucić pod nosem jakiś psalm.

Johanna otworzyła księgę Hamiltona o wspaniałym tytule Female Complaint.

Przedstawiono tu wiele operacji, większość z nich miała związek z kobiecymi

dolegliwościami, jakie niesie za sobą ciąża. Hamilton omawiał również przypadki, w których

guz umiejscowił się w macicy i jajnikach.

Johannie wydawało się, że czytała o podobnych operacjach, przypomniała sobie

jednak z ogromną przykrością, że one właśnie zostały opisane przez słynnego lekarza jako

niemożliwe do przeprowadzenia. Jeśli organy, znajdujące się w brzuchu, zetkną się z

powietrzem, pacjent umrze. Takie było doświadczenie potwierdzone przez setki zdolnych

chirurgów.

Zamknęła książkę.

Annalina musi umrzeć.

Takie jest życie.

Narzeczony Lovise bardzo się tym zainteresował.

- Mówisz, że wydawało jej się, iż spodziewa się dziecka? Że ten guz rósł jak dziecko?

Przez ponad jedenaście miesięcy?

Johanna pokiwała głową. Wokół stolika nakrytego do kawy zgromadziło się kilka

osób. Wręcz dziwnie było siedzieć tu i opowiadać o potwornym losie Annaliny, popijając

przy tym drogą czekoladę z filiżanek z najcieńszej chińskiej porcelany i pogryzając ciasteczka

obtaczane w czekoladzie i krokancie.

- Był umieszczony z lewej strony. Zgaduję, że na jajniku. W dotyku twardy, ale nie

całkiem. Prawdopodobnie podobny do ropnia, wypełniony płynem.

- A co by było, gdybyśmy go po prostu przebili?

To odezwał się młody człowiek, który, jak Johanna wiedziała, miał nadzieję, iż

zostanie asystentem Remmermanna. Stary profesor znalazł mu jednak miejsce gdzie indziej.

- Nie wydaje mi się. Nieczystości spłynęłyby do jamy brzusznej i umarłaby na

zakażenie.

- A gdybyśmy wbili w guz wydrążoną igłę i w ten sposób go opróżnili?

Johanna pokiwała głową.

- To może dałoby się zrobić, ale... Nie wiemy wcale, czy w środku jest płyn.

Prawdopodobnie również dzika tkanka. Cancer.

Chirurg u jej boku skinął głową.

- To w istocie raczej beznadziejny przypadek. Była też bardzo osłabiona, nieprawdaż?

Nie przeżyłaby operacji, nawet mniejszej. No cóż, prawdopodobnie Bell ma rację, gdy w

swym ostatnim dziele wróży, że nigdy nie da się usuwać guzów umiejscowionych we wnętrzu

ciała. Owszem, gdy mamy do czynienia z naroślą na chrząstce czy choćby w piersi, lecz w

brzuchu? To niemożliwe.

- Tak też jej powiedziałam - szepnęła Johanna. - ale ona tak strasznie błagała...

Właściwie człowiekowi przychodzi do głowy, że przynajmniej uchroniłby ją przed dalszym

cierpieniem...

Lekarze popatrzyli na nią. Zaczerwieniła się.

- Oczywiście nigdy bym tego nie uczyniła - zapewniła prędko.

- To by było zabójstwo - zauważył młody człowiek zimno.

Johanna podniosła oczy na pana Strudense.

- Człowiek, który by to zrobił, zostałby skazany za zabójstwo - powtórzył cicho.

Kilka kobiet ujęło się za ręce i tańczyło w kręgu wokół pachnącej różanej rabaty na

środku placyku.

Ich pieśń brzmiała tak słodko i łagodnie, że Johannie aż zakręciło się w głowie.

Anielska pieśń. Pomimo wszystko w całej tej tragedii nie może się jej wydawać, że jest

wszechmocna jak Bóg.

Tindir patrzyła na tańczące kobiety i przypominała sobie noce, gdy ona sama była

jedną z postaci tworzących krąg.

Śpiewały wokół ogniska, a każdy krok czyniony był na chwałę bogów. Na

błogosławieństwo Ludu, dla przyszłości.

Kiedyś, dawno temu, stanowiła część kręgu.

Kiedyś do niego powróci.

Do tego bezpiecznego kręgu dłoni, do kręgu, w którym w sercach pulsowała ta sama

krew.

Musi jej się to udać.

Inaczej nie ma po co żyć.

Podniosła się wolno ze swej kryjówki pod drzewami. Dostrzegła Reinę. Reina nie

tańczyła. Kołysała się wolnym ruchem na huśtawce, przymocowanej do grubych belek

werandy.

Tindir przystanęła kilka kroków od niej.

- Reina?

Huśtanie zostało przerwane zdecydowaną stopą, szorującą o ziemię.

- To wyglądało na takie przyjemne, czy i ja bym mogła...

Reina pokiwała głową i zsunęła się z huśtawki.

- Widziałam, jak dzieci gaije to robią, ale nam nigdy nie wolno było spróbować...

- No to próbuj - mruknęła Reina, wygładzając przepiękną żółtą suknię. Po ściśnięciu

między grubymi konopnym linami była teraz dość wygnieciona.

Tindir usiadła.

Odbiła się nogą, pochylała się na zmianę to w tył, to w przód, od razu zrozumiała

technikę i huśtała się coraz wyżej i wyżej.

Reina śledziła ją wzrokiem. Łuk zataczany przez huśtawkę za każdym razem się

wydłużał. Przecież ona niedługo uderzy głową o belki, przemknęło jej przez myśl.

ale nic nie powiedziała.

W jej głowie rozlegał się głośny śmiech i krzyki.

ROZDZIAŁ XII

Annalina uśmiechała się do obcego mężczyzny. Umyto jej włosy i ubrano w szarą,

czystą sukienkę. Była oczywiście nie zasznurowana w pasie, ale na wielkim brzuchu

zawiązany został biały haftowany fartuch.

Mąż delikatnie wyniósł ją z wozu.

Na całej twarzy kobiety widoczny był ból, ale nawet nie jęknęła.

Ujęła dłoń Johanny i ucałowała ją.

- Nareszcie ktoś mi pomoże, wiem o tym. Dobry Bóg mi to obiecał i przysłał was do

mnie.

Chirurg Strudense nie odpowiedział. Skinął tylko krótko głową w stronę stołu

ustawionego na środku sali chorych i kobietę ułożono na nim.

Potem wyprosił wszystkich z wyjątkiem Johanny i młodego studenta.

Ustawił krzesła tak, by twarze wszystkich trojga znalazły się na wysokości twarzy

pacjentki.

- Annalino, tego, o co nas prosisz, nie możemy zrobić.

- O, ależ tak, możecie! Z bożą pomocą, możecie - odparła chora.

W zapadniętych oczach zabłysły iskierki życia.

- Umarłabyś, to całkiem pewne. Nikt nigdy jeszcze nie przeżył takiej operacji. I

możesz mi wierzyć, nie będzie to lekka śmierć! Czy potrafisz wyobrazić sobie ból, jaki

sprawia nóż, przecinający skórę, mięśnie i otrzewną?

Kobieta nawet nie mrugnęła.

Chirurg westchnął.

- Widziałem ludzi umierających z bólu podczas o wiele mniejszych zabiegów. Jesteś

osłabiona i chora, nie przeżyłabyś pierwszego nacięcia...

- Nie jestem słaba. Pan podał mi dłoń, której mogę się uchwycić.

Teraz głos zabrał młody student.

- Żaden lekarz by tego nie zrobił. To zabójstwo, a zabójstwo jest karalne, bez względu

na to, czy jest się lekarzem czy nie.

Johanna siedziała milcząca.

Kobieta wkrótce umrze, nikt temu nie mógł zaprzeczyć. Doprawdy, cudem byłoby,

gdyby jakimś sposobem pozostała przy życiu. I choć wyraźnie miała silną wiarę, to mimo

wszystko Johanna widziała już zbyt wielu umierających, którzy do ostatniej chwili błagali

Boga o życie.

- Lekarze jak pan Strudense złożyli przyrzeczenie. Świętą przysięgę, że nigdy nikomu

życia nie odbiorą ani też nie będą prowadzić zabiegów, w wyniku których pacjenta czeka

śmierć.

- ale ja i tak umrę! Z tą diabelską kulą w brzuchu umrę na pewno, prawda? - Zniżyła

głos. - Czy nie mogę przynajmniej mieć nadziei na to, by iść do raju bez tego paskudztwa w

ciele?

Starszy z lekarzy chrząknął.

- Proszę pozwolić mi się zbadać - powiedział cicho.

Szuuu! Spadł na ziemię! Fruu! I jeszcze jeden spadł.

Reina przyglądała się swoim dłoniom, mrużyła oczy nad różowymi paznokciami,

czekała właściwie na to, aż z koniuszków palców strzeli błyskawica. ale płynęło z nich tylko

to lodowate ciepło i jaskółki spadały, zataczając łagodny łuk.

Śledziła je wzrokiem, nagle poczerniało jej w oczach. Głosy radowały się, ptaki

spadały na ziemię.

- Nikt nie może się dowiedzieć, że bierzemy ją na zabieg - oświadczył Strudense.

Dwoje pozostałych pokiwało głowami. Annalina także przytaknęła.

- W szpitalu nigdy bym się na to nie zdobył, nawet Cruger by się nie odważył...

Johanna czekała. Strudense powziął już decyzję. Drżał lekko, lecz nie ze starości ani

też nie ze strachu przed karą.

On po prostu drżał z emocji. Miał teraz przeprowadzić niezwykle niebezpieczny

eksperyment. Eksperyment, który z wszelkim prawdopodobieństwem doprowadzi do tego, że

Annalinie oszczędzone zostaną ostatnie, wypełnione cierpieniem dni życia.

ale czy na pewno oszczędzą jej bólu?

Tego Johanna nie wiedziała.

Cierpienia będą straszne, przecież na własne oczy widziała dorosłych mężczyzn,

odgryzających sobie język z bólu, gdy zajmowała się przepukliną albo nastawiała złamaną

nogę.

A to... niemożliwe, by dało się to wytrzymać.

Na mgnienie oka stanęła jej przed oczami tamta kobieta w Kopenhadze, która nie

przestawała krzyczeć do momentu, aż straciła przytomność, kiedy chirurg rozciął jej brzuch,

żeby wyjąć dziecko.

ale otwarcie macicy to co innego. Wiele było przykładów na to, że takie operacje nie

zabijają pacjentki.

Jeśli jednak było tak, jak podejrzewała, i guz umiejscowił się głębiej...

Annalina nie miała szans.

Pacjentce zaproponowano kieliszek wódki, lecz ona odmówiła.

Na stojącym obok stoliku leżały już przygotowane narzędzia Johanny. Strudense na

ich widok aż uniósł brwi. Nie spodziewał się tego u wiejskiej akuszerki. I przecież

Remmermann na pewno nie miał prawa tak dobrze jej zaopatrywać.

ale się cieszył. Cieszył się z tych dwóch ostrych skalpeli, z kleszczy i klamer wyjętych

przez Johannę. Rzeczywiście narzędzia były najlepszej jakości, leżały chronione w skrzynce,

wykładanej od środka aksamitem.

- Dzień odchodzi, powietrze zgęstniało, słońce już zaszło, idzie ciemna noc.

Głos chorej brzmiał tak silnie i rozległ się tak gwałtownie, że Johanna prawie się

przestraszyła. Strudense popatrzył na Annalinę.

- Jesteś gotowa?

Skinęła krótko głową i podjęła pieśń jeszcze głośniej.

- Teraz, mój Jezu, skarbie mej duszy, spędźże tę noc na posłaniu w sercu mym.

Strudense narysował linię w odległości trzech cali od musculus rectus abdominis.

Nóż bez trudu przeciął skórę, lecz głos Annaliny się nie załamał. Śpiewała dalej,

wydawszy z siebie tylko kilka zduszonych szlochów.

- Niech Twa anielska straż czuwa przy mym posłaniu.

Johanna wsunęła palce w otwartą ranę. Przytrzymywała skórę i tkanki wewnętrzne w

czasie, gdy nóż Strudense ciął głębiej.

Mięśnie ukryły się wśród innych tkanek. Kobieta nie krwawiła tak mocno, jak

obawiała się tego Johanna.

Wreszcie otrzewna była już odsłonięta.

Strudense popatrzył na nią, wyczuła, że się wahał.

Błysnął nóż.

Pieśń się urwała, usłyszeli, jak zęby Annaliny zgrzytają o siebie. Ręce przywiązane do

stołu napięły się, nogi trzęsły się niekontrolowanie. One jednak także były mocno

przywiązane. Bez względu na to, jak bardzo by chciała, i tak nie mogła się poruszyć.

- Przyjaciół, dzieci, rodzinę, weź pod swoją opiekę - śpiewała cicho przez ledwie

uchylone wargi.

Johanna patrzyła, jak trzewia wypadają z brzucha, gdy tylko nastąpiło cięcie. Nawet

Strudense był teraz blady i spocony. Widziała, jak próbuje wepchnąć je z powrotem do

środka. To jednak nie było możliwe. Jelita wiły się po stole jak pokryte śluzem węże.

Spod nich wyłonił się guz. Johanna ledwie zdołała stłumić jęk.

Był wielkości ludzkiej głowy, a właściwie o wiele, wiele większy.

Teraz śpiew Annaliny ledwie już było słychać. Oddech miała krótki. Zamknęła oczy.

Umierała.

- Wzmocnij serca chorych. Myśl o zasmuconych, bądź pociechą sierot, słuchaj głosu

wdów.

Johanna poznała teraz ten psalm, napisała go kobieta, Dorothe Engelbretsdatter.

Rzadko śpiewano go w kościele. Być może jednak Annalina miała psałterz, który i ona

czytała kiedyś przed wieloma laty. Guz umiejscowił się na jajniku, tak jak Johanna

przypuszczała.

- Musimy go podwiązać przy macicy - powiedziała cicho.

Strudense z uznaniem kiwnął głową.

- Nie uda nam się go usunąć w całości, trzeba otworzyć.

Johanna nie mogła uwierzyć, że tak krają żywego człowieka.

Wsunęła jednak palce głęboko w ciało Annaliny i miękkim srebrnym drucikiem

przewiązała jajowód, ową nędzną łodyżkę, na której wyrósł potwór.

Krew wypływała rytmicznie, ale odnosili wrażenie, że pacjentka oddycha teraz jakby

lżej.

ale mając wszystkie trzewia leżące na stole i cięcie w brzuchu długie co najmniej na

łokieć, nie mogła już długo pożyć.

Szeptała raczej teraz, niż śpiewała.

Słowa jednak i tak dawały się rozróżnić.

- Wiem, że będzie tak, w pewną długą noc ja także pójdę spać w ciemną dolinę

zmarłych.

Ona już to wie, pomyślała Johanna, z zaskoczeniem czując wielki żal.

Czyżby mimo wszystko miała jakąś nadzieję?

Czyżby oszołomiona tak poważną operacją próbowała się oszukiwać, że zabieg mimo

wszystko zdoła ocalić życie tej kobiecie?

Zapadła cisza.

Strudense naciął guz. Wypłynęła z niego zielonkawa materia, wypełniła ranę i zaczęła

skapywać na podłogę.

Z obrzydliwym odgłosem wyciągnął guza z rany i odciął go.

Słabe jęki świadczyły o tym, że Annalina jeszcze żyje.

ale wargi miała sine, a twarz szarą. Już martwą. Ciałem targały drobne skurcze.

Pewnie straciła przytomność.

Strudense patrzył na Johannę.

- Musimy ją opróżnić! Odwiąż sznury, trzeba przewrócić ją na bok!

Krew wymieszała się z kałużą przypominającej żółć ropy pod stołem.

Strudense włożył trzewia z powrotem do brzucha, było w nim teraz miejsca więcej niż

dość.

Gdy Johanna przyniosła igły i nici, Annalina w jakiś cudowny sposób znów podjęła

pieśń. Tym razem jednak bardziej charczała niż śpiewała. Gdyby Johanna nie pamiętała

psalmu, sens ostatniej zwrotki nie byłby dla niej zrozumiały.

- Świat i jego rzeczy mijają, ja powstają w cudowności, gdy kiedyś dźwięk anielskich

trąb wezwie mnie do wiecznej radości.

Spała. Rana była zamknięta, oczyścili ją tak starannie jak mogli, rozmaitymi

wywarami i spirytusem. Mimo to Strudense jednym haustem wypił spory kieliszek wódki i

westchnął ciężko.

- Ona tego nie przetrzyma.

Johanna też się napiła, serce mocno waliło jej w piersi. Teraz, kiedy mieli już to

wszystko za sobą, ogarnęły ją lekkie mdłości.

- Na pewno będzie mocno gorączkować, to oczywiste. Pewnie wda się zakażenie.

Kiwnęła głową.

ale podjęli próbę i Annalina nie umarła im na stole.

W każdym razie uniknęli najpoważniejszego zarzutu, żaden sędzia nie mógłby ich

teraz skazać za zabójstwo pacjenta, bo Annalina w trzy godziny po operacji jeszcze żyła.

Jeśli dożyje jutra, to już na pewno będą uratowani, a Strudense będzie mógł napisać

artykuł, który mocno wstrząśnie całym medycznym światem. Prawdopodobnie zostanie

uhonorowany kolejnymi doktoratami honoris causa.

Johanna przyglądała się pokrytej zarostem twarzy, delikatnym dłoniom. Prowadziły

skalpel z taką pewnością. Doskonale zdawała sobie sprawę, jak niezdarnie ona sama to

robiła...

On był lekarzem.

Ona nie.

Westchnęła.

Gdyby tylko Benjamin był zdrowy...

Reina nie pytała matki, jak poszło. Być może w ogóle o niczym nie wiedziała, bo w

ostatnich dniach ledwie zaglądała na Vildegârd. Przebywała razem z gośćmi Emmi albo

przesiadywała w pokoju Aurory, poddając się smutkowi.

Bez względu na to, co dręczyło ich córkę, wstyd, że tak marnowała wspaniałe piękne

lato na zmartwienia.

Ravi próbował namówić ją na kolejną wycieczkę w góry.

ale Reina nie chciała. Twierdziła, że musi zająć się ogrodem.

Przychodził do niej, próbował rozruszać ją tak, jak robił kiedyś. Ona jednak patrzyła

na niego obcym wzrokiem i Ravi wyczuwał, że nie jest przygotowana na żarty. Wiedział, że

jeśli będzie próbował się do niej bardziej zbliżyć, przyjdzie moment, że córka brutalnie go

odepchnie.

Bał się.

W jej oczach widział to, co znał aż za dobrze.

W jasne noce, kiedy w salach Zamku Marji tańczono i bawiono się, Ravi po raz

pierwszy w życiu schodził na dół, do kościoła. Pastora nie było, dawno już wtedy spał, ale

dzwonnik widywał smukłą postać kręcącą się wokół kościoła i wyglądającą tak, jakby czegoś

szukała albo nasłuchiwała.

- To prawdziwy cud - powtarzał mąż Annaliny. Pozwolił już teraz, by łzy strumieniem

płynęły mu z oczu. - Trzy dni, teraz już chyba wszystko będzie dobrze. I dzisiaj zjadła już

coś, uśmiechała się i nawet śpiewała dzieciom!

- Wciąż jest jeszcze bardzo słaba, niczego nie możemy wróżyć.

- ale przecież ona żyje. I będzie żyła, wiem o tym. Ach, pani Johanno... panie

Strudense... to cud boski, wszystko to razem! Dziękuję, dziękuję. Nie mam słów, żeby za to

wszystko podziękować!

- To ty dajesz jej tę siłę, ona nie chce zostawić ciebie i dzieci. To ona sama albo może

jej modlitwy was uratowały. ale... na razie jeszcze nic nie wiadomo. Rana jest opuchnięta i

zaogniona, wydaje się jednak, że dreny działają. Wygląda to rzeczywiście nieźle.

Strudense także pokiwał głową.

- I na razie nie wdało się zakażenie! No, ale trzeci dzień zawsze bywa krytyczny, tak

więc...

Mężczyzna, dziękując, pochylił się niemal do ziemi.

- Ona będzie żyła - uszczęśliwiony szeptał sam do siebie.

Strudense patrzył, jak idzie do pomieszczenia w szopie. Tam właśnie przeniesiono

Annalinę, mąż zajmował się nią, a Johanna i chirurg wielokrotnie w ciągu dnia zaglądali do

pacjentki.

Pewnego popołudnia Johanna zastała przy łóżku chorej Raviego.

Usłyszała słowa Annaliny:

- Uratowała mnie moja wiara. Jezus mnie nie odstąpił, dla niego nie ma rzeczy

niemożliwych.

Ravi siedział odwrócony do niej plecami, lecz Johanna usłyszała, że coś szepcze.

Annalina uśmiechnęła się, drżącą ze słabości dłonią pogłaskała go po policzku.

- Przekonasz się, że odnajdziesz tę samą siłę, drogi przyjacielu, masz takie dobre,

gorące dłonie... Czuję, że nosisz w sobie moc Zbawiciela, jesteś jego wysłannikiem, zarówno

ty, jak i twoja żona i ten lekarz z Kopenhagi.

Ravi usłyszał Johannę, odwrócił się. Twarz miał naznaczoną smugami, wilgotną. Pła-

kał.

Johanna podeszła do niego w milczeniu.

- Cóż to za dzielna kobieta - powiedział cicho. - Czy kiedykolwiek spotkałaś równie

dzielnego człowieka, Johanno?

- Tak - odparła. - ale tylko jednego... Przytuliła policzek do jego policzka, a Annalina

na widok tej nieskrywanej pieszczoty uśmiechnęła się szczęśliwa.

ROZDZIAŁ XIII

W końcu sierpnia letni goście zaczęli się przygotowywać do podróży do domu. Dzień

wyjazdu nie został jeszcze określony, postanowiono uzależnić to od pogody. Statek jednak

już stał zacumowany, a w Dosen cieszono się z dobrych dni. W kasie bez przerwy dzwoniły

nowe szylingi w czasie, gdy załoga czekała.

Lovise tym razem wyjeżdżała wraz z nimi, tuliła się do swego ukochanego Strudense i

uśmiechała. Syn także wyjeżdżał, cieszył się, że znów zobaczy przyjaciół, których opuścił

jako dziecko. Teraz był już dorosły.

Ślub był piękną ceremonią pod pachnącymi drzewami wiśni, pod dachem z nieba.

Lovise bardziej niż czego innego pragnęła, by gorąca letnia noc wydała owoce i coraz

częściej można ją było zobaczyć, jak wodzi dłońmi po brzuchu.

Emmi chodziła milcząca i ponura. Nie miała siły nawet odprowadzić ich na przystań.

Diana została przy niej, nie zgodziła się jednak, by przynieść buteleczkę z kroplami opium,

gdy Emmi o nią poprosiła.

Trzeciej nocy, odkąd w domu zapanowała cisza, Tindir obudziła się, bo ktoś był w jej

pokoju.

Już chciała krzyczeć, ale gardło miała jak wypełnione wełną.

- Wstawaj, tylko bądź cicho! Idziemy po skarb!

To Reina, ale jej głos brzmiał obco, zimno.

Tindir zawahała się przez krótką sekundę, zaraz jednak poderwała się na nogi,

naciągnęła spódnicę i kaftan, włożyła buty.

- Pojedziemy konno - oznajmiła Reina.

Konie już czekały gotowe. Reina dla siebie osiodłała ogiera, a dla Tindir drobną,

mądrą klaczkę, na której sama zwykle jeździła.

Duży gniady koń parskał nerwowo, gdy go dosiadła i mocno uderzyła piętami w boki.

Wyruszyły. Reina prowadziła.

- Zaczekaj! - krzyknęła Tindir, gdy Reina zniknęła w lasku za zakrętem. - Czemu się

tak spieszy?

Reina wstrzymała konia, mocno ściągnęła cugle. Splątane włosy dziką grzywą okalały

jej twarz, a pomimo że noc była chłodna, miała na sobie jedynie cieniutką bluzkę. Rosa

kapiąca z gałęzi drzew, o które się ocierała, lśniła na jej twarzy jak księżycowe perły.

Otworzyła usta i zaśmiała się cicho.

- A ty nie jesteś ciekawa, Tindir? Przecież już teraz, dzisiejszej nocy, zobaczysz

wreszcie skarb.

Potem jednak jechała wolniej. Pozwoliły koniom samym wybierać tempo w górę

wąskiej drożyny w głąb doliny. Wreszcie rozpoczęła się wspinaczka wąskimi ścieżkami

wydeptanymi przez bydło i zanim noc zrobiła się najciemniejsza, znalazły się już w górach.

Reina zatrzymała się w punkcie, z którego roztaczał się dobry widok.

- Ta dolina to Jostedalen - powiedziała cicho, wskazując na teren rozciągający się

poniżej. - Tam widzisz Husoy, wyżej leży Myklemyr i Ormberg. Pojedziemy w górę doliną,

tam gdzie wieczny śnieg...

Tindir zadrżała. Podczas jazdy spociła się i teraz marzła.

- Musimy ruszać. Już niedługo się rozwidni. Jechały dalej, nic więcej do siebie nie

mówiąc. Tindir słyszała, że Reina coś nuci. Jej samej wydawało się, że gardło ma jakby

sklejone. Serce w piersi waliło niczym deszcz o bęben. Czy już wkrótce dotrą na miejsce?

Niebo zmieniło barwę, rozjaśniło się, nabrało fioletowego odcienia. Wtedy Reina

znów skręciła w prawo, w niewielką boczną dolinkę. Przed nimi rysowała się czarna sylwetka

jakiejś góry.

- Gdzie my jesteśmy? Reina odwróciła się.

- Nie wiesz? To przecież miejsce Ludu. - Co?

Uśmiechnęła się tylko, nic więcej nie powiedziała. Złocisty klejnot pochwycił

pierwsze promienie porannego światła. Bluzka Reiny była rozchylona do połowy piersi,

wyglądało jednak na to, że dziewczyna nie czuje chłodnego wiatru od gór, od którego Tindir

cała się trzęsła.

Konie wędrowały owczymi ścieżkami.

Nawet rączy ogier szedł teraz spokojnie i układnie, zmęczony już tą wyprawą.

Klaczka, na której jechała Tindir, nie była tak prędka, za to bardziej wytrzymała. Ciężar

drobnej kobiety był niczym w porównaniu z ładunkiem, który często musiała dźwigać, czy też

z wozem, do którego ją zaprzęgano.

Tindir zatrzymała się na płaskowyżu przed dużą, okrągłą polaną. Pozostawiły za sobą

pas brzóz i zmierzały ku górom.

- Tutaj - oświadczyła Reina. - Stąd musimy już iść piechotą, konie boją się bagien.

Uwiązały zwierzęta do wykrzywionej, kalekiej brzózki, Reina prowadziła, idąc jako

pierwsza. Wskazała wielki kamień na zboczu ponad bagniskiem.

Potem się odwróciła, zmrużyła oczy, patrząc na szczyty gór.

Znów zaczęła nucić.

Tindir czuła, jak bardzo jest głodna. W brzuchu burczało boleśnie, bardzo też chciało

jej się pić. ale Reina najwyraźniej nie wzięła niczego do jedzenia.

- Ciekawa jesteś, co dalej, prawda? Uśmieszek na ustach dziewczyny nie był wcale

życzliwy, raczej złośliwy. Przez chwilę Tindir zastanawiała się, czy Reina nie chce z niej po

prostu zadrwić. Być może wszystko to okaże się żartem, Reinę bawi wyciągnięcie jej ot tak,

w środku nocy, daleko, tylko po to, by później śmiać się w głos z rozczarowania Tindir, że nie

ma żadnego skarbu. ale córka Raviego zamknęła oczy.

- Poznaję to miejsce - powiedziała cicho. - Tak... to ten kamień. A jeśli trochę się

odwrócę, to dostrzegę szczyt, który wygląda jak brzuch... i bagno... bagno jest tutaj.

Białe główki wełnianki kołysały się leciutko na porannym wietrze. Całą okolicę

spowijała delikatna, ulotna mgiełka. Już niedługo wzejdzie słońce i wiatr przepędzi mgłę znad

moczarów. ale wciąż jeszcze białe obłoczki unosiły się niczym pozbawione łodyg kwiaty na

tle ciemności.

Tu było pięknie, wprost niepokojąco pięknie, i tak nierzeczywiście.

- Chodź - powiedziała Reina, ujmując Tindir za rękę.

Pewnie wysunęła nogę, nie szła wcale uważnie, jak należałoby na takim terenie.

Bagno było grząskie i ciemne, lecz kępy traw rosły na tyle gęsto, że dawało się przeskoczyć z

jednej na drugą.

- Ostrożnie! Niektóre kępy nie zdołają cię utrzymać, one się tylko unoszą na

powierzchni...

Reina uśmiechnęła się szeroko.

- Wiem o tym. To przecież emocjonujące! Tindir zadrżała. Ledwie odważyła się

zerknąć na wilgotne jamy, które potrafiły otworzyć się na podobieństwo olbrzymich gardzieli

i pochłonąć każdego...

Reina jednak sprawiała wrażenie najzupełniej spokojnej. Być może chodziła już tędy

wcześniej i znała bagno.

A przynajmniej chodziła po nim w swoich wizjach...

Na środku moczarów weszły na niedużą polanę ubitej ziemi. Była niczym wyspa

otoczona rozkołysaną bagienną trawą.

- To tutaj - oświadczyła Reina.

Tindir wolno rozejrzała się dokoła. Rosło tu kilka skarlałych drzew. Cała polana nie

była większa od sporej izby, grzęzawisko otaczało ją ze wszystkich stron, lecz po drugiej

stronie nie widać było żadnych kępek traw, po których można by skakać. Wszędzie tylko

stojąca, połyskująca czernią mulista woda.

- Nikt nie przyszedłby tutaj bez szczególnej przyczyny - stwierdziła Tindir.

- Właśnie - odparła Reina. - To kryjówka Ludu. Tu właśnie został zakopany skarb, a

za tym kamieniem...

Pokazała palcem.

- Tu się ukryła młoda pasterka i w ten sposób poznała tajemnicę Ludu.

- Kim ona była? Reina pokręciła głową.

- Nie wiem tego na pewno, ale przypuszczam, że to matka Anny Lundestad, zmarła w

siedemnastym wieku.

- Czarownicy?

Reina pokiwała głową. Sięgnęła do szyi. Tindir zaczęła się niecierpliwić.

- Nie mamy czym kopać!

Reina przeszła się dookoła, przeciągnęła się.

- Nic nam nie potrzeba. Skarb nie jest ukryty głęboko. Wystarczy rozgarnąć torf i

zaraz go zobaczymy.

- Gdzie?

Reina przeciągnęła dłonie wzdłuż obojczyków, obróciła w palcach błyszczący

naszyjnik. Nie zmatowiał wcale od potu i wilgoci na skórze, jarzył się jakby jeszcze mocniej.

- Tutaj - oświadczyła z uśmiechem, który odsłonił jej wszystkie zęby.

Podniosła ręce, przerzuciła całe włosy do przodu niczym czarny, dziki wodospad. A

potem rozpięła zameczek, utrzymujący klejnot na szyi.

Uniosła naszyjnik ku niebu, jakby go oglądała, jak gdyby patrzyła na niego pierwszy

albo ostatni raz.

- Tu jest twój skarb, Tindir. To jest właśnie to, czego przez cały czas szukałaś.

Tindir poczuła, jak kolana się pod nią uginają.

- Nie - szepnęła. - Nie, to niemożliwe.

- Weź go, a poczujesz, że mam rację. Weź go, Tindir.

Ręka Tindir drżała, gdy wyciągnęła ją do Reiny. Metal w dłoni wydawał się lodowato

zimny. Był ciężki, o wiele cięższy, niż się tego spodziewała. Podsunęła drugą dłoń pod

klejnot i wstrzymała oddech, po raz pierwszy przyglądając się z bliska naszyjnikowi.

- Czujesz to? - szeptem spytała Reina. - Czujesz moc, jaka w nim tkwi?

Tindir z nabożeństwem kiwnęła głową.

- ale... czy to już wszystko? Reina gwałtownie szarpnęła głową.

- Wszystko? Czy to ci nie wystarczy? Trzymasz w ręku magiczny klejnot, on daje

władzę nad życiem i śmiercią!

Tindir popatrzyła na Reinę zmrużonymi oczyma.

- Dlaczego zaciągnęłaś mnie aż tutaj, żeby mi go dać? I skąd wiesz, że właśnie to jest

nasz skarb?

- Po prostu wiem - mrocznym głosem odparła Reina. - Naszyjnik jest w posiadaniu

naszej rodziny od czasu, gdy Maria dostała go od Anny Lundestad.

- Od czarownicy?

- Tak. A skąd ona go miała, tego nie wiedział nikt. Dopiero teraz, dopiero teraz...

- Ujrzałaś to w wizji? Reina uniosła brwi.

- A jakżeby inaczej?

- Czy ta czarownica do ciebie przyszła?

Reina zaśmiała się perliście, rozłożyła ręce i kołysała się na wietrze wraz z kępkami

wełnianki.

- Chcę tańczyć z wiedźmami, znam ich tajemnice. Jestem Lilith, zdradzona żona.

Jestem aniołem, o którym nigdy się nie dowiedzieli...

Tindir tkwiła jak skamieniała z naszyjnikiem w dłoni.

Reina lekko tańczyła, wirowała do wtóru własnego śmiechu, który był jedyną muzyką.

Gdy zrobiła pierwszy krok w stronę mokradła, Tindir zaniosła się krzykiem:

- Reino! Reino, nie możesz...

W odpowiedzi usłyszała tylko śmiech.

Stała na samym brzegu wysepki i patrzyła, jak Reina przeskakuje z kępy trawy na

kępę. Wkrótce żadnej już przed nią nie było. Nie może chyba dać kroku w tę czarną otchłań!

Ona oszalała, straciła rozum. Wszystko pomieszało jej się w głowie. Przecież utonie w

tym grzęzawisku!

- Reino! Nie słuchała.

Tindir od krzyku ochrypła. Czym prędzej ukryła klejnot na piersi, miała tam niedużą

kieszonkę tuż obok woreczka z amuletem.

Potem z wahaniem zrobiła kilka kroków w rozkołysane bagno, usiłując iść po śladach

Reiny. Musi ją dogonić, musi wyciągnąć na brzeg. ale serce trzepotało jej się w piersi jak

wystraszony ptak, a stopy drżały. Nie stąpały pewnie.

Zanim zdążyła się zorientować, poczuła, że jedna noga zapadła się głęboko aż po

kolano. Zachwiała się, mięsień w udzie drugiej nogi napiął się, ale nie wytrzymał.

Osunęła się w bagno aż po uda, ale wbiła palce w kępki traw. Brunatne cuchnące błoto

wypuszczało ze swego wnętrza banieczki i podnosiło się wokół niej coraz wyżej.

- Reino! Na pomoc!

Reina tańczyła z wyciągniętymi przed siebie rękami, a włosy otaczały ciało na

podobieństwo czarnego ognia. Stopy unosiły się nad moczarami, ledwie dotykając ziemi.

Mgła podniosła się już, tylko nad ziemią tu i ówdzie sączył się wilgotny dym.

- Pomóż mi!

Tindir wiedziała, co powinna zrobić w takim przypadku. Owszem, nie mogła się

wydostać, lecz nie zapadała się prędko. Musi ugiąć kolana i starać się, by powierzchnia jej

ciała była jak największa. I najważniejsze: nie ruszać się. Unosić, tylko unosić nad bagnem,

aż jej wołanie dotrze wreszcie do Reiny.

ale sam krzyk wymagał od niej napięcia wszystkich mięśni i z każdym

wykrzykiwanym słowem zapadała się coraz głębiej.

Wreszcie zrozumiała, że Reina jej nie słyszy.

albo że nie chce usłyszeć.

Patrzyła na tańczącą postać, była teraz już przy suchej ziemi. Przeszła przez

najbardziej grząskie, najniebezpieczniejsze miejsca bagniska i nie zapadła się.

Tindir przed oczami wirowały plamy.

Widziała, jak Reina odwiązuje konie, jak jednym skokiem dosiada ogiera. Klacz

parskała wystraszona, kiedy dziewczyna ruszyła galopem.

Wzeszło słońce, a gdy jego promienie przeniknęły przez wilgotną mgłę ponad

bagniskiem, czysta, wyraźna tęcza utworzyła ponad głową Tindir drugie niebo.

ROZDZIAŁ XIV

Nie musiała się nikomu tłumaczyć, nikt nie spytał, dlaczego tak wcześnie wybrała się

gdzieś konno. Było już przedpołudnie, gdy Reina zeskoczyła z konia i napotkało ją pełne

wyrzutu spojrzenie stajennego. Czy miała zamiar zajeździć to nieszczęsne zwierzę? Nigdy

jeszcze nie widzieli tego ogiera, prawdziwego diabła, w takim stanie! Na chwiejnych nogach

poczłapał pod stajnię i ciężko parskał, a boki pokryte miał pianą. Pianę toczył też z pyska.

Reina nie poświęciła mu ani spojrzenia. Lekko pobiegła przez podwórze do izby

chorych.

- Mamo! Matko, jesteś tu?

Johanna usłyszała wołanie córki w sypialni na górze, gdzie zmieniała pościel.

Córka nieczęsto szukała jej towarzystwa. Prędko więc odłożyła na bok czyste lniane

prześcieradła i zbiegła po schodach.

- Reino, jesteś! Czy coś się dzieje?

- Nie, mamo, jestem tylko taka strasznie... głodna. I ciekawa byłam, czy zostały

jeszcze jakieś pszenne ciastka, te z rodzynkami.

- Oczywiście - pokiwała głową uradowana Johanna. - Chodź, ja też niewiele zjadłam

na śniadanie, zejdziemy do kuchni. Dziewczęta już stamtąd wyszły, w spokoju nalejemy sobie

po kubku mleka.

Johanna wystawiła na stół ciastka i słonecznie żółte masło. Świeże mleko było

chłodne, przecedzone. Cieszył ją widok Reiny, która jednym haustem opróżniła kubek. Tego

lata rzadko widywali Reinę przy posiłkach. Dziewczyna na ogół sypiała do południa i znikała

gdzieś, gdy tylko się ubrała.

Teraz jadła wręcz żarłocznie.

Johanna bardzo się tym radowała, podsunęła jeszcze córce maselniczkę.

- Annalina czuje się coraz lepiej - powiedziała wesoło. - To wprost nie do uwierzenia.

Napiszę do pana Strudense, gdy tylko będę miała pewność, że ona z tego wyjdzie. ale już

stanęła na nogi. Brzuch jest obolały, wciąż opuchnięty, ale nie miała gorączki, nic takiego. To

prawdziwy cud!

- Mhm.

Reina, żując, obojętnie wyglądała przez okno.

- Szkoda, że ciebie przy tym nie było - ciągnęła Johanna. - Strudense to naprawdę

zdolny chirurg. A ta dzielna kobieta! Czy uwierzyłabyś, że przez cały czas śpiewała psalmy?

Reina milczała. Wyciągnęła tylko kubek, a matka dolała jej słodkiego mleka.

- Czy mogłabyś iść dzisiaj na plebanię? Miałam tam coś zanieść, ale spodziewam się,

że w ciągu dnia rozpocznie się poród. A może ty zostałabyś przy rodzącej, a ja sama bym

poszła?

- Nie, dziękuję - krótko oświadczyła Reina. - Nie mam odwagi.

- Poradziłabyś sobie. Kobieta okropnie się boi, wbiła sobie do głowy, że umrze, ale nic

nie wskazuje na to, żeby coś miało potoczyć się źle. Jest dobrego zdrowia, silna. No ale to jej

pierwsze dziecko, więc...

- Pójdę - powiedziała Reina, wstając.

Otrzepała okruchy ze spódnicy, a wierzchem dłoni otarła usta.

- Gdzie ojciec?

- Maluje. - Aha.

- Nie chciałabyś, żeby z tobą poszedł? Moglibyście wypić po kubku piwa w Dosen.

Może kogoś spotkacie, przyniesiecie nowiny.

- Chyba raczej nie - odparła Reina. - Co mam zanieść? Johanna przyniosła jakąś

paczkę.

- To herbatka, którą pastorowa tak lubi. Możesz powiedzieć, że świeża, z

tegorocznych zbiorów. Dołożyłam też mały słoiczek różanej maści, w prezencie.

Reina wzięła paczkę bez słowa.

Słońce prażyło teraz mocno, zboże na polach już wkrótce dojrzeje złociście, ale wciąż

jeszcze było lato. Gorące, upojne lato.

Rafael patrzył, jak niezdarnie Benjamin wsiada do łodzi. Stan prawej ręki ani trochę

się nie poprawił. Wyglądała na zdrową, nie bolała, ale palce były słabe i ledwie się poruszały.

Od nadgarstka do koniuszków palców mięśnie jakby zwiędły.

Zdecydował się wreszcie, że pojedzie do domu.

I tak nic nie mógł robić, dopóki ręka całkiem się nie wyleczy. Rozmawiali o tym i

doszli do wniosku, że na tę chorobę istnieje tylko jedna kuracja.

- Reina mi pomoże. Ona nie wiedziała, co robi... Rafael miał taką nadzieję.

W pewnym sensie cieszył się, że znów ją zobaczy. Ta dziewczyna w jakiś dziwny

sposób przeniknęła w niego, na stałe zrobiła w nim miejsce dla siebie.

Czy właśnie to ludzie nazywają miłością?

W takim razie było to bardzo niepodobne do wszystkiego, co dotychczas przeżył.

Nawet ta czułość, jaką miał dla Benjamina, była czymś zupełnie innym. Była łagodna i

spokojna jak uśpiony w palenisku żar, z którego od czasu do czasu buchają płomyki

pożądania.

Reina zaś... Reina nawiedzała go. Nawet na chwilę nie opuszczała jego myśli.

Nie sprawiało mu to wcale przyjemności, lecz gdyby mógł strzelić palcami i w jednej

chwili ją z nich usunąć, i tak by tego nie zrobił.

Droga do Lyster była długa.

Fiord stał nieruchomy i gładki. Powierzchnia wody ledwie się marszczyła, gdy

popatrzyli dalej w stronę Ârdal.

Sypiali na łodzi, na ostatnim odcinku wiatr im zaczął sprzyjać i zeszli na ląd akurat w

chwili, gdy bicie dzwonów zwoływało na mszę w kościele Dale.

Emmi zasłaniała twarz dłońmi Jak gdyby nie chciała widzieć ani słyszeć. Twarz miała

pobrużdżoną i zszarzałą, włosy niestarannie zaplecione w krzywe warkocze nad jednym

ramieniem. Siedziała skulona w swoim miękkim fotelu i trzęsła się jak z zimna.

- To straszne - szepnęła.

Ravi w milczeniu pokiwał głową.

- Co my zrobimy?

- Nie wiem, czy cokolwiek da się zrobić - odparł.

- Coś zrobić musimy.

- Pochłonęły ją jej własne mroczne myśli. Ona jest... zła.

- Nie! Nikt nie jest zły! Po prostu dokonujemy niewłaściwych wyborów. Ona jest

młoda, jeszcze się nauczy, jeszcze nie jest za późno... Ty ze wszystkich ludzi na świecie

powinieneś wiedzieć, że jeszcze nie jest za późno!

- Ja nigdy nie poradziłbym sobie bez Johanny. Ona była moim światłem. A obawiam

się, że Reina nie ma żadnego światła. Straciła swoją Gwiazdę Polarną...

Emmi wypiła głęboki łyk.

- Możemy jej dać nową. Ona może się nauczyć, jak panować nad tymi mocami, jak

wykorzystywać je dla dobra.

Ravi prychnął zrozpaczony.

- Każdego dnia, odkąd przyszła na świat, właśnie tego się obawiałem. Od tego dnia,

kiedy wiedziałem już, że w jej żyłach płynie moja krew. I to pod każdym względem. Uczyłem

ją sprawiedliwości, troski o słabych i małych. Próbowałem ją przekonać, że nawet jeśli

poczuje, iż zabłądziła, to zawsze istnieje możliwość, że ktoś jej pomoże. ale tak długo była

sama... zbyt długo. Nie było mnie przy niej w tych ważnych latach. Stało się o wiele większe

nieszczęście, niż się tego spodziewałem.

- Ona jest dobrą kobietą! Potrafi kochać! Zna różnicę między dobrem a złem i potrafi

się troszczyć o...

- Zostawiła Tindir w bagnie. To się właściwie równa zabójstwu, Emmi.

- Wcale nie jest pewne, że tak się stało. Musimy jej wierzyć, kiedy mówi, że się

zgubiły, że mgła je rozdzieliła...

- Tindir twierdzi co innego.

- Tindir ukradła naszyjnik, tu przynajmniej Reina mówi prawdę. Przecież miała go na

szyi.

Ravi przekrzywił głowę.

- Nie wiem, której powinienem wierzyć. Już teraz nie wiem.

Emmi westchnęła.

- Tindir dała sobie radę, to wcale nie było zabójstwo, a naszyjnik wrócił do

właściciela. Osobiście go zamykałam na klucz.

Ravi popatrzył drobnej kobiecie w oczy.

- A co z Benjaminem? Czy w tym także będziesz jej bronić?

Oczy Emmi błyszczały.

- Reina potrafi każdego przestraszyć. Pokłóciła się z bratem, posłała mu groźne

spojrzenie, a sam wiesz, jak z jej oczu potrafią się sypać iskry... Benjamin dobrze zna

zdolności siostry, mógł się zlęknąć. A strach potrafi sparaliżować. Ludzie czują to, co ich

zdaniem powinni czuć. Reina nigdy by... Własnemu bratu?

- A to, co mówi ten Rafael? Przecież on powtarza to samo! Że Benjamin stracił władzę

w ręce, kiedy Reina powiedziała, że wyrządził jej krzywdę, że odrzucił jej dłoń. I że poniesie

za to karę...

Emmi wpatrywała się w Raviego.

- Co się z tobą dzieje, Ravi? Odkąd cię znam, miałeś zdolność widzenia tego, co

ukryte, zarówno w ludziach, jak i w rzeczywistości. ale teraz... teraz nie chcesz widzieć.

Widać już ją utraciłeś. Brak ci już nadziei dla własnej córki.

- Nie zniósłbym jej utraty - powiedział Ravi. Emmi przygryzła wargę, jej twarz była

wykrzywioną maską.

- Nie zniósłbym tego - powtórzył Ravi i odwrócił głowę. - Bez niej nigdy już nie

byłbym sobą.

Emmi sięgnęła po kieliszek z winem.

- To prawda - mruknęła cicho. - Bez niej stracilibyśmy wszystko.