maj 201412
issn 1689-4634
ktualności
RACHUNKOWOŚCI BUDŻETOWEJ
A
Prakt yczne rozwi ązani a dl a ksi ęgowych i skarbni ków JSFP
w numer z e TEMAT MI ESI 
CA
AKTUALNOŚCI Nieruchomości należy ewidencjonować
po uwzględnieniu kosztów pośrednich
Można wprowadzić opłaty za wjazd
na cmentarz komunalny 2
Jednostki sektora finansów publicznych, księgując przyjęcie wytworzonego
Sołectwa można tworzyć tylko
środka trwałego, muszą pamiętać o poprawnym ustaleniu jego wartości po-
na obszarach wiejskich 3
czątkowej. W tym celu należy zsumować wszystkie koszty poniesione w czasie
W sprawozdaniu Rb-27S jednostki jego budowy, zarówno te bezpośrednie, jak i pośrednie.
muszą wykazać naliczone
kary umowne 3
Majątek trwały stanowią aktywa jednostki, które służą jej do długotrwałego użytkowania.
Aby jednak dany składnik majątku można było zaliczyć do aktywów jednostki, musi
RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA
on spełniać cztery warunki wynikające z ustawy o rachunkowości. Powinien on:
" znajdować się pod kontrolą jednostki,
TEMAT MIESI
CA: Nieruchomości
" powstać w wyniku zdarzeń przeszłych,
należy ewidencjonować po uwzględnieniu
" przysporzyć w przyszłości korzyści ekonomicznych,
kosztów pośrednich 1
" posiadać wiarygodnie ustaloną wartość.
Jednostka budżetowa ma prawo
Składniki majątku spełniające powyższe warunki dzielimy na trzy grupy:
zaliczyć wpłatę najpierw na odsetki,
" rzeczowy majątek trwały,
a dopiero póz
niej na świadczenie
" wartości niematerialne i prawne,
główne 9
" długoterminowe aktywa finansowe.
Grunty o niskiej wartości
W jednostkach sektora finansów publicznych w majątku trwałym największą grupę
zwiększają majątek gminy 10
stanowi rzeczowy majątek.
Opłaty zryczałtowane za media
ciąg dalszy na stronie 4
są przychodami jednostki 11
Wsparcie finansowe z Unii Europejskiej
należy wykazać w pełnej kwocie
Do końca 2014 roku samorządy będą miały
w planie finansowym 12
mapy zagrożenia powodziowego
PODATKI
Gminy powinny uwzględnić otrzymane informacje o zagrożeniach w doku-
Nie zawsze można uznać naliczone
mentach przestrzennych w ciągu 18 miesięcy. Jeśli jednak Sejm zaakceptuje
oprocentowanie za element
rządową propozycję, ten czas się wydłuży do 30 miesięcy.
ceny nieruchomości 13
Wojewódzkie plany przewidują obszary zagrożone zalaniem od 2011 roku, gdy Polska
Nie trzeba potwierdzać salda
wprowadziła do prawa postanowienia dyrektywy powodziowej. Plany te mają formę aktów
przy wystawieniu faktury
korygującej 14 prawa miejscowego i gminy powinny uwzględnić je w swoich dokumentach, takich jak:
" plany zagospodarowania przestrzennego,
FINANSE PUBLICZNE
" decyzje o warunkach zabudowy,
" decyzje budowlane.
Gmina, modyfikując śródroczny budżet,
nie musi od razu podwyższyć dotacji
ciąg dalszy na stronie 2
na przedszkola 15
Szkoła powinna pobierać opłaty
NOWY E-BOOK DLA PRENUMERATORÓW
za duplikaty legitymacji szkolnych 15
Co miesiąc na portalu SerwisRB znajdziesz e-book przygotowany
KADRY I PA
ACE W JSFP
tylko dla stałych klientów miesięcznika. Kolejna propozycja z serii to:
 Wyniki, opinie i interpretacje organów państwowych cz. II
Dzieląc etat pracownika, nie trzeba
Już dziś wejdz
na www.serwisrb.pl i ściągnij publikację.
rozwiązywać z nim umowy 16
Aktualności
Do końca 2014 roku samorządy będą miały mapy zagrożenia powodziowego
ciąg dalszy ze strony 1
priorytetów i podejmowania dalszych decy- przeciwpowodziowych wraz z obiek-
Choć dostępne są już mapy zagrożenia powo- zji o charakterze technicznym, finansowym tami związanymi z nimi funkcjonalnie.
dziowego, przygotowane w ramach Infor- i politycznym, dotyczących zarządzania Zakazy te mają charakter powszechny
matycznego Systemu Osłony Kraju (ISOK), to tym ryzykiem. Na obszarach szczególnego i do ich przestrzegania zobowiązane są
na oficjalne przekazanie ich gminom trzeba zagrożenia powodzią wprowadzono zakaz także organy administracji samorządo-
będzie zaczekać najdłużej do końca 2014 roku. wykonywania robót oraz czynności utrud- wej. Zakazy te obowiązują na obszarach
Celem przygotowywania i uaktualniania niających ochronę przed powodzią lub szczególnego zagrożenia powodzią, nie-
map ryzyka i zagrożenia powodziowego jest zwiększających zagrożenie powodziowe. zależnie od miejscowych planów zago-
zapewnienie ochrony życia, zdrowia i mienia Chodzi tu szczególnie o zakazy: spodarowania przestrzennego. Zwolnić
ludności. Każdy obywatel może sprawdzić,
" wykonywania urządzeń wodnych oraz od tych zakazów może, w drodze decyzji,
czy zamieszkuje obszar zagrożony powodzią, budowy innych obiektów budowlanych; dyrektor regionalnego zarządu gospodar-
a jeśli tak, to jak bardzo jest on niebezpieczny.
" sadzenia drzew lub krzewów, z wyjąt- ki wodnej, o ile nie utrudni to ochrony
Informacje zawarte na mapach będą także kiem plantacji wiklinowych na potrzeby przed powodzią.
przydatne w reagowaniu i zarządzaniu kryzy- regulacji wód oraz roślinności stanowią-
sowym w przypadku wystąpienia powodzi. cej element zabudowy biologicznej dolin Więcej: Ministerstwo Środowiska
Przepisy ustawy Prawo wodne nakazują rzecznych lub służącej do wzmacniania
PODSTAWA PRAWNA:
przegląd i uaktualnianie co 6 lat m.in. map brzegów, obwałowań lub odsypisk;
zagrożenia i map ryzyka powodziowego.
" zmiany ukształtowania terenu, skła- ustawa z 18 lipca 2001 r.  Prawo wodne
(tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 145 ze zm.).
Opracowanie map zagrożenia powodzio- dowania materiałów oraz wykonywa-
wego i map ryzyka powodziowego to nia innych robót, z wyjątkiem robót
również podstawa do opracowania planów związanych z regulacją lub utrzymy-
zarządzania ryzykiem powodziowym. Mapy waniem wód oraz brzegu morskiego,
Lidia Pogodzińska
będą skutecznym narzędziem pozyski- a także utrzymywaniem, odbudową,
prawnik, specjalista
wania danych, podstawą ustanawiania rozbudową lub przebudową wałów ds. prawa finansowego
Można wprowadzić opłaty za wjazd na cmentarz komunalny
Gminy mają prawo ustalić zapłatę za wjazd na teren cmentarza firm pogrzebo-
W uzasadnieniu zgodził się z argumentacją
wych  uważa Naczelny Sąd Administracyjny.
WSA. Mimo że art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy
o gospodarce komunalnej nie stanowi
Rada gminy ustaliła w drodze uchwały jest zaspokojenie zbiorowych potrzeb wprost o charakterze prawnym uchwał
wysokość opłat za jednorazowy wjazd na wspólnoty. podejmowanych na jego podstawie, to
cmentarz, niezwiązany z pierwszorazowym brak takiej regulacji nie przesądza o odmo-
postawieniem nagrobka. Choć celem gminy Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wroc- wie nadania uchwale charakteru aktu
było objęcie opłatami wyłącznie podmioty ławiu oddalił skargę wojewody na uchwałę prawa miejscowego.
prowadzące działalność gospodarczą, to rady gminy (wyrok o sygn. akt III SA/Wr
nie zostało to wprost wyrażone w uchwale. 73/13). Zdaniem sądu sporna uchwała Artykuł ten upoważnia organ stanowiący
reguluje ustalanie opłat za korzystanie samorządu terytorialnego do podjęcia
Wojewoda jako organ nadzoru zaskarżył z cmentarza komunalnego i odnosi się aktu prawa miejscowego, gdyż zawiera
uchwałę do wojewódzkiego sądu admini- potencjalnie do każdego mieszkańca wszystkie elementy delegacji ustawowej
stracyjnego. Jego zdaniem ustalenie przez gminy. Nie jest skierowana imiennie do kon- do jego wydania.
radę gminy opłaty za wjazd samochodem kretnie oznaczonych podmiotów i określa
dla podmiotów prowadzących działal- stałe opłaty, nie w konkretnie oznaczonej Wyrok Naczelnego Sądu Administra-
ność gospodarczą stanowi naruszenie sytuacji, ale wobec zaistnienia określonej cyjneg o sygn. akt. I OSK 1901/13.
art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce kategorii zdarzeń. W ocenie WSA stanowi
komunalnej, gdyż nie mieści się w ramach akt prawa miejscowego.
Karol
kompetencji uchwałodawczej organu
Zawadzki
stanowiącego gminy. Zdaniem wojewo- Od wyroku WSA we Wrocławiu wojewoda
specjalista ds. finansów
dy opłaty takie nie realizują celu, jakim wniósł skargę kasacyjną, którą NSA oddalił. publicznych
Szanowni Czytelnicy z ubezpieczenia społecznego w razie choroby miałoby takie osoby finansować. Nie ma zna-
i macierzyństwa nie narusza art. 67 ust. 1 czenia, czy praca, którą wykonuje pracownik
Pracownik, który w czasie ustawy zasadniczej. przebywający na zwolnieniu, jest identyczna
choroby wykonywał czynno- z wykonywaną na co dzień, czy też zupełnie
ści zarobkowe, może stracić Pracownicy niezdolni do pracy otrzymują odmienna.
prawo do zasiłku  potwier- świadczenie  zastępcze . Jeśli jednak w czasie
dził Trybunał Konstytucyjny choroby pozyskują samodzielnie środki finan-
(sygn. akt SK 18/13). Stwierdzono bowiem, że sowe przeznaczone na swoje utrzymanie, to nie Monika Zabrocka-Kutera
art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych ma powodów, dla których całe społeczeństwo redaktor prowadząca
2
Aktualności
Sołectwa można tworzyć tylko na obszarach wiejskich
W określonych sytuacjach możliwe jest utworzenie sołectwa w mieście, ale je- art. 5 i art. 35 ustawy o samorządzie
dynie na terenach, którym można przypisać cechy obszarów wiejskich  wynika
gminnym, dotyczącym tworzenia, orga-
z orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego.
nizacji i działania jednostek pomoc-
niczych na terenie gminy. Aby więc
Rada miejska utworzyła 6 jednostek na obszarach o charakterze wiejskim. Bez uznać nieważność konkretnej uchwały
pomocniczych w postaci sołectw na swoim znaczenia jest fakt, czy obszary te znajdują tworzącej sołectwo w mieście, nale-
terenie. Wojewoda jako organ nadzorczy się w granicach administracyjnych miasta, ży odnieść się do określonego stanu
stwierdził nieważność wszystkich uchwał czy też poza tymi granicami. Na te wyroki faktycznego. Dopiero  wykazując m.in.
ze względu na istotne naruszenie prawa. wojewoda wniósł skargę kasacyjną. że uchwała tworzy konkretne sołectwo
Jego zdaniem przepisy ustawy o funduszu na terenie, w którym: wcześniej sołectwa
Skarga kasacyjna
sołeckim, a zwłaszcza uzasadnienie do tej nie było, nie występują uprawy rolne,
została oddalona
ustawy, potwierdzają , że sołectwa mogą nie prowadzi się usług rolniczych, nie
być tworzone wyłącznie na obszarach wsi, W uzasadnieniu sąd II instancji wskazał, występuje zabudowa letniskowa, nie
czyli obszarach wiejskich i niezurbanizo- że ustawa o samorządzie terytorialnym rozwija się turystyka, występuje zwarta
wanych. Gmina, nie zgadzając się z taką (obecnie: ustawa o samorządzie gmin- zabudowa miejska, można stwierdzić
opinią, zaskarżyła wszystkie rozstrzygnię- nym) przewidywała możliwość tworze- jej nieważność.
cia nadzorcze do Wojewódzkiego Sądu nia sołectw tylko na terenach wiejskich
Administracyjnego w Poznaniu. do 1995 roku. Obecnie takiego przepisu Wyroki Naczelnego Sądu Administracyj-
nie ma, a sołectwa bywają jednostkami nego z 4 lutego 2014 r. (sygn. akt II OSK
WSA nie przyznał
pomocniczymi także w miastach. Coraz 2910/13, II OSK 2911/13, II OSK 2912/13,
racji wojewodzie
częściej dochodzi do przesuwania granic II OSK 2913/13, II OSK 2914/13, II OSK
Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administra- miast i  wchłaniania terenów o charakterze 2915/13).
cyjnego w Poznaniu (wyroki z 16 sierpnia wiejskim lub  byłym wiejskim, a obecnie
2013 r., sygn. akt II SA/Po 681/13, II SA/Po podmiejskim, na którym istnieją sołectwa,
682/13, II SA/Po 683/13, II SA/Po 684/13,  podkreślił NSA.
Lidia Pogodzińska
II SA/Po 685/13, II SA/Po 686/13) sołe- Sąd rozpoznając sprawę, wskazał na wiele
prawnik, specjalista
ctwa mogą być powoływane wyłącznie wątpliwości związanych z interpretacją ds. prawa finansowego
W sprawozdaniu Rb-27S jednostki muszą wykazać naliczone kary umowne
Kwoty potrącane z faktury wykonawcy z tytułu nieterminowego wywiązania się z umo-
Ma 130  Rachunek bieżący jednostki
wy stanowią dochód jednostki budżetowej. Trzeba więc ująć je w sprawozdaniu Rb-27S.
(subkonto wydatków)
Przeksięgowanie naliczonych kar umow-
Regionalna Izba Obrachunkowa w Gdań-
" naliczania równowartości wynagrodzeń nych (PK)  500 zł
sku zajęła stanowisko w sprawie sposobu płatnika składek z tytułu terminowego Wn 130  Rachunek bieżący jednostki
ewidencji kar naliczanych potrącanych odprowadzania podatku lub składek (subkonto dochodów)
z należności wykonawcy. W rozpatry- ZUS, czy też Ma 130  Rachunek bieżący jednostki
wanej sprawie gmina podpisała umowę
" potrącania kar umownych z tytułu nie- (subkonto wydatków)
na wykonanie usługi utrzymania dróg terminowego wykonania usługi lub Przedstawiciele Izby podkreślili również,
i chodników. Z uwagi na nieterminowe roboty, będących jednocześnie pod- że kwota kary umownej stanowi dochód
wykonanie zadania jednostka naliczyła kary stawą do potrącenia z ogólnej kwoty jednostki, w związku z czym należy wykazać
umowne, wystawiając przy tym notę księ- zobowiązania (przelewy między sub- ją w sprawozdaniu Rb-27S.
gową, które potrąciła z faktury. Jak wskazała kontem dochodów i wydatków).
PODSTAWA PRAWNA:
izba (pismo nr RP 0441/129/4/33333/2014), Przy założeniu, że wartość brutto usługi
rozporządzenie z 16 stycznia 2014 r. w spra-
zapisy na koncie 130 ujmowane są na pod- wynosiła 5.000 zł, a naliczona kara wynika-
wie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U.
stawie dokumentów bankowych, w związ- jąca z noty opiewała na 500 zł, ewidencja
z 2014 r. poz. 119),
ku z czym musi zachodzić pełna zgodność będzie wyglądała następująco:
rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca
zapisów księgowań z wyciągiem bankowym. Faktura za usługę  5.000 zł
2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunko-
W przypadku ewidencji operacji, które nie Wn 402  Usługi obce
wości oraz planów kont dla budżetu państwa, bu-
mają związku z zewnętrznym wpływem oraz Ma 201  Rozrachunki z odbiorcami
dżetów jednostek samorządu terytorialnego, jed-
wypływem środków pieniężnych, można i dostawcami
nostek budżetowych, samorządowych zakładów
stosować wewnętrzne dowody księgowe, Naliczona kara umowna (nota księgo-
budżetowych, państwowych funduszy celowych
np.  Polecenie księgowania (PK). wa)  500 zł
oraz państwowych jednostek budżetowych ma-
Dotyczy to np. przypadków: Wn 201 Rozrachunki z odbiorcami jących siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej
Polskiej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 289).
" naliczania i przeksięgowywania kosztów i dostawcami
komorniczych potrącanych przy wpłacie Ma 760  Pozostałe przychody operacyjne
na rachunek bankowy jednostki, Przelew należności głównej po potrą-
Karol
" przeksięgowań wydatków między ceniu  4.500 zł Zawadzki
poszczególnymi paragrafami klasyfi- Wn 201  Rozrachunki z odbiorcami
specjalista ds. finansów
kacji budżetowej, i dostawcami publicznych
3