2014-05-20
Podatkowa książka przychodów i
rozchodów
" Podatek ustalony na podstawie zapisów w
księdze i wykazany w deklaracji jest podatkiem
należnym do momentu ewentualnego
zakwestionowania wysokości tego
zobowiązania przez organ podatkowy.
1
2014-05-20
Skutki nieprowadzenia księgi w prawie karnym
skarbowym
" Zgodnie z art. 60 ż 1 k.k.s. kto wbrew
obowiązkowi nie prowadzi księgi podlega
karze grzywny do 240 stawek dziennych.
Podatnicy PIT
" Są zobowiązani do prowadzenia :
 a) ksiąg rachunkowych (pełnej księgowości), lub
 b) podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
podatnicy, którzy zasadniczo
zanotowali w poprzednim roku
obrotowym przychody netto co
najmniej w wysokości
1.200.000 euro
Do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i
rozchodów zobowiązane są następujące podmioty
" a) osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą,
" b) spółki cywilne osób fizycznych wykonujące
działalność gospodarczą,
" c) spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie,
wykonujące działalność gospodarczą.
" d) wykonujące działalność na podstawie umów
agencyjnych i umów na warunkach zlecenia, zawartych
na podstawie odrębnych przepisów,
" e) prowadzące działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli
osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg,
" f) duchowni, którzy zrzekli się opłacania
zryczałtowanego podatku dochodowego.
2
2014-05-20
Obowiązek prowadzenia księgi nie
dotyczy osób, które
" 1) opłacają podatek dochodowy w formach
zryczałtowanych;
" 2) wykonują wyłącznie usługi przewozu osób i
towarów taborem konnym;
" 3) wykonują zawód adwokata wyłącznie w zespole
adwokackim;
" 4) dokonują odpłatnego zbycia składników majątku:
 a) po likwidacji działalności gospodarczej prowadzonej
samodzielnie,
 b) otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej
osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki.
Momenty założenia księgi (ż 10 ust. 1)
" a) na dzień 1 stycznia roku podatkowego,
" b) na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu
roku podatkowego.
Zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego o założeniu
księgi
" w formie pisemnej właściwego naczelnika
urzędu skarbowego o prowadzeniu księgi.
" Termin: 20 dzień od dnia jej założenia, przy
czym jest to termin ostateczny, zatem
podatnik winien złożyć pisemne
zawiadomienie najpóz
niej do tego dnia.
" naczelnik urzędu skarbowego właściwy
według miejsca zamieszkania podatnika.
3
2014-05-20
Niewadliwość oraz rzetelność księgi
" niewadliwe są te księgi, które są
prowadzone zgodnie z zasadami
zapisanymi w poszczególnych przepisach
rozporządzenia i objaśnieniach do wzoru
księgi zawartych w załączniku do
rozporządzenia
Niewadliwość oraz rzetelność księgi
" księga jest rzetelna, jeżeli dokonywane w niej zapisy odzwierciedlają stan
rzeczywisty oraz gdy:
" 1) niewpisane lub błędnie wpisane kwoty przychodu nie przekraczają łącznie 0,5%
przychodu wykazanego w księdze za dany rok podatkowy lub przychodu
wykazanego w roku podatkowym do dnia, w którym urząd skarbowy lub organ
kontroli skarbowej stwierdził te błędy, lub
" 2) brak właściwych zapisów jest związany z nieszczęśliwym wypadkiem lub
zdarzeniem losowym, które uniemożliwiło podatnikowi prowadzenie księgi, lub
" 3) błędy spowodowały podwyższenie kwoty podstawy opodatkowania, z
wyjątkiem błędów polegających na niewykazaniu lub zaniżeniu kosztów zakupu
materiałów podstawowych, towarów handlowych oraz kosztów robocizny, lub
" 4) podatnik uzupełnił zapisy lub dokonał korekty błędnych zapisów w księdze
przed rozpoczęciem kontroli przez urząd skarbowy lub przez organ kontroli
skarbowej, lub
" 5) błędne zapisy są skutkiem oczywistej omyłki, a podatnik posiada dowody
księgowe odpowiadające warunkom określonym w szczegółowych przepisach tego
rozporządzenia.
Sposób dokonywania zapisów w
księdze
" Zapisy w księdze winny być dokonywane w
języku polskim i w walucie polskiej. Ponadto
zapisy winny być dokonywane w sposób
staranny, czytelny i trwały, na podstawie
prawidłowych i rzetelnych dowodów.
Spełnienie tych wszystkich wymogów wpływa
na ocenę księgi jako rzetelnej.
4
2014-05-20
Poprawienie błędnych zapisów w
księdze
" Stwierdzone błędy w zapisach poprawia się
przez:
 1) skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie
nowej, z zachowaniem czytelności błędnego
zapisu, oraz podpisanie poprawki i umieszczenie
daty dokonania poprawki lub
 2) wprowadzenie do księgi niewpisanych
dowodów lub dowodów zawierających korekty
błędnych zapisów.
Termin dokonywania zapisów
" Zapisów w księdze przychodów i rozchodów należy dokonywać co do
zasady na bieżąco, raz dziennie po zakończeniu dnia, nie póz
niej niż przed
rozpoczęciem działalności w następnym dniu.
" Podatnik może też dokonywać zapisów w porządku chronologicznym w
terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, jeśli:
 w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej prowadzi ewidencję
sprzedaży bezrachunkowej; obowiązek prowadzenia tego rodzaju ewidencji
nie dotyczy podatników dokonujących sprzedaży udokumentowanej wyłącznie
fakturami w rozumieniu rozporządzenia w sprawie p.k.p.r., czyli fakturami VAT,
rachunkami, fakturami korygującymi;
 księga jest prowadzona przez biuro rachunkowe.
" Podatnik może dokonywać zapisów w powyższym terminie (tj. do 20 dnia
każdego miesiąca za miesiąc poprzedni) również wtedy, gdy nie prowadzi
ewidencji sprzedaży, ale ewidencjonuje ją za pomocą kasy fiskalnej albo
dokonuje sprzedaży udokumentowanej wyłącznie fakturami.
Dokumenty księgowe obce - rodzaje i
wymagania
" wystawione przez kontrahentów faktury,
rachunki i faktury korygujące,
" wyciągi bankowe,
" dokumenty celne,
" noty korygujące,
" potwierdzenia opłat pocztowych i bankowych,
" inne dowody opłat.
5
2014-05-20
Dokumenty księgowe własne
" faktury, rachunki dokumentujące sprzedaż,
" dzienne zestawienie dowodów,
" noty księgowe,
" dowody wewnętrzne.
Dowodami księgowymi mogą być również inne
dokumenty, które zawierają
" określenie rodzaju dowodu i jego numeru
identyfikacyjnego;
" wiarygodne określenie stron (nazwy, adresy)
uczestniczących w operacji gospodarczej;
" opis operacji (przedmiot operacji gospodarczej) oraz jej
wartość i jeżeli jest możliwe ilościowe określenie;
" przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz
ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest
wymierny w jednostkach naturalnych,
" datę wystawienia jeżeli jest zgodna z datą dokonania
operacji, a gdy dowód został sporządzony pod inną
datą niż dokonanie operacji gospodarczej  także datę
dokonania operacji gospodarczej.
Kolumny
" 1. Zawiera liczbę porządkową. Dozwolone jest
prowadzenie numeracji ciągłej dla całego roku
lub z podziałem na miesiące. Ponadto na
podstawie tej numeracji opisuje się dowody
księgowe stanowiące podstawę danego
zapisu.
6
2014-05-20
Kolumny
" 2. Data księgowania wydatku wynikająca z
dokumentu, który jest podstawą wpisu.
Zwykle jest to data poniesienia wydatku,
otrzymania towaru lub uzyskania przychodu,
zestawienia sprzedaży.
" 3. Numer dowodu, na podstawie którego dokonujemy
wpisu. W przypadku faktur wpisujemy nr zgodny z
widniejącym na dokumencie zakupu czy też sprzedaży
(czyli przyjęty przez daną jednostkę). Faktury
sprzedażowe mogą mieć różny schemat numerowania,
np. nr porządkowy/miesiąc/rok lub nr porządkowy/rok.
Należy pamiętać, iż przyjęty schemat numerowania
powinien obowiązywać przez cały rok podatkowy.
Istotne jest również, aby numery na dokumentach
sprzedażowych były nadawane kolejno bez przerw.
Błędem jest bowiem sytuacja, w której jedna z faktur
ma nr 3/2013 a kolejna 5/2013. Nie mogą więc
powstawać luki.
" 4. W tej kolumnie wpisuje się nazwę podmiotu
gospodarczego, z którym przeprowadzamy
transakcję. W przypadku firmy - nazwę firmy, w
przypadku osoby fizycznej - imię i nazwisko. Ta
kolumna może pozostać pusta w przypadku
sprzedaży bezrachunkowej.
" 5. Zawiera adresy kontrahentów, z którymi
prowadzone są transakcje kupna lub sprzedaży.
" 6. Uwzględnia rodzaj przychodu lub wydatku.
7
2014-05-20
" 7. Ujmuje wartość sprzedaży towarów
handlowych i usług.
" 8 Pozostałe przychody .
" 9. Sumuje kwoty kolumny 7 i 8.
" 10 . Obejmuje wartość zakupionych towarów handlowych i
materiałów według ich cen zakupu.
" 11. Ujmuje koszty uboczne związane z zakupem np. koszty
transportu, załadunku czy ubezpieczenia towaru podczas
transportu.
" 12. Zawiera wartość wypłaconych pracownikom wynagrodzeń
brutto (w gotówce i w naturze). Dotyczy zarówno pracowników
zatrudnionych na umowę o pracę (podstawa dokumentacji - lista
płac) oraz wynagrodzeń osób zatrudnionych na podstawie umów
cywilnoprawnych (rachunek). Nie są tutaj ujmowane części
wydatków ponoszone przez pracodawcę na ubezpieczenia
społeczne pracowników (stanowią one pozostałe koszty - kolumna
nr 13).
" 13. Pozostałe koszty, czyli te nie ujęte w kolumnie 11 i 12. Zaliczą się
do nich m.in. wydatki za media, amortyzacja czy wydatki związane z
eksploatacją auta używanego dla celów prowadzonej działalności.
" 14. A
ączne kwoty z kolumny 12 i 13.
" 15. Występuje jako kolumna wolna, w której
podatnik ma możliwość wpisać inne zaszłości
gospodarcze nie przyporządkowane do żadnej
z pozostałych kolumn.
" 16. Zatytułowana Uwagi - pozwala na
zamieszenie informacji dodatkowych
dotyczących wpisu w danym wierszu np.
informacje o opakowaniach zwrotnych.
8
2014-05-20
Dodatkowe ewidencje
" ewidencję środków trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych,
" ewidencję wyposażenia,
" imienne karty przychodów pracowników,
" ewidencję sprzedaży (do jej prowadzenia zobowiązani
są podatnicy, którzy prowadzą przedsiębiorstwo
wielozakładowe, zlecili prowadzenie księgi biuru
rachunkowemu, dokonują zapisów w terminie do 20
dnia danego miesiąca),
" ewidencję kupna i sprzedaży wartości dewizowych -
przy działalności kantorowej,
" ewidencję pożyczek i zastawionych rzeczy - przy
działalności lombardowej.
Ewidencja środków trwałych i WniP
" Ewidencja ta powinna zawierać co najmniej następujące dane:
" l liczbę porządkową,
" l datę nabycia składnika majątku,
" l datę przyjęcia do używania,
" l określenie dokumentu stwierdzającego nabycie,
" l określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej,
" l symbol Klasyfikacji Środków Trwałych,
" l wartość początkową,
" l stawkę amortyzacyjną,
" l kwotę odpisu amortyzacyjnego za dany rok podatkowy,
narastająco za okres dokonywania tych odpisów,
" l zaktualizowaną wartość początkową i zaktualizowaną kwotę
odpisów amortyzacyjnych,
" l wartość ulepszenia zwiększającą wartość początkową,
" l datę likwidacji oraz jej przyczynę albo datę zbycia.
Ewidencja wyposażenia
" Ewidencja wyposażenia powinna zawierać co najmniej
następujące dane:
" 1) numer kolejny wpisu,
" 2) datę nabycia,
" 3) numer faktury lub rachunku,
" 4) nazwę wyposażenia,
" 5) cenę zakupu wyposażenia lub koszt wytworzenia,
" 6) numer pozycji, pod którą wpisano w księdze koszt
związany z nabyciem wyposażenia,
" 7) datę likwidacji (w tym również datę sprzedaży lub
darowizny) oraz przyczynę likwidacji wyposażenia.
.
9
2014-05-20
Karta przychodów pracowników
" ż 5 ust. 2 określa minimalne elementy, jakie powinna ona zawierać. Są to
następujące dane:
" 1) imię i nazwisko pracownika,
" 2) Numer Identyfikacji Podatkowej,
" 3) numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL),
" 4) miesiąc, w którym nastąpiła wypłata,
" 5) sumę osiągniętych w danym miesiącu przychodów brutto (w gotówce i w
naturze),
" 6) koszty uzyskania przychodu,
" 7) składkę na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe),
" 8) podstawę obliczenia zaliczki w danym miesiącu,
" 9) razem dochód narastająco od początku roku,
" 10) kwotę należnej zaliczki na podatek dochodowy obliczonej zgodnie z
przepisami ustawy o podatku dochodowym,
" 11) składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne,
" 12) należną zaliczkę na podatek dochodowy,
" 13) datę przekazania zaliczki na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje
właściwy naczelnik urzędu skarbowego
10