2011-05-04
Ewolucja poglądów na motywację
PoglÄ…dy na motywacjÄ™ do pracy
skrajnie ekonomiczny punkt widzenia
do pracy
lð najskuteczniej motywujÄ… bodzce
Motywowanie w zarzÄ…dzaniu
materialne, wynagrodzenia (wysokość i
regularność, inne korzyści finansowe i bytowe)
lð skrajnie ekonomiczny punkt widzenia
lð ważny jest także rodzaj i charakter
lð skrajnie humanistyczny punkt widzenia
1. Rozwój poglądów na motywację do pracy
wykonywanej pracy
2. Trzy grupy teorii motywacji
3. Prezentacja teorii treÅ›ci i teorii procesu lð przedmiotowe traktowanie czÅ‚owieka
4. Wytyczne skutecznej motywacji
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
PoglÄ…dy na motywacjÄ™ do pracy
Rodzaje motywacji
motywacja
skrajnie humanistyczny punkt widzenia
lð movere (Å‚ac. )= ruch, poruszanie siÄ™
lð skutecznie motywujÄ… czynniki
lð wewnÄ™trzna
= pobudzenie, zachęcanie
psychosocjologiczne
lð pobudza do dziaÅ‚ania, które ma wartość samo w
kogoÅ› do czegoÅ›
sobie
lð motywujÄ…ce znaczenie:
lð motywacja
lð np. zainteresowanie lub zamiÅ‚owanie do czegoÅ›,pasja
lð statusu grupy pracowniczej
lð mechanizm psychologiczny
lð informacji (posiadanych i do których ma siÄ™ dostÄ™p) lð zewnÄ™trzna
lð istota: uruchomienie i ukierunkowanie
lð stosunków z otoczeniem (prestiż i wyjÄ…tkowość) lð stwarza siÄ™ zachÄ™tÄ™ do dziaÅ‚ania, które jest w jakiÅ›
ludzkiego działania na osiąganie celów
sposób nagradzane, lub które pozwala uniknąć kary
lð atmosfery w pracy (współpraca i zaufanie)
lð proces regulacji: steruje siÄ™ czynnoÅ›ciami tak,
lð skuteczność zapewnia system nagród i kar oraz zbiór
lð przeÅ‚ożonego (coach, mentor)
by prowadziły do celu
przepisów regulujących tok postępowania;
lð podmiotowe traktowanie czÅ‚owieka
R.Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Rodzaje motywacji Proces motywacji Trzy grupy teorii motywacji
lð pozytywna
Poszukiwanie Wybór zachowania
lð pracownikowi tworzy siÄ™ perspektywy coraz lepszego
Potrzeba
sposobu pozwalajÄ…cego
urzeczywistniania jego celów w miarę spełniania
(brak)
zaspokojenia zaspokoić 1. Teorie treści ( potrzeby i poczucie niedostatku,
oczekiwań pracodawcy
potrzeby potrzebÄ™
stan niezaspokojenia potrzeby)
lð np. wyższe pobory, bardziej intratne stanowisko,
większa samodzielność pracy
2. Teorie procesu (mechanizmy powstawania
lð negatywna
Określenie przyszłych
motywacji)
lð bazuje na lÄ™ku, który pobudza do pracy przez
potrzeb Ocena stopnia
stwarzanie poczucia zagrożenia i poszukiwanie zaspokojenia
3. Teorie wzmocnienia i modyfikacji
sposobu ich potrzeby
lð np. przesuniÄ™cie do mniej pÅ‚atnej pracy, grozba
zaspokojenia
utraty części wynagrodzenia w razie gorszego
zachowań (trwałość i zmienność zachowań
wykonania zadań, obniżenie uznania, narażenie na
człowieka)
śmieszność w środowisku
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
1
2011-05-04
Teorie treści Teorie treści
Teorie treści
Teoria hierarchii
potrzeb
A. Maslow lð potrzeby każdego czÅ‚owieka sÄ… różne i
zmieniają się w ciągu życia
lð czÅ‚owiek chce zaspokoić potrzeby, jego
Teoria lð jakie czynniki motywujÄ… ludzi do pracy?
Teoria potrzeb
działania w tym celu są różne, nie zawsze
dwuczynnikowa
ERG
F. Herzberg lð jakie potrzeby ludzie chcÄ… zaspokoić?
teorie konsekwentne i zmieniajÄ… siÄ™
C. Alderfer
treści
lð co ich zmusza do dziaÅ‚ania? lð niezaspokojenie potrzeby wywoÅ‚uje u ludzi
różne reakcje
lð dla kierowników proces motywacyjny jest
Teoria X i Y Teoria 3 potrzeb
trudny i nużący, bo nie wiedzą czy trafnie
D. McGregor D. McClelland
rozpoznali potrzeby pracownika
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Teoria potrzeb A. Maslowa Teoria potrzeb A. Maslowa
Teoria potrzeb A. Maslowa
potrzeby fizjologiczne potrzeby bezpieczeństwa
lð wÅ‚aÅ›ciwa pÅ‚aca i Å›rodowisko pracy
lð ciÄ…gÅ‚ość zatrudnienia
lð odpowiednie oÅ›wietlenie, temperatura,
lð program ubezpieczeÅ„ spoÅ‚ecznych i
lð potrzeby fizjologiczne
A. Maslow
wentylacja, wilgotność, sanitariaty
(1908-1970)
zdrowotnych, respektowanie praw
lð potrzeby
pracowniczych, odprawy
bezpieczeństwa
i systemy emerytalne
lð potrzeby spoÅ‚eczne
lð potrzeby uznania
lð potrzeby samorealizacji
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Teoria potrzeb A. Maslowa Teoria potrzeb A. Maslowa Teoria potrzeb A. Maslowa
potrzeby społeczne potrzeby uznania potrzeby samorealizacji
lð tytuÅ‚y sÅ‚użbowe
lð przyjaznie i relacje koleżeÅ„skie w
lð partycypacja i demokracja
pracy lð wygodne pomieszczenia biurowe
pracownicza
lð przynależność do zespołów i lð przyznawane nagrody
lð empowerment
integracja
lð charakter pracy realizacja
lð ksztaÅ‚cenie zawodowe
z grupÄ… pracowniczÄ…
ciekawych i ambitnych zadań
lð nagradzanie wyższych kwalifikacji
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
2
2011-05-04
Teoria potrzeb A. Maslowa Teoria potrzeb A. Maslowa
Teoria potrzeb A. Maslowa
zasada deficytu zasada rozwoju
lð jeÅ›li pracownik jest pewien, że lð zachowania pracowników sÄ… w
dana potrzeba może być przez zasadzie motywowane przez
lð piramida potrzeb: potrzeby niższego i
dłuższy czas zaspokojona, to najniższą w strukturze
wyższego rzędu
przestaje ona motywować do niezaspokojoną potrzebę
lð zasada deficytu
działania
lð zasada rozwoju
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Teoria potrzeb A. Maslowa Teoria potrzeb A. Maslowa Teoria ERG C. Alderfer
lð potrzeba niższa jest historycznie starszÄ… i lð brakuje peÅ‚nej empirycznej weryfikacji
silniejszÄ…
lð pojawiajÄ… siÄ™ różnice kulturowe w hierarchii
lð potrzeby wyższe pojawiajÄ… siÄ™ pózniej w
lð E = Existence = p. egzystencjalne
i strukturze potrzeb, co podważa jej
rozwoju człowieka
uniwersalizm
lð R = Relatedness = p. spoÅ‚eczne
lð potrzeby wyższe sÄ… mniej niezbÄ™dne do
utrzymania się przy życiu, mogą być dłużej
lð brak dowodów na to, że zaspokojenie
lð G = Growth = p. rozwojowe (rozwój
niezaspokojone i Å‚atwiej trwale znikajÄ…
potrzeb niższego rzędu prowadzi do
osobowości)
lð potrzeby wyższe sÄ… mniej natarczywe i gorzej
zachowań ukierunkowanych na PWRZ
uświadomione
lð zaspokojenie potrzeb wyższych poprawia lð pominiÄ™cie zjawiska frustracji i regresji
także biologiczną egzystencję człowieka
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Dwuczynnikowa teoria motywacji
Teoria ERG C. Alderfer Maslow - Alderfer
F.Herzberga
lð AM
lð nie wszyscy ludzie sÄ… wrażliwi na wszystkie
zaspokojenie poszczególnej potrzeby oznacza, że jej siła
rodzaje potrzeb FREDERICK
HERZBERG
motywacyjna zanika i słabnie
(1923-2000)
lð każdego czÅ‚owieka charakteryzuje inny
lð jeden kierunek procesów motywacyjnych
poziom aspiracji
lð CA lð czynniki motywacji:
lð czÅ‚owiek może być motywowany kilkoma
lð nadaje dużą rangÄ™ potrzebom rozwoju
kategoriami potrzeb równocześnie
dostarczajÄ… zadowolenia
lð wielokierunkowość procesów motywacyjnych
lð potrzeby wyższego rzÄ™du majÄ… specyficznÄ…
lð czynniki higieny:
siłę motywacyjną
lð trzeba umożliwić pracownikom rozwój osobisty
lð staÅ‚e niezaspokojenie potrzeb wyższego
powodujÄ… stan niezadowolenia
w ramach firmy
rzędu rodzi regres i frustrację (powrót do
potrzeb niższego rzÄ™du) lð szkolenia
lð programy angażowania pracowników
lð systemy wynagrodzeÅ„ oparte na ocenie kompetencji (skill-
2 grupy czynników pobudzających do pracy
based pay)
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
3
2011-05-04
Dwuczynnikowa teoria motywacji Dwuczynnikowa teoria motywacji Dwuczynnikowa teoria motywacji
F.Herzberga cz. higieny F.Herzberga - motywatory F.Herzberga wnioski (1)
lð powodujÄ… niezadowolenie
lð niezależność czynników higieny i
lð dostarczajÄ… zadowolenia
lð czynniki zewnÄ™trzne zwiÄ…zane z kontekstem
motywatorów
lð czynniki wewnÄ™trzne, tkwiÄ…ce w samej
pracy
lð przeciwieÅ„stwem zadowolenia jest brak
pracy
lð polityka personalna, administracyjne
zadowolenia
planowanie urlopów, rozpatrywanie skarg, lð osiÄ…gniÄ™cia w pracy, uznanie, praca
lð przeciwieÅ„stwem niezadowolenia jest brak
metody oceny wydajności sama w sobie, odpowiedzialność
niezadowolenia
lð kompetencje przeÅ‚ożonych, stosunki z
lð awans i kariera
lð powodowanie zadowolenia (np. powoÅ‚ywanie
przełożonymi, relacje ze współpracownikami
lð możliwość rozwoju osobowoÅ›ci do zespoÅ‚u projektowego) nie musi redukować
lð warunki pracy, bezpieczeÅ„stwo pracy
niezadowolenia
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Dwuczynnikowa teoria motywacji Dwuczynnikowa teoria motywacji
Proces motywacji wg Herzberga - 1
F.Herzberga wnioski (2) F.Herzberga wnioski (3)
lð najpierw trzeba zapewnić pracownikowi
lð wynagrodzenie : czynnik higieny
odpowiedni poziom czynników higieny
lð nawet caÅ‚kowite wyeliminowanie lð zbyt niskie oznacza brak satysfakcji z pracy
negatywnego wpÅ‚ywu wszystkich lð w krótkim czasie wzrost pÅ‚acy zwiÄ™ksza zadowolenie lð godziwa pÅ‚aca
lð w dÅ‚uższym okresie pÅ‚aca nie dziaÅ‚a samodzielnie (?)
czynników higieny nie zapewni lð dobre warunki pracy
lð nawet bardzo wysokie wynagrodzenie nie stanowi zródÅ‚a
motywacji pracowników lð wÅ‚aÅ›ciwe stosunki interpersonalne
satysfakcji z pracy i nie gwarantuje wzrostu jakości i
lð skutecznie można motywować wydajnoÅ›ci pracy lð wówczas pracownik nie jest
można jedynie wpÅ‚ywajÄ…c i lð wzbogacanie pracy, rotacja na stanowiskach, niezadowolony z pracy i wykonuje swoje
różnicowanie zadań, ich stopnia trudności,
kształtując motywatory zadania zawodowe na poziomie
zwiększanie samodzielności i autonomii decyzyjnej
niezbędnego minimum
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Dwuczynnikowa teoria motywacji Teoria X i Y
Proces motywacji wg Herzberga - 2
F.Herzberga D. McGregor
lð BezpoÅ›rednie i poÅ›rednie ksztaÅ‚towanie
lð nastÄ™pnie trzeba pracownikowi dostarczyć
wydajności:
FREDERICK
HERZBERG
motywatorów
(1923-2000)
lð analiza motywacyjnego wpÅ‚ywu
lð uznanie za wykonywanÄ… pracÄ™
przełożonego na podwładnych
D. McGregor
lð zaspokoić potrzebÄ™ osiÄ…gnięć w pracy
1906-1964
lð ustalenie relacji pomiÄ™dzy
zawodowej
pracownikami a ich przełożonymi
lð poÅ‚Ä…czenie H i M ma zapewnić:
Motywatory
Odczucie zadowolenia
Potrzeby
wydajności w warunkach bardzo
lð wÅ‚aÅ›ciwÄ… motywacjÄ™ wyższego rzÄ™du
intensywnego rozwoju
lð zadowolenie z pracy
Czynniki
Potrzeby
Odczucie niezadowolenia przemysłu (społeczeństwo wiedzy)
podtrzymania
niższego rzędu
lð realizacjÄ™ celów organizacji uczestnictwa
R. Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
4
2011-05-04
Teoria X Teoria X Teoria Y
D. McGregor D. McGregor D. McGregor
lð ludzie traktujÄ… pracÄ™ jak zabawÄ™, chÄ™tnie
biorą na siebie odpowiedzialność
lð pracownicy sÄ… z natury leniwi,
nienawidzÄ… pracy, unikajÄ… lð stawiajÄ… ambitne cele i chcÄ… by
kierownicy pomogli im te cele osiągnąć
odpowiedzialnoÅ›ci lð menedżerowie muszÄ… postÄ™pować
jak wÅ‚aÅ›ciciele fabryk z XIX wieku lð potrafiÄ… rozwiÄ…zywać problemy
lð pracownicy majÄ… niewielkie ambicje, nie
lð sÄ… samodzielni i nie wymagajÄ… kontroli
potrafiÄ… rozwiÄ…zywać problemów, chcÄ… lð powinni być skÄ…pymi tyranami
czy ścisłego nadzoru
aby nimi kierowano, muszą być eksploatującymi pracowników
lð lubiÄ… przewodzić innym
kontrolowani
lð powinni zmuszać ich do pracy,
lð sÄ… motywowani potrzebami wyższego
lð pracujÄ… bo muszÄ…, aby zaspokoić stosować kary i pÅ‚acić podstawowe
rzędu
swoje podstawowe potrzeby stawki
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Teoria osiągnięć
Teoria Y Teoria Z
D.O. McClelland (1917-1998)
D. McGregor
W. Ouchi
lð kierownicy powinni stworzyć pracownikom
warunki umożliwiające wykorzystanie ich
lð należy tworzyć poczucie zaangażowania,
potencjału
współpracy i współdziałania wielu ludzi
lð partycypacja w procesie zarzÄ…dzania lð do dziaÅ‚ania ludzi motywujÄ…:
(rodzinna atmosfera) w realizacji wspólnych
celów
lð zwiÄ™kszenie uprawnieÅ„ i samodzielnoÅ›ci lð potrzeba wÅ‚adzy
(empowerment) lð nacisk na zespoÅ‚owe podejmowanie decyzji lð potrzeba sukcesu
(w oparciu o wcześniej wypracowany konsensus i
lð tolerancja dla bÅ‚Ä™dów lð potrzeba uczestnictwa
prowadzone uzgodnienia z wszystkimi uczestnikami
lð wspieranie procesu uczenia siÄ™ procesu decyzyjnego)
pracowników
lð entuzjazm w pracy w wszystkich szczeblach
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Teoria osiągnięć Teoria osiągnięć Teoria osiągnięć
potrzeba władzy potrzeba osiągnięć potrzeba uczestnictwa
lð osoby gotowe do różnego rodzaju
lð pracownicy z takÄ… potrzebÄ… chcÄ…
konfrontacji
organizować zespoły ludzkie
lð broniÄ… energicznie swoich poglÄ…dów
lð osoby chcÄ…ce sprostać wyzwaniom
lð chcÄ… współpracować innymi grupami i
lð gotowi do Å›wiadczenia usÅ‚ug zarzÄ…dczych
lð majÄ… dużą potrzebÄ™ sukcesu
udzielać im pomocy
lð chcÄ… peÅ‚nić funkcje kierownicze i mieć
lð skÅ‚onni do podejmowania ryzyka
lð niechÄ™tnie peÅ‚niÄ… rolÄ™ lidera
możliwość wpływania na postępowanie
lð chÄ™tnie biorÄ… na siebie odpowiedzialność
innych lð od kierownictwa oczekujÄ… tworzenia klimatu
lð chcÄ… znać ocenÄ™ wyników swoich dziaÅ‚aÅ„
lð w każdej instytucji jest grupa ludzi o takich bezpieczeÅ„stwa i atmosfery wspierajÄ…cej
potrzebach
współpracę
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
5
2011-05-04
Teoria osiągnięć
Teorie procesu
Teoria oczekiwań
D.O. McClelland
Teoria oczekiwań
V. Vroom
E.E. Lawler
L.W. Porter
lð wyrazna orientacja na potrzeby wyższego
lð ocena dokonywana przez pracownika jest
rzędu
subiektywna i obejmuje 3 aspekty:
lð każdy odczuwa wszystkie trzy rodzaje
Teoria ścieżki do Teoria
1. Oczekiwanie (wysiłek efektywność)
celu sprawiedliwości
potrzeb
E. Locke teorie J.S. Adams
2. Instrumentalność (ocena
lð jednak we wszystkich organizacjach procesu
prawdopodobieństwa)
można znalezć osoby, u których
dominuje jedna z tych potrzeb
3. Walencja (ocena wartości nagrody)
R.Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Teoria oczekiwań
Teoria oczekiwań Teoria oczekiwań
1. oczekiwanie
2. instrumentalność 3. walencja
3. Ocena wartości potencjalnej nagrody za
1. Ocena prawdopodobieństwa, że wysiłek 2. Ocena prawdopodobieństwa, że osiągnięte
wykonane zadanie
włożony efekty przełożą się na pożądane nagrody
w pracę da pożądane efekty
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Teoria oczekiwań Teoria oczekiwań Teoria oczekiwań
lð Poziom motywacji pracownika wg wzoru
lð ocena wyników pracy, prawdopodobieÅ„stwa
lð Poziom motywacji pracownika
lð ilustrujÄ… tylko intencje pracownika
otrzymania nagrody, atrakcyjności nagrody
lð pracownik caÅ‚y czas dokonuje oceny wykonania
lð subiektywna
M= [EP] x " [(PO) x (V)]
zadania, wysiłku, nagród
lð uzależniona od postaw, osobowoÅ›ci, systemu wartoÅ›ci
lð M motywacja
lð ocenia przeszÅ‚e doÅ›wiadczenia, swojÄ… rolÄ™ i pozycjÄ™
pracownika, jego doświadczeń i obserwacji
lð E wysiÅ‚ek w organizacji, poziom satysfakcji z uzyskanych
lð subiektywna ocena b. ważna w kontekÅ›cie
nagród
lð P wykonanie
motywacji
lð subiektywne przekonanie pracownika o
lð O nagroda
lð może być nieadekwatna do sytuacji
możliwościach zaspokojenia różnych potrzeb przez
lð V walencja (atrakcyjność nagrody)
lð jest najważniejsza dla pracownika
różne nagrody
lð jeÅ›li wynik pracy (nagroda) ma wartość pozytywnÄ…, pracownik lð X : jeÅ›li przynajmniej 1 z czynników d" 0, to pracownik
lð rzutuje to na przyszÅ‚e zachowania pracownika
będzie o nią zabiegał
nie będzie odczuwał motywacji do danego zachowania
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
6
2011-05-04
Teoria oczekiwań Teoria oczekiwań
Teoria oczekiwań
lð nowoczesne systemy motywacyjne
1. Czy mogę to zrobić?
lð proces wyboru zachowania jest uwarunkowany
lð powinny mieć takÄ… konstrukcjÄ™, która mobilizuje
czy zachowanie doprowadzi do
czynnikiem : kompetencje pracowników do wzbogacania, rozwijania
pożądanego wyniku
i doskonalenia kompetencji
lð ich podstawowa rola ujawnia siÄ™ w poczÄ…tkowym
2. JeÅ›li o zrobiÄ™, to co mi to da? lð powinny pozwalać na aktywnÄ… modyfikacjÄ™
etapie oczekiwania , kiedy analizuje siÄ™ relacjÄ™
wyznaczanych zadań , tak by były zgodne z
ocena, czy osiągnięcie wyniku da
wysiłek wykonanie
subiektywnie ocenianymi i realnymi możliwościami
spodziewanÄ… nagrodÄ™
pracownika
lð jest to pierwszy i zasadniczy warunek decydujÄ…cy o
3. Czy to, co mi to da, jest warte mojego lð powinny zapewniać staÅ‚e monitorowanie
motywacji do pracy: czy mogę to zrobić?
kompetencji pracowników
wysiłku?
lð uzupeÅ‚niajÄ…ce warunki: same warunki pracy, dostÄ™p
ocena, czy nagroda jest warta lð powinny inicjować procesy dostosowawcze w
do informacji, swoboda w wyborze sposobu działania
podjęcia wysiłku systemach nagradzania
R. Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Teoria sprawiedliwości Teoria sprawiedliwości
Teoria sprawiedliwości
J. Adams J. Adams
J. Adams
lð punkty odniesienia dla dokonywanych
lð ludzie dążą do sprawiedliwoÅ›ci
porównań:
społecznej w postaci nagród
lð wynik porównania jest to dla pracownika
lð inni : osoby zatrudnione na podobnych
uzyskiwanych w zwiÄ…zku z ich
punktem odniesienia decydującym o podjęciu
stanowiskach w tej samej organizacji lub osoby
osiągnięciami w pracy
ewentualnych działań korygujących
znajome
lð ludzie postrzegajÄ… swoje
lð odchylenia powyżej i poniżej sprawiedliwej
lð system: system wynagradzania w caÅ‚ej
wyniki/nagrody/wynagrodzenia w
proporcji powodują powstawanie napięcia i w
organizacji, formalne regulacje i precedensy
powiązaniu z wnoszonym wkładem i
efekcie niezadowolenie jednostki
lð sam pracownik: nakÅ‚ady / otrzymane wyniki ;
porównują to z odpowiednią proporcją u
subiektywna ocena uwzględniająca doświadczenie
innych
zawodowe i zobowiÄ…zania rodzinne
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Teoria sprawiedliwości Teoria sprawiedliwości
Sprawiedliwość nagrody
J. Adams
J. Adams a motywacja wg J.Adamsa
lð napiÄ™cia w wyniku odczuwania
niesprawiedliwości mogą być korygowane
lð ludzie posÅ‚ugujÄ… siÄ™ rozmaitymi metodami
na dwa sposoby:
lð ludzie majÄ…cy poczucie
redukowania niesprawiedliwości
niesprawiedliwego wynagradzania lð modyfikacjÄ™ stosunku wynagrodzenia do wkÅ‚adu
lð niektórzy mogÄ… wyszukiwać pozornie
(pracownik uznał, że musi włożyć większy
zmniejszają swój wkład i racjonalizują racjonalne wyjaśnienia, że ich wysiłki były
w rzeczywistości mniejsze albo większe wysiłek, aby otrzymać wyższe wynagrodzenie)
postrzeganÄ… proporcjÄ™
niż pierwotnie sądzili, albo że nagrody są
lð zmianÄ™ percepcji stosunku wynagrodzenia do
więcej lub mniej warte
wkładu (zmiana punktu odniesienia)
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
7
2011-05-04
Teoria ustalania celów Teoria ustalania celów
Motywacja wg Adamsa
E.A. Lock E.A. Lock
lð istotny wpÅ‚yw wzglÄ™dnej i bezwzglÄ™dnej
lð główny czynnik motywujÄ…cy cel
wartości wynagrodzeń
lð warunki partycypacji:
lð trudny, konkretny cel motywuje do
lð jeÅ›li wynagrodzenie jest uznane za
wyższej wydajności
lð zaufanie
niesprawiedliwe, to pracownik działa aby
lð warunek: dobrowolne uznanie i przyjÄ™cie
tę sytuację poprawić
lð tolerancja
celu do realizacji przez pracownika
lð może:
lð współpraca
lð partycypacja!!!
lð zmniejszyć lub zwiÄ™kszyć wydajność pracy
lð forma upodmiotowienia pracownika
lð uczestnictwo w procesie formuÅ‚owania
lð polepszyć lub pogorszyć jakość pracy
celu mobilizuje pracowników do
lð zwiÄ™kszyć absencjÄ™ w pracy
lð aktywizowanie samorealizacji
przyjmowania i realizowania trudnych
lð zrezygnować z pracy (zwolnić siÄ™)
celów
lð wiÄ™ksza elastyczność samej organizacji
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Teoria ustalania celów
Teoria ustalania celów Teoria ustalania celów
E.A. Lock
model procesu motywowania E.A. Lock E.A. Lock
Określenie celów
współpraca
Rezygnacja
pracownika i lð nie można oczekiwać partycypacji od
z prób
przełożonego
pracownika, który nie ma zaufania do
wykonania
niska
zadania
Realizowanie własnych kompetencji
celów poziom
oczekiwany lð także przeÅ‚ożony nie zaprosi do
Negatywna
Subiektywna
przez organizacjÄ™
ocena
współdecydowania pracownika, którego
ocena
pracy
pracownika jego
kompetencje ocenia jako niewystarczajÄ…ce
kompetencji
nagroda
lub niskie
Wzmocnieni
wysoka e wysiłków
lð różne zachowania osób oceniajÄ…cych
zaspokojenie aby wykonać
wysoko/nisko swoje kompetencje zawodowe
potrzeby zadanie
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Teorie wzmocnienia Teoria wzmocnienia i modyfikacji
Teoria wzmocnienia i modyfikacji zachowań
zachowań (B. F. Skinner) B. F. Skinner
i modyfikacji zachowań
Teoria
wzmocnienia
lð ludzie postÄ™pujÄ… tak, jak postÄ™pujÄ…, ponieważ
B.F. Skinner
lð teoria uczenia siÄ™
nauczyli się w przeszłości, że pewne
zachowania wiążą się z przyjemnymi
lð indywidualne zachowania czÅ‚owieka sÄ…
efektami, a inne z nieprzyjemnymi
Poznawcza skutkiem jego poprzednich doświadczeń
Teoria uczenia
teoria oceny
się społecznego
lð prawo skutku
E.L. Deci i R.
A. Bandura teorie lð w jaki sposób skutki poprzedniego
Ryan lð zachowanie przynoszÄ…ce przyjemne konsekwencje
WiMZ
działania wpłyną na przyszłe
prawdopodobnie zostanie powtórzone, zaś
zachowania w cyklicznym procesie nieprzyjemne będzie zaniechane w przyszłości
uczenia siÄ™?
R. Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
8
2011-05-04
Teoria wzmocnienia
Teoria wzmocnienia i modyfikacji zachowań Teoria wzmocnienia i modyfikacji
i modyfikacji zachowań
B. F. Skinner
zachowań B. F. Skinnera
B. F. Skinner
lð ludzie postÄ™pujÄ… tak, jak postÄ™pujÄ…, ponieważ
nauczyli się w przeszłości, że pewne
lð zachowaniami ludzi steruje Å›rodowisko zachowania wiążą siÄ™ z przyjemnymi efektami,
lð schemat procesu modyfikacji zachowaÅ„:
społeczne a inne z nieprzyjemnymi.
lð prawo skutku
lð można wyjaÅ›nić i kierować zachowaniem
lð zachowanie przynoszÄ…ce przyjemne konsekwencje
jednostki (tzn. formować różne wzorce
Reakcje w
prawdopodobnie zostanie powtórzone, zaś
bodziec reakcja skutki
zachowania) przez manipulowanie
przyszłości
nieprzyjemne będzie zaniechane w przyszłości.
środowiskiem
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
Teoria wzmocnienia
Teoria wzmocnienia i modyfikacji
Teoria uczenia się społecznego
i modyfikacji zachowań
A. Bandura
zachowań B. F. Skinnera
B. F. Skinner
lð czÅ‚owiek jest jednostkÄ… modelowanÄ…
lð modyfikacja zachowaÅ„ koncentruje siÄ™ na przez swoje otoczenie (Å›rodowisko)
lð czÅ‚owiek jest istotÄ… reaktywnÄ… i jego zachowanie
zaprogramowane jest przez aktywne środowisko
ustanawianiu sytuacji roboczych - jak
lð czÅ‚owiek aktywnie modeluje
lð ludzie uczÄ… siÄ™ pracować dobrze albo zle,
polityka nagradzania i wyrażanie uznania
zachowania innych, jeśli stanie się dla
punktualności, przyjaznego stosunku do
- ułatwiających pracownikom nabycie
kogoś modelem zachowań
współpracowników
przyzwyczajeń w pracy przynoszących
lð nie wszystkie czynniki determinujÄ…ce zachowanie lð czÅ‚owiek jest zdolny do zachowaÅ„
zadowolenie
mają swoje podłoże w środowisku (część może mieć
zmiennych, dynamicznych, sam też
i pomagających w osiąganiu celów podłoże genetyczne - np. zachowania wrodzone)
siÄ™ zmienia
organizacji
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Teoria uczenia się społecznego
Poznawcza teoria oceny Poznawcza teoria oceny
A. Bandura
R. de Charms, E. L. Deci, R.M. Ryan R. de Charms, E. L. Deci, R.M. Ryan
proces uczenia siÄ™
lð jeÅ›li dostarczamy pracownikowi
Zapamiętywan Reakcja
Wybór
ie zachowań otoczenia na
modelu lð krytyka poglÄ…du o niezależnoÅ›ci motywatorów zewnÄ™trznych by
modelu i ich zachowanie
zachowań
konsekwencji jednostki (+/-/0)
motywatorów wewnętrznych wzmocnić działania podejmowane pod
(samorealizacja, autonomia) od motywatorów wpływem czynników wewnętrznych to
zewnętrznych (wynagrodzenie, awans) wypieramy lub osłabiamy motywację
wewnętrzną
lð stosowanie nagród zewnÄ™trznych wobec
Przetworzenie
Przyszłe
pracowników, którzy wykonywali zadanie dla
lð motywatorem jest :
Obserwacja
zachowań
zachowania
zachowań gratyfikacji wewnętrznych obniża ich poziom
modelu na
jednostki lð podmiotowość
modelu
własny sposób
(powtórzy lub
motywacji
lð niezależność
zachowania
zaniecha)
lð samodzielność
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
9
2011-05-04
Zintegrowany model motywowania
Zintegrowany model motywowania Zintegrowany model motywowania
System oceniania
lð budowanie systemów motywacyjnych i nagradzania
jedno z trudniejszych zadań menedżera
Doświadczenia
lð cele organizacji + potrzeby pracownika lð caÅ‚oÅ›ciowe postrzeganie czynników
własne i innych
Cele
lð kompleksowe dziaÅ‚ania: ludzi
motywacyjnych, bez ich hierarchizowania organizacji
lð do jakich zachowaÅ„ skÅ‚aniać pracowników? Motywacja
lð jednak motywowanie pracowników to
Kompetencje do pracy
lð jakie wykorzystać do tego metody?
postrzegane i
funkcja zarzÄ…dzania i zadanie organizacji Cele
lð zbiór czynników ksztaÅ‚tujÄ…cy motywacjÄ™: posiadane
pracownika
(menedżerów)
lð psychologiczne (pracownik)
Czynniki
lð ekonomiczno-kulturowe (organizacja i jej otoczenie)
środowiska pracy
lð wewnÄ…trz organizacyjne (sama organizacja)
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Zintegrowany model motywowania Zintegrowany model motywowania Zintegrowany model motywowania
lð o skutecznoÅ›ci procesu motywacji i
lð system ocen i system przyznawania
systemów motywacyjnych decydują
nagród: obiektywna i subiektywna ocena,
lð uwarunkowania skutecznoÅ›ci systemów
sprzężone wzajemnie:
analiza i pomiar wyników pracy, obiektywne,
motywacyjnych
lð cechy pracownika
jasne, zrozumiałe i sprawiedliwe korzyści
lð jakość i ilość nagród
lð cechy organizacji
(wszystkie teorie)
lð nagrody powinny umożliwiać zaspokojenie
lð miernikiem jakoÅ›ci systemów motywowania
lð doÅ›wiadczenia wÅ‚asne i innych ludzi:
indywidualnych potrzeb
jest możliwość realizacji zmieniających się
teoria sprawiedliwości, teoria wzmocnienia, teoria
lð nagrody powinny umożliwiać realizacjÄ™
celów organizacji oraz indywidualnych,
uczenia się społecznego; obserwacja i analiza
indywidualnych celów
zmieniających się celów pracowników
doświadczeń własnych i cudzych
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Wytyczne skutecznej motywacji
Wnioski dla zarzÄ…dzania
(R. Steers, L. Porter)
lð zadania winny być możliwe do
1. Kierownicy powinni czynnie i świadomie motywować
zaakceptowania i niezbyt trudne, podwładnych.
2. Kierownicy powinni znać własne silne i słabe strony, zanim
lð nagrody powinny w miarÄ™ możliwoÅ›ci
podejmą próby ich modyfikowania u innych.
3. Kierownicy muszą dostrzegać, że pracownicy mają różne
zaspokajać potrzeby wyższe,
motywacje i uzdolnienia.
lð w Å›lad za realizacjÄ… zadaÅ„ winna 4. Nagrody powinny wiÄ…zać siÄ™ z efektywnoÅ›ciÄ… a nie ze stażem.
5. Zadania należy projektować tak, aby stawiały wyzwania i
bezpośrednio iść nagroda,
umożliwiły różnorodność.
6. Podwładni muszą jasno rozumieć, czego się od nich oczekuje.
lð nagrody w relacji do nakÅ‚adu pracy winny
7. Kierownicy powinni pielęgnować kulturę organizacji,
być co najmniej podobne jak u innych, zorientowaną na efektywność.
8. Należy dążyć do czynnego współudziału pracowników w
lð nagrody winny być czÄ™stsze niż kary.
zwiększaniu wydajności organizacji.
R.Fimińska-Banaszyk R.Fimińska-Banaszyk
10
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
6 Organizowanie jako funkcja zarzdzania [tryb zgodnoci]2 Kulturowy kontekst zarzdzania [tryb zgodnoci]5 Planowanie w procesie zarzdzania [tryb zgodnoci]6a Planowanie w procesie zarzdzania [tryb zgodnoci]3 Etyczny kontekst zarzdzania [tryb zgodnoci]10 Kontrola w procesie zarzdzania [tryb zgodnoci]10a Kontrola w procesie zarzdzania [tryb zgodnoci]00 Podstawy zarzdzania SS i SN Konin [tryb zgodnoci]1 Istota zarzdzania i rola kierownictwa [tryb zgodnoci]Ster Proc Dyskret 6 [tryb zgodności]PA3 podstawowe elementy liniowe [tryb zgodności]Wycena spolki przez fundusze PE [tryb zgodnosci]4 Sieci komputerowe 04 11 05 2013 [tryb zgodności]I Wybrane zagadnienia Internetu SLAJDY [tryb zgodności]dyrektorzy mod 1 [tryb zgodności]Neurotraumatologia wyk??mian1 [tryb zgodności]Psychologia osobowosci 3 12 tryb zgodnosciChemia Jadrowa [tryb zgodnosci]Wykład 6 [tryb zgodności]więcej podobnych podstron