2011-05-04
Etyka Etyka
nauka o tym, jak nasze decyzje wpływają
Etyczny kontekst osobiste przekonanie jednostki o tym:
na innych ludzi
¨ðco jest sÅ‚uszne i niesÅ‚uszne
zarzÄ…dzania
nauka o prawach i obowiÄ…zkach ludzi,
¨ðco jest dobre i zÅ‚e
o moralnych regułach, którymi kierują się
etykÄ™ definiujemy w zwiÄ…zku z jednostkÄ…
1. Pojęcie etyki
ludzie przy podejmowaniu decyzji
2. Kluczowe pojęcia z dziedziny etyki
ludzkÄ…
3. 4 poziomy/obszary analizy etyki w działalności gospodarczej
nauka o istocie wzajemnych stosunków
4. Relatywizm etyczny organizacje nie majÄ… etyki
5. Pojęcie odpowiedzialności społecznej (CRS)
między ludz
mi
6. Tradycyjne i współczesne zasady odpowiedzialności
społecznej
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
7. Za i przeciw społecznej odpowiedzialności
4 poglÄ…dy na zachowania
Powszechne normy moralne
Etyka indywidualna
etyczne
na EI wpływa wiele czynników:
poglÄ…d utylitarny
dotrzymywanie obietnic
¨ðrodzina
poglÄ…d indywidualistyczny
unikanie przemocy fizycznej
¨ðszkoÅ‚a
poglÄ…d oparty na prawach moralnych
wzajemna pomoc ¨ðÅ›rodowisko
pogląd oparty na sprawiedliwości
¨ðindywidualne wartoÅ›ci i normy moralne
szacunek dla człowieka
(np. korzyści finansowe i osobisty awans; rodzina;
szacunek dla własności
wolność i niezależność; równouprawnienie)
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
4 poglÄ…dy na zachowania 4 poglÄ…dy na zachowania
4 poglÄ…dy na zachowania
etyczne etyczne
etyczne
poglÄ…d indywidualistyczny
poglÄ…d utylitarny poglÄ…d oparty na prawach moralnych
etyczne jest takie zachowanie, w którym widać
zachowanie etyczne to takie, które szanuje i
dbałość o interes własny człowieka w długim
etyczne jest takie zachowanie, które zapewnia chroni podstawowe prawa człowieka
okresie
największe dobro największej liczbie ludzi
nienaruszalne prawa człowieka do
nie można zatem tolerować takich zachowań jak
poglÄ…d filozofa Stuarta Milla
kÅ‚amstwo i oszustwo, ze wzglÄ™du na interes ¨ðżycia, wolnoÅ›ci i sprawiedliwego traktowania
ocena moralności w kategoriach skutków,
własny w krótkim okresie
prawo do:
konsekwencji decyzji
promowanie uczciwości i rzetelności
¨ðprywatnoÅ›ci, należytej procedury prawnej,
np. decyzja o zwolnieniu 30% załogi w obliczu kryzysu, by
etyka pekuniarna (naciąganie prawa, by osiągać
wolności słowa, swobody wyboru, zdrowia
uchronić 70% przed utratą pracy
własne cele,  falandyzacja prawa )
i bezpieczeństwa, wolności sumienia
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
1
2011-05-04
4 poglÄ…dy na zachowania
Etyka w biznesie
etyczne Etyka w biznesie
" konflikty interesów
" dyskrecja i poufność
pogląd oparty na sprawiedliwości
(tajemnice firmy)
" uczciwość
normy zachowania, którymi kierują się
Pracownicy Organizacja
" zatrudnianie i zwalnianie
etyczne jest takie zachowanie, które zapewnia
" warunki płacy i pracy
menedżerowie i pracownicy w organizacji
" prywatność i szacunek
bezstronne i sprawiedliwe traktowanie ludzi,
4 obszary :
zgodnie z obowiązującymi regułami i
Dziedziny niejednoznaczności
1. Jak organizacja traktuje swoich pracowników?
etycznej
standardami
" reklama i promocja
2. Jak pracownicy traktują organizację? " zamówienia i zakupy
sprawiedliwość proceduralna (te same zasady i " przetargi i negocjacje
" ujawnianie informacji finansowych
3. Jak pracownicy i organizacja traktujÄ… inne
reguły)
podmioty gospodarcze?
Czynniki ekonomiczne
sprawiedliwość rozdzielcza (takie samo traktowanie)
" klienci
4. Jak funkcjonujÄ… podstawowe instytucje " konkurenci
sprawiedliwość interakcyjna (godność i szacunek " akcjonariusze
społeczeństwa? " dostawcy
wszystkim) " handlowcy/pośrednicy
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
" zwiÄ…zki zawodowe
Etyka w biznesie Etyka w biznesie
Etyczny kontekst organizacji
pracownik pracownik
10 głównych czynników, które mogą skłonić
pracowników do działań nieetycznych lub normy etyczne jednostki
5 głównych typów zachowania nieetycznego
niezgodnych z prawem
lub niezgodnego z prawem, do których działania menedżerów
1. Próby połączenia pracy z potrzebami zajmowania się rodziną
przyznają się ankietowani pracownicy (ostatnie równorzędnych szczebli
2. Kiepska łączność wewnątrz organizacji
3. Kiepskie przywództwo
12 miesięcy)
działania menedżerów wyższych
4. Godziny pracy i/lub przeciążenie pracą
1. Niedbałe przeprowadzanie kontroli jakości
szczebli
5. Brak wsparcia ze strony kierownictwa
6. Potrzeba osiągania celów w dziedzinie sprzedaży, kosztów lub
2. Tuszowanie wypadków
kultura organizacyjna
zysku
3. Nadużywanie zwolnień lekarskich lub kłamstwa o
7. Niewielkie uznanie dla osiągnięć lub jego zupełny brak
otoczenie organizacji
8. Polityka firmy stanie zdrowia
9. KÅ‚opoty finansowe danej osoby
4. Okłamywanie lub zwodzenie klientów
10. Niedostateczne zasoby
5. Wywieranie niewłaściwego nacisku na innych
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Kształtowanie pożądanych
Kształtowanie pożądanych Kształtowanie pożądanych
zachowań etycznych
zachowań etycznych zachowań etycznych
Kodeks postępowania w biznesie pozytywne skutki dokonywania wyborów
etycznych
http://www.unilever.pl/o-nas/nasze-zasady/
wzorce i przykłady ze strony naczelnego
negatywne skutki dokonywania wyborów
kierownictwa
etycznych
ta grupa buduje kulturę organizacji i określa,
które zachowania bÄ™dÄ… akceptowane a które nie ¨ðzwolnienie z pracy
Instytucjonalizacja zagadnieÅ„ etycznych ¨ðodrzucenie przez kolegów
¨ðutrata korzyÅ›ci materialnych
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
2
2011-05-04
Klasyczne zasady
Relatywizm etyczny Odpowiedzialność społeczna
odpowiedzialności społecznej
wg Andrew a Carnegie
 nie ma żadnego racjonalnego sposobu
rozstrzygania problemów dobra i zła, sprawiedliwości
zestaw zobowiązań organizacji do ochrony
i niesprawiedliwości zasada miłosierdzia
i umacniania społecznego kontekstu,
relatywizm naiwny ¨ð szczęśliwi czÅ‚onkowie spoÅ‚eczeÅ„stwa wspierajÄ… tych
w którym funkcjonuje
¨ð ludzie sami dla siebie ustanawiajÄ… normy, wg których należy oceniać mniej szczęśliwych
ich postępowanie
¨ð pomoc bezpoÅ›rednia i poÅ›rednia
¨ð tolerancja (?) dziaÅ‚ania podejmowane przez organizacjÄ™
zasada włodarstwa
relatywizm kulturowy
w celu wywarcia wpływu na
¨ð moralność jest wzglÄ™dna w zależnoÅ›ci od okreÅ›lonych kultur, ¨ð przedsiÄ™biorcy i zamożni ludzie sÄ… wyÅ‚Ä…cznie
społeczeństw i społeczności społeczeństwo, w którym funkcjonuje
włodarzami, opiekunami swego majątku
¨ð nie można osÄ…dzać moralnoÅ›ci okreÅ›lonej kultury, należy starać siÄ™
¨ð spoÅ‚eczeÅ„stwo powierzyÅ‚o bogatym ich majÄ…tek;
zrozumieć kodeksy moralne
mogą go używać by realizować cele akceptowane
globalizacja
społecznie
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
Odpowiedzialność społeczna Odpowiedzialność społeczna Odpowiedzialność społeczna
wg Miltona Friedmana dziedziny dziedziny
interesariusze organizacji
¨ð osoby i organizacje, których bezpoÅ›rednio dotyczÄ…
przedsiębiorstwa powinny sprawnie
działania danej organizacji i które są materialnie
wytwarzać towary i usługi, a zainteresowane jej wynikami
środowisko naturalne
rozwiÄ…zywanie problemów spoÅ‚ecznych ¨ð klienci, wierzyciele, dostawcy,
¨ðodpady
właściciele/inwestorzy, grupy interesu, społeczność
należy pozostawić zaangażowanym w to
¨ðusuwanie zanieczyszczeÅ„
lokalna, władze lokalne, rząd, rządy innych państw,
osobom i instytucjom rzÄ…dowym
stowarzyszenia handlowe, sądy, szkoły i
¨ðodnawialne z
ródła energii
uniwersytety, pracownicy
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
4 typy postaw organizacji wobec
Odpowiedzialność społeczna Odpowiedzialność społeczna
społecznych zobowiązań
dziedziny
obstrukcjonizm/postawa obronna/
za przeciw
postawa dostosowawcza/postawa aktywna
1. Przedsiębiorstwa 1. Przedsiębiorstwa nie
stwarzają problemy więc mają doświadczenia
muszą pomagać je i umiejętności do
1. Obstrukcjonizm
ogólny dobrobyt społeczny
rozwiązywać zarządzania projektami
2. Przedsiębiorstwa są społecznymi
robić jak najmniej dla problemów
¨ðcele dobroczynne Odpowiedzialność
obywatelami 2. Zaangażowanie
społeczna
społecznych i ekologicznych
3. Przedsiębiorstwa są w projekty społeczne
¨ðwspieranie organizacji charytatywnych
bogate i dysponują daje przedsiębiorstwom
w trudnych sytuacjach wypierajÄ… siÄ™
zasobami by rozwiązywać zbyt dużą władzę
¨ðudziaÅ‚ w fundacjach
problemy 3. Występuje duże
odpowiedzialności lub ukrywają prawdę
¨ðwspieranie imprez kulturalnych i sportowych 4. W naszym spoÅ‚eczeÅ„stwie prawdopodobieÅ„stwo
przedsiębiorstwo jest konfliktu interesów przywiązują niewielkie znaczenie do kwestii
¨ðpropagowanie zdrowego stylu życia partnerem, tak jak rzÄ…d 4. Celem przedsiÄ™biorstw
etycznych
i ogół społeczeństwa jest generowanie zysku
¨ðwspieranie publicznej oÅ›wiaty (stypendia)
i bogacenie właścicieli
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
3
2011-05-04
4 typy postaw organizacji wobec
4 typy postaw organizacji wobec
4 typy postaw organizacji wobec
społecznych zobowiązań
społecznych zobowiązań
społecznych zobowiązań
obstrukcjonizm/postawa obronna/
obstrukcjonizm/postawa obronna/
obstrukcjonizm/postawa obronna/
postawa dostosowawcza/postawa aktywna
postawa dostosowawcza/postawa aktywna
postawa dostosowawcza/postawa aktywna
2. Postawa obronna 3. Postawa dostosowawcza 4. Postawa aktywna
¨ðrobić wszystko, co wymaga prawo, ale nic ¨ð firma wypeÅ‚nia swoje obowiÄ…zki prawne i etyczne ¨ð firma uznaje siÄ™ za odpowiedzialnego
ponadto
członka społeczeństwa
¨ðw wybranych przypadkach gotowa jest robić
¨ðzbieżna z argumentami przeciwko OS
wiÄ™cej ¨ð aktywnie poszukuje możliwoÅ›ci wniesienia
¨ðpraca menedżerów polega na generowaniu
swojego wkładu
¨ðdobrowolnie uczestniczÄ… w programach
zysków
spoÅ‚ecznych, ale przy aktywnym przekonywaniu ¨ðstypendia dla uzdolnionej mÅ‚odzieży
¨ðnie tuszujÄ… faÅ‚szywych kroków i podejmujÄ…
organizacji przez ich radców prawnych
¨ðdomy Ronalda McDonalda
działania naprawcze
¨ðIBM, Exxon
R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk R. Fimińska-Banaszyk
¨ðnp. Philip Morris
4