nr 250 (2372) WTOREK, 23 grudnia 2008
Tygodnik Prawa
Gospodarczego
C
P R O C E D U R Y K O N T R A K T Y O R Z E C Z N I C T W O
SPIS TREŚCI
Prawo handlowe
OPINIA
Liberalizacja prawa handlowego strona C2
Kiedy i w jaki sposób należy
EKSPERT WYJAŚNIA
zlikwidować spółkę jawną
Skutki nienależytej reprezentacji przy podpisaniu
umowy najmu strona C2
Podstawowym zadaniem likwidatorów jest zakończenie bieżących interesów
ORZECZNICTWO S
DU NAJWYŻSZEGO spółki, ściągnięcie wierzytelności, wypełnienie zobowiązań i upłynnienie majątku
spółki. Nowe interesy mogą być podejmowane tylko w przypadku, gdy jest to
Wierzyciel mógł się zaspokoić ze wspólnego majątku
niezbędne do ukończenia spraw w toku. Likwidatorzy powinni także zabezpieczyć
środki na pokrycie zobowiązań spornych lub jeszcze niewymagalnych. strona C3
O zbyciu decyduje organ założycielski strona C4
ORZECZNICTWO S
DU APELACYJNEGO
Właściciel baru musi uzyskiwać korzyść majątkową
Nowe prawo
Istotne jest, jak kontrahenci zapis rozumieli strona C5
WIERZYTELNOŚCI
500 tys. zł kary za brak rejestracji w GIOŚ
Jak odzyskać dług od kontrahenta z Niemiec
stotliwość składania sprawozdań niż to ma miejsce w tej
Co robić, by powstrzymać wykonanie egzekucji strona C6 A
UKASZ KULIGOWSKI
chwili. Obecnie sprawozdania te są składane do GIOŚ
[e-mail]
co kwartał, a od nowego roku obowiązek taki będzie co
kupy złomu i firmy zajmujące się naprawą urzą- pół roku. W takim raporcie skupy złomu i serwisy urzą-
PRAWO BUDOWLANE
dzeń RTV i AGD będą musiały wpisać się do reje- dzeń RTV i AGD muszą podać, ile zebrały sprzętu i ja-
Sstru Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. kiego rodzaju. Ponadto w sprawozdaniu musi być in-
Kto musi posiadać świadectwo energetyczne strona C7
Tym samym zwiększy się grono podmiotów zbierają- formacja o liczbie elektroodpadów przekazanych do za-
cych odpady powstałe z urządzeń elektrycznych i elek- kładów przetwarzania. Nowelizacja dokładnie określa
tronicznych. Takie zmiany wprowadza ustawa z 21 li- półroczne terminy przedstawiania sprawozdań.
ORZECZNICTWO
stopada 2008 r. o zmianie ustawy o zużytym sprzęcie Wszystkie podmioty uznane za zbierające zużyty sprzęt
elektrycznym i elektronicznym oraz o zmianie niektó- elektryczny i elektroniczny (skupy złomu, serwisy, skle-
NACZELNEGO S
DU ADMINISTRACYJNEGO
rych innych ustaw, która zacznie obowiązywać od py, firmy zajmujące się odbieraniem odpadów komu-
1 stycznia 2009 r. nalnych) muszą podać do 31 lipca dane o liczbie zebra-
Trzeba wskazać, jakie warunki zostały naruszone
Skupy złomu i przedsiębiorcy naprawiający telewi- nych starych urządzeń, które zostały następnie przeka-
zory, pralki i inne tego rodzaju urządzenia będą mia- zane odpowiedniemu zakładowi przetwarzania w okre-
Działalność musi być zgodna z programem praktyk
ły nowe obowiązki. Muszą zbierać zużyty sprzęt RTV sie od 1 stycznia do 30 czerwca. Natomiast do 15 marca
i AGD i przekazywać go do odpowiednich zakładów muszą złożyć takie samo sprawozdanie, które zawiera
Płatność tylko do zadeklarowanej ilości buraków strona C8
zajmujących się odzyskiem i ich przetwarzaniem. Re- dane o liczbie zebranego zużytego sprzętu w okresie od
alizacja ustawowych obowiązków będzie musiała być 1 lipca do 31 grudnia.
poprzedzona rejestracją w Głównym Inspektoracie Zobowiązanie firm naprawiających urządzenia elek-
Ochrony Środowiska. GIOŚ prowadzi bowiem specjal- tryczne i elektroniczne do przyjmowania zużytych
ny rejestr przedsiębiorców wprowadzających na rynek urządzeń nie oznacza, że w każdym przypadku muszą
nowe urządzenia oraz tych, którzy je zbierają. Tym, wziąć takie urządzenie, gdy klient chce się go pozbyć.
DYŻUR EKSPERTA
którzy zostaną wpisani do tego rejestru, zostanie przy- Zgodnie z nowelizacją klient będzie mógł zostawić sta-
dzielony specjalny numer, którym trzeba posługiwać re urządzenie tylko wtedy, gdy przyniesie je do napra-
Wtorek, 23 grudnia
się na dokumentach związanych z obrotem elektro- wy i okaże się, że koszt serwisu jest wyższy niż cena za-
odpadów. kupu nowego urządzenia. Tak samo będzie wtedy, gdy
Zasady zakładania i prowadzenie spółek z o.o.
Skupy złomu i serwisy sprzętu elektronicznego w ce- okaże się, że nie da się już naprawić starego urządze-
Na pytania czytelników będzie odpowiadał
lu zarejestrowania się w GIOŚ będą musiały złożyć od- nia. Jednak serwis nie będzie musiał przyjąć urządze-
Arkadiusz Siewierski, ekspert ds. prawa
powiedni wniosek. Muszą w nim podać nazwę firmy, nia w sytuacji, w której klient przyniesie sprzęt z zamia-
spółek handlowych.
adres siedziby, NIP i jeżeli posiadają to także REGON. rem pozbycia się go, a nie naprawy. Ponadto przedsię-
Muszą także wskazać grupę i rodzaj sprzętu, który zbie- biorca prowadzący zakład zajmujący się serwisem od-
DZWOC
w godz. 14.30 16.00
rają. Poprawnie wypełniony wniosek można przesłać mówi pozostawienia u siebie starego sprzętu, jeżeli
na adres Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska urządzenie będzie stwarzało zagrożenie dla zdrowia
pod nr tel. [phone]
lub w postaci dokumentu elektronicznego, opatrzone- lub życia jego pracowników.
go bezpiecznym podpisem elektronicznym, który jest Nowe przepisy przewidują także kary (dla firm i osób
weryfikowany za pomocą ważnego kwalifikowanego fizycznych) za demontowanie urządzeń elektrycznych
certyfikatu. poza wyspecjalizowanymi zakładami przetwarzania. Za
Za tydzień
Nowelizacja wprowadza surowe kary dla tych firm, rozebranie na części pierwsze lodówki czy nawet pralki
które nie wypełnią obowiązku rejestracji w GIOŚ. Za ta- będzie groziło od 2 tys. do 100 tys. zł. Ma to zagwaran-
kie niedopatrzenie skupy złomu i serwisy urządzeń tować, że skupy złomu nie będą, jak do tej pory, trakto-
RTV i AGD zapłacą od 5 tys. do 500 tys. zł. wać starych lodówek czy pralek jako złomu. Nie będzie
Firmy, które zbierają złom, i punkty napraw sprzętu można rozkładać na części takich urządzeń. Skupy zło-
Co zmienia się w zastawie
RTV i AGD będą musiały ewidencjonować masę zebra- mu będą miały obowiązek przyjąć taki sprzęt tylko, gdy
rejestrowym od 11 stycznia 2009 r. nych urządzeń. Obecnie taki obowiązek mają m.in. jest on cały.
sprzedawcy urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Nowelizacja ustawy została podpisana przez prezy-
Nowelizacja ustawy wprowadza jednak mniejszą czę- denta, czeka na opublikowanie w Dzienniku Ustaw. %
T Y G O D N I K P R A W A G D S I N DSATRRCAZCEYGJ O E G O nr 163
T Y G O D N I K P R A W A A O M P O I N nr 250
komentarze  opinie
komentarze  opinie
C2
WAŻNE ZMIANY, WAŻNE TERMINY OPINIA
Walka o dotacje w sądzie Liberalizacja prawa handlowego
Odmowę przyznania unijnej dotacji można zaskar-
Zmniejszy się minimalna wysokość kapitału zakładowego
W związku z pojawiającymi się wątpli-
żyć do sądu. Skarga musi jednak dotyczyć kwestii
w spółkach z.o.o. i akcyjnej. Nie będzie obowiązku
wościami w zakresie prawa podatkowego
związanych z naruszeniem procedury przyznawa-
przekształcania spółki cywilnej w spółkę jawną.
z tytułu określenia przychodu z nieodpłat-
nia środków.
nych świadczeń w przypadku braku wypła-
20 grudnia weszła w życie ustawa z 7 listopada 2008 r. Od 8 stycznia 2009 r. zacznie obowiązywać uchwalona 23 ty dywidendy przez pewien okres po podję-
o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem fun- paz
dziernika 2008 r. nowelizacja kodeksu spółek handlowych. ciu przez zgromadzenie wspólników
duszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz.U. nr 216, Jedna z najistotniejszych zmian dotyczy znacznego obniżenia uchwały w przedmiocie przeznaczenia zy-
poz. 1370). Zmianie uległa procedura kontroli decyzji od- wysokości kapitału zakładowego spółek kapitałowych. I tak dla sku lub jego części do podziału ustawodaw-
mownych w sprawie przyznawania wsparcia finansowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kapitał zakładowy po- ca zadecydował, iż dywidenda będzie wy-
ze środków Unii Europejskiej. Instytucja zarządzająca, po- winien wynosić co najmniej 5 tys. zł (obecnie co najmniej 50 tys. płacana w dniu określonym w uchwale
średnicząca lub wdrażająca programy związane z dofinan- zł). Natomiast dla spółki akcyjnej przewidziano obniżkę mini- wspólników, a jeżeli uchwała wspólników
sowaniem unijnym, będzie musiała pisemnie poinformo- malnego kapitału zakładowego z 500 tys. zł na 100 tys. zł. takiego dnia nie określa, dywidenda jest wy-
wać wnioskodawcę (przedsiębiorcę, gminę) o wynikach Przepisy prawa unijnego wymagają, aby w celu zarejestrowa- płacana w dniu określonym przez zarząd.
oceny jego projektu. W przypadku negatywnej oceny nia spółki akcyjnej lub uzyskania przez nią zezwolenia na rozpoczę- Należy zatem mieć nadzieję, że zmianie ule-
wnioskodawca będzie mógł wnieść środki odwoławcze cie działalności prawo państw członkowskich przewidywało, że gnie dominujące obecnie niekorzystne sta-
przewidziane w systemie realizacji programu operacyjne- subskrybowany kapitał minimalny nie może być ustalony w wyso- nowisko sądów administracyjnych (np.
go, w terminie, trybie i na warunkach tam określonych. kości mniejszej niż 25 tys. euro, tj. według obecnego kursu NBP uchwała NSA z 16 paz
dziernika 2006 r.
KATARZYNA RYSZARD
W takim przypadku właściwa instytucja wdrażająca pro- około 98 tys. zł. Jeżeli chodzi o minimalną wysokość kapitału za- (sygn. II FPS 1/2006), w której sąd uznał za doradca podatkowy
Miller, Canfield,
gramy unijne będzie zobowiązana do zamieszczenia uza- kładowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, to przepi- przychód zwłokę w wypłacie dywidendy,
W. Babicki,
sadnienia wyników oceny projektu oraz pouczenia o moż- sy wspólnotowe nie regulują tego zagadnienia. Dla porównania w przypadku gdy możliwość dysponowania
A. Chełchowski
liwości wniesienia środka odwoławczego. Po wyczerpaniu w niektórych państwach UE (np. w Irlandii, Holandii i Francji) cał- środkami finansowymi przez spółkę była
i Wspólnicy
środków odwoławczych przewidzianych w systemie reali- kowicie odstąpiono od wymogów dotyczących ustalenia minimal- następstwem uchwały zgromadzenia
zacji danego programu operacyjnego i po otrzymaniu in- nej wielkości kapitału zakładowego w spółce z o.o., a w innych kra- wspólników o odroczeniu wypłaty dywi-
formacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej jach (Estonii i Finlandii) minimalna wysokość kapitału zakłado- dendy. Zdaniem sądów w przypadku uchwały odraczającej ter-
wnioskodawca będzie mógł w tym zakresie wnieść skargę wego jest niższa niż równowartość 10 tys. zł. min wypłaty dywidendy korzyść ekonomiczna spółki jest ewi-
do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Zmianie ulegnie także sposób określenia stosunku dominacji. dentna, ponieważ odroczenie terminu wypłaty dywidendy daje
Za spółkę dominującą będzie uważana m.in. spółka handlowa, któ- spółce możliwość dysponowania określoną kwotą pieniężną,
rej członkowie zarządu stanowią więcej niż połowę członków zarzą- a w razie jej braku  majątkiem stanowiącym równowartość dy-
Ułatwienia dla firm
du innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spół- widendy. Odpada wówczas potrzeba zaciągnięcia oprocentowa-
dzielni zależnej). Jest to powrót do stanu sprzed 1 stycznia 2004 r. nego kredytu.
Już od kwietnia 2009 r. będzie można założyć fir-
Obecnie za spółkę dominującą uważa się także spółkę, w której Od 8 stycznia 2009 r. nie będzie obowiązku ogłaszania
mę w jednym okienku.
oprócz członków zarządu także członkowie jej rady nadzorczej sta- uchwał spółek akcyjnych powziętych na posiedzeniu zwołanym
19 grudnia 2008 r. Sejm przyjął część senackich popra- nowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej nieformalnie. Jest to znaczne ułatwienie dla przedsiębiorców,
wek do nowelizacji ustawy o swobodzie działalności go- (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej). bowiem sam fakt, że na walnym zgromadzeniu jest reprezento-
spodarczej uchwalonej przez posłów 21 listopada 2008 r. Odstąpiono także od obligatoryjnego przekształcenia spółki wany cały kapitał akcyjny, dowodzi, że wszyscy akcjonariusze są
Nowela przewiduje wprowadzenie licznych ułatwień cywilnej w spółkę jawną, takie przekształcenie będzie fakultatyw- obecni na zgromadzeniu, mają świadomość podjętych uchwał
w prowadzeniu działalności gospodarczej i jej rejestrowa- ne dla przedsiębiorców. Ponadto doprecyzowano zasady odpo- i zapoznali się z ich treścią. Nie ma więc potrzeby podawania
niu (m.in. tzw. jedne okienko przy zakładaniu firmy) oraz wiedzialności dla wspólników spółki jawnej zawierających umo- wszystkich uchwał do publicznej wiadomości i obciążania
zmniejsza uciążliwości przeprowadzanych kontroli firm wę spółki jawnej z przedsiębiorcą jednoosobowym. Po zmianach spółek kosztami publikacji często bardzo obszernych protokołów.
(np. zdobyte w wyniku kontroli przeprowadzonej z naru- wspólnicy spółki jawnej będą odpowiadać za zobowiązania po- Aktualny pozostanie obowiązek ogłaszania uchwał, które wpisy-
szeniem prawa dowody nie będą mogły być wykorzysta- wstałe przy prowadzeniu tego jednoosobowego przedsiębiorstwa wane są do rejestru, gdyż uchwały takie podlegają ogłoszeniu,
ne przeciwko przedsiębiorcy). % AM przed dniem utworzenia spółki do wartości wniesionego przed- tyle że na podstawie innego przepisu (art. 13 ustawy o Krajowym
siębiorstwa według stanu w chwili wniesienia, a według cen Rejestrze Sądowym). Zmniejszono też karę grzywny za brak ob-
w chwili zaspokojenia wierzyciela. Celem zmiany jest ogranicze- ligatoryjnej treści pism i zamówień handlowych nakładanej m.in.
nie odpowiedzialności wspólników spółki jawnej do wartości na- na członków zarządu i likwidatorów z 10 tys. zł na 5 tys. zł.
Tygodnik Prawa bytego przedsiębiorstwa według stanu w chwili wniesienia, a we- Wprowadzane zmiany stanowią istotną liberalizację przepisów
Gospodarczego
dług cen w chwili zaspokojenia wierzyciela, analogicznie zatem prawa handlowego. Bez wątpienia mogą one przyczynić się do
do art. 554 kodeksu cywilnego. Liberalizacja dotyczy także spół- znacznego zwiększenia aktywności gospodarczej ze względu na
Redaktor prowadząca: Teresa Siudem, tel. [phone],
R
e
d
a
k
t
o
r
p
r
o
w
a
d
z
ą
c
a
:
ki partnerskiej, bowiem nie będzie już wymagana forma aktu no- umożliwienie powoływania do istnienia spółek kapitałowych przy
[e-mail]
Sekretarz redakcji: Jerzy Majkut, tel. [phone],
S
e
k
r
e
t
a
r
z
r
e
d
a
k
c
j
i
:
tarialnego do zawarcia umowy tej spółki, a jedynie zwykła for- znacznie mniejszym zaangażowaniu kapitałowym. Dotychczaso-
[e-mail]
ma pisemna ad solemnitatem, czyli pod rygorem nieważności. we wymogi co do minimalnej wysokości kapitału zakładowego sta-
www.gazetaprawna.pl, [e-mail]
w
w
w
.
g
a
z
e
t
a
p
r
a
w
n
a
.
p
l
,
g
p
@
i
n
f
o
r
b
i
z
n
e
s
.
p
l
Wspólnicy spółki z o.o. będą uprawnieni także do wcześniej- nowiły dla wielu przedsiębiorców przeszkodę w możliwości zało-
INFOR Biznes SPÓA
KA Z O.O. 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72,
szego zwrotu wniesionych dopłat  już po upływie jednego mie- żenia spółki kapitałowej. Liberalizacja przepisów może być rów-
tel. [phone], fax [phone]
siąca od dnia ogłoszenia o zamierzonym zwrocie dopłat, a nie nież poczytywana jako obniżenie standardów ochrony wierzycie-
Biuro Reklamy: tel. [phone], fax [phone]
B
i
u
r
o
R
e
k
l
a
m
y
:
Druk: AGORA SA Drukarnia, ul. Daniszewska 27, 03-230 Warszawa jak dotychczas dopiero po trzech miesięcach od dnia ogłoszenia li spółek kapitałowych. Jednak nie powinno mieć to istotnego
D
r
u
k
:
o zamierzonym zwrocie dopłat. znaczenia z punktu widzenia pewności obrotu gospodarczego. %
P R A W N I K W Y J A Ś N I A
Skutki nienależytej reprezentacji przy podpisaniu umowy najmu
Spółka z o.o. zawarła umowę najmu lokalu Można więc przyjąć, że nienależyta repre- najmu, w tym prac adaptacyjnych. Przyj- by przepisy o wzajemnych rozliczeniach
handlowego z jego właścicielem  zentacja spółdzielni mieszkaniowej pocią- mując, że strony nie zawarły umowy naj- stron umowy najmu. I tak, spółdzielnia po
spółdzielnią mieszkaniową na czas ga za sobą nieważność umowy najmu. Ze mu, do wzajemnych rozliczeń będą miały zakończeniu stosunku najmu według swe-
określony dziesięciu lat. Spółka poczyniła skrótowo przytoczonego stanu faktyczne- zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego go wyboru mogłaby albo zatrzymać ulep-
duże wydatki związane z remontem lokalu. go wynika jednak, że obie strony faktycz- o rozliczeniach między właścicielem rzeczy szenia za zapłatą sumy odpowiadającej ich
Po roku okazało się, że umowę najmu nie wykonywały umowę: najemca korzy- a jej posiadaczem zależnym. Korzystający wartości w chwili zwrotu, albo żądać przy-
w imieniu spółdzielni podpisał tylko prezes. stał z rzeczy, dokonywał remontów, płacił z lokalu mógłby zostać uznany za posiada- wrócenia stanu poprzedniego. Warto pod-
Czy taka umowa z mocy prawa jest czynsz wynajmującemu, a spółdzielnia cza w złej wierze, a to z uwagi na uchybie- kreślić, że kwestia wzajemnych rozliczeń
nieważna? Jakie są konsekwencje udostępniła lokal i zezwoliła na remont nia w elementarnych aktach staranności, stron mogła zostać określona odmiennie
nieważności umowy w kontekście nakładów oraz korzystanie z lokalu. Dużo wskazuje jakim jest weryfikacja zasad reprezentacji w treści łączącej ich relacji prawnej. Przy
finansowych, jakie poniósł najemca? na to, że strony umowy faktycznie wyko- stron umowy. W tej sytuacji posiadacz lo- rekonstrukcji treści łączącej strony czynno-
nywały umowę, co wskazywać może na kalu będzie mógł żądać zwrotu jedynie na- ści prawnej pomocna może okazać się treść
Zgodnie z przepisami prawa spółdziel- wolę jej zawarcia. Przepisy zezwalają na kładów koniecznych (tj. takich, których po- dokumentacji wymienionej przez strony
czego, oświadczenia woli za spółdzielnię to, aby oświadczenia woli stron wyrażone niesienie jest niezbędne w celu zachowania poprzedzającej zawarcie umowy.
składają dwaj członkowie zarządu lub je- zostały w sposób dowolny niekoniecznie substancji rzeczy), i to tylko o tyle, o ile wła- Z uwagi na to, iż przywołany stan fak-
den członek zarządu i pełnomocnik. W ce- poprzez podpisanie umowy, ale także po- ściciel wzbogaciłby się bezpodstawnie jego tyczny nie wyjaśnia w pełni wszystkich
lu ustalenia zasad reprezentacji w kon- przez fakty konludentne (dorozumiane). kosztem. W odniesieniu do przedmiotów okoliczności związanych z korzystaniem
kretnym przypadku, podstawowym ak- Można więc twierdzić, że umowa najmu wniesionych i połączonych z lokalem (np. z lokalu, przyjęcie jednego z ww. rozstrzy-
tem staranności każdego uczestnika obro- została zawarta, choć w nieco innym try- elementy aranżacji wnętrza lokalu) właści- gnięć byłoby sprawą sądu. %
tu prawnego jest zbadanie odpisu bie, niż poprzez podpisanie dokumentu ciel może przyłączone przedmioty zatrzy-
z rejestru przedsiębiorców KRS, między obejmującego oświadczenia woli stron. mać, zwracając posiadaczowi lokalu ich
PODSTAWA PRAWNA
PATRYK
innymi w zakresie zasad reprezentacji. Konsekwencją przyjęcia jednego z po- wartość i koszt robocizny albo sumę odpo-
LASKORZYC
SKI % Ustawa z 16 września 1982 r.  Prawo
Nienależyta reprezentacja stron stosunku wyższych wariantów będzie ustalenie za- wiadającą zwiększeniu wartości rzeczy.
radca prawny DLA
spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 188,
prawnego, co do zasady, oznaczać będzie sad wzajemnych rozliczeń nakładów po- Jeżeli natomiast uznamy, że strony wią-
Piper Wiater
poz. 1848 ze zm.).
nieważność zawartej przez nie umowy. czynionych przez najemcę na przedmiot że stosunek najmu, zastosować należało-
nr 250 T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O
10 pytań do...
C3
Kiedy i w jaki sposób należy zlikwidować
spółkę jawną
dług zasad odpowiedzialności solidarnej. Oznacza to
Odpowiada Piotr J. Turowicz z Kancelarii Garrigues Polska
m.in., iż wspólnik, który pokrył niedobór wspólnika
niewypłacalnego, ma do niego roszczenie regresowe.
p
r
a
w
o
g
o
s
p
o
d
a
r
c
z
e
@
i
n
f
o
r
.
p
l
ZADAJ PYTANIE EKSPERTOWI [e-mail]
Co może zrobić wierzyciel w przypadku,
8
gdy po zgłoszeniu wykreślenia spółki
Jakie zdarzenia powodują obowiązek
pisów likwidatorów. Firma spółki w likwidacji powin-
1 z rejestru okaże się, że przysługują mu
zakończenia działalności przez spółkę
na zostać uzupełniona dodatkiem  w likwidacji.
nieuregulowane przez nią wierzytelności?
jawną?
Likwidatorzy powinni zgłosić zakończenie likwida-
Kiedy jest wymagana zgoda wierzyciela
Zdarzenia te można podzielić na przyczyny ze- cji i złożyć wniosek o wykreślenie spółki z rejestru.
4
wnętrzne oraz wewnętrzne. Do tych pierwszych nale- na przeprowadzenie likwidacji? Rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej
ży zaliczyć ogłoszenie upadłości spółki lub wspólnika, z rejestru.
wypowiedzenie umowy spółki przez wierzyciela lub Wspólnicy nie są zobowiązani do uzyskania zgody Jak to już zostało wyżej wspomniane, wspólnicy od-
wspólnika czy też prawomocne orzeczenie sądu. Przy- wierzyciela na przeprowadzenie likwidacji. Muszą się powiadają za zobowiązania spółki solidarnie. Jeżeli
czynami wewnętrznymi będzie jednomyślna uchwała liczyć z tym, że gdyby w przypadku wypowiedzenia więc, mimo zakończenia bytu spółki poprzez jej wy-
wszystkich wspólników, wypowiedzenie umowy spół- umowy spółki przez wierzyciela wspólnika lub ogło- kreślenie z rejestru, pozostaną niespłacone przez spół-
ki przez wspólnika lub jego śmierć, a także wystąpie- szenia upadłości wspólnika wspólnicy chcieliby za- kę wierzytelności, to wówczas wierzyciele mogą do-
nie zdarzenia określonego przez wspólników w umo- kończyć działalność spółki w inny sposób niż w dro- chodzić swoich wierzytelności bezpośrednio od wspól-
wie spółki (np. brak osiągnięcia zakładanych zysków, dze likwidacji, to wówczas musi im zostać udzielona ników. Co więcej, wierzyciel jest uprawniony do żąda-
wygaśnięcie koncesji). zgoda odpowiednio wierzyciela lub syndyka. Upraw- nia zapłaty swoich należności w całości lub w części
Należy podkreślić, że wystąpienie jednej z przyczyn nienie takie daje możliwość wierzycielowi oraz syn- od jednego, kilku a nawet od wszystkich wspólników.
rozwiązania umowy spółki nie powoduje automatycz- dykowi ochrony ich interesów i uniemożliwia rozdy- Odpowiedzialność solidarna wspólników będzie trwać
nego wygaśnięcia jej bytu, ponieważ wówczas rozpo- sponowanie na ich szkodę majątkiem spółki. aż do całkowitego zaspokojenia wierzyciela.
czyna się ostatnia faza istnienia spółki  jej likwida-
cja. Nawet jeśli wystąpią opisane wyżej przyczyny uza-
W którym momencie spółka jawna Gdzie i jak długo należy przechowywać
sadniające likwidację spółki, przepisy prawa dają
5 9
wspólnikom możliwość wyrażenia zgody na dalsze jej
znajdująca się w trakcie likwidacji dokumenty związane z prowadzeniem
istnienie, pod warunkiem że zgody takiej udzielą
powinna sporządzić sprawozdanie finansowe? zlikwidowanej spółki jawnej?
wszyscy wspólnicy.
Likwidatorzy sporządzają bilans na dzień rozpoczę- Księgi i dokumenty rozwiązanej spółki należy od-
cia i zakończenia likwidacji. W przypadku gdy likwi- dać na przechowanie wspólnikowi lub osobie trzeciej
Kto powinien pełnić funkcję likwidatorów?
dacja trwa dłużej niż rok, sprawozdanie finansowe na- na okres nie krótszy niż pięć lat. W przypadku braku
2
Czy należy ją powierzyć profesjonalistom? leży sporządzić na dzień kończący każdy rok obroto- zgody wspólnika lub osoby trzeciej przechowawcę wy-
wy, a nie roczny okres liczony od dnia rozpoczęcia li- znacza sąd rejestrowy. Wybór odbywa się wówczas
Na czym polega ich rola?
kwidacji. w ramach postępowania nieprocesowego, które może
Co do zasady likwidację przeprowadzają likwidato- Jeżeli określona spółka jawna znajdująca się w li- być wszczęte zarówno na wniosek wspólnika, jak i li-
rzy, którymi z mocy prawa są wszyscy wspólnicy. kwidacji nie jest obowiązana do prowadzenia ksiąg ra- kwidatora. W przypadku wyboru na przechowawcę
Wspólnicy mogą w drodze jednomyślnej uchwały chunkowych na podstawie ustawy o rachunkowości, wspólnika nie będzie mógł on odmówić, jeżeli zaś sąd
(jeśli inaczej nie stanowi umowa spółki) powołać tyl- sporządzanie sprawozdania finansowego powinno od- ustanowi przechowawcą osobę trzecią, to wówczas ko-
ko niektórych spośród siebie lub też osoby trzecie, np. być się w oparciu o podsumowanie zapisów w podat- nieczna będzie jego zgoda. Przepisy nie regulują kwe-
osoby przygotowane profesjonalnie. W przypadku nie- kowej księdze przychodów i rozchodów oraz innych stii odpłatności przechowania, ale z doświadczenia ży-
podjęcia takiej uchwały likwidatorami są wszyscy ewidencji prowadzonych przez spółkę dla celów po- ciowego należy przyjąć, że przechowanie będzie od-
wspólnicy, z tym że na miejsce wspólnika upadłego datkowych, spis z natury, a także inne dokumenty po- płatne.
wchodzi syndyk, a w razie upadłości spółki  likwida- zwalające na sporządzanie tego sprawozdania. W czasie pięcioletniego okresu przechowywania
torem jest syndyk masy upadłości. Z ważnych powo- dokumentów wspólnicy i osoby mające interes praw-
dów na wniosek wspólnika lub innej osoby mającej in- ny (np. wierzyciele) mają prawo przeglądać księgi
Czy to prawda, że w ramach czynności
teres prawny (np. wierzyciela) likwidatora może usta- i dokumenty.
6
nowić sąd rejestrowy spośród wspólników lub osób likwidacyjnych w pierwszej kolejności
trzecich.
należy spłacić wierzytelności hipoteczne?
Czy spółka jawna znajdująca się w trakcie
Podstawowym zadaniem likwidatorów jest zakoń-
10
czenie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wierzy- Z majątku spółki spłaca się przede wszystkim zobo- likwidacji może ją przerwać i wznowić
telności, wypełnienie zobowiązań i upłynnienie ma- wiązania spółki wobec osób trzecich oraz pozostawia
normalną działalność po wycofaniu
jątku spółki. Nowe interesy mogą być podejmowane się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań nie-
wypowiedzenia umowy przez jednego ze
tylko w przypadku, gdy jest to niezbędne do ukończe- wymagalnych lub spornych. Pozostały majątek dzieli
wspólników?
nia spraw w toku. Likwidatorzy powinni także zabez- się między wspólników stosownie do postanowień
pieczyć środki na pokrycie zobowiązań spornych lub umowy spółki. W przypadku braku stosownych posta- W takim przypadku wspólnicy mogą w drodze
jeszcze niewymagalnych. nowień umowy spłaca się wspólnikom udziały. Nad- uchwały podjąć decyzję o nierozwiązywaniu spółki.
Dlatego też wspólnicy powinni ocenić (mając na wyżkę dzieli się między wspólników w takim stosun- Do wykreślenia spółki z rejestru mogą to zrobić w każ-
względzie rozmiar działalności spółki), czy ich wiedza ku, w jakim uczestniczą oni w zysku. Rzeczy wniesio- dym momencie postępowania likwidacyjnego. Z oczy-
i umiejętności są wystarczające do przeprowadzenia ne przez wspólnika do spółki tylko do używania zwra- wistych względów po wznowieniu działalności przez
likwidacji, czy też wskazanym byłoby skorzystanie ca się wspólnikowi w naturze. spółkę trzeba dokonać odpowiednich wpisów w reje-
z pomocy profesjonalistów. Oprócz zakończenia spraw Likwidatorzy powinni w pierwszym rzędzie pamię- strze mających na celu wykreślenie wpisów dotyczą-
bieżących wspólnicy muszą pamiętać o obowiązkach tać o spłacie wierzytelności wymagalnych. Należy jed- cych likwidacji spółki. %
związanych z wyrejestrowaniem spółki z urzędu skar- nak podkreślić, że chociaż przepisy nie mówią wprost
bowego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Urzędu o uprzywilejowaniu niektórych wierzytelności, to li- Rozmawiała MONIKA BURZYC
SKA
Statystycznego czy też z zamknięciem rachunku ban- kwidatorzy muszą również pamiętać o środkach na
kowego. spłatę wierzytelności jeszcze niewymagalnych, ale za-
bezpieczonych na majątku spółki (np. hipoteką lub za-
PODSTAWA PRAWNA
stawem rejestrowym).
% Art. 67 86 ustawy z 15 września 2000 r.  Kodeks
W jaki sposób powinno wyglądać
3
spółek handlowych (Dz.U. nr 94, poz. 1037 z póz
n. zm.).
zgłoszenie likwidacji?
Co się dzieje w sytuacji, gdy majątek
7
Rozpoczęcie likwidacji spółki należy zgłosić do
likwidowanej spółki nie wystarcza na
właściwego dla spółki sądu rejestrowego, podając na-
spłatę długów?
stępujące informacje: otwarcie likwidacji, nazwiska
i imiona likwidatorów oraz ich adresy, sposób repre- Jeżeli majątek spółki nie wystarcza na spłatę udzia-
zentowania spółki przez likwidatorów i wszelkie łów i długów, niedobór dzieli się między wspólników
w tym zakresie zmiany, nawet gdyby nie nastąpiła stosownie do postanowień umowy, a w ich braku 
żadna zmiana w dotychczasowej reprezentacji spół- w stosunku, w jakim wspólnicy uczestniczą w stracie.
ki. Każdy likwidator ma prawo i jednocześnie obo- W przypadku niewypłacalności jednego ze wspólni-
PIOTR TUROWICZ
wiązek dokonania zgłoszenia. W tym celu należy zło- ków przypadającą na niego część niedoboru dzieli się
radca prawny, specjalista
żyć odpowiednie formularze do sądu rejestrowego między pozostałych wspólników w takim samym sto-
w zakresie prawa gospodarczego,
(formularz KRS-Z61, KRS-ZR czy też formularz sunku, chyba że inne rozwiązanie przewidują posta-
kierujący działem korporacyjnym
KRS-ZK). nowienia umowy spółki. Należy jednak podkreślić, że
w kancelarii Garrigues Polska
Ponadto konieczne jest dołączenie złożonych wo- bez względu na postanowienia umowy każdy ze
bec sądu albo poświadczonych notarialnie wzory pod- wspólników odpowiada za zobowiązania spółki we-
T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O nr 250
orzecznictwo
C4
S
D NAJ WYŻSZY o zobowiązaniu powstałym przed 20 stycznia 2005 r.
Wierzyciel mógł się zaspokoić ze wspólnego majątku
TEZA:Jeżeli zobowiązanie dłużni- zmienionych przepisów  prowa- wania cywilnego. Wierzyciel, wyłączenia lub ograniczenia od-
OPINIA
ka pozostającego w ustroju usta- dzić egzekucję według przepisów który uzyskał tytuł wykonawczy powiedzialności majątkiem
wowej wspólności majątkowej dotychczasowych. Sąd apelacyj- przeciwko dłużnikowi, chcąc za- wspólnym za zobowiązanie jed- Nowelizacją z 17 czerwca 2004 r. dokona-
no całościowej zmiany przepisów k.r.o.
małżeńskiej powstało przed wej- ny, rozpatrując zażalenie małżon- spokoić się z majątku wspólnego, nego małżonka powstałe przed
w zakresie stosunków majątkowych mał-
ściem w życie ustawy z 17 czerw- ki dłużnika, przedstawił Sądowi musiał przedstawić tytuł wyko- wejściem w życie ustawy (art.
żonków, w tym zasad zaspokajania się
ca 2004 r. o zmianie ustawy  Ko- Najwyższemu do rozstrzygnięcia nawczy skuteczny przeciwko 5 ust. 5 pkt 2). Obydwa przepisy
przez wierzyciela jednego z małżonków
deks rodzinny i opiekuńczy oraz zagadnienie prawne: czy przepi- obojgu małżonkom. Występował dotyczą jednak regulacji mate-
z majątku wspólnego. Wprowadzono m.in.
niektórych innych ustaw (Dz.U. sy k.p.c. dotyczące nadania klau- zatem o nadanie klauzuli wyko- rialnoprawnych. Do problematy-
zasadę, że wierzyciel może żądać zaspoko-
nr 162, poz. 1691), do postępo- zuli wykonalności przeciwko nalności przeciwko małżonkowi ki procesowej odnosi się art.
jenia także z majątku wspólnego, jeśli mał-
wania o nadanie klauzuli wyko- małżonkowi dłużnika w brzmie- dłużnika w trybie art. 787 k.p.c. 5 ust. 6 ustawy, nakazujący  żonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą
drugiego małżonka (art. 41 par. 1). Do te-
nalności przeciwko małżonkowi niu nadanym ustawą nowelizują- W postępowaniu klauzulowym, w wypadku, gdy roszczenie po-
go  surowszego dla wierzyciela uregulowa-
dłużnika stosuje się przepisy ko- cą mają zastosowanie w sytuacji, na wniosek małżonka dłużnika wstało przed wejściem w życie
nia  dostosowane jest brzmienie art. 787
deksu postępowania cywilnego w której zobowiązanie dłużnika sąd obowiązany był orzec o ogra- ustawy  prowadzić egzekucję
k.p.c., zgodnie z którym wierzyciel wystę-
w brzmieniu sprzed tej noweliza- pozostającego w związku mał- niczeniu lub wyłączeniu możli- według przepisów dotychczaso-
pujący o nadanie klauzuli winien wykazać,
cji. żeńskim powstało po 20 stycznia wości zaspokojenia się wierzycie- wych. Ustawa nie zawiera prze-
że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wie-
2005 r. (art. 5 ust. 5, pkt 1 i 2), la z majątku wspólnego, co sta- pisów przejściowych, które
rzytelność powstała z czynności prawnej
STAN FAKTYCZNY: Małżonka czy też w sytuacji, gdy po 20 nowiło procesową realizację art. wprost odnosiłyby się do postę-
dokonanej za zgodą małżonka. Trudności
dłużnika złożyła zażalenie na po- stycznia 2005 r. powstał tytuł eg- 41 par. 3 k.r.o. powania o nadanie klauzuli wy- interpretacyjne nasunął przepis art. 5 ust.
6 ustawy nowelizacyjnej stanowiący, że je-
stanowienie sądu okręgowego zekucyjny przeciwko takiemu Ustawa nowelizująca ograni- konalności przeciwko małżonko-
żeli roszczenie powstało przed wejściem
o nadaniu przeciwko niej klauzu- dłużnikowi (art. 5 ust. 6 tej usta- czyła wypadki, w których wie- wi dłużnika.
w życie ustawy, egzekucję prowadzi się we-
li wykonalności nakazowi zapła- wy)? rzyciel jednego z małżonków po- Zdaniem Sądu Najwyższego
dług przepisów dotychczasowych.
ty, wydanemu 11 września zostających w ustroju wspólności za moment decydujący o stoso-
W uchwale z 17 września 2008 r. (III CZP
2006 r. Roszczenie wierzyciela UZASADNIENIE: Sąd Najwyższy ustawowej może uzyskać zaspo- waniu w postępowaniu klauzu-
77/08) SN przyjął, że pojęcie egzekucji
objęte tym tytułem powstało zauważył, że w stanie prawnym kojenie z majątku wspólnego. lowym i postępowaniu egzeku-
z art. 5 ust. 6 rozciąga także na postępo-
w okresie od 30 sierpnia 2001 r. poprzedzającym wejście w życie Według nowego art. 41 k.r.o. jest cyjnym przepisów wprowadzo-
wanie klauzulowe. Tym samym data po-
do 15 grudnia 2001 r. Sąd okrę- ustawy nowelizującej zasadnicze to dopuszczalne tylko wówczas, nych ustawą nowelizującą nale- wstania roszczenia materialnoprawnego
winna decydować, jakie przepisy o postę-
gowy orzekał na podstawie art. znaczenie miał art. 41 kodeksu gdy małżonek zaciągnął zobo- ży uznać datę powstania
powaniu klauzulowym należy stosować.
787 k.p.c. w brzmieniu sprzed rodzinnego i opiekuńczego, któ- wiązanie za zgodą drugiego mał- roszczenia rozumianego jako
Odmienne stanowisko zajął SN w post.
wejścia w życie zmian wprowa- ry ustanawiał zasadę, że zaspo- żonka. Art. 5 ustawy nowelizują- roszczenie materialnoprawne.
z 17 maja 2007 r. (III CZP 44/07), docho-
dzonych do kodeksu postępowa- kojenia z majątku wspólnego mo- cej ustanawia ogólną zasadę sto- Takie rozwiązanie, poza zapew-
dząc do wniosku, że chwilą powstania rosz-
nia cywilnego ustawą z 17 czerw- że żądać także wierzyciel, które- sowania ustawy nowej także do nieniem synchronizacji pomię-
czenia, do której odwołuje się art. 5 ust. 6,
ca 2004 r. o zmianie ustawy  Ko- go dłużnikiem jest tylko jeden stosunków powstałych przed jej dzy materialnoprawnymi zasa-
LUCYNA
jest data powstania tytułu egzekucyjnego
deks rodzinny i opiekuńczy oraz z małżonków. Odstępstwo od tej wejściem w życie, a następnie dami odpowiedzialności utrzy- STELMASZAK-
z uwagi na to, że w postępowaniu klauzu-
-GÓRKA
lowym nie ma możliwości badania daty po-
niektórych innych ustaw (Dz.U. reguły obejmowało sytuacje, ogranicza zakres stosowania tej manymi w mocy przez art. 5 ust.
radca prawny
wstania roszczenia. Rozważając jednak
nr 162, poz. 1691, dalej ustawa w których wierzytelność powsta- zasady m.in. w odniesieniu do 5 ustawy nowelizującej i przepi-
z Koksztys
w orzeczeniu póz
niejszym granice kognicji
nowelizująca). Przyjął, że ten ła wcześniej niż wspólność usta- oceny skutków czynności zobo- sami procesowymi, zapewnia
Kancelaria
sądu w tym postępowaniu, SN przyjął, iż
przepis wyznacza regulacja przej- wowa albo gdy dotyczyła odręb- wiązujących lub rozporządzają- ochronę praw nabytych przez
Prawa określanie chwili powstania roszczenia sta-
ściowa zawarta w art. 5 ust. nego majątku jednego z małżon- cych małżonków oraz ich odpo- wierzyciela. %
Gospodarczego nowi wstępny etap konieczny do realizacji
U
c
h
w
a
ł
a
S
ą
d
u
N
a
j
w
y
ż
s
z
e
g
o
6 ustawy nowelizującej, nakazu- ków. Unormowania materialno- wiedzialności za zobowiązania Uchwała Sądu Najwyższego
ciążącego na sądzie obowiązku ustalenia
z siedzibą
z
1
7
w
r
z
e
ś
n
i
a
2
0
0
8
r
.
,
s
y
g
n
.
a
k
t
jąca  w wypadku roszczeń po- prawne znajdowały uzupełnienie sprzed wejścia w życie ustawy z 17 września 2008 r., sygn. akt
właściwych przepisów, które winny być za-
we Wrocławiu
I
I
I
C
Z
P
7
7
/
0
8
wstałych przed wejściem w życie w przepisach kodeksu postępo- (art. 5 ust. 5 pkt 1), jak również III CZP 77/08 stosowane.
S
D NAJ WYŻSZY o likwidacji przedsiębiorstwa państwowego
O zbyciu decyduje organ założycielski
TEZA: Likwidacja przedsiębior- ogłoszony 18 lipca 2006 r. nie przedmiot sui generis, zbiór rze- Skarbu Państwa. Dlatego też,
OPINIA
stwa państwowego nie może po- mógł więc doprowadzić do za- czy albo rzecz zbiorowa (universi- zgodnie z art. 46a ust. 1 u.p.p.,
legać na sprzedaży przedsiębior- warcia ważnej umowy pomiędzy tas rerum) oraz zbiór praw. przedsiębiorstwo państwowe Czytając omawianą uchwałę, warto
zwrócić uwagę na dwie rzeczy. Pierwszą
stwa w rozumieniu art. 551 k.c. stronami, nie było bowiem do- Wspólne dla tych koncepcji jest zgłasza organowi założycielskie-
z nich jest fakt, że prawo to nie jest zbiór
puszczalne zawarcie umowy traktowanie przedsiębiorstwa ja- mu zamiar dokonania czynności
samodzielnych, oderwanych od siebie
STAN FAKTYCZNY: Sąd okręgowy sprzedaży likwidowanego przed- ko przedmiotu prawa podmioto- prawnej, mającej za przedmiot
regulacji zawartych w poszczególnych
oddalił powództwo spółki z o.o. siębiorstwa państwowego, będą- wego na przedsiębiorstwie, który mienie przedsiębiorstwa. Organ
ustawach, ale system powiązanych ze
o stwierdzenie obowiązku pozwa- cego przedsiębiorstwem w rozu- stanowi określoną masę majątko- założycielski nie musi wyrazić
sobą przepisów i wynikających z nich
nej do złożenia oświadczenia mieniu art. 551 k.c. przez likwida- wą, wyodrębniony majątek czy zgody na takie zbycie, jednak
norm, które nie mogą być odczytywane
o sprzedaży na rzecz powoda tora. Przy rozpoznawaniu apela- też zespół składników material- wtedy organom przedsiębiorstwa
w oderwaniu od siebie, jak również od
sposobu, w jaki ewoluowały. Sąd, roz-
przedsiębiorstwa państwowego cji sąd przedstawił Sądowi nych i niematerialnych. Według przysługuje sprzeciw (art. 63
strzygając przedstawione mu zagadnie-
w likwidacji, będącego przedsię- Najwyższemu pytanie prawne: przeciwstawnej teorii, przedsię- w związku z art. 46a ust.
nie prawne dotyczące art. 18a ust. 1
biorstwem w rozumieniu art. 551 czy likwidacja przedsiębiorstwa biorstwem jest jednorodne dobro 2 u.p.p.). Według art. 46b u.p.p.,
ustawy o przedsiębiorstwach państwo-
k.c. Likwidator ogłosił 18 lipca państwowego, o którym mowa o charakterze niematerialnym, nieważne są czynności prawne
wych (dalej u.p.p.), oparł swe rozważa-
2006 r. o przetargu ofertowym na w art. 18a ustęp 1 u.p.p., może gdzie elementy majątkowe (ma- dokonane bez zgody organu zało-
nia również na przepisach ustawy z 30
sprzedaż przedsiębiorstwa w rozu- polegać na sprzedaży prowadzo- terialne i niematerialne) przed- życielskiego. Tylko organ założy-
sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i pry-
mieniu art. 551 k.c., prowadzone- nego przez to przedsiębiorstwo siębiorstwa są jedynie nośnikami cielski może decydować o zbyciu
watyzacji przedsiębiorstw państwo-
go przez przedsiębiorstwo pań- państwowe przedsiębiorstwa przedsiębiorstwa, przy czym całego przedsiębiorstwa, zarów- wych, wspierając się wykładnią histo-
ryczną art. 18a ust. 1 u.p.p., śledząc ko-
stwowe w likwidacji. W odpowie- w rozumieniu art. 551 k.c.? przedsiębiorstwo, jako dobro nie- no przed, jak i w trakcie likwidacji
lejne nowelizacje tego przepisu. Druga
dzi na to ogłoszenie ofertę zakupu materialne, jest przedmiotem przedsiębiorstwa, zgodnie ze
rzecz, na którą warto zwrócić uwagę, to
złożył powód. Pismem z 11 paz
- UZASADNIENIE: Zdaniem Sądu prawa podmiotowego na przed- szczególnymi przepisami ustawy
rozważania Sądu, czym jest, w rozumie-
dziernika likwidator poinformo- Najwyższego wykładnia grama- siębiorstwie. Obydwie teorie róż- o komercjalizacji i prywatyzacji,
niu przepisów prawa, przedsiębiorstwo
wał powoda, że została wybrana tyczna art. 18a ust. 1 u.p.p., ni zatem majątkowa (materialna) które w wypadku prywatyzacji
i jednoznaczna konkluzja Sądu, że
jego oferta. Natomiast w piśmie wsparta wykładnią historyczną, bądz
niematerialna natura przed- bezpośredniej oznaczają sukcesję
przedsiębiorstwo w rozumieniu przed-
z 19 paz
dziernika 2006 r. stwier- prowadzi do wniosku, że przepis siębiorstwa. Sąd Najwyższy opo- generalną nabywcy (art. 40 i 47
miotowym, o którym mowa w art. 551
dził, że decyzja o wyborze oferty ten odnosi się wyłącznie do zbycia wiedział się za stanowiskiem, tej ustawy). Za tym stanowiskiem k.c., nie może być utożsamiane ze zbio-
rem składników materialnych i niemate-
powoda zostaje anulowana. poszczególnych składników mate- w myśl którego przedsiębiorstwo przemawia sformułowanie art.
rialnych. Aby zbiór ten można było uznać
Sąd okręgowy uznał, iż art. rialnych i niematerialnych przed- jest niematerialnym dobrem sui 18a ust. 1 u.p.p., według którego
za przedsiębiorstwo zdefiniowane w art.
KAMIL
18a ustawy z 25 września 1981 r. siębiorstwa w znaczeniu przed- generis, które jest przedmiotem w procesie likwidacji przedsię-
551 k.c., musi on być zorganizowany
BARCICKI
o przedsiębiorstwach państwo- miotowym, zbycie zaś całego prawa podmiotowego na przed- biorstwo państwowe może dys-
i przeznaczony do prowadzenia działal-
radca prawny
wych (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 112, przedsiębiorstwa zostało zastrze- siębiorstwie o charakterze bez- ponować jedynie składnikami
ności gospodarczej. M.in. ten wniosek
Siwek
poz. 981 ze zm.  dalej: u.p.p.) żone do tzw. prywatyzacji bezpo- względnym. materialnymi i niematerialnymi
pozwoli Sądowi jednoznacznie stwier-
Gaczyński
wyklucza dopuszczalność zawar- średniej. Zgodnie z art. 441 k.c., mienie przedsiębiorstwa w rozumieniu dzić, że art. 18a ust 1 u.p.p. odnosi się
Spółka
jedynie do składników przedsiębiorstwa,
cia przez przedsiębiorstwo pań- Sąd zauważył, że w piśmien- państwowe przysługuje Skarbowi art. 551 k.c., czego nie można
Partnerska
a nie przedsiębiorstwa jako całości.
stwowe umowy, której przedmio- nictwie od dawna podejmowano Państwa albo innym. Zdaniem SN utożsamiać z całym przedsiębior-
Kancelaria
Wniosek ten jest o tyle istotny, że inne
tem byłoby zbycie przedsiębior- próby wyjaśnienia istoty (natury)  chociaż mienie powierzone stwem w znaczeniu przedmioto-
Prawnicza
ustawy często odwołują się do przedsię-
stwa w znaczeniu przedmioto- prawnej przedsiębiorstwa. Zgod- przedsiębiorstwu państwowemu wym. %
Radcowsko-
biorstwa w rozumieniu art. 551 k.c., przy-
U
c
h
w
a
ł
a
S
ą
d
u
N
a
j
w
y
ż
s
z
e
g
o
wym. Może to tylko zrobić nie z pierwszą teorią, przedsię- w sensie prawnym należy do tego Uchwała Sądu Najwyższego
-Adwokacka
kładowo chociażby ustawa z 30 sierpnia
z
1
7
w
r
z
e
ś
n
i
a
2
0
0
8
r
.
,
s
y
g
n
.
a
k
t
działający za Skarb Państwa or- biorstwo jest określane jako rzecz przedsiębiorstwa, w znaczeniu z 17 września 2008 r., sygn. akt
w Warszawie 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji
I
I
I
C
Z
P
7
8
/
0
8
gan założycielski. Przetarg sui generis, niebędący rzeczą ekonomicznym należy nadal do III CZP 78/08
w art. 2 pkt 3.
nr 250 T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O
orzecznictwo
C5
S
D APELACYJ NY W KATOWI CACH o wynagrodzeniu za korzystanie z utworu
Właściciel baru musi uzyskiwać korzyść majątkową
TEZA:Bezwzględne prawo twórcy w najniższej wysokości w oparciu wała na uwzględnienie. Sąd po- nej mierze było ograniczone, za-
OPINIA
do wynagrodzenia za korzystanie o Tabele Stawek Wynagrodzeń dzielił ustalenia sądu okręgowe- równo w odniesieniu do dowol-
z jego utworu wiąże się z tym, że Autorskich. Nakazem zapłaty go. Sąd zauważył, że art. 24 ust. 2 ności wyboru miejsca, jak i czasu Komentowane rozstrzygnięcie jest kolejnym
krokiem torującym sobie drogę w prawidło-
powinien on zawsze partycypować w postępowaniu upominawczym u.p.a.p.p. wprowadza ogranicze- odbioru programu, chociaż lokal
wym stosowaniu zasady rozkładu ciężaru
w korzyściach osiąganych przez in- z 18 paz
dziernika 2006 r. sąd nie prawa twórcy do wynagrodze- gastronomiczny stanowi miejsce
dowodu, w świetle której ciężar udowodnie-
ne osoby. Co do zasady włączenie okręgowy uwzględnił powódz- nia, zezwalając posiadaczom ogólnie dostępne.
nia faktu spoczywa na osobie, która z faktu
utworu w prowadzoną działalność two. Pozwany w sprzeciwie od te- urządzeń służących do odbioru Usytuowanie głośnika podłą-
tego wywodzi skutki prawne, w sytuacjach
zarobkową oznacza osiąganie ko- go nakazu wniósł o oddalenie po- programu radiowego lub telewi- czonego do odbiornika radiowego
gdy mamy do czynienia z tzw. dowodem na
rzyści w sposób pośredni. Jednak wództwa, zarzucając, że w prowa- zyjnego do odbierania za ich po- na półce w części lokalu gastrono-
okoliczność negatywną. Art. 24 ust. 2prawa
przewidziana w art. 24 ust. 2 usta- dzonym lokalu, mającym charak- mocą nadawanych utworów, micznego, który stanowił bar,
autorskiego, zezwalający posiadaczom od-
biorników radiowych lub telewizyjnych na
wy o prawie autorskim i prawach ter jadłodajni, znajduje się wieża choćby urządzenia te były umiesz- stwarzało możliwość słyszalności
odbiór utworów nadawanych za pomocą
pokrewnych możliwość wykazania marki Philips, w której zepsuty jest czone w miejscu ogólnie dostęp- programu radiowego w okolicy
tych urządzeń, choćby były umieszczone
nieosiągania korzyści majątkowej magnetofon i odtwarzacz CD, wy- nym, jeżeli nie łączy się z tym osią- baru, a także poza samym barem,
w miejscu ogólnie dostępnym, celem wyka-
zakłada, że mogą istnieć sytuacje, korzystywana przez niego jako ra- ganie korzyści majątkowych. Wy- zwłaszcza że tworzące lokal sale
zania legalności działania, przewiduje prze-
w których nie będzie nawet pośred- dio. Odbiór audycji radiowych do- jątek od tego ograniczenia wska- konsumpcyjne i bar nie były od-
prowadzenie przez posiadacza urządzeń
niego wpływu na odbiór nadawa- konywany był nieregularnie, dla zuje, że rozpowszechnianie dzielone przesłonami. Wprowa-
dowodu na okoliczność negatywną, jaką
nych w programie radiowym utwo- jego i personelu potrzeb. Brak an- utworów w sposób określony dzony przez pozwanego zakaz
jest nieuzyskanie korzyści. Przeprowadze-
rów na powodzenie prowadzonej teny i niska jakość odbiornika czy- w powołanym przepisie nie może włączania odbiornika w obecności nie tego dowodu jest znamienne w skut-
kach, pozwala bowiem na skuteczne odda-
działalności. niły niemożliwym odtwarzanie łączyć się z korzyścią majątkową. konsumentów nie był ściśle prze-
lenie zarzutu naruszenia autorskiego prawa
programu dla konsumentów. Ko- Ogólne sformułowanie, jeżeli nie strzegany, co wynika z zeznań
majątkowego, a tym samym oddalenie żą-
STAN FAKTYCZNY: Powód, Sto- rzystanie z niego nie miało żadne- łączy się z tym (tj. odbieraniem świadków, stwierdzających jedno-
dań, które mogą być formułowane na grun-
warzyszenie Autorów ZAiKS, do- go wpływu na obroty lokalu. Za- nadawanych utworów przez po- cześnie niedobrą słyszalność, a na-
cie art. 79 ustawy o prawie autorskim. Na
magał się zasądzenia od pozwane- skarżonym wyrokiem sąd okręgo- siadaczy urządzeń, nawet gdy są wet niemożność rozróżnienia
marginesie warto wspomnieć, iż w stanie
go 4234 zł z ustawowymi odsetka- wy oddalił powództwo. Zdaniem one umieszczone w miejscu ogól- dz
więków, a także brak zaintere-
faktycznym, w którym zapadło komentowa-
mi od wytoczenia powództwa sądu roszczenie nie zasługiwało nie dostępnym), przemawia za sowania programem radiowym.
ne rozstrzygnięcie, ZAiKS nie opierał swoich
i zwrotu kosztów procesu. W uza- na uwzględnienie, ponieważ opi- przyjęciem, że chodzi nie tylko Pozwany przedstawił dowody żądań o art. 79 ustawy o prawie autorskim,
lecz wystąpił z żądaniem zapłaty wynagro-
sadnieniu podał, że pozwany sane zeznaniami świadków i po- o działalność zarobkową opartą wskazujące na brak związku
dzenia, typowym dla licencji ustawowej,
w prowadzonym przez siebie lo- zwanego odbieranie nadawanych na korzystaniu z programów ra- z prowadzoną działalnością opi-
której nie sposób się doszukać w art. 24 ust.
kalu gastronomicznym publicznie w programach radiowych utwo- diowych i telewizyjnych, ale także sanego odbierania utworów
2. Sąd, dostrzegając trudności w przepro-
odtwarza za pomocą urządzeń rów nie łączyło się z osiąganiem gdy nie stanowi ono głównego nadawanych w programach ra-
wadzeniu dowodu na okoliczność negatyw-
mechanicznych i elektronicznych przez pozwanego korzyści mająt- elementu takiej działalności. diowych oraz możliwości osiąga-
ną, wydając komentowane orzeczenie, po-
utwory słowno-muzyczne bez kowych, spełnione zostały zatem Na uwagę zasługuje stanowi- nia z tego tytułu jakichkolwiek ko- DOROTA
dzielił pogląd o bardziej liberalnym korzysta-
BRYNDAL
uzyskania wymaganej prawem wymogi przewidziane w art. 24 sko sądu okręgowego, że powód rzyści majątkowych. Rzeczą po- niu przez sąd z uprawnień w zakresie swo-
radca prawny,
bodnej oceny dowodów i konieczności
uprzedniej zgody autorów lub re- ust. 2 ustawy z 4 lutego 1994 r. nie udowodnił, że w okresie obję- woda utrzymującego, że zachodzi
wspólnik
przerzucenia ciężaru dowodowego, w sytu-
prezentującej ich organizacji zbio- o prawie autorskim i prawach tym powództwem miało miejsce związek odbierania nadawanych
w kancelarii
acji gdy okoliczności negatywnej w żaden
rowego zarządzania prawami au- pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. w lokalu pozwanego publiczne utworów z działalnością pozwa-
GESSEL,
sposób nie da się udowodnić. Można to
torskimi. nr 90, poz. 631 ze zm. dalej odtwarzanie utworów objętych nego i jej efektem, było wskaza-
specjalista traktować jako wyraz
ny sygnał wysłany pod
Dochodzona należność stano- u.p.a.p.p.). Od wyroku tego po- ochroną prawa autorskiego w taki nie, w czym wyraża się korzyść
adresem organizacji zbiorowego zarządza-
w zakresie
wi sumę miesięcznych opłat, jakie wód złożył apelację. sposób, aby każdy mógł mieć do- pozwanego. %
nia, które z reguły traktują fakt osiągania ko-
praw
W
y
r
o
k
S
ą
d
u
A
p
e
l
a
c
y
j
n
e
g
o
powinien ponosić pozwany stęp w miejscu i czasie przez sie- Wyrok Sądu Apelacyjnego
rzyści majątkowych przez posiadaczy urzą-
własności
w
K
a
t
o
w
i
c
a
c
h
z
1
4
m
a
r
c
a
w okresie od 15 kwietnia 2000 r. UZASADNIENIE: Zdaniem sądu bie wybranym. Nie ulega wątpli- w Katowicach z 14 marca dzeń umieszczonych w miejscach ogólno-
intelektualnej
dostępnych jako fakt notoryjny.
2
0
0
8
r
.
,
s
y
g
n
.
a
k
t
I
A
C
a
1
0
2
/
0
8
do 31 maja 2006 r., ustalonych apelacyjnego apelacja nie zasługi- wości, że to odtwarzanie w znacz- 2008 r., sygn. akt I ACa 102/08
S
D APELACYJ NY W KATOWI CACH o rozwiązaniu umowy
Istotne jest, jak kontrahenci zapis rozumieli
TEZA: W sytuacji gdy nie mamy 2006 r. do dnia zapłaty oraz kosz- wie jest jego wygaśnięcie. Termin występują próby usystematyzo-
OPINIA
w obrocie prawnym jednolitego tami postępowania. Oddalając po- rozwiązania umowy pojawia się wania pojęć, pojęcie rozwiązanie
i jednoznacznie zdefiniowanego wództwo sąd okręgowy przyjął, że też, jednak bez bliższego określe- umowy nie jest ujmowane jednoli-
Omawiany wyrok jest interesujący dla prak-
terminu prawnego, rozwiązanie jedyną kwestią sporną pomiędzy nia, w przepisach regulujących cie, wskazuje się na jego wielo- tyków, dotyka bowiem często pojawiające-
go się problemu interpretacyjnego, miano-
umowy, gdy nadto z danego inter- stronami jest interpretacja zapisów umowę agencyjną (art. 7611 par. znaczność. Występująca w usta-
wicie wykładni na gruncie konkretnej umo-
pretowanego unormowania nie umowy o świadczenie usług trans- 1 k.c., 7643 par. 1 i 5, 7645, 7646 wie i doktrynie, a przenosząca się
wy pojęć języka prawniczego, którym dok-
wynika bezpośrednia przyczyna portu wewnętrznego. W ocenie te- par. 1 3 i art. 7647) i w tym zakre- na praktykę niejednoznaczność
tryna, orzecznictwo lub nawet
zakończenia stosunku prawnego go sądu umowa zawarta na czas sie w literaturze podmiotu wyrażo- terminu rozwiązanie umowy po-
ustawodawca przypisują jakieś ogólne zna-
umowy, a jej strony odmiennie określony po upływie terminu, na ny został pogląd, że określenie to woduje w związku z tym trudno-
czenie. Sąd apelacyjny przyjął, iż również
przedstawiają, jak rozumieją to jaki została zawarta, wygasa, a nie oznacza jakikolwiek sposób zakoń- ści w dokonaniu wykładni języko-
takie pojęcia podlegają interpretacji zgod-
pojęcie  w procesie wykładni tego ulega rozwiązaniu. Jak wynika czenia stosunku zobowiązaniowe- wej, w sytuacji, gdy z przepisu,
nie z ogólnymi zasadami wykładni umów,
zwrotu zawartego w umowie, co z pkt 18, umowa została zawarta go wynikającego z umowy agen- a także danego interpretowanego a zatem należy w pierwszym rzędzie usta-
lać, jak kontrahenci w danym przypadku
do sytuacji nim objętych, nie moż- na czas określony. Od tego wyroku cyjnej, i to nie tylko o charakterze unormowania umownego nie wy-
dany zapis rozumieli. Występujące w dok-
na było poprzestać tylko na ele- powód wniósł apelację. Sąd uznał, przedwczesnym poprzez wypowie- nika bezpośrednia przyczyna za-
trynie czy orzecznictwie rozumienie pojęcia
mentach językowych. Należało że nie zasługuje ona na uwzględ- dzenie umowy. Przyczyna i sposób kończenia stosunku prawnego
użytego w umowie jest więc o tyle przydat-
sięgnąć do innych elementów kry- nienie. rozwiązania umowy są tu obojętne. umowy. Ta niejednoznaczność ter-
ne, o ile można zasadnie domniemywać,
teriów wykładni wynikających Wskazuje się, iż może być ona na- minologiczna pojęcia rozwiązanie
że wpłynęło na rozumienie owego terminu
z art. 65 par. 2 k.c. UZASADNIENIE: Sąd zauważył, że stępstwem zarówno upływu czasu, umowy prowadzić musi do wnio-
przez strony. Jeżeli istnieją rozbieżne inter-
termin rozwiązanie umowy nie jest na jaki została zawarta umowa, sku, że posłużenie się przez sąd
pretacje, takiego domniemania przyjąć nie
STAN FAKTYCZNY: Pozwem zdefiniowany ustawowo. Analiza obopólnego porozumienia stron, I instancji w procesie wykładni
można, lecz należy badać, co strony miały
z 1 czerwca 2007 r. powódka do- przepisów kodeksu cywilnego i po- wypowiedzenia bądz
wypo- oświadczeń woli zawartych na myśli, posługując się danym terminem
w świetle całokształtu okoliczności towarzy-
magała się wydania orzeczenia glądów doktryny wskazuje, że nie wiedzenia bez zachowania okresu w umowie co do terminu rozwią-
szących zawieraniu umowy i przyjmując za-
stwierdzającego zawarcie 1 wrze- ma on jednolitego ustalonego zna- wypowiedzenia, jak i innych zda- zanie umowy określonymi znacze-
łożenie, że mając owe okoliczności na uwa-
śnia 2006 r. umowy sprzedaży po- czenia. Tylko na gruncie prawa cy- rzeń przewidzianych prawem. Po- niami w sytuacji, gdy strony od-
dze, strony działały racjonalnie.
między nią a pozwaną jako kupu- wilnego pojęciem tym ustawodaw- dobnie jest w przypadku regulacji miennie przedstawiały, jak rozu-
Walor tego orzeczenia leży w przypomnie-
jącym, mocą której na kupującego ca obejmuje zarówno rozwiązanie art. 394 par. 3 k.c. miały to pojęcie, zawierając umo-
niu praktykom paradoksalnie łatwo zapo-
przeniesiona zostaje własność rze- określonego stosunku zgodną wo- Powyższe wskazuje, że termin wę, było ryzykowne. Oparcie się
minanej tezy. Prawnicy grzeszą bowiem
czy: 60 wózków, według wykazu lą stron (art. 77 k.c.) czy też jednej rozwiązanie umowy jest przez przez sąd okręgowy w procesie
tendencją do spierania się o obiektywne
środków transportu stanowiącego z nich w drodze wypowiedzenia ustawodawcę stosowany niekon- wykładni tylko na jednym z różnie rozumienie instytucji prawnych, do których
mniej lub bardziej trafnie odnosiły się stro-
załącznik nr 1 do umowy o świad- (art. 730 k.c.), traktując wypowie- sekwentnie. Najczęściej wystę- stosowanych w regulacjach praw-
ny, zamiast wykazywać, co w rzeczywisto-
czenie usług w zakresie transpor- dzenie umowy jako jedną z przy- puje on w związku z szeroko ro- nych kodeksu cywilnego i prakty-
ści chciały osiągnąć, pisząc np. o rozwiąza-
tu wewnętrznego z 1 września czyn rozwiązania umowy, jak i sku- zumianym zakończeniem sto- ce orzeczniczej rozumieniu tego
niu czy odstąpieniu. Przedsiębiorcom z ko-
MACIEJ
2001 r. z modyfikacją wynikającą tek przewidziany w samej ustawie sunku umownego, spowodowa- pojęcia naruszało tym samym pra-
lei ku przestrodze wskazuje, że pojęcia
ZWOLIC
SKI
z aneksów do tej umowy. Pozwa- (art. 668 par. 2 k.c.) bądz
też w dro- nym umową rozwiązującą, wo materialne w postaci art. 65
prawne często bywają niejednoznaczne
radca prawny
na zobowiązała się w tej umowie dze orzeczenia sądu, i to nawet orzeczeniem sądu, jednostronną par. 2 k.c. %
i warto w negocjacjach poświęcić czas na
z kancelarii
W
y
r
o
k
S
ą
d
u
A
p
e
l
a
c
y
j
n
e
g
o
do odebrania tych rzeczy i do za- wówczas, gdy nie ma sporu między czynnością prawną czy też okre- Wyrok Sądu Apelacyjnego
konsultację z doradcą prawnym, aby roz-
Clifford
w
K
a
t
o
w
i
c
a
c
h
z
1
3
m
a
r
c
a
płaty powódce 707 300 zł z odset- stronami. Istotą rozwiązania sto- ślonym zdarzeniem prawnym. w Katowicach z 13 marca
strzygnąć, czy użyte terminy sztuki prawni-
Chance
2
0
0
8
r
.
,
s
y
g
n
a
k
t
V
A
C
a
4
2
/
0
8
kami ustawowymi od 1 września sunku prawnego opartego na umo- Również w doktrynie, aczkolwiek 2008 r., sygn akt V ACa 42/08 czej jednoznacznie oddają zamiar stron.
T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O nr 250
wierzytelności
C6
WI NDYKACJ A NALEŻNOŚCI
Jak odzyskać dług od kontrahenta z Niemiec
Wierzyciel ma dwie drogi: może dochodzić należności
szym ciągu towar, tym wyż- Zasadniczo jurysdykcja spełnione warunki dot. po- nieważ w dzisiejszych cza-
na drodze sądowej w Polsce i egzekwować dług
sze będą zaległe kwoty, a to międzynarodowa zależy od twierdzenia polskiego orze- sach wiele przedsiębiorstw
bezpośrednio w Niemczech lub tam złożyć pozew i tam
z kolei powoduje u dłużnika siedziby pozwanego, tzn. czenia jako Europejskiego Ty- (przede wszystkim usługo-
naturalną jeszcze większą w przypadku dłużnika nie- tułu Egzekucyjnego. W tym wych) często nie posiada
egzekwować dług.
niechęć do zapłacenia należ- mieckiego właściwym jest sąd celu należy złożyć we wła- wartościowych składników
nej kwoty w wyniku działań niemiecki. W niektórych ściwym sądzie niemieckim majątkowych (takiej firmie
Nierzadko polskie przedsię- przy wezwaniach, ale teraz już pozasądowych. Koszty nie- przypadkach jurysdykcja mo- zgodnie z wymogami Rozpo- wystarcza często małe wyna-
biorstwa uczestniczące w obro- wiadomo, że klient zalegający mieckiego adwokata w przy- że jednak leżeć po stronie są- rządzenia (WE) nr 44/2001 jęte biuro z komputerem i sa-
cie gospodarczym między Pol- z płatnością kilku faktur nie padku zwłoki w płatności po- du polskiego, na przykład je- z 22 grudnia 2000 r. oraz mochodem w leasingu), na-
ską a Niemcami zadają sobie jest dobrym klientem i że sto- nosi dłużnik. W przypadku śli zawarto odpowiednie po- odpowiednich przepisów nie- sza praktyka adwokacka
pytanie, w jaki sposób można sunki gospodarcze z nim po uzgodnienia płatności w ra- rozumienie w zakresie właści- mieckich wniosek o określe- wskazuje, że warto w pierw-
egzekwować należności wobec prostu się nie opłacają. tach adwokat monitoruje tak- wości sądu. Wówczas tytuł nie orzeczenia jako wyko- szej kolejności zająć konto
niemieckich dłużników. Jesz- że przestrzeganie zawartego uzyskany w Polsce można eg- nalne w Niemczech. Koszt bankowe dłużnika. Ponieważ
cze niedawno wśród polskich Od czego zacząć porozumienia i mobilizuje zekwować w Niemczech. sądowy tej czynności wynosi zablokowane konto bankowe
przedsiębiorców panowała Z mojej praktyki wynika, dłużnika do terminowego re- 200 euro, ponadto należy może doprowadzić niemal
swego rodzaju obawa przed że w wielu przypadkach opła- gulowania płatności. Europejski Tytuł Egzekucyjny doliczyć ewentualne koszty do wstrzymania działalności
ściąganiem należności  w ra- ca się ściągać należności po- Jeśli tytuł uzyskany w Pol- adwokata. Po uzyskaniu przedsiębiorstwa, z naszego
zie takiej konieczności także na zasądowo z pomocą niemiec- Do którego sądu sce spełnia wymogi rozporzą- oświadczenia o wykonalności doświadczenia wynika, że
drodze sądowej w Niemczech. kiego adwokata. Często pro- Jeżeli działania pozasądo- dzenia (WE) Parlamentu Euro- orzeczenia można przystąpić w wielu przypadkach docho-
Ale to się w ostatnich latach wadzi to do uregulowania we pozostają bezowocne lub pejskiego i Rady nr 805/2004 do egzekwowania w Niem- dzi wówczas do szybkiego
zmieniło. Polscy przedsiębior- płatności lub przynajmniej do jeśli od początku wiadomo, że z 21 kwietnia 2004 r. w spra- czech. uregulowania należności
cy w większości przypadków negocjacji i uzgodnienia np. dłużnik nie zapłaci, wówczas wie utworzenia Europejskie- Inną metodą jest prowa- wraz z odsetkami i koszta-
nie chcą już odpuszczać dłu- płatności ratalnych. Ważne pozostaje dochodzenie rosz- go Tytułu Egzekucyjnego dla dzenie sporu prawnego bez- mi. %
gów swoim spóz
nialskim nie- jest jednak, aby odpowiednio czenia na drodze sądowej. Za- roszczeń bezspornych, np. je- pośrednio w Niemczech. Ma
mieckim dłużnikom. Wzrosła wcześnie rozpocząć działania sadniczo istnieją w tym zakre- śli chodzi o ugodę sądową, to miejsce w przypadku, gdy DAMIAN WYPIOR
również gotowość do tego, aby w tym kierunku. Im dłużej sie dwie możliwości. Można wówczas w polskim sądzie sądem właściwym jest tylko adwokat z niemieckiej kancelarii
odpowiednio wcześnie i po- zwlekamy z poważnym do- dochodzić należności na dro- można uzyskać potwierdze- sąd niemiecki. Ale również Bunk Alliance z Worms
ważnie rozpoczynać procedu- chodzeniem należności i być dze sądowej w Polsce i egze- nie tytułu w formie tzw. Euro- wówczas, gdy istnieje możli-
rę ściągania należności. Wcze- może nawet jeszcze w ramach kwować potem orzeczenie pejskiego Tytułu Egzekucyj- wość wyboru między sądem
śniej z obawy przed utratą istniejących stosunków han- w Niemczech lub złożyć pozew nego. Na podstawie takiego polskim i niemieckim, warto PODSTAWA PRAWNA
klienta pozostawano często dlowych dostarczamy w dal- i egzekwować bezpośrednio Europejskiego Tytułu Egzeku- w niektórych przypadkach
% Rozporządzenia Rady (WE) nr
w Niemczech. O tym, która cyjnego można egzekwować składać pozew bezpośrednio
44/2001 z 22 grudnia 2000 r.
z możliwości w konkretnym bezpośrednio w Niemczech w Niemczech, np. gdy stan
w sprawie jurysdykcji i uznawa-
Zaliczka na poczet kosztów
przypadku jest właściwa, decy- bez konieczności podejmowa- faktyczny oceniany jest we-
nia orzeczeń sądowych oraz ich
duje międzynarodowa właści- nia dodatkowych kroków. dług prawa niemieckiego.
wykonywania w sprawach cywil-
Przy składaniu pozwu w Niemczech należy uiścić w sądzie zaliczkę
wość polskiego lub niemieckie- Koszty obejmują wtedy jedy-
nych i handlowych.
na poczet przyszłych kosztów. Zazwyczaj wystarcza ona na pokrycie
go sądu zgodnie z przepisami nie koszt tłumaczenia Euro- Wykonanie orzeczenia
% Rozporządzenie (WE) Parla-
kosztów sporu prawnego, chyba że powstaną jeszcze dodatkowe
rozporządzenia Rady (WE) nr pejskiego Tytułu Egzekucyj- Po uzyskaniu korzystne-
mentu Europejskiego i Rady nr
koszty, np. biegłych rzeczoznawców, tłumaczy, świadków itp. Koszty
44/2001 z 22 grudnia 2000 r. nego na język niemiecki oraz go orzeczenia w Niemczech
805/2004 z 21 kwietnia 2004 r.
sporu prawnego ponosi strona przegrywająca. Dotyczy to także w sprawie jurysdykcji i uzna- koszt egzekucji. trzeba je jeszcze wykonać.
w sprawie utworzenia Europej-
kosztów adwokata. Ich wysokość określana jest na podstawie usta- wania orzeczeń sądowych oraz Egzekwowanie w Niem- W tym celu można dokonać
ich wykonywania w sprawach czech jest możliwe nawet zajęcia na majątku i wierzy- skiego Tytułu Egzekucyjnego
wy o kosztach adwokackich i zależy od wartości przedmiotu sporu.
cywilnych i handlowych. wówczas, gdy nie zostały telnościach dłużnika. Po- dla roszczeń bezspornych.
POWÓDZTWO OPOZYCYJ NE
Co robić, by powstrzymać wykonanie egzekucji
Zdarza się, że tytuł wykonawczy, który jest podstawą
nik może w drodze procesu wie w wyroku z 31 stycznia że stwierdzona tytułem eg- i poświadczone dokumenty),
prowadzenia egzekucji, nie odpowiada prawdzie
zażądać w całości lub w czę- 2005 r. (sygn. akt I ACa zekucyjnym wierzytelność dłużnik może żądać odmowy
np. z powodu zapłaty długu. Dłużnik, który nadal podlega
ści pozbawienia (względnie 687/04, Apel.-W-wa powstała z czynności doko- wykonania takiego tytułu
ograniczenia) wykonalności. z 2005 r. nr 4, poz. 37): nanej za zgodą małżonka w całości lub części.
egzekucji, nie może w takiej sytuacji ponownie wytoczyć
Zgodnie z art. 840 par. okoliczność, że pozwany dłużnika.
powództwa o to samo. Może jednak zwalczać samą
1 k.p.c. jest to możliwe, jeże- zgłosił wierzytelność w po- Jeżeli podstawą egzekucji Nie zawsze zasadne
wykonalność wyroku wykorzystując powództwo
li dłużnik: stępowaniu upadłościo- jest tytuł pochodzący od or- Powództwo przeciwegze-
opozycyjne.
% przeczy zdarzeniom, na wym, nie jest zdarzeniem, ganu administracyjnego, do kucyjne może być realizowa-
których oparto wydanie o jakim mowa w art. 840 stwierdzenia, że zobowiąza- ne, tylko pod warunkiem że
Wyrok sądu, ugoda sądowa zaopatrzyć w klauzulę wyko- klauzuli wykonalności, par. 1 pkt 2 k.p.c., mogą- nie wygasło lub nie może być istnieje potencjalna możli-
czy też np. akt notarialny ze nalności. Jest to pieczęć na a w szczególności gdy kwe- cym stanowić podstawę egzekwowane, powołany jest wość wykonania tytułu wy-
stosownym zobowiązaniem to odwrocie dokumentu stwier- stionuje istnienie obowiąz- pozbawienia tytułu wyko- organ, od którego tytuł po- konawczego. Żądanie pozba-
tytuł egzekucyjny, czyli doku- dzająca, że każdy, kogo wy- ku stwierdzonego tytułem nawczego wykonalności, chodzi. Jeżeli dłużnik albo je- wienia wykonalności nie mo-
ment, który może stać się pod- rok dotyczy, powinien pod- egzekucyjnym niebędącym % małżonek, przeciwko które- go małżonek, przeciwko któ- że być skutecznie złożone po
stawą egzekucji komorniczej. dać się jego postanowieniom. orzeczeniem mu sąd nadał klauzulę wy- remu sąd nadał klauzulę wy- wyegzekwowaniu należności
Jeśli chodzi o wyrok, to musi Taki wyrok jest to już tytuł sądu albo gdy kwestionuje konalności na podstawie konalności na podstawie art. w całości. Jakie są skutki wy-
on być prawomocny lub też wykonawczy, który może stać przejście obowiązku mimo art. 787 k.p.c., wykaże, że 787 k.p.c. (zgoda małżonka) granej? Otóż komornik bę-
natychmiast wykonalny (tak się podstawą egzekucji. istnienia formalnego doku- egzekwowane świadczenie lub art. 7871 k.p.c. (ograni- dzie musiał umorzyć postę-
jest np. przy wyrokach zaocz- I zwalczaniu nieprawidłowo- mentu (np. umowy przele- wierzycielowi nie należy czenie odpowiedzialności do powanie w sprawie na wnio-
nych, w sytuacji gdy dłużnik ści tego tytułu służy właśnie wu wierzytelności), się, przy czym małżonkowi wspólnego przedsiębiorstwa) sek dłużnika na podstawie
uznał powództwo, albo przy powództwo opozycyjne. Po- % po powstaniu tytułu egze- temu przysługują zarzuty podnosi wynikający z umowy art. 825 pkt 2 k.p.c. Reguluje
alimentach). Natychmiastowa lega ono na kwestionowaniu kucyjnego nastąpiło zda- nie tylko z własnego prawa, majątkowej małżeńskiej za- on sytuację, w której tytuł
wykonalność oznacza, że przez dłużnika zasadności rzenie, wskutek którego lecz także zarzuty, których rzut wyłączenia lub ograni- wykonawczy  czyli zazwy-
można, nie czekając na upra- lub dopuszczalności egzeku- zobowiązanie wygasło al- jego małżonek wcześniej czenia jego odpowiedzialno- czaj wyrok  został prawo-
womocnienie, udać się do ko- cji. Jeśli wydany przez sąd ty- bo nie może być egzekwo- nie mógł podnieść; zgodnie ści całością lub częścią mająt- mocnie pozbawiony wyko-
mornika i złożyć wniosek tuł wykonawczy nie odpo- wane; gdy tytułem jest z art. 787 k.p.c. tytułowi ku  powództwo też jest moż- nalności. %
o wszczęcie egzekucji. Natu- wiada rzeczywistym faktom, orzeczenie sądowe, dłuż- egzekucyjnemu wydanemu liwe i art. 840 par. 1 i par. ADAM MALINOWSKI
ralnie w takim wypadku trze- na podstawie których go wy- nik może powództwo przeciwko osobie pozosta- 2 k.p.c. stosuje się odpowied- radca prawny
ba liczyć się z koniecznością dano, lub też gdy nastąpiło oprzeć także na zdarze- jącej w związku małżeń- nio. Jeżeli podstawą egzeku-
zwrotu pieniędzy, jeśli inny zdarzenie, przez które zobo- niach, które nastąpiły po skim sąd nada klauzulę wy- cji jest tytuł wykonawczy
werdykt zapadnie w wyższej wiązanie wygasło albo nie zamknięciu rozprawy, konalności także przeciwko w postaci zaopatrzonego
PODSTAWA PRAWNA
instancji. może być egzekwowane, lub a także zarzucie spełnienia jej małżonkowi z ogranicze- w klauzulę wykonalności
% Artykuł 840 ustawy z 17 li-
też gdy małżonek, przeciwko świadczenia, jeżeli zarzut niem jego odpowiedzialno- orzeczenia sądu, o którym
stopada 1964 r.  Kodeks po-
Klauzula wykonalności któremu sąd nadał klauzulę, ten nie był przedmiotem ści do majątku objętego mowa w art. 11531 k.p.c.
stępowania cywilnego (Dz.U. nr
Żeby skutecznie prowa- potrafi wykazać, że świad- rozpoznania w sprawie; wspólnością, jeżeli wierzy- (orzeczenia sądów państw
43, poz. 296 ze zm.).
dzić egzekucję, wyrok trzeba czenie nie jest należne, dłuż- jak wskazał SA w Warsza- ciel wykaże dokumentem, członkowskich UE, ugody
nr 250 T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O
prawo budowlane..
C7
NI ERUCHOMOŚCI
WARTO PRZECZYTAĆ
Odpowiedzialność cywilna członków zarządu
Kto musi posiadać świadectwo
za zobowiązania spółki z o.o.
KSI
ŻKA O tym, za co i jak odpowia-
energetyczne
dają zarządy spółek z ograniczoną
odpowiedzialnością
KSI
ŻKA DLA prawników zajmują-
Bez świadectwa energetycznego nie będzie możliwe
Dla jakich budynków konieczne
cych się prawem handlowym i dla
rozpoczęcie użytkowania nowo wybudowanego budynku.
menedżerów
Na żądanie kupującego właściciel będzie je musiał okazać będą świadectwa energetyczne
także przy sprzedaży mieszkania. Koszty sporządzania
DLACZEGO WARTO J
MIEĆ? Dla-
% nowo wybudowanych i oddawanych do użytkowania,
świadectw  od tysiąca do kilkudziesięciu tysięcy złotych tego że jest to przystępnie zapisana
% starszych i użytkowanych wprowadzanych do obrotu,
 poniosą inwestorzy, właściciele i zarządcy nieruchomości. analiza problemów, z którymi mogą
czyli np. sprzedawanych lub wynajmowanych,
się spotkać wszyscy zarządzający
% budynków, w których w wyniku remontu lub rozbudowy zmieniła
spółkami z o.o. i osoby im doradzają-
lotniska, muzea, hale wysta- Autorzy
ARKADIUSZ JARASZEK
się charakterystyka energetyczna,
ce. Tym bardziej że autor przedstawił
wiennicze, szkoły, szpitale, Konrad Osajda
[e-mail]
% budynków o powierzchni użytkowej przekraczającej 1000 mkw.,
przy okazji stosowne orzecznictwo Są-
centra handlowe czy urzędy. Wydawnictwo
które są zajmowane przez organy administracji publicznej
du Najwyższego i przykłady przedsta-
Od początku przyszłego ro- Nie ma przy tym znaczenia, LexisNexis
lub w których świadczone są usługi znacznej liczbie osób.
wiające sposoby ochrony wierzycieli
ku wszystkie nowo wybudo- czy są to budynki nowe i do- Warszawa 2008
wane budynki oddawane do piero oddawane do użytkowa- spółek kapitałowych w innych syste-
użytkowania oraz budynki sta- nia, czy stare i użytkowane już
mach prawnych. Większość wywodów
re, ale wprowadzane do obro- od wielu lat. Zarządca lub kraczającej 1 tys. mkw. nawet rzy mają wykształcenie magi-
przedstawionych w książce koncen-
tu, czyli sprzedawane lub wy- właściciel będzie miał obowią- od kilku do kilkudziesięciu ty- sterskie i uprawnienia budow-
truje się na omówieniu cech, zakresu
najmowane, będą musiały po- zek umieszczenia świadectwa sięcy złotych. Dużo wyższa bę- lane do projektowania w spe-
i przesłanek odpowiedzialności człon-
siadać świadectwa energetycz- w widocznym miejscu budyn- dzie cena sporządzenia świa- cjalności architektonicznej,
ków zarządu za zobowiązania sp.
ne. Obowiązek taki przewiduje ku, tak aby mogły się z nim za- dectwa energetycznego dla bu- konstrukcyjno-budowlanej lub
z o.o., kiedy egzekucja przeciwko kor-
nowelizacja ustawy  Prawo poznać osoby korzystające dynków wzniesionych przed instalacyjnej. Certyfikatów nie
poracji okazuje się bezskuteczna (art.
budowlane, która wchodzi z tego budynku. 1990 rokiem. Większość tych będą mogli sporządzać więc
299 k.s.h.). Można tu też przeczytać
w życie 1 stycznia 2009 r. Właściciel lub zarządca da- obiektów nie ma bowiem doku- np. inżynierowie, którzy mają
o zbiegu podstaw odpowiedzialności
nego budynku będzie musiał mentacji technicznej i przed uprawnienia, ale nie mają ty-
 m.in. z odpowiedzialnością za czyny
Obowiązki inwestorów uzyskać świadectwo energe- sporządzeniem świadectwa ko- tułu magistra, a jedynie inży-
niedozwolone (art. 415 i nast. k.c.).
Zgodnie z nowelizacją świa- tyczne także wówczas, gdy nieczne będzie przeprowadze- niera, oraz inżynierowie, któ-
Autor odnosi się również do ubezpie-
dectwa będą musiały posiadać w danym budynku w wyniku nie inwentaryzacji, której kosz- rzy mają tytuł magistra, ale nie
czeń członków zarządów, wspomina-
przede wszystkim budynki i lo- przebudowy lub remontu ty mogą być dużo wyższe od mają uprawnień projekto-
jąc ubezpieczenia Directors and Offi-
kale nowe, które będą oddawa- zmieni się jego charakterysty- kosztów sporządzenia samego wych.
cers (D&O), a także do instytucji na-
ne do użytkowania. Inwestor ka energetyczna, np. zostaną świadectwa. Poza inżynierami budow-
zywanej przebiciem kurtyny korpora-
będzie musiał dołączyć je do wymienione okna, zmieni się nictwa świadectwa będą mo-
zawiadomienia o zakończeniu instalacja centralnego ogrze- Zawartość świadectw gły sporządzać także osoby, cyjnej (piercing the corporate veil),
budowy lub wniosku o udzie- wania czy przeprowadzona Świadectwa energetyczne które odbyły nie mniej niż jako konkurencyjnej i subsydiarnej
lenie pozwolenia na użytkowa- zostanie termomodernizacja. będą określały, ile energii po- roczne studia podyplomowe
wobec odpowiedzialności członków
nie. Bez świadectwa inwestor Jeżeli dany budynek świadec- trzeba do zaspokojenia potrzeb na kierunkach: architektura,
zarządu za zobowiązania spółki.
nie uzyska pozwolenia na użyt- two już ma, to jego właściciel związanych z użytkowaniem budownictwo, inżynieria śro-
kowanie budynku. lub zarządca będzie musiał danego budynku, czyli np. dowiska, energetyka lub po-
Świadectwa energetyczne uzyskać jego uaktualnioną ogrzaniem, oświetleniem, przy- krewne w zakresie audytu
Prawo bankowe. Komentarz
będą sporządzane także dla wersję. gotowaniem ciepłej wody użyt- energetycznego na potrzeby
budynków już użytkowanych, kowej. Wielkość energii wyra- termomodernizacji oraz oce-
KSI
ŻKA O tworzeniu i prowadzeniu
ale wprowadzanych do obro- Ustawowe wyłączenia żona będzie w kWh/mkw./rok. ny energetycznej budynków.
banków, a także o ich odpowiedzial-
tu, czyli np. wynajmowanych Świadectw energetycznych Będą się one składały z sześciu Uprawnienia te nabędą rów-
ności cywilnej i karnej
lub sprzedawanych. Obowią- nie będą musiały posiadać bu- części. Dla inwestorów i nabyw- nież osoby, które mają dowol-
zek posiadania świadectw dynki podlegające ochronie ców nieruchomości najważniej- ne wykształcenie magister-
KSI
ŻKA DLA wszystkich praktyków
energetycznych nie oznacza na podstawie przepisów sze informacje znajdą się skie, jak np. historyczne,
stosujących na co dzień prawo ban-
jednak, że już od początku o ochronie zabytków i opiece w czwartej części certyfikatu. dziennikarskie czy prawnicze,
kowe
przyszłego roku jego brak bę- nad zabytkami, budynki uży- Będzie ona określała ocenę cha- i odbyły odpowiednie szkole-
DLACZEGO WARTO J
MIEĆ? Bo
dzie uniemożliwiał sprzedaż wane jako miejsca kultu i do rakterystyki energetycznej bu- nia oraz zdały egzamin orga-
lub wynajęcie lokalu. Noweli- działalności religijnej oraz bu- dynku, czyli zapotrzebowanie nizowany przez ministra in- wprowadzana od przeszło czterech
zacja prawa budowlanego nie dynki niemieszkalne służące danego budynku w energię frastruktury. Szkolenie po- lat reforma prawa bankowego (poja-
wprowadza bowiem żadnych gospodarce rolnej. Z obowiąz- i porównanie jej z takimi warto- winno składać się z części teo-
wiło się ponad trzydzieści nowelizacji
sankcji za brak świadectwa, ku tego będą zwolnione także ściami w budynku referencyj- retycznej oraz praktycznej.
ustawy, przy czym dwóch tegorocz-
jak np. kara grzywny czy nie- budynki przeznaczone jedy- nym. Porównanie to będzie zo- Czas trwania szkolenia nie
Autor nych komentarz nie obejmuje) ciągle
ważność umowy sprzedaży nie do czasowego użytkowa- brazowane na wykresie linio- może być krótszy niż 50 go-
Leszek Mazur nie pozwala dobrze ocenić funkcjo-
nieruchomości. Nowelizacja nia, czyli budynki przeznaczo- wym. Świadectwo energetycz- dzin, przy czym część prak-
Wydawnictwo
nowania tych regulacji w praktyce.
nie stanowi także, że bez tego ne do użytkowania w czasie ne nie będzie jednak określało tyczna nauki powinna trwać
C.H. Beck
Dlatego autor starał się przedstawić
dokumentu notariusz nie mo- nie dłuższym niż dwa lata klasy energetycznej budynku, nie mniej niż osiem godzin.
Warszawa 2008
liczne poglądy i opinie na temat in-
że sporządzić aktu notarialne- oraz budynki mieszkalne prze- jak np. A, B czy D, tak jak jest to Szkolenie powinno kończyć
stytucji prawa bankowego, a także
go. W praktyce zatem to ku- znaczone do użytkowania nie w przypadku określania klasy się samodzielnym sporządze-
problemy pojawiające się w związku
pujący mieszkanie lub dom al- dłużej niż cztery miesiące w ro- energetycznej sprzętu RTV niem świadectwa charaktery-
ze stosowaniem ustawy przez sądy.
bo wynajmujący dany lokal ku, a także budynki o małej po- i AGD. Bardzo ważne informa- styki energetycznej i oceną
Omówił tworzenie banków, prowa-
będzie decydował o tym, czy wierzchni i małym zapotrzebo- cje dla inwestorów znajdą się poprawności jego wykonania.
dzenie rachunków, rozliczenia za po-
przy tego typu transakcji loka- waniu na energię (nie więk- także w części piątej świadec- Ministerialny egzamin także
średnictwem tego rodzaju instytucji
lu już używanego konieczne szym niż 50 kWh/mkw./rok) twa. Będzie ona bowiem zawie- będzie polegał na sporządze-
finansowych, kredytowanie, udziela-
jest świadectwo energetycz- oraz budynki wolno stojące rała uwagi o możliwości zmniej- niu świadectwa energetyczne-
nie pożyczek, zasady koncentracji za-
ne. Jeżeli nabywca lub najem- o powierzchni użytkowej po- szenia zapotrzebowania energii go, a ponadto na rozwiązaniu
angażowań, gwarancje, poręczenia
ca zażąda przedstawienia niżej 50 mkw. w budynku. W pozostałych czę- testu jednokrotnego wyboru.
świadectwa, to zbywca lub ściach certyfikatu znajdą się Koszty szkolenia nie będą mo- i akredytywy. Odniósł się także do
wynajmujący będzie miał obo- Koszty sporządzania uwagi o danym budynku, jak gły przekroczyć 70 proc., emisji papierów wartościowych, za-
wiązek jego posiadania. Jeże- Koszty sporządzenia świa- np. jego typ, przeznaczenie, rok a koszty egzaminu 50 proc.
sad zrzeszania się i podziału banków.
li jednak nie zgłoszą takiego dectw energetycznych będą oddania do użytkowania, jego kwoty przeciętnego miesięcz-
Komentarz zawiera również szczegó-
żądania  sprzedaż lub wyna- spoczywały na inwestorze, wła- kubatura i liczba kondygnacji, nego wynagrodzenia w roku
łowe uwagi na temat nadzoru banko-
jęcie mieszkania czy np. loka- ścicielu lub zarządcy budynku. rodzaj konstrukcji, powierzch- poprzedzającym przeprowa-
wego, postępowania naprawczego, li-
lu użytkowego będzie możli- Nie są one jednak określone nia, ogrzewanie, wentylacja, dzenie postępowania egzami-
kwidacji i upadłości banków.
wa bez świadectwa. w ustawie i będą uzależnione ciepła woda oraz chłodzenie, nacyjnego, ogłaszanego przez
Autor nie pominął też ważnych
Obowiązek posiadania od cen rynkowych, wielkości a także informacje o jego wła- prezesa Głównego Urzędu
z praktycznego punktu widzenia od-
świadectw będzie dotyczył danego budynku, jego wieku ścicielu i osobie, która sporzą- Statystycznego (w 2007 r.
niesień do prawa wekslowego, cze-
także wszystkich budynków oraz nakładu pracy i użytego dziła certyfikat. kwota tego wynagrodzenia
kowego, dewizowego, ksiąg wieczy-
o powierzchni użytkowej do sporządzenia świadectwa wynosiła 2691,03 zł). %
stych i hipoteki oraz procesowych za-
przekraczającej 1 tys. mkw., sprzętu. Eksperci szacują dziś, Certyfikatorzy energetyczni
gadnień egzekucyjnych. Podstawo-
które są zajmowane przez or- że cena świadectwa energe- O sporządzenie świadec-
PODSTAWA PRAWNA
wym walorem komentarza jest
gany administracji publicznej tycznego dla jednego mieszka- twa energetycznego inwesto-
% Ustawa z 19 września 2007 r.
jednak 31 dołączonych do niego
lub w których świadczone są nia będzie się kształtowała rzy oraz właściciele i zarządcy
o zmianie ustawy  Prawo bu-
wzorów umów i oświadczeń najczę-
usługi znacznej liczbie osób. w granicach 1 tys. zł, natomiast nieruchomości będą się mogli
dowlane (Dz.U. nr 191, poz.
ściej stosowanych w działalności
Dotyczy to przede wszystkim w przypadku dużych obiektów zwrócić przede wszystkim do
1373).
takich budynków, jak dworce, o powierzchni użytkowej prze- inżynierów budownictwa, któ- bankowej. % DNJ
T Y G O D N I K P R A W A G O S P O D A R C Z E G O nr 250
orzecznictwo NSA
C8
NACZELNY S
D ADMINISTRACYJNY o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż alkoholu
Trzeba wskazać, jakie warunki zostały naruszone
TEZA: Spożywanie alkoholu ławczym SKO utrzymało akceptowania jest przyjęta pu. NSA uznał skargę kasacyj- du na lokalizację punktu sprze- sprzedaży zostały przez skar-
przez klienta, który już z alko- w mocy zaskarżoną decyzję. przez skarżącego interpretacja, ną za usprawiedliwioną. daży. Z brzmienia tych przepi- żącego naruszone. Sąd wska-
holem (wcześniej zakupionym Sąd I instancji oddalił że możliwe jest spożywanie al- sów wynika, że podstawową zał również, że z ustaleń fak-
i otwartym) przyszedł do skle- skargę przedsiębiorcy. W uza- koholu w sklepie pod warun- UZASADNIENIE: NSA wyja- przesłankę obligatoryjnego tycznych wynika, że alkohol
pu, nie może być traktowane ja- sadnieniu wskazał, że skarżący kiem, że nie został on w tym śnił, że naruszony został prze- cofnięcia zezwolenia stanowi nie został sprzedany (ani poda-
ko przesłanka uzasadniająca był uprawniony do sprzedaży sklepie zakupiony. Sąd I instan- pis art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy nieprzestrzeganie określonych ny) w prowadzonym przez
cofnięcie zezwolenia uprawnia- napojów alkoholowych do cji ponadto wskazał, że to na o wychowaniu w trzez
wości. w ustawie warunków sprzeda- skarżącego sklepie spożywczo-
jącego do sprzedaży napojów 4,5 proc. oraz piwa w skle- skarżącym ciążył obowiązek Przepis ten stanowi, że zezwo- ży napojów alkoholowych. Sąd -przemysłowym, lecz w zupeł-
alkoholowych do 4,5 proc. oraz pie spożywczo-przemysłowym, takiej organizacji pracy sklepu, lenie, o którym mowa w ust. 1, kasacyjny zwrócił uwagę, że nie innym (na innej ulicy) skle-
piwa przeznaczonych do spoży- przeznaczonych do spożycia aby nie dopuścić do spożywa- organ zezwalający cofa w przy- nie można utożsamiać spoży- pie  pijalni, również należą-
cia poza miejscem sprzedaży. poza miejscem sprzedaży. Ce- nia alkoholu na jego terenie, padku nieprzestrzegania okre- wania alkoholu przez klienta, cym do skarżącego, który
lem wydania takiego zezwole- tym bardziej że skarżący obok ślonych w ustawie warunków który przyszedł z nim do skle- zresztą sam mu alkohol sprze-
STAN FAKTYCZNY: Policjanci nia było uniemożliwienie spo- sklepu prowadzi pijalnię piwa. sprzedaży napojów alkoholo- pu, z wypełnieniem zawartej dał. NSA stanął na stanowisku,
ujawnili spożywanie piwa żywania alkoholu na terenie W skardze kasacyjnej do wych. Zgodnie zaś z art. 18 ust. w art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy zgodnie z którym ani w jed-
w sklepie. Na tej podstawie sklepu, w którym była prowa- NSA odwołujący się przedsię- 1 sprzedaż napojów alkoholo- o wychowaniu w trzez
wości nym, ani w drugim przypadku
burmistrz cofnął przedsiębior- dzona jego sprzedaż, z uwagi biorca podał m.in., że nie miał wych przeznaczonych do spo- przesłanki naruszenia przez nie doszło do naruszenia okre-
cy zezwolenie, uznając, że na to aby osoby postronne, żadnego wpływu na postępo- życia w miejscu lub poza miej- skarżącego warunków sprze- ślonych w ustawie warunków
materiał dowodowy zebrany zwłaszcza dzieci i młodzież, wanie osoby, która mimo zaka- scem sprzedaży może być pro- daży alkoholu. Zdaniem NSA sprzedaży. %
W
y
r
o
k
N
S
A
z
3
l
i
p
c
a
2
0
0
8
r
.
,
w sprawie potwierdza, że nie były wbrew swej woli nara- zu spożywania alkoholu i jego wadzona tylko na podstawie organ wydający decyzję o cof- Wyrok NSA z 3 lipca 2008 r.,
s
y
g
n
.
a
k
t
I
I
G
S
K
2
1
9
/
0
8
w sklepie prowadzonym przez żone na przebywanie z osoba- wnoszenia do sklepu weszła zezwolenia wydanego przez nięciu zezwolenia powinien sygn. akt II GSK 219/08
skarżącego spożywano alko- mi będącymi po spożyciu alko- tam z otwartym piwem wbrew wójta (burmistrza, prezydenta wskazać, jakie konkretnie MICHAA
KOWALSKI
hol. W postępowaniu odwo- holu. W ocenie WSA nie do za- woli skarżącego i obsługi skle- miasta), właściwego ze wzglę- określone w ustawie warunki asystent sędziego NSA
NACZELNY S
D ADMINISTRACYJNY o postępowaniu kwalifikacyjnym w zakresie zarządzania nieruchomościami
Działalność musi być zgodna z programem praktyk
TEZA: Zaliczenie działalności twierdzają spełnienia warun- wodowej nie potwierdza wyko- 2003 r. o zmianie ustawy o go- o nadanie licencji zawodowej niu art. 16 ustawy z 28 listopada
zawodowej prowadzonej w za- ków dopuszczenia do egzami- nywania przez skarżącego spodarce nieruchomościami zarządcy nieruchomości może 2003 r. oznacza zawodowe wy-
kresie zarządzania nierucho- nu. Mając na względzie wynik czynności zarządzania nieru- oraz o zmianie niektórych in- ubiegać się osoba fizyczna, któ- konywanie czynności, o których
mościami przed 31 grudnia ustaleń PKK, minister budow- chomościami w rozumieniu nych ustaw (Dz.U. z 2004 r. nr ra odbyła praktykę zawodową mowa w art. 185 ust. 1 u.g.n.
2001 r. bez licencji na poczet nictwa odmówił E. nadania li- art. 185 ust. 1 ustawy o go- 141, poz. 1492 ze zm.). W myśl w zakresie zarządzania nieru- w brzmieniu tego przepisu obo-
praktyki zawodowej może do- cencji zawodowej w zakresie spodarce nieruchomościami tego przepisu osobom, które chomościami. Wyjątek od tej re- wiązującym przed 31 grudnia
tyczyć tylko tych osób, które zarządzania nieruchomościa- w brzmieniu obowiązującym przed 31 grudnia 2001 r. pro- guły, określony w art. 16 ustawy 2001 r. NSA zauważył, że inten-
w sposób niewątpliwy wykażą, mi. Po ponownym rozpatrze- przed 31 grudnia 2001 r. Skar- wadziły bez licencji zawodowej z 28 listopada 2003 r., należy cją ustawodawcy nowelizujące-
że taką działalność prowadziły. niu sprawy minister utrzymał gę kasacyjną od wyroku WSA działalność zawodową w zakre- w związku z tym interpretować go przepisy ustawy o gospodar-
w mocy swoje wcześniejsze roz- wniósł E., domagając się jego sie zarządzania nieruchomo- ściśle. Użyte w tym przepisie ce nieruchomościami było do-
STAN FAKTYCZNY:W sierpniu strzygnięcie. W uzasadnieniu uchylenia i przekazania sprawy ściami, zalicza się tę działalność określenie działalność zawodo- puszczenie do ubiegania się
2006 r. E. złożył wniosek o do- decyzji wskazał, że z przedsta- do ponownego rozpoznania. na poczet praktyki zawodowej. wa w zakresie zarządzania nie- o nadanie licencji zawodowej
puszczenie do postępowania wionych przez E. dokumentów, Zaliczenia działalności na po- ruchomościami należy wykła- w zakresie zarządzania nieru-
kwalifikacyjnego w zakresie za- (dotyczących pracy na stanowi- UZASADNIENIE: NSA oddalił czet praktyki zawodowej doko- dać przy uwzględnieniu defini- chomościami osób, które wyko-
rządzania nieruchomościami sku zastępcy kierownika spół- skargę kasacyjną. W uzasadnie- nuje PKK na wniosek osoby cji legalnej zarządzania nieru- nywały czynności związane
oraz o zaliczenie na poczet dzielni rzemieślniczej i kierow- niu wyroku NSA zauważył, że ubiegającej się o nadanie licen- chomością, zawartej w art. 185 z zarządzaniem nieruchomo-
praktyki zawodowej działalno- nika budowy) wynika, że skar- odmowa nadania skarżącemu cji złożony przed upływem pię- ust. 1 u.g.n., w brzmieniu nada- ściami odpowiadające progra-
ści w zakresie zarządzania nie- żący wykonywał jedynie czyn- licencji zawodowej w zakresie ciu lat od dnia wejścia w życie nym temu przepisowi przez po- mowi praktyk zawodowych. %
W
y
r
o
k
N
S
A
z
3
0
w
r
z
e
ś
n
i
a
ruchomościami prowadzonej ności związane z techniczną zarządzania nieruchomościami ustawy. Artykuł 16 ust. 1 usta- wołaną ustawą z 28 listopada Wyrok NSA z 30 września
2
0
0
8
r
.
,
s
y
g
n
.
a
k
t
I
I
G
S
K
przed 31 grudnia 2001 r. Pań- obsługą nieruchomości. Skargę nastąpiła w związku z niewyka- wy z 28 listopada 2003 r. 2003 r. NSA nie podzielił stano- 2008 r., sygn. akt II GSK
3
4
8
/
0
8
stwowa Komisja Kwalifikacyj- od tej decyzji WSA oddalił. zaniem przez kandydata speł- stanowi wyjątek od zasady wiska, że wykonywanie działal- 348/08
na ustaliła, że złożone przez Sąd uznał, że przedstawio- nienia warunków określonych ustanowionej w art. 187 ust. 1 ności w zakresie zarządzania SZCZEPAN BOROWSKI
skarżącego dokumenty nie po- na dokumentacja praktyki za- w art. 16 ustawy z 28 listopada pkt 5 u.g.n., zgodnie z którą nieruchomościami w rozumie- asystent sędziego NSA
NACZELNY S
D ADMINISTRACYJNY o dopłatach cukrowych dla producentów rolnych
Płatność tylko do zadeklarowanej ilości buraków
TEZA: W świetle obowiązują- kontraktowanych w dodatko- ną decyzję dyrektora oddziału przysługuje również w przy- rakteru tych środków jest to, iż rakterem wspomnianych środ-
cego prawa producentowi rol- wej umowie kontraktacji. regionalnego ARiMR. Sąd pod- padku uzupełnienia przez w przypadku tzw. dodatko- ków powoduje to, że nie moż-
nemu przysługuje płatność cu- Wskazano, iż skutki prawne kreślił, iż dopłata cukrowa wnioskodawcę po złożeniu wych płatności obszarowych na przedstawiać umów kon-
krowa jedynie od dostarczo- umowy zawartej pomiędzy be- przysługuje producentowi rol- wniosku dokumentów wskazu- wnioski rolników musiały być traktacji zawierających warun-
nych buraków cukrowych neficjentem a producentem cu- nemu za dostarczone buraki jących na przyznanie i opłace- złożone do określonego termi- kowe klauzule co do charakte-
przeznaczonych na produkcję kru, obejmujące m.in. prawo cukrowe, przeznaczone do wy- nie przez cukrownię dodatko- nu i nie mogły być następnie ru cukru wyprodukowanego
cukru kwotowego. do ubiegania się o dodatkową produkowania cukru kwotowe- wej kwoty cukru. modyfikowane. Z tego też z dostarczonych przez nich bu-
płatność z tytułu cukru, po- go. Z definicji zawartej w art. Orzeczenie WSA zostało względu przepis art. 143 ba) raków (tj. w zależności od przy-
STAN FAKTYCZNY:W czerwcu wstały dopiero po ziszczeniu 2 ust. 5 cyt. rozporządzenia Ra- uchylone wyrokiem NSA. rozporządzenia Rady (WE) nr znania za jakiś czas cukrowni
2006 r. do Biura Agencji Re- się warunku, o którym mowa dy (WE) nr 318/2006 wynika, 1782/2003 wskazuje wprost, iż dodatkowego limitu cukrowe-
strukturyzacji i Modernizacji w tej umowie, tj. po przyznaniu że pojęcie cukru kwotowego UZASADNIENIE: NSA zwrócił zawarte przez producentów go). Zdaniem NSA w postępo-
Rolnictwa wpłynął wniosek przez ministra rolnictwa i roz- oznacza każdą wielkość pro- uwagę na konieczność wielo- rolnych (którzy chcieli otrzy- waniu o przyznanie producen-
producenta rolnego o przyzna- woju wsi dodatkowej kwoty dukcji cukru przypisaną do da- aspektowego traktowania tego mać oddzielną płatność z tytu- tom buraków cukrowych od-
nie oddzielnej płatności z tytu- produkcyjnej cukru na podsta- nego roku gospodarczego w ra- rodzaju spraw. Podkreślił, iż łu cukru) umowy dostawy dzielnych płatności z tytułu cu-
łu cukru na rok 2006, do które- wie art. 31 ust. 2 pkt 2 ustawy mach kwoty danego przedsię- zgodnie z art. 32 38 Traktatu (kontraktacji) musiały dla swo- kru prawodawca unijny
go dołączono kopię umowy z 11 marca 2004 r. o Agencji biorstwa. W konsekwencji do- Ustanawiającego Wspólnotę jej skuteczności spełniać wymo- wyłączył zatem nie tylko insty-
kontraktacji dotyczącej dosta- Rynku Rolnego i organizacji płaty cukrowe będą zdaniem Europejską rynek produktów gi z art. 6 rozporządzenia Rady tucję zmiany wniosków o płat-
wy buraków cukrowych, za- niektórych rynków rolnych. sądu I instancji przysługiwały rolnych został wyraz
nie od- (WE) nr 318/2006 w sprawie ności cukrowe, ale także możli-
wartej z producentem cukru Podkreślono, że dopiero po wy- rolnikowi zawsze, gdy z bura- dzielony od innych towarów wspólnej organizacji rynków wość występowania rolników
oraz kopię dodatkowej umowy daniu decyzji przez ministra ków cukrowych zostanie wy- i produktów. Wskazano przy w sektorze cukru. W szczegól- o przyznanie oddzielnej płatno-
kontraktacji. Organ przyznał producent rolny  powołując produkowany cukier kwotowy, tym na wyjątkowy charakter ności we wnioskach, o których ści z tego tytułu, już po uzyska-
wnioskodawcy płatność z tytu- się na przedmiotową umowę  tj. cukier mieszczący się w ra- regulacji pozwalającej na przy- mowa, musiało zostać wyraz
- niu przez cukrownię dodatko-
łu cukru, jednakże tylko do za- mógł skutecznie ubiegać się mach przyznanych producen- znanie producentom rolnym nie określone, czy cukier wy- wych limitów cukru. %
W
y
r
o
k
N
S
A
z
1
8
c
z
e
r
w
c
a
deklarowanej we wniosku ilo- o przyznanie płatności cukro- towi cukru limitów produkcyj- dopłat z tytułu produkcji bura- produkowany z oddanych bu- Wyrok NSA z 18 czerwca
2
0
0
8
r
.
,
s
y
g
n
.
I
I
G
S
K
1
8
4
/
0
8
ści buraków wynikającej z pier- wej. Odmienny pogląd w tym nych. WSA przyjął bowiem, że ków cukrowych, jako formy po- raków będzie cukrem kwoto- 2008 r., sygn. II GSK 184/08
wotnej umowy kontraktacji, zakresie przedstawił WSA, któ- płatność cukrowa z tytułu umo- mocy bezpośredniej. Jednym wym, czy też pozakwotowym. MICHAA
FOLCHOLC
nie uwzględniając buraków za- ry uchylił zaskarżoną ostatecz- wy dodatkowej kontraktacji z przejawów szczególnego cha- W połączeniu z socjalnym cha- asystent sędziego NSA