Wykład VI
Przywództwo w zmianach
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
Podstawowe definicje
Wpływ to działania lub przykłady, które pośrednio lub
bezpośrednio powodują zmianę w zachowaniu albo
postawach innej osoby lub grupy.
Władza natomiast to mo\
liwość wywierania wpływu.
Autorytet formalny jest jedną z postaci władzy,
poniewa\
opiera się na przyznaniu prawa do
wywierania wpływu
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
Istota przywództwa
Przywództwo to zdolność zjednywania sobie zwolenników.
Ró\
nica pomiędzy zarządzaniem, a przewodzeniem to
ró\
nica pomiędzy sprawianiem by inni coś zrobili, a
sprawianiem by inni chcieli to zrobić.
Przywództwo to oddziaływanie na zachowania innych,
pewien rodzaj społecznego wpływu, który pojawia się
wówczas, gdy jedna osoba  przywódca  jest zdolna do
powodowania po\
ądanego przez siebie zachowania kogoś
innego, kto ulega mu z powodu więzi, jaka ich łączy, z
powodu społecznego stosunku, jaki zachodzi pomiędzy nimi.
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
1
Istota przywództwa, c.d.
Przywództwo to proces kierowania i wpływania na związaną
z zadaniami działalność członków grupy. W związku z tym
przywództwo:
1. wią\
e się z innymi ludz
mi
2. wynika z niego nierówny podział władzy
3. oprócz uprawnień do wydawania podwładnym czy
zwolennikom poleceń, przywódcy mogą te\
wpływać na
podwładnych.
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
y
ródła władzy w organizacji
Władza nagradzania opiera się na fakcie nagradzania jednej osoby przez
drugą za wykonanie polecenia czy spełnienie innego wymagania.
Władza wymuszania polega z kolei na mo\
liwości karania za niespełnienie
wymagań  jest zatem odwrotną stroną władzy nagradzania.
Władza z mocy prawa, odpowiadająca terminowi autorytet formalny  istnieje
wtedy, gdy podwładni uznają, \
e ten, kto nią dysponuje, ma prawo lub jest
legalnie uprawniony do wywierania wpływu.
Władza ekspercka polega na postrzeganiu czy przekonaniu, \
e sprawujący
władzę ma jakąś szczególną wiedzę, której nie ma ten, na którego się wpływa.
Władza odniesienia opiera się na chęci tego, kto się jej poddaje, upodobnienia
się do kogoś czy do naśladowania tego, kto ją sprawuje (i posiada charyzmę).
Władza przedstawicielska polega na delegowaniu uprawnień w górę przez
grupę z domniemaną akceptacją podporządkowania się przywódcy tak długo,
jak radzi się on swoich podwładnych i zmierza w po\
ądanym przez nich
kierunku. Jest ona zbli\
ona do władzy z mocy prawa.
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
Zmiany organizacyjne, a podział władzy w
organizacji
L.E. Greiner mówi o trzech metodach działania
kierowniczego, związanych z podziałem władzy w
przedsiębiorstwie, jakie mogą być stosowane przy
wprowadzaniu zmian. Są to:
metoda jednostronnego działania,
metoda delegowania władzy,
metoda dzielenia się władzą.
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
2
Fazy metody dzielenia się władzą wg Greinera
[1] faza nacisku (bodziec)
[2] faza pobudzenia (reakcja)
po rozpoznaniu problemu następuje [3] faza wspólnego zastanawiania
się nad jego rozwiązaniem. Najczęściej próbuje się stosować stare
metody ich rozwiązywania, które nie zawsze jednak przynoszą
rezultaty. Powstaje konieczność generowania nowych pomysłów
[4] faza eksperymentowania i badania polega na sprawdzaniu
wygenerowanych rozwiązań w małym obszarze przedsiębiorstwa
[5] faza stawiania diagnoz to generowanie wniosków na podstawie
doświadczeń empirycznych i usprawnianie procedury wdra\
ania zmian
[6] faza wzmacniania i akceptacji zmian obejmuje natomiast jak
najwięcej uczestników i jest ostatnim etapem, który decyduje o
powodzeniu przekształceń
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
Przywództwo, a uczestnicy procesu zmian
Inspiratorzy  to kierownicy najwy\
szego szczebla, którzy pełnią rolę liderów
zmian. Do ich zadań nale\
y koordynacja pracy na ni\
szych poziomach
organizacji (zwłaszcza średnim) i opracowanie generalnego celu zmian;
Orędownicy  wybierani są spośród kierownictwa średniego szczebla, ściśle
współpracują z najwy\
szym kierownictwem, a ich zadaniem jest szerzenie wizji
zmian w całym przedsiębiorstwie. Są równie\
liderami tematycznych grup
zadaniowych w organizacji. Zapewniają prawidłową komunikację dotyczącą
zmian;
Propagatorzy  odgrywają najwa\
niejszą rolę w podejmowaniu
najistotniejszych decyzji dotyczących pracy. Równie\
oni reprezentują średni
szczebel zarządzania lub są osobami o du\
ym autorytecie nieformalnym;
Cele  to pozostali pracownicy, których dotyczy zmiana. W początkowej fazie
wprowadzania zmian cele to właściwie wszyscy uczestnicy przedsiębiorstwa.
Potem ich liczba stopniowo maleje.
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
Postawy wobec zmian
Kompleksowe umiejętności zespołu kierowniczego
Działa w pojedynkę Stworzył zespół
N w
w
Potrafi zrezygnować z
codziennych zadań
kierowniczych
BOHATER STRATEG
Czas poświęcony
realizacji rutynowych
zadań kierowniczych
RZEMIEŚLNIKCIEKAWSKI
Nie potrafi/nie
rezygnuje z rutynowych
zadań kierowniczych
N
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
3
Od liderów zmian wymaga się, by...
nie rezygnowali w przypadku napotkania niepowodzeń
posiadali dobre umiejętności interpersonalne
potrafili zachować i pokazać swój entuzjazm i
zaanga\
owanie w procesy zmian
umieli sprostać wyzwaniom wywołującym stres, umieli
zmieniać reakcje obronne na zachowania sprzyjające
rozwiązywaniu zadań, nie ulegali reakcjom paniki
posiadali wysoko umiejscowione poczucie kontroli,
czyli poczucie wpływu na to, co się dzieje i na efekty
własnego działania, tzw. locus of control
oznaczali się przynajmniej częściową charyzmą
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
Cechy efektywnego przywódcy (lidera zmian)
zdolność do formułowania wartościowego celu
zaanga\
owanie i wytrwałość
wra\
liwość
kompetencje i wytrwałość
pragmatyzm
energia i zapał
zdolność uchwycenia równowagi w organizacji
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
Rola liderów we wdra\
aniu zmian do organizacji
Analiza zewnętrznego i wewnętrznego rynku dla zmian:
dostrojenie się do otoczenia zewnętrznego,
budowa wewnętrznego rynku zbytu na zmiany,
testowanie percepcji za pomocą ankiet badających postawy wewnątrz firmy,
tworzenie kanałów pozwalających na wypowiadanie poglądów
dysydenckich i diagnozowanie problemów.
Antycypowanie oporu:
zbieranie informacji na temat potencjalnego poziomu oporu poprzez
kluczowe osoby na ich terenie,
wykorzystywanie technik, takich jak: analiza pola sił oraz mapa
zaanga\
owania w celu określenia ryzyka zmian i poziomu organizacyjnej
gotowości do zmian,
wstępne określenie zakresu zmian.
Budowanie wspólnej wizji:
komunikowanie wizji z prawdziwą pasją,
w wyraz
ny sposób łączenie zmiany z wizją,
zachęcanie zespołów do otwartych dyskusji.
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
4
Rola liderów we wdra\
aniu zmian do
organizacji, c.d.
Zdobywanie zaanga\
owania:
propagowanie zmian w celu uzyskania masy krytycznej,
powoływanie agentów zmian, zespołów projektowych, itp.,
organizacja warsztatów szkoleniowych i spotkań dla pracowników
reprezentujących określone obszary funkcjonalne,
komunikacja i prowadzenie konsultacji z poszczególnymi pracownikami i
grupami.
Sporządzanie planu zmian:
budowa etapowego planu rozło\
onego w czasie,
dekompozycja zmiany na mo\
liwe do realizacji elementy,
wprowadzanie formalnych kanałów komunikacji.
Umacnianie zmian:
przeprowadzanie ankiet słu\
ących określeniu postaw,
instytucjonalizacja zmian przez odpowiednie dostosowanie procedur,
identyfikacja i nagradzanie  bohaterów ,
konsekwencja, upór i determinacja.
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
Budowanie zespołów pracowniczych
 role grupowe
Naturalny lider
Człowiek akcji
Praktyczny organizator
Siewca
Człowiek kontaktów
Sędzia
Człowiek grupy
Perfekcjonista
Przygotowanie i prowadzenie
dr in\
. Anna Zarębska
Dziękuję za uwagę
5