Władza - zdolność wywierania wpływu na innych, czyli doprowadzanie do zmiany postaw lub zachowań poszczególnych osób lub grup.
Wpływ - działania lub przykłady zachowań, powodujące zmianę postaw lub zachowań innej osoby lub grupy.
Władza - to możliwość wywierania wpływu.
Wpływ - to realizacja tego potencjału.
Źródła władzy klasyfikacja wg Frencha i Parena:
Władza oparta na nagradzaniu (Władza nagradzania)- władza wynikająca z tego, że osoba wywierająca wpływ może nagradzać osobę, na którą ma wpływ, za wykonanie wyraźnie sformułowanych lub domniemanych poleceń.
Władza oparta na przymusie (Władza wymuszania) - odwrotna strona władzy nagradzania, polegająca na tym, że osoba wywierająca wpływ może karać osobę na którą ma wpływ.
Władza oparta na legitymacji (Władza z mocy prawa) - władza istniejąca wtedy, kiedy podwładny lub podlegający jej wpływowi uznają, że ten kto wywiera wpływ w określonych granicach ma do tego „prawo”; nazywana też autorytetem formalnym.
Władza oparta na wiedzy i zdolnościach (Władza ekspercka) - wynikająca z przekonania lub wiary, że osoba wywierająca wpływ ma konkretną wiedzę specjalistyczną, której nie ma ten, na kogo wywiera się wpływ.
Władza odniesienia - władza wynikająca z pragnienia tej osoby, na którą wywierany jest wpływ, do upodobnienia się do osoby, która wywiera wpływ, lub do identyfikowania się z nią.
STYLE KIEROWANIA
Styl autokratyczny:
centralizacja władzy
przewaga decyzji jednoosobowych nad grupowymi
przewaga kar nad nagrodami
duży dystans w kontaktach z podwładnymi
rzadkie uczestnictwo w pracach grupowych
Styl demokratyczny:
decentralizacja władzy
przewaga decyzji grupowych nad jednoosobowymi
przewaga nagród nad karami
brak dystansu w kontaktach z podwładnymi
częste uczestnictwo w pracach grupowych
Styl uchylający (liberalny):
pozostawianie podwładnym dużej swobody w planowaniu i realizacji zadania.
Polega na biernym zachowaniu się kierownika, nie ingerującym w działanie członków grupy. Kierownik zachowuje się przyjaźnie, nie ocenia działań członków grupy, nie czyni żadnych sugestii. Jego zadaniem jest tylko dostarczenie informacji.
Autorytet- jedna z postaci władzy, często rozumiana jako zdolność sprawowania władzy w wyniku dysponowania określonymi wartościami, na przykład wiedzą lub tytułami (stanowiskami).
Typy autorytetu:
autorytet administracyjny - związany z formalnym kryterium zajmowania najwyższego miejsca w strukturze grupy zadaniowej
autorytet profesjonalny - związany z postrzeganą przez innych pozycją w grupie, która jest określana na podstawie wiedzy i doświadczenia zawodowego
autorytet charyzmatyczny - związany z wybitnymi cechami moralnymi, intelektualnymi i osobowowymi jednostki.
J. F. Terelak, Psychologia menedżera. Wybrane zagadnienia psychologii organizacji i zarządzania, Difin, Warszawa 1999, s. 108.
2