Kultura techniczna i czynniki kształtujące jej poziom
Pojęcie kultura techniczna bywa definiowane jako zgodność tworzenia a przede wszystkim wykorzystywania i użytkowania określonych technik. Jej posiadanie zaś wiąże się z umiejętnym posługiwaniem się środkami technicznymi zgodnie z ich przeznaczeniem. Pojęcie kultura techniczna oznacza także pewien stan obycia z techniką. Do najbardziej charakterystycznych ujęć kultury technicznej należą takie, w których łączy się ją z odpowiednimi obiektami technicznymi. Przejawia się ona wówczas w sposobach użytkowania i posługiwania się tymi obiektami gdyż konieczność używania techniki powoduje zmiany sposobów działania.
Istnieją również takie koncepcje, w których zwraca się uwagę na jej związki z takimi obiektami technicznymi, które charakteryzują się nowoczesnością. Można również przedstawić takie ujęcie kultury technicznej, które odnosi się do środowisk zawodowych zajmujących się tworzeniem i wdrażaniem techniki z racji swojego wykształcenia, zawodu. Dostrzega się także jej powiązanie z innymi typami kultury np. polityczną, estetyczną, gdyż nie kształtuje się ona w próżni, lecz tworzy się i rozwija poprzez zwyczaje codziennego życia, a także dzięki gustom estetycznym i normom w kształtowanym społeczeństwie.
Kultura techniczna może być również postrzegana jako część kultury ogółu danego społeczeństwa. Po pierwsze z uwagi na fakt jaką odgrywa w działaniach technicznych a po drugie z racji na rolę ludzkiej aktywności, które często mają aspekt techniczny. Z praktycznego punktu widzenia kulturę techniczną ocenia się ze względu na:
Technikę i jej skutki - w tym przypadku dostrzega się głównie negatywne następstwa jakie technika powoduje. Jeśli są minimalne to uważamy, że mamy do czynienia z wysokim poziomem kultury technicznej.
Człowiek jako określony podmiot działań i decyzji - zależnie od roli społecznej jednostki można wymagać od niej umiejętności, których posiadanie jest wyrazem odpowiedniego poziomu kultury technicznej.
Ze względu na relacje człowiek - technika i kształtowanie odpowiednich postaw w stosunku do techniki i przyrody.
Podnoszenie poziomu kultury technicznej wiąże się z:
Kształtowanie odpowiednich postaw w społeczeństwie które będą powodować akceptację lub opór w stosunku do nowych technologii - przy czym akceptacja może być związana ze ślepym naśladownictwem a opór z konserwatyzmem społecznym.
Stworzenie możliwości. Odpowiednie postawy mogły się ujawniać w odpowiedni sposób czyli stworzenie odpowiednich zasad prawnych, politycznych, gospodarczych sprzyjających aktywności społecznej w rozwiązywaniu problemów technicznych.
Podniesienie poziomu odpowiedzialności twórców i użytkowników techniki
Kształtowanie odpowiednich osobowości, które dotyczą właściwego wykorzystania w praktyce tych umiejętności, które jednostka zdobywa
Poziom kultury technicznej zależy głównie od takich elementów jak:
wiedza techniczna
wrażliwość związana z tworzeniem i wykorzystaniem techniki
umiejętność wdrażania nowych wynalazków
całokształt procesów społecznych i kulturowych
świadomość skutków jakie może spowodować użytkowanie danej technologii
Podniesienie poziomu kultury technicznej nie jest ważne jedynie dla jej samej, lecz ma przede wszystkim znaczenie społeczne gdyż to ogólny bilans społeczny sprawia, że mówimy, że społeczeństwo ma niską lub wysoką kulturę techniczną.
2
Copyright © 2004 by LECHU and Maciek C
www.lechu.net/filozofia