„ZBÓJCY” Fryderyk Schiller
AKT I (Frankonia, sala w zamku Moorów)
-Franciszek czyta ojcu list od korespondenta z Lipska o tym, że Karol narobił długów, przespał się z córką bankiera, zabił w pojedynku jej adoratora i uciekł z 7 zbójcami, jest ścigany listem gończym
-Franciszek przekonuje ojca, że powinien wydziedziczyć za to Karola i proponuje, że to on napisze do brata list z tą informacją
-Franciszek pozostając sam mówi o swojej intrydze-to on napisał rzekomy list z Lipska; chce wydrzeć z serca Amalii Karola; ma żal do natury ,że urodził się jako 2. dziecko, i że jest taki brzydki
-Karol Moor w karczmie u granic Saksonii czyta Plutarcha; Spiegelberg poleca mu do czytania historię Józefa
-Karol krytykuje ówczesny ustrój państwowy i porządek społeczny, krępujący swobodny rozwój jednostki; gdyby stanął na czele wojska, uczyniłby z Niemiec republikę
-Spiegelberg przypomina jak postrzelono psa Karola, a ten wykupił wszystkie mięso z miasta i zarządził post, wezwał 3 lekarzy, którzy wypisali tyle lekarstw, że pies zdechł, a Karol urządził mu pogrzeb
-Spiegelberg zachęca Karola do podróży do Londynu i Paryża, ale ten mówi, że wraca do domu, bo pisał już list do ojca z prośbą o przebaczenie (-> przejął go Franciszek)
-Schwarz przynosi Karolowi list od Franciszka
-Spiegelberg wychodzi z pomysłem, by osiąść w Czeskich Lasach i stworzyć bandę zbójecką; obierają Karola na dowódcę
-Spiegelberg jest zazdrosny, bo myślał, że skoro to był jego pomysł, to on będzie dowodzić
-przysięgają posłuszeństwo dowódcy, a on, że ich nie zostawi aż do śmierci
-Franciszek wyznaje miłość Amalii, ona przeklina decyzję starego Moora i gardzi Franciszkiem, mówi, że skoro ją kocha to powinien spełnić jej prośbę: „Czuj do mnie nienawiść”
-Franciszek mów, że pierścionek, który dała Karolowi, brat dał jako zapłatę prostytutce, Amalia nie wierzy w te oszczerstwa
AKT II
-Franciszek zastanawia się jak przyspieszyć śmierć ojca stojącego mu na drodze do skarbu i władzy
-mówi do Hermana, że stary Moor go obraził, przypomina mu jak jego brat zabrał mu pannę von Edelreich, a jego zrzucił ze schodów; proponuje Hermanowi, by się przebrał i przybył do starego Moora rzekomo z Czech z informacją, że w bitwie pod Pragą zginął Karol, sądzi, że ojciec nie przeżyje tej wiadomości
-Amalia rozmawia z ojcem Karola, opowiada, że często śpiewała z nim pożegnanie Andromachy i Hektora
-Herman u Moora mówi o Karolu, że studiował w Lipsku, później przewędrował całe Niemcy, zginął pod Pragą w wojnie Prus i Austrii; przyniósł miecz rzekomo od Karola dla ojca, a dla Franciszka portret Amalii, który nosił na szyi; na mieczy było napisane krwią: ”Franciszku powierzam Ci moją Amalię”
-stary Moor prosi Amalię, by przeczytała mu historię Jakuba i Józefa
-stary Moor umiera, Franciszek cieszy się, że wreszcie zrzuci maskę pozorów i będzie rządzić
-Spiegelberg mówi do Razmanna, że banda liczy już 78 osób; opowiada jak raz poszedł do gazety i opisał pewnego lekarza jako rzekomego Spiegelberga, tamten w trakcie przesłuchań przyznał się w końcu ze strachu za co go powiesili
-Razmann mówi do Spiegelberga, że u Karola jest inaczej, on nie zabija dla zysku, pomaga ubogim, a daje nauczki panom, którzy znęcają się nad innymi
-wbiega Schwarz i mówi, że Roller i jeszcze 4 innych zostali skazani na powieszenie
-po chwili zjawia się Roller, który został uratowany przez Karola
-Moor wyrzuca Schufterlea ze swojej bandy za to, że opowiedział jak w pożarze miasta przed egzekucją Rollera wrzucił małe dziecko do ognia
-żołnierze otoczyli las; ksiądz jako posłaniec-jeśli Karol się podda darują mu życie i skończy się tylko na karze koła
-Karol mówi z pogardą o obłudnym życiu duchownych
-ksiądz mówi do reszty, że jeśli oddadzą żywego kapitana, ich przestępstwa pójdą w niepamięć; żaden się nie waha i zostaje wierny Karolowi
AKT III
-Franciszek mówi do Amalii, że albo zostanie jego żoną, albo ją zamknie w klasztorze; w końcu zmienia zdanie i mówi, że przymusi ją do ślubu, a ona go policzkuje
-Herman wyznaje Amalii, że stary Moor (jej wuj) i Karol żyją
-zbójcy wyszli cało z obławy w Lasach Czeskich (ginął tylko Roller)
-Karol chciałby urodzić się raz jeszcze, tęskni za Amalią i za domem
-do zbójców przybywa 24-letni chłopak-Kosinsky i chce do nich dołączyć; Karol mówi mu żeby się opamiętał w porę, a ten opowiada Karolowi swoją historię: jest czeskim szlachcicem, kochał się w niemieckiej mieszczance Amalii, której się oświadczył, wtrącono go do więzienia, gdy został uwolniony Amalia była uwięziona w zamku, z bileciku wyczytał, że wybrała bycie metresą księcia w zamian za jego uwolnienie, on chciał zabić ministra, przez którego listy (które rzekomo pisał Kosinsky) siedział w więzieniu, został złapany i wygnany z kraju
-Moor słysząc imię „Amalia”, decyduje się udać z towarzyszami do Frankonii, bo tęskni za ukochaną
AKT IV
-Kosinsky ma zameldować Karola w zamku Morów jako hrabiego von Branda z Meklemburgii
-Amalia nie poznaje Karola po około 2 latach rozłąki
-Franciszek rozpoznaje w von Brandzie Karola, popada w paranoję, wszędzie widzi rzekome zasadzki na swoje życie, osądza Daniela( jest 44 lata w służbie u Moorów), że mu wsypał coś do wina (nie było tak)
-Franciszek karze zabić Danielowi von Branda
-daniel rozpoznaje Karola po bliźnie z dzieciństwa (na prawej ręce), mówi mu o tym jak Franciszek rozpowiadał, że on nie żyje
-Karol szykuje się do wyjazdu, żegna się z Amalią, nie wyjawiając swojej prawdziwej tożsamości
-Spiegelberg próbuje wszcząć bunt, Schweizer zabija go nożem
-Karol śpiewa pieśń o Brutusie i cezarze, przykłada pistolet do skroni, ale w końcu rezygnuje z samobójstwa
-stary Moor żyje uwięziony w lesie w wieży zamkowej, Herman przychodzi go żywić
-Karol widzi Hermana w lesie, odnajduje ojca, który mówi, że od 3 miesięcy Franciszek go więzi, a w jego trumnie pochowano zdechłego psa
-Franciszek skazał ojca na śmierć głodową, jednak Herman w tajemnicy przynosi mu pożywienie
-Karol, na znak zerwania więzi braterskiej, rozdziera swoje szaty; pokazuje towarzyszom ojca, prosi Schweizera, by go pomścił, chce, by żywego Franciszka przyprowadził mu do lasu
AKT V
-Franciszek prawie w obłędzie, ,śni mu się Sąd Ostateczny- trzej mężczyźni na szczycie góry z: sygnetem, zwierciadłem i wagą; został jako jeden z wielu odtrącony
-Franciszek w nocy wzywa pastora Mosera, pyta jakim grzechem można najbardziej rozdrażnić Boga, ten mu odpowiada, że ojco- i bratobójstwem
-Schweizer podpala zamek
-Franciszek chce, by Daniel przebił do szpadą, ale tamten ucieka
-Franciszek się dusi sznurem od kapelusza, Schweizer się zastrzela, bo nie może dostarczyć już żywego Franciszka
-Amalia w lesie u starego Moora, rzuca się na szyję Karolowi, a ten chce uciekać
-Karol mówi, że jest kapitanem zbójów i morderców, stary Moor umiera z wycieńczenia
Amalia mu wybacza, obejmują się, jeden z rozbójników wpycha szpadę między nich
-zbójcy przypominają mu złożoną przysięgę, że ich nie opuści; Amalia prosi Karola, by ją zabił, jeden ze zbójców mierzy do niej, ale Karol go wyprzedza i ją zabija, zrzeka się kapitaństwa i chce się oddać w ręce sprawiedliwości (rozmawiał z biedakiem, który ma 11 dzieci, jeśli on go wyda, dostanie dużą nagrodę pieniężną za zbójcę)
KONIEC