Piękno
Piękno-Zespół cech takich jak proporcja kształtów, harmonia barw, dźwięków, który sprawia, że coś budzi zachwyt. Piękno może też mieć charakter moralny, dotyczyć wewnętrznej doskonałości. W literaturze ideał piękna zwykle zależy od estetycznych poglądów epoki, choć może być kształtowany w opozycji do nich.
Biblia (ST) -1) Uosobieniem ludzkiego piękna jest Sara, żona Abrahama. Jej niezwykła uroda budzi powszechny zachwyt. 2) Dla Oblubieńca i Oblubienicy z „Pieśni nad pieśniami" piękno zawiera się w doskonałej harmonii ich ciał.
Biblia (NT) - Pięknem wcielonym jest Maria, matka Jezusa, ponieważ przyszła na świat bez grzechu pierworodnego.
Mitologia - 1) Boginią piękna jest Afrodyta. Narodziła się z piany morskiej i jej niezwykła uroda ma lekkość owej piany. 2) Boską pięknością odznaczają się wszyscy Olimpijczycy. 3) Ideał męskiego piękna uosabia Apollo, najpiękniejszy z bogów. 4) Najpiękniejszą z kobiet śmiertelnych jest Helena. Jej niezwykła uroda stanie się pośrednio przyczyną wojny trojańskiej.
Starożytność - Ideał piękna stanowiła harmonia kształtów i doskonałość proporcji. Starożytni uważali też, że piękne jest to, co użyteczne.
Dante Alighieri „Boska Komedia" - Pięknem absolutnym i doskonałym jest dla poety Trójca Swięta, którą ogląda na końcu swej wędrówki (Raj, Pieśń XXXIII). Dante opisuje Ją jako trzy obręcze barwy troistej. Jeden z drugiego krąg, jak tęcza z tęczy (koło - kształt idealny). Szczególne wrażenie wywiera na nim postać Chrystusa: ...Twarzy Człeczej Wizerunek... Źrenice w niego wpoilem z zachwytem. Poeta wie jednak, iż nie zdoła w pełni oddać tego mistycznego piękna, gdyż jego język jest zbyt ubogi (...dalej fantazja maja nie nadąży).
J. Bedier (oprac.) „Dzieje Tristana i Izoldy" - Oboje kochankowie odznaczają się niezwykłą urodą. Ich piękno fascynuje zarówno ich samych, jak i ludzi, z którymi się stykają.
D. Naborowski „Na oczy królewny angielskiej" - Oczy królewny są tak piękne, że nie sposób opisać ich słowami. Są zarazem jak pochodnie, słońce, gwiazdy i bogowie.
J.W. Goethe „Cierpienia młodego Wertera" - 1) Lotta jest dla Wertera uosobieniem piękna. Jej niezwykła uroda objawia się przede wszystkim prostotą bycia. Pełnego wyrazu nabiera dopiero w otoczeniu natury. 2) Werter niezwykle silnie odbiera piękno natury. Otaczająca przyroda wywiera wpływ na stan jego duszy.
G.G. Byron „Giaur" - Leila jest najpiękniejszą z kobiet. Nawet po jej śmierci Giaur wciąż widzi jej niezwykłą urodę.
A. Mickiewicz „Dziady" cz. IV - Kobieta jest tak piękna, że jej urody zazdrosną anieli. Lecz duszę ma gorszą...gorsząaniżeli...sam diabet, bo daje się łatwo omamić złotu i odrzuca czystą, prawdziwą miłość.
A. Mickiewicz „Sonety krymskie" Piękno ońentalnego krajobrazu Krymu budzi nieustanne wspomnienia mniej pięknej, ale ojczystej Litwy. Rodzi też refleksje o nietrwałości tworów człowieka i niezniszczalności tego, co stworzyła natura.
J. Słowacki „Balladyna" - Zachwycony pięknem martwej Aliny, Filon zakochuje się w niej. Choć nieżywa, uosabia ideał, którego całe życie poszukiwał.
Z. Krasiński „Nie-Boska komedia" -1) Hrabia Henryk podąża za widmem pięknej Dziewicy. Niestety, okazuje się, że kryje ono rozkład i zgniliznę, bo jest tworem Szatana. 2) Hrabia Henryk jako poeta tworzy piękno, przez niego plynie .strumień piękności. Jednak brak miłości w jego życiu sprawia, że sam pięknością nie jest.
Futuryści - Piękne jest to, co stworzył człowiek, wszelka mateńa zorganizowana, a przede wszystkim maszyna.
* „Piękność, sama piękność zdolna ci łzy wycisnąć".
(O. Wilde)
* „Cóż wiesz o pięknem? ... Kształtem jest miłości".
(C. K Norwid)
* „Choćbyśmy cały świat zeszli w poszukiwaniu Piękna, nie znajdziemy go nigdzie, jeżeli nie nosimy go w sobie".
(R. W. Emerson)
* „Piękne jest to, co podoba się całkiem bezinteresownie".
(I. Kant)
* „...Albowiem piękno jest tylko przerażenia początkiem, który jeszcze znosimy z takim podziwem, gdyż beznamiętnie pogardza naszym unicestwieniem". (R.M. Rilke)
* „Piękno? - deptała je stopa żołnierza daremnie.
Wierzaj: ono jest w tobie i we mnie" (W'. Broniewski)