TĘŻEC

TETANUS

1. S. Dziubek „Choroby zakaźne i pasożytnicze”

2. M. Zatouroff „Objawy fizykalne”

EPIDEMIOLOGIA:

• do zakażenia dochodzi na skutek zakażenia rany zarodnikami , lub laseczkami tężca znajdujacymi się w glebie

ETIOLOGIA:

• laseczka tężca (clostridium tetani)

• beztlenowa laseczka

• G(+)

PATOGENEZA:

• czynnki sprzyjające zakażeniu :

• laseczka tężca do swego rozwoju wymaga środowiska beztlenowego

• rany zakażone innymi dorbnoustrojami zużywającymi tlen

• rany głębokie, miażdzone i kłute

• patogeneza :

wniknięcie do rany

wytwarzaniu jadów tężcowych

tetanolizyna tetanospazmina

dostaje się do układu nerwowego

blokowanie fizjologicznych procesów

hamowania

stałe nadmierne pobudzanie neuronów ruchowych

OBRAZ KLINICZNY:

OKRES WYLĘGANIA :

• od kilku dni do kilku tygodni

• na ogół im dłuższy okres wylegania tym łagodniejszy przebieg choroby

OBJAWY ZWIASTUNOWE :

• gorsze samopoczucie

• uczucie wzmożonego napięcia mięśni

• nadmierna potliwość

• czasem parestezje w miejscu zranienia

OKRES OBJAWÓW :

• wzmożone napięcie mięśni :

• pierwszym charakterystycznym objawem jest wzmożone napięcie mięśni żuchwy prowadzące do szczękościsku

• potem chory odczuwa wzmożone napięcie innych grup mieśniowych

napięte mm.mostkowo - sutkowe

sztywność karku

risus sardonicus

• napady prężeń tężcowych :

• mają charakter tonicznych skurczów mięśni

• prężenia są bardzo bolesne

• towarzyszy im ↑RR

• objęcie prężeniami mm. oddechowych uniemozliwia oddychanie, a ponieważ chory jest świadomy wywołuje uczucie lęku przed uduszeniem

• z czasem prężenia trwają coraz dłużej, a przerwy miedzy nimi skracają się

• czasem prężenia są tak silne, że chory leżąc opiera się tylko o pięty i potylicę, a sylwetka jest łukowato wygieta ku górze :

• może to spowodować zmiażdzenie kręgu (najczęściej piersiowego)

• tzw. tężec lokalny :

• czasem występuje w postaci ↑ napięcia mięśniowego, radziej prężeń tylko jednej grupy miesniowej np. kończyny

ROZPOZNANIE:

•

RÓŻNICOWANIE:

• szczękościsk :

• zapalenie stawu skroniowo - żuchwowego

• zapalenie okostnej zębopochodne

• ropień okołomigdałkowy

prężenia podobne do tężcowych :

• zatrucie strychniną

• napady histeryczne

LECZENIE:

• leczenie prowadzi się na OIOM

LECZENIE PRZYCZYNOWE :

• immunoglobulina przeciwtężcowa (antytoksyna) :

• wiąże krążącą we krwi chorego tetanospazminę i tetanolizynę

• dawkowanie :

• 5000 j.

• anatoksyna przeciwtężcowa :

• podaje się ją con. 0,5 godziny przed podaniem antytoksyny

• ma na celu uodpornienie czynne

LECZENIE OBJAWOWE :

• choremu zapewnić maksymalny spokój

• unikać zbędnych zabiegów

• środki uspokajające, mieszanki lityczne, do głębokiego uśpienia włacznie

• jeżeli te metody zawiodą chorego należy zaintubować, lub wykonać tracheotomię, zwiotczyć i wentylować respiratorem

POWIKŁANIA:

•

ROKOWANIE:

• mimo leczenia śmiertelność wynosi ok. 30%

• u chorych zwiotczonych głowną przyczyną zgonu są dołączające się inne infekcje

PROFILAKTYKA:

• właściwe zaopatrzenie rany :

• dokładne oczyszczenie

• zastosowanie antybiotyków :

• zwłaszcza penicylin, lub tetracyklin

• uodpornienie czynne, lub czynno - bierne :

• sposób uodparniania czynno - biernego :

• głębokie podskórne wstrzyknięcie w ramię 1 ml anatoksyny przeciwtężcowej

• po 20 minutach wstrzyknięcie w drugie ramię 3000 j. surowicy przeciwtężcowej po wykonaniu sródskórnej próby uczuleniowej

PATRZ TEŻ:

•

3

---