Anioły

Anioły - Istoty niematerialne pośred­niczące między ludźmi a Bogiem, zwyk­le uosabiające doskonałość i dobroć. Przedstawia się je najczęściej jako pięk­nych mężczyzn z wielkimi białymi skrzydłami, czasem jako pulchne uskrzydlone dzieci (na wzór amorków).Biblia (ST) - 1) Anioły z ognistymi mieczami strzegą wejścia do Edenu i drogi do drzewa życia po wygnaniu człowieka z raju. 2) Aniołowie towarzy­szą Bogu, gdy odwiedza Abrahama - przed zniszczeniem Sodomy i Gomory. 3) Dwaj aniołowie udają się do Sodomy - i zamieszkują w domu Lota. Ich nie­zwykła uroda wzbudza żądze w miesz­kańcach miasta, tak, że domagają się od Lota, by im ich wydał. Za karę anioło­wie porażają wszystkich tych mężczyzn ślepotą. Potem wyprowadzają Lota i je­go rodzinę z płonącej Sodomy. 4) Anioł Pański powstrzymuje Abrahama przed złożeniem ofiary, z Izaaka. 5) Sen Jakuba Księga Rodzaju - Pat­riarsze Jakubowi przyśniła się drabina, po której do nieba wstępowali anioło­wie. Sen dawał wyobrażenie o świecie jako zhierarchizowanej całości, nad któ­rą czuwa Bóg..

Biblia (NT) -1) Anioł zwiastuje Maryi, że zostanie matką Syna Bożego. 2) Pasterze zostają powiadomieni przez Anioła Pańskiego, że narodził się Zba­wiciel. 3) Anioł ostrzega Józefa przed zamiarami Heroda i nakazuje mu udać się do Egiptu. 4) Anioł Pański zstąpił z nieba (...) odsunął kamień z grobu Chrystusa. Postać jego jaśniała jak błyskawica, a szaty jego były białe jak śnieg. (Mt. 28,3). Kiedy trzy Marie przyszły, by namaścić ciało Jezusa, anioł rzekł do nich: ...szukacie Jezusa Ukrzyżowanego. Nie ma Go tu, bo zmartwychwstał, jak powiedział. (Mt. 28,5-6). 5) W widzeniu św. Jana aniołowie odgrywają niezwyk­le ważną rolę. To oni pieczętują na czołach sługi Boga naszego, oni trąbią w kolejne siedem trąb zapowiadających kataklizmy, które niszczą ziemię.

Św. Tomasz z Akwinu - Aniołowie są bytami pośrednimi między człowiekiem a najdoskonalszym bytem - Bogiem. Jako czyste inteligencje pozbawione są płci.

„Pieśń o Rolandzie" - 1) Przez anioła Bóg oznajmia Karolowi Wielkiemu, by przekazał miecz Durendal jednemu ze swoich hrabiów i wodzów. Władca od­daje najdoskonalszy z mieczów najdos­konalszemu ze swoich parów - Rolan­dowi. 2) Kiedy Roland umiera, ofiaro­wuje Bogu swoją prawą rękawicę. Bie­rze ją z jego dłoni anioł Gabriel. 3) Aniołowie Cherubin, Michał i Gabriel niosą duszę hrabiego Rolanda do raju, .by złożyć ją przed tronem Boga.

Anonim zw. Gallem „Kronika pol­ska" -1) Do Gniezna przybywają dwaj aniołowie i udają się do księcia, Popiela, który świętuje postrzyżyny swoich, sy­nów. Jednak nie zostali zaproszeni na ucztę, lecz (...) Odpędzeni w krzywdzący sposób od wejścia do miasta. 2) Od­pędzeni od książęcych wrót aniołowie udają się do chaty oracza Piasta, który także obchodzi uroczystość postrzyżyn swego syna. Zostają tu przyjęci, mimo ubóstwa gospodarzy, bardzo serdecznie.Za ich sprawą skromny poczęstunek, który przygotowała żona Piasta, staje się obfitą ucztą. Cudowne rozmnożenie jad­ła zebrani traktują jako wróżbę nie­zwykłych losów Piastowego syna, któ­remu aniołowie nadają podczas postrzy­żyn imię Siemowita.

„Lament świętokrzyski" (Posłuchaj­cie, bracia miła...) - Stojąc pod krzy­żem, Maria czyni wyrzuty aniołowi Ga­brielowi, że zwiastował jej wielką ra­dość, a tymczasem jej udziałem jest niewysłowione cierpienie, ponieważ pa­trzy na męki swojego Syna.

J. W. Goethe „Faust"- Po śmierci Fau­sta anioły toczą walkę o jego duszę z szatanami. To one zwyciężają i Faust nie zostaje potępiony.

A. Mickiewicz „Dziady" cz. IV - Ko­bieta jest istotą tak piękną, że urody zazdroszczą jej nawet aniołowie.

A. Mickiewicz „Dziady" cz. III - 1) W celi Konrada aniołowie wyjawiają, że to one uprosiły Boga, by bohater został oddany ręce wroga i przeszedł próbę. 2) Po wielkim monologu Konrada, w którym wyrażał on bunt przeciwko Bogu, aniołowie walczą z diabłami o je­go duszę. 3) W scenie sądu nad Konra­dem aniołowie dzielą się na dwa chóry. Je­den oskarża go, drugi broni, mówiąc, że on kochał Naród, on kochał wiele, on kochał wielu. Zwyciężają aniołowie-o­brońcy i Konrad nie zostaje potępiony.

J. Słowacki „Anhelli" - 1) Anielica Eloe opiekuje się grobami wygnańców, bo sama została wygnana z Nieba za miłość do człowieka. 2) Dwaj anioło­wie, wysłannicy Boga, przybywają do osady wygnańców i są świadkami stra­sznych scen, jakie się tam dzieją. 3) Anielica Eloe zabiera ciało zmarłej EI­lenai i na swoich skrzydłach składa je do grobu. 4) Dwaj aniołowie, ci sami, którzy przed wiekami odwiedzili Piasta, przybywają do Anhellego, by obwieścić mu bliski już koniec jego ziemskiej wędrówki. 5) Kiedy za sprawą Szamana dziecko wywołuje duszę uśpionego An­hellego, ukazuje się ona jako duch mający postać piękną i barwy rozmaite i skrzydła białe na ramionach. A ujrzaw­szy się wolnym poszedł ów Anioł na wodę i po słupie światłości księżycowe odchodził na południe, do ojczyzny An­hellego. Gdy na rozkaz Szamana musi powrócić do ciała młodzieńca, czyni to ze smutkiem.

Z. Krasiński „Nie-Boska komedia” - Aniołowie powstrzymują hrabiego Henryka przed skokiem w przepaść, do którego nakłania go Szatan.

Z. Herbert „Siódmy anioł" - W niebie - jak się okazuje - panuje wzorowy porządek: każdy anioł ma swój zakres czynności, i tak: Rafael - stroiciel chó­rów, Azrael - kierowca planet, Gabriel - podpora tronu, Michał - hetman za­stępów, Azrafael - dekorator światła, Dedrach - apołogeta i kabalista. Nato­miast siódmy anioł jest w pełni niedo­skonały: na imię ma Szemkel, jest czar­ny i nerwowy, chodzi w starej wylenia­łej aureoli. Herbert zastosował tu zasadę odwróconej karty:, mimo, że na niego sarkają inni aniołowie, a malarze mają kłopoty z poprawianiem jego urody, to właśnie on jest najbardziej anielski i po ludzku człowiekowi bliski. Trudni się bowiem przemytem grzeszników do nieba. Był nawet za to wielokrotnie karany.

---