• zasady etyczne piel. Bad. Nauk: czynienie dobra (czy projekt będzie służył człowiekowi); nieczynienie zła (jasno określone i przedyskutowane ryzyko); wierność; sprawiedliwość; prawdomówność; poufność

• Prawa podmiotów: prawo nie doznania krzywdy (świadomie); prawo do pełnej jawności (pełna inform. Ryzyka i korzyści); prawo do samodzielnej decyzji; prawo do prywatności i poufności; prawo do rezygnacji

• Nauka – w znaczeniu rezultatowym społecznie wypracowany zasób (system, zbiór) twierdzeń uzasadnionych lub sprawdzonych, dotyczących ważnych dla człowieka dziedzin rzeczywistości; Ład aksjomatyczny (twierdzeń, pewników, prawd); w znaczeniu czynnościowym złożona działalność społeczności naukowców

• Cel nauki – uzyskanie obiektywnej prawdy, co raz doskonalsze poznanie świata

• Wiedza naukowa – wytwór działalności naukowej, wiedza uporządkowana ze względu na przedmiot i cele poznania, wewnętrznie spójna, uzyskana drogą badań naukowych za pomocą poprawnej naukowej metody

• Dziedzina nauki – grupa dyscyplin nauk. Trwale ukształtowanych i wyodrębnionych, w ramach których nadawane są stopnie i tytuły

• Dyscyplina naukowa – gałąź nauki, wytwór działalności badawczej, wyodrębniona ze względu na przedmiot i cel badań, obejmująca zasób należycie uzasadnionych twierdzeń o zjawiskach i prawidłowościach danego wycinak rzeczywistości, o sposobach jego badania i przekształcani

• Specjalność naukowa – subdyscyplina, część jednej lub kilku dyscyplin nauk. Względnie trwale wyodrębniona, obejmująca węższy niż dyscyplina fragment rzeczywistości

• Podział nauki stanowi podstawę instytucjonalizacji

• Funkcje nauki – deskryptywna (opisowa; eksplenacyjna (wyjaśniająca); prognostyczna przewidująca przyszła zjawiska

• Bad. Nauk – poszukiwania realizowane przez procesy metodyczne w celu dodania nowych elementów do zasobu wiedzy danej osoby dzięki odkryciu nadzwyczajnych faktów i intuicji

• Badanie ma być systematyczne

• Metodologia – nauka o metodach badań

• Metodyka – zbiór zasad, których dotyczy postępowanie w pewnej sytuacji i metody osiągania określonego celu

• Hipoteza – przypuszczenie, niesprawdzone twierdzenie, które ustala bądź wyjaśnia cechy badanych zjawisk lub związki między nimi. Sprawdzenie hipotezy odbywa się przez wyprowadzenie z niej wniosków empirycznych (doświadczalnych), przy czym im więcej prawdziwych zdań z hipotezy tym większy jest stopień jej uzasadnienia

• Hipoteza jest zdaniem twierdzącym, musi określić zależność po między zmiennymi i powinna ściśle ograniczyć zasięg swojego znaczenia oraz być budowana na podstawie uznawanej wiedzy

• Populacja – w szerokim znaczeniu, każdy zbiór, z którego można wziąć próbkę; w wąskim dany kraj albo grupa zmieszała na określonym terenie

• Problemy badawcze – określone pytania, na które badacze poszukują odpowiedzi na drodze badań naukowych

• Sformatowane problemy muszą wyczerpywać zakres naszej niewiedzy, w sposób bardziej precyzyjny określać zakres wątpliwości, być rozstrzygalne empirycznie

• Metoda badawcza – określony powtarzalny sposób rozwiązywania problemu

• Rodzaje metod: eksperyment, monografia, metoda indywidualnych przypadków, metoda sondażu diagnostycznego

• Techniki badawcze – sposoby zbierania materiału, oparte na starannie opracowanych dyrektywach, weryfikowalnych w badaniach różnych nauk dzięki temu posiadających wartość interdyscyplinarną; obserwacja, wywiad, ankieta, badanie dokumentów

• Narzędzia badawcze – przedmiot słóżacy do realizacji określonej techniki, konstruuje się go w celu poznania konkretnej sytuacji, zjawiska lub problemu, kwestionariusz ankiety, wywiadu, dyspozycja i arkusz obserwacji

Bariery w badaniach: osobowe, organizacyjne

Badania kliniczne inaczej medyczne badania naukowe, styczne z człowiekiem, mogące mieć na niego wpływ

Badania niekliniczne – anonimowe

Metody przetwarzania materiału – analiza i synteza, wyłącznie i włączanie cech, indukcja i dedukcja, ujęcie ilościowe i jakościowe

Koleracja kiedy jest kilka czynników mogących mieć wpływ na zdarzenie. Korelację charakteryzuje współczynnik koleracji

Analiza – elementarna (podzielenie badanego zjawiska na elementy bez dociekania relacji między nimi, jest opisowa i ma charakter pomocniczy); przyczynowa (szukamy związku między badanymi przyczynami); logiczna (skupia się na stosunkach Logicznych); statystyczna (wykrywa prawidłowość w badanych zjawiskach i interpretowanie ich za pomocą statystyki matematycznej)

Synteza – ujmowanie czegoś jako całość, przesłanka dedukcji

Metody syntetyzowania wyników: interpretowanie, wnioskowanie, dowodzenie, definiowanie, hipoteza

Wyłączanie – cech wyodrębnienie z jakiegoś zbioru; wyłącznie odosobniające oddzielenie do odrębnego badania

Wyłączanie uogólnione – pominięcie cech indywidualnych, branie tego co wspólne dla całej grupy

Włączanie – odwrotność

Dedukcja – od ogółu do szczegółu

Indukcja od faktów do syntezy

Interpretowanie – wyjaśnianie; warunki poprawności: znajomość ogólnych teorii dotyczących danego zagadnienia, umiejętność uzasadnienia własnej teorii; posiadanie suwerennych, niezależnych od badacza faktów; musi być logicznie opisane

Wnioskowanie – przyjmuje się jako podstawę rozumowania pewne zdanie jako prawdziwe, dochodząc do przeświadczenia o prawdziwości innego zdania. Zdanie wyjściowe to przesłanka, zdanie końcowe – wniosek

Wnioskowanie dedukcyjne i indukcyjne

We wnioskowaniu ważne są dwa rodzaje informacji: przesłanki, które badacz ma przed rozpoczęciem rozumowania, wnioski, które wynikają z dostępnych wiadomości

Dowodzenie – traktując pewne zdanie za wątpliwe poszukuje się dla nich racji wśród zdań wcześniej uznanych za prawdziwe, aby następnie z ich prawdziwości wnosić o prawdziwości zdania dowodzonego, dowód uznaje się za słuszny jeżeli został zweryfikowany

Definiowanie – polega na formuowaniu