Teoria sportu - nauka o wychowaniu i doskonaleniu sportowca począwszy od naboru, poprzez trening, walkę sportową do badania skutków działalności.
Sprawność fizyczna - to poziom rozwoju cech motorycznych będących efektem zamierzonego i niezamierzonego wyćwiczenia.
Ocena sprawności:
- syntetyczne testy ogólnej sprawności fizycznej,
- analityczne testy ogólnej sprawności fizycznej (oceniające poziom poszczególnych zdolności koordynacyjnych organizmu),
- testy specjalnej sprawności fizycznej.
Kryteria testów:
- Trafność - czy mierzy to co powinien
- Rzetelność
- Obiektywność - jednolitość wyników tego samego testu,
- Normy - ważny czynnik interpretacji testu,
- Ekonomika - nakłady finansowe czasochłonność
Trzy formy przejawiania się sprawności jako:
- sprawność ogólna, - ukierunkowana, - specjalna,
Siła
Jest to zdolność do pokonania oporu zewnętrznego, kosztem wysiłku mięśniowego.
Formy przejawiania siły:
- absolutna siła mięśniowa,
- względna siła mięśniowa,
- gradient siły,
- siła eksplozywna,
- siła izometryczna,
- siła koncentryczna,
- siła ekscentryczna,
- siła izokinetyczna.
Etapy treningu dzieci i młodzieży
10 lat
- rozwijanie zainteresowań
- zabawa i radość,
- nabywanie podstawowych umiejętności ruchowych
11-14 lat
- wszechstronność,
- opanowanie właściwej techniki,
- przygotowanie do progresywnego treningu
15-18 lat
- progresywny trening,
- trening specjalny,
- więcej startów,
Dojrzałość
- właściwy trening,
- specjalizacja
- Na etapie szkolenia wszechstronnego różnicowanie uwarunkowane jest przede wszystkim kryteriami rozwoju biologicznego.
- Na etapie szkolenia ukierunkowanego trening zróżnicowany jest ze względu na czynniki rozwojowe, dotychczas ukierunkowany poziom potencjału ruchowego oraz prognozowane wymogi modelowe zamierzonej specjalizacji.
- Na etapie szkolenia specjalnego trening podporządkowany jest nabywaniu i doskonaleniu umiejętności oraz sprawności specjalnej, różnicowanie ma charakter techniczny, taktyczny i funkcjonalny.
Każdy z tych etapów szkolenia sportowego wymaga stosowania do celów szkoleniowych odpowiednio dobranych rozwiązań treningowych, odmiennych w swoich funkcjach, lecz zawsze zgodnych z prawami rozwojowymi organizmu.
Trening sportowy - jest procesem specjalizacji sportowej, której nie zaburzając harmonijnego rozwoju osobowości zawodnika zmierza do rozwinięcia tych jego cech fizycznych, psychicznych i sprawnościowych, które umożliwiają mu osiągnięcie najwyższego wyniku sportowego.
Trening jest procesem: celowym, ciągłym, wieloletnim, systematycznym, przemyślanym. Jego cechami jest metodyka, struktura, kontrola.
Strukturę treningu charakteryzuje:
- etapizacja, cykliczność, periodyzacja,
- realizowane treści i wszechstronne, ukierunkowane, specjalne ich proporcje,
- obciążenia treningowe - składowe: obojętność i intensywność.
Kontroli w procesie treningu podlegają:
- cechy zawodnika, praca treningowa, walka sportowa,
- rozwój sportowy, cykl treningowy - kontrola okresowa, operacyjna bieżąca.
Aby trening mógł być racjonalnie zaplanowany i przebiegał zgodnie z zaprezentowanymi wskazaniami potrzebna jest również wiedza dotycząca jego ukierunkowań:
- wiek, rozwój biologiczny, potencjał ruchowy, uzdolnienia i predyspozycje.
- poziom wytrenowania - sprawność fizyczna, umiejętności taktyczno - techniczne,
- miejsce w strukturze - etapie, cyklu, okresie,
- poziom sportowy, kalendarz zawodów,
- cel - szkoleniowy, sportowy - wynik.
Planowanie
Założenia teoretyczne, wskazania dla praktyki.
Długotrwały proces planowania przebiega:
Prognoza → Program → Plan
Prognozowanie - służy wyznaczaniu realnego celu sportowego, jakim jest określony wynik sportowy np. podniesienie poziomu sprawności, wydolności, opanowanie umiejętności technicznych lub taktycznych.
Programowanie - służy wyznaczaniu realnego celu, czyli harmonogramu kolejnych przedsięwzięć szkoleniowych i organizacyjnych.
Planowanie - służy rozłożeniu metod, form i środków w określonym czasie - makrocyklu, okresie mezocylku, mikrocylku i jednostce treningowej.
Każdy plan powinien niezależnie od czasu jaki obejmuje charakteryzują cechy:
- celowość - wykonanie planu powinno doprowadzić do zamierzonego celu,
- wykonalność - skoordynowanie zamierzeń z aktualnymi możliwościami zawodników,
- wewnętrzna zgodność - nie powinien zawierać sprzeczności i elementów uniemożliwiających jego realizację,
- elastyczność