GRANICE NAUKI O SZTUCE
- istota oddziaływania sztuki leży w dziedzinie uczucia, estetycznej przyjemności
- poznający działo miłośnik sztuki jest platonicznym artystą, uczestniczy w duchowym działaniu twórcy
* Znawstwo – pozwala na stwierdzenie czyim dziełem jest dany obraz, stawia podstawę zrozumienia
dwa sposoby pracy znawcy : analiza , intuicja
zadaje pytanie : naśladownictwo, kopia, oryginał , falsyfikat ? – rozstrzyga je jakość i stopień wartości
-wartość = poprawność oddania natury , obraz ukazuje nam to czego nie widzieliśmy , ale teraz wydaje się nam, że widzieliśmy zawsze, artysta wybiera, wyłącza, ale aby ujęcie było poprawnie przedstawione, musi nastąpić porozumienie z oglądającym.
*dzieło sztuki jest zarazem obce jako wizja pewnej historycznej osobowości, a czasem bliskie jako wywodzące się z dostępnego , widzialnego świata.
- przeniesienie wartości uczuciowych niezależnie od przedstawienia , każdy obraz wzbudza w nas emocje, uczucia , takie same jakie doznawał artysta przy tworzeniu tego dzieła
- dzielo sztuki jest obrazowym odbiciem twórczej osobowości , której upodobania , doznania przekazywane są za pomocą języka znaków.
*zadaniem znawcy jest odebrane tej duchowej istoty osobowości i zachowanie jej w wizualnej pamięci ,aby kolejno mógł ją znowu rozpoznać
*znawcy przypada zadanie biografa, historyka
- do twórców wielkich – wyobraźnia psychologa
- do twórców o mniejszym talencie – wiedza historyka.
* znawca chce byś uważany za uczonego, dlatego też swoje opinie podporządkowuje pod dowody
* sztuka, zgodnie ze swoja istotą , oddziałowywuje spontanicznie – pierwsze wrażenie decyduje
przedmiot oglądany powtórnie , później daje inne wrażenia niż uprzednio , przedmiot pozostał ten sam , ale podmiot się zmienił.
* znawca najbliżej celu jest gdy jest wolny od uprzedzeń, sceptyczny wobec pamięci pojęciowej ale ufny w pamięć uczuciową.


HISTORIA SZTUKI JAKO HISTORIA
obraz przedstawiający pewne wydarzenie, nie jest tym samym co relacja pisana, wymaga innego rodzaju odbioru , treść i forma SA wzajemnych relacjach.
Hs, musi stwierdzić co obraz przedstawia, wydobyć cechy obrazu + w jakim przypadku taka forma obrazowa została zrealizowana przez artystę
1 – ustalenie czasu i miejsca powstania działa
2 – dlaczego to dzieło powstało właśnie w tym określonym miejscu i czasie
3 – pierwotna funkcja dzieła sztuki ! – uczy zrozumienia dzieła sztuki jako tworu artystycznego

lista pytań jest niekompletna, zmienia się w zależności od przypadku – maja wskazać na krąg problemów historii sztuki
czytania obrazów, czyli budowli trzeba się uczyć i należy ją odizolować od osobistych uczuć podczas recepcji dzieła sztuki
Historia sztuki nie może pochodzić od pojedynczego dzieła sztuki, musi sadzić je w szerszym kontekście. Historyk sztuki musi włączyć poje dyń cze dzieło sztuki do konkretnego , różnorodnego kontekstu historycznego
żaden ciąg obrazów, rzeźb itp. Odzielony od innych zjawisk historycznych nie może sam prowadzić do zrozumienia historii
Historia sztuki jako historia nie jest równoważna z pojmowaniem historii sztuki jako historii idei, lub też przejawem „ ducha czasu”
Zadaniem historyka sztuki jest skupienie się na konkretnym pytaniu o funkcje dzieła sztuki czy patrzac na całą epokę funkcje sztuki

VASARI
- podzielił sztuke włoską na 3 okresy historyczne XIV – XVIw
- jako artysta do artystów
- nauczanie ludzi – podstawowe zadanie historyka - zrozumienie przyczyny upadku i postępu w sztuce
-nie ogranicza się do poszczególnych elementów sztuki, podkresla że w obrębie sztuk wyzwolonych istnieja liczne pokrewieństwa
- zapowiada pojęcie „dwoistej natury” funkcji każdego dzieła : jako formy i jako symbolu
- wstepy Vasariego służą sztuce w pełnieniu roli jako środek przekazy , pomagaja lepszej percepcji jej jezyka artystycznego
- historia sztuki dla Vasariego jest dowodem istnienia pewnego procesu biologicznego, za jej upadek częściowo ponoszą warunki polityczne
- rozkwit sztuki – twórczość współczesnego mu Michała Anioła
3 zasady metody V.
- malarstwo i rzezba naśladuje naturę. Historia sztuk pięknych jest historią ciągle udoskonalającą się poprzez środki mimetyczne oraz poszerzania się możliwości opisu poprzez większą ilość tych środków
-naśladownictwo nie jest ostatecznym cele sztuki, proces przekształcania się naśladowanej natury musi być kontrolowany przez reguły zaczerpnięte z antyku
- historie sztuki sluży opisywaniu prawdziwej sytuacji sztuki w danym okresie, ni ejest to jedyny powód do spisywania historii sztuki , celem jest stała samoocena sztuki nad sama sobą.

WINCKELLMANN
- rzeczywisty twórca naukowej dyscypliny historii sztuki
-uporządkowanie materiału wg kategorii stylistycznych
- sztuka grecka jako ucieleśnienie ducha greckiego - następstwo możliwości odczytania tego ducha na podstawie samych zjawisk sztuki.
- teoria sztuki jako wyraz
-nie skupia się na problemie miedzy sztuka a religią
-interpretacje opierają się na sztuce i życiu , ujmowane jako pojęcia zbiorowe ( wzajemnie się tłumaczą)
- nie zwraca uwagi na uwarunkowania historyczne, dostrzegane w zjawiskach sztuki , schodzi to na drugi plan
- pisał o sztuce Renesansu , zwracając się ku antyku

WOLFLIIN
- widzenie - 5 kategorii pojęć
- włączenie pojedynczego znajwiska w jego historyczny kontekst
- akceptacja różnorodności sztuki
- brak zainteresowania treścią, ikonologią , powiązaniem historycznym
- forma jako organizm który bez względu na twórce może się zmieniać , rozwijąć pod wpływem nadrzędnych zmian stylowych

GOMBRICH
- psychologia percepcji - uczynienie z historii form i stylów ciąg, wzajemnie się do siebie odnoszących , rozwiązań problemu oddania w obrazie otaczającej nas rzeczywistości = konkretyzacja historii form
- termin : schema, correction - jako środki przekazu , środki przedstawienia, odnoszą się do treści i formy oraz do funkcji dziela sztuki ( rodzaj, sposób w jakim artysta tworzy)
- „nieuprzedzone oko” – możemy widzieć tylko to do czego tradycja dostarcza nam klucza , oko nie może oddać tego co „widzi”
- wszelki przekaz wymaga porozumienia między nadawca a odbiorca