EGiB wykłady pani dr inż. Jadwigi Koniecznej
Wykład nr 1
Aspekty historyczne katastru nieruchomości na świeci i w Polsce.
Ewidencja gruntów i budynków inaczej kataster nieruchomości
Kataster postrzegany jako środek i metoda rozwiązywania wielu problemów z różnych dziedzin
W każdym państwie musi istnieć kataster
Bez katastru niemożliwe jest sprawne zarządzanie przestrzenią, prawidłowa gospodarka nieruchomościami czy sprawne naliczanie podatków
Potrzebę powołania instytucji katastru w państwie dostrzeżono już przed wiekami
Pierwsze katastry były niedoskonałe, ponieważ dane w nich zawarte były mało dokładne
Termin „kataster” w każdym państwie oznacza to samo, jednak zastosowane w katastrach szczegółowe rozwiązania technologiczne i prawne powodują różnice
Nie ma uniwersalnego katastru
Problematyka katastru w uwarunkowaniach polskich
Przyjęte rozwiązania państw zaborczych
Dokumentacja katastralna składała się z części opisowej (księgi gruntowe) i części kartograficznej w postaci map
W księgach gruntowych rejestrowano działki gruntowe i prawa osób do nich, aby można było naliczyć podatek
Dobrymi rozwiązaniami w dziedzinie katastru były rozwiązania austriacki, pruskie i francuskie zastosowane na początku XVIII w.
Od tego czasu kataster przeszedł zmiany wynikające z nowoczesnych zdobyczy nauki i techniki
Zasadnicza idea katastru pozostała niezmieniona – zawsze kataster odpowiada na trzy podstawowe pytania:
Gdzie jest położona nieruchomość?
Jakie cechy posiada nieruchomość w zakresie granic, powierzchni, rodzaju użytków?
Jaka jest jej wartość?
Problematyka katastru jest bardzo szeroka, dotyczy wielu zagadnień wynikających m. in. Ze specyfiki każdego państwa
Dekret z 2 lutego 1955r. o ewidencji gruntów i budynków
Dekret zakładał jednolitość i wyłączność danych ewidencyjnych opartych na gleboznawczej klasyfikacji gruntów i prowadzonych w sposób jednolity dla całego kraju.
Dane o gruntach i budynkach służą za podstawę planowania gospodarczego, wymiaru podatków i świadczeń, skupu i obowiązujących dostaw.
Wykład nr 2
Przepisy prawne aktualne (na dzień 11.10.2011)
Ustawa z dnia 17 maja 1989r. prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010r. Nr 193 poz. 1287 z późniejszymi zmianami)
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2001r. Nr 38 poz. 454 z późniejszymi zmianami)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 czerwca 1956r. w sprawie klasyfikacji gruntów (Dz. U. z 1956r. Nr 19 poz. 97 z późniejszymi zmianami)
Instrukcja techniczna G-5
Ewidencja Gruntów i Budynków (Kataster Nieruchomości) –jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach , budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami
Cechy EGiB:
- jednolity, na bieżąco aktualizowany system obejmujący całe terytorium RP, mający kilkusetletnią tradycje
- publiczny, najpełniejszy zbiór danych o nieruchomościach, dostępny dla wszystkich zainteresowanych
- system mający urzędowy charakter, działający na podst. ustaw i rozporządzeń, umiejscawiany w organach administracji publicznej
- zawierający dane opisowe i przestrzenne o gruntach, budynkach, lokalach i ich właścicielach wykorzystywanych we wszystkich działaniach gospodarczych i cywilno-prawnych
EGiB ma na celu gromadzenie i dostarczanie danych na potrzeby:
- oznaczenia nieruchomości w księgach wieczystych
- zagospodarowania przestrzennego
- gospodarki gruntami
- wyznaczenia wymiaru podatków i innych obciążeń publicznoprawnych
- zapewnienie ochrony interesów majątkowych stron w przypadku obrotu nieruchomości
- statystyki publicznej
Podstawą katastru nieruchomości jest komputerowa baza danych ewidencyjnych dotyczących:
- przedmiotów katastralnych – działek, budynków lokali
- podmiotów katastralnych – właściciel, władający
- relacji katastralnych – stanowiących zależności pomiędzy podmiotami i przedmiotami katastralnymi
Struktura podziału kraju
Kraj
Województwo
Podział
Administracyjny Powiat
Gmina Jednostka
Ewidencyjna
Podział na obiekt ewidencyjne
Obręb
Działka
Podstawowymi jednostkami odniesienia dla celów ewidencyjnych, które są ściśle związane z podziałem administracyjnym kraju są:
- jednostka ewidencyjna (gmina)
- obręb (wieś)
- działka
Jednostka ewidencyjna – obszar gruntów położonych w granicach administracyjnych gminy, a jeżeli w skład gminy wchodzi miejscowość o statusie miasta lub dzielnicy – również w granicach administracyjnych miasta lub dzielnicy
Obręb – podstawowa jednostka powierzchniowa, dla której sporządza się odrębny operat ewidencyjny. Obszar obrębu tworzą powierzchnie wszystkich działek ewidencyjnych wchodzących w jego skład, a jego granice na obszarach wiejskich powinny być zgodne z granicami wsi, miejscowości i sołectw
Wykład nr 3
Obręb:
- podziału na obręby dokonuje starosta, po zasięgnięciu opinii: organu do spraw zagospodarowania przestrzennego, właściwej miejscowo jednostki statystyki publicznej
- granice obrębów wiejskich powinny być zgodne z granicami wsi i sołectw
- granice obrębów na obszarach miast powinny być zgodne z granicami dzielnic oraz pokrywać się z granicami osiedli i zespołów urbanistycznych
- podział na obręby wykazuje się na mapie przeglądowej w skali 1:10 000 lub 1:25 000
- obręb określony jest przez jego nazwę i numer lub wyłącznie numer
- identyfikator obrębu : WWPPGGR.XXXX
WW – kod województwa
PP – kod powiatu
GG – kod gminy
R – rodzaj gminy
XXXX – numer obrębu
Kraj jest podzielony na:
3072 – jednostek ewidencyjnych
54007 – obrębów
Ponad 33,2 mln – działek ewidencyjnych
6,5 mln – działek w granicach miast
26,7 mln – działek na terenach wiejskich
Działka ewidencyjna – ciągły obszar gruntu położony w granicach jednego obrębu, jednorodny ze względu na stan prawny, wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznych
Z definicji wynika, że działka jest określona pod względem:
Identyfikatora (oznaczenie działki)
Geometrycznym (granice działki)
Topologicznym (spójność obszaru)
Czasu (rejestracji i aktualizacji)
Wyróżnionych atrybutów opisowych, które wpływają na definiowanie działek w sposób dostosowanych do konkretnego katastru
Działka ewidencyjna:
- przy podziale obrębu ewidencyjnego na działki stosuje się zasadę, że jest to ciągły obszar gruntu, jednorodny pod względem prawnym położony w granicach jednego obrębu, wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznych
- jednorodność prawną gruntów, rozpatruje się wyłącznie w ramach praw do nieruchomości uwidocznionych w EGiB
- w skład działki nie mogą wchodzić grunty uwidocznione w więcej niż jednej KW, mimo że są własnością jednej osoby
- przyjmuje się że obszar gruntu nie posiadający dokumentów określających jego stan prawny jest jednorodny pod względem prawnym
- identyfikator działki WWPPGGR.XXXX.NDZ
WW – kod województwa
PP – kod powiatu
GG – kod gminy
R – rodzaj gminy
XXXX – numer obrębu
NDZ – numer działki ewidencyjnej
Dane ewidencyjne działki:
- województwo
- powiat
- jednostka ewidencyjna
- obręb
- nr działki ewidencyjnej
- pole powierzchni działki
- rodzaj użytków w granicach działki
- klasy bonitacyjne użytków w granicach działki
- powierzchni użytków w działce
- współrzędne punktów granicznych
- wartość działki ewidencyjnej
- data określenia wartości
- numer jednostki rejestrowej gruntów
- oznaczenie podmiotu (właściciel, władający) oraz jednostek organizacyjnych i organów mających inne prawa do nieruchomości niż właściciel
- numer księgi wieczystej
- inne dokumenty określające własność
- numer rejestru zabytków
- numer rejonu statystycznego
- data utworzenia obiektu
- data weryfikacji danych
Wykład nr 4
Użytek gruntowy – ciągła część powierzchni ziemi użytkowana w sposób jednolity
Grupy użytków gruntowych wykazywanych w ewidencji:
Użytki rolne
Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione
Grunty zabudowane i zurbanizowane
Użytki ekologiczne
Nieużytki
Grunty pod wodami
Tereny różne
Danymi ewidencyjnymi dotyczącymi użytków gruntowych są:
- numeryczny opis konturów tych użytków i klas
- oznaczenie użytków gruntowych i klas gleboznawczych w granicach poszczególnych konturów oraz numery tych konturów
O zaliczeniu gruntów do poszczególnych użytków gruntowych decydują:
Informacje zawarte w operacie gleboznawczej klasyfikacji gruntów
Faktyczny sposób wykorzystania gruntu
Ustalenia zawarte w obowiązujących aktach prawnych dotyczące marskich wód wewnętrznych oraz użytków ekologicznych
Użytki gruntowe dzielą się na następujące grupy i podgrupy:
Użytki rolne
- grunty orne – R I, II, IIIa, IIIb, IVa, IVb, V, VI
- sady – (S) np. S-R
- łąki trwałe – Ł I, II, III, IV, V, VI
- pastwiska – Ps I, II, III, IV, V, VI
- grunty rolne zabudowane – (B) np. B-R
- grunty pod stawami – Wsr
- rowy – W
Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione
- lasy – Ls I, II, III, IV, V, VI
- grunty zadrzewione i zakrzewione – Lz
Grunty zabudowane i zurbanizowane
- tereny mieszkaniowe – B
- tereny przemysłowe – Ba
- inne tereny zabudowane – Bi
- zurbanizowane tereny niezabudowane – Bp
- tereny rekreacyjno-wypoczynkowe – Bz
- użytki kopalne – K
- tereny komunikacyjne w tym
drogi – dr
tereny kolejowe – Tk
inne tereny komunikacyjne – Ti
Użytki ekologiczne – (E) np. E-Ps
Nieużytki – N
Grunty pod wodami:
- grunty pod morskimi wodami wewnętrznymi –Wm
- grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi – Wp
- grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi – Ws
Tereny różne – Tr
Gleboznawcza klasyfikacja gruntów obejmuje:
- użytki rolne
- grunty leśne
- śródpolne grunty zadrzewione i zakrzewione
Nie obejmuje zaś:
- terenów zabudowanych i zurbanizowanych
- gruntów pod wodami
- terenów różnych
- nieużytków
Klasy gleboznawcze poszczególnych użytków, ich kontury i oznaczenia przyjmuje się z operatu gleboznawczej klasyfikacji gruntów.
Do zurbanizowanych terenów niezabudowanych zalicza się grunty spełniające jednocześnie następujące warunki:
- są niezabudowane
- w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego są przeznaczone pod zabudowę
- są wyłączone z produkcji rolnej lub leśnej
Wykład nr 5
Podstawowe źródła uzyskiwania danych dotyczących przedmiotu EGiB są:
- operaty i inne dokumenty zgromadzone z PZGK
- terenowe pomiary geodezyjne
- materiały fotogrametryczne
- rejestry prowadzone przez:
Sądy
Ograny Administracji Publicznej (OAP)
Państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne
- dokumentacja udostępniana przez zainteresowane osoby, organy i jednostki organizacyjne
- dokumentacja architektoniczno – budowlana gromadzona i przechowywana przez OAP
- wyniki oględzin obiektu
Dane podmiotowe:
Dane dotyczące właścicieli nieruchomości
Dane osób i jednostek organizacyjnych, które tymi nieruchomościami władają
Wykazuje się także dane dotyczące:
- użytkowników wieczystych gruntów
- jednostek organizacji sprawujących zarząd lub trwały zarząd nieruchomościami
- państwowych osób prawnych, którym SP powierzył w stosunku do jego nieruchomości wykonywanie prawa własności lub innych praw rzeczowych
- organów administracji publicznej, które gospodarują nieruchomościami wchodzącymi w skład zasobu nieruchomości SP oraz gminnych, powiatowych i wojewódzkich zasobów nieruchomości
- użytkowników gruntów państwowych i samorządowych
- dane dotyczące osób i jednostek organizacyjnych, które władają gruntami na podstawie umów dzierżawy
Podmiot ewidencyjny występuje w charakterze właściciela i władającego.
Za właściciela jest uważany podmiot, który może przedstawić organowi prowadzącemu EGiB jeden z następujących dokumentów:
- akt notarialny
- prawomocne orzeczenie sądu
- ostateczna decyzja administracyjna
- odpis z KW
Właścicielem może być jedynie osoba fizyczna lub prawna
Prawo własności jest najmocniejszym prawem rzeczowym:
- prawo do posiadania rzeczy
- prawo do użytkowania rzeczy o pobierania pożytków
- prawo do rozporządzania
Dane o podmiocie wpisuje się do ewidencji na podstawie:
- wypisów z KW
- prawomocnych orzeczeń sądu
- umów zawartych w formie aktów notarialnych
- ostatecznych decyzji administracyjnych
- dyspozycji zawartych w aktach normatywnych
- umowy dzierżawy
Władającym jest:
- użytkownik
- użytkownik wieczysty
- zarządca
- państwowa osoba prawna której SP powierzył w stosunku do swej nieruchomości wykonywanie prawa własności lub innego prawa rzeczowego
- OAP, który gospodaruje zasobem nieruchomości SP lub JST
- użytkownika gruntu SP lub JST
- dzierżawca
- posiadacz samoistny
Dla celów standaryzacji bazy danych ewidencyjnych spośród podmiotów ewidencyjnych wyróżnia się
- osoby fizyczne
- instytucje
- małżeństwo
- inne podmioty grupowe (spółka cywilna, wspólnota gruntowa)
Określenia podmiotu ewidencji następuje przez podanie:
Dla osób fizycznych
- nazwiska, imion oraz imion rodziców
- adresu stałego zamieszkania
- identyfikatora zgodnego z systemem PESEL
Dla osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej:
- nazwa pełnej i skróconej
- siedziby
- REGON
- nr rejestru podmiotów gospodarczych
Dla Skarbu Państwa
- nazwy „Skarb Państwa”
- pełnej nazwy jednostki organizacyjnej która SP reprezentuje
- siedziby jednostki organizacyjnej
Dla gminy
- pełnej nazwy gminy
- siedziby gminy
Nieruchomość – działka ewidencyjna
Nieruchomość – część powierzchni ziemskiej stanowiąca przedmiot odrębnej własności (grunt), wraz ze wszystkim co jest z nią trwale związane: zabudowaniami, drzewami i innymi częściami składowymi
Do części składowych gruntu należą:
- budynki, budowle i inne urządzenia trwale z gruntem związane
- drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania
- powierzchniowe wody stojące, wody w rowach i studniach, wody w naturalnych lub sztucznych jeziorach i w innych zbiornikach bezodpływowych
- złoża kopalin nie stanowiące własności SP
Każda nieruchomość jest opisana pewnymi cechami:
- geometryczne – granica, kształt, powierzchnia
- prawne – prawa podmiotu do nieruchomości
- ekonomiczne –wartość
- inwestycyjne – aktualne i przyszłe możliwości zainwestowania
Przesłanki konieczne do ustalenia jednej nieruchomości:
- ten sam właściciel
- jedna KW
Działka gruntu a nieruchomość gruntowa :
- nieruchomość nie musi być ciągłą częścią powierzchni ziemskiej, a działka tak
- nieruchomość może składać się z wielu działek pod warunkiem, że wszystkie te działki łączy osoba właściciela i są wpisane do jednej KW
- gdy brak jest KW – to działki stanowiące jedną nieruchomość objęte są jednym i tym samym tytułem prawnym
Jednostka rejestrowa gruntów – działki położone w granicach jednego obrębu wchodzące w skład jednej nieruchomości
Odrębne jednostki rejestrowe gruntów, położonych w granicach jednego obrębu tworzą:
Działki stanowiące część nieruchomości jeżeli:
- związane jest z nimi inne niż własność prawo rzeczowe
- zostały przekazane w zarząd lub trwały zarząd
- wchodzą w skład gospodarstwa rolnego
Działki o nieuregulowanym stanie prawnym, stanowiące przedmiot odrębnego władania
Działki stanowiące część nieruchomości będące przedmiotem umowy dzierżawy
Jednostka rejestrowa w ewidencji - G. numer nadany w ewidencji
Prawa związane z nieruchomościami
Posiadanie i własność (nie można pojęć utożsamiać)
Posiadanie jest stanem faktycznym i może mieć charakter:
- samoistny (w dobrej lub złej wierze)
- zależny
Pierwsza grupa – prawa rzeczowe:
Własność
Użytkowanie wieczyste
Druga grupa – ograniczone prawa rzeczowe
Użytkowanie
Służebność gruntowa
Własnościowe prawa spółdzielcze
Służebność przesyłu
Trzecia grupa – prawa zobowiązaniowe
Dzierżawa
Najem
Użyczeni
Prawa rzeczowe – najsilniejsze, dające największe możliwości dysponowania nieruchomości
Cechy wspólne
Zbywalne na rynku
Wznoszone jako wkład niepieniężny do spółki
Przedmiot dziedziczenia
Podlegają ujawnieniu w II dziale KW
Obrót tymi prawami następuje wyłącznie w drodze umowy notarialnej
Różnice
Użytkowanie wieczyste (uw) jest ograniczone w czasie (40 lub 99 lat)
Wpis uw do KW ma charakter konstytucyjny
Budynek wybudowany na gruncie, co do którego istnieje prawo własności to budynek właściciela
Użytkownik wieczysty musi wnosić opłaty
Organ SP i JST może narzucić uw gruntu termin jego zabudowy
Ograniczone prawa rzeczowe – to prawa na cudzej nieruchomości, które ograniczają zakres uprawnień właściciela i w tym ograniczonym zakresie służą jako prawa rzeczowe innej osobie.
Powstają najczęściej z mocy:
- umowy notarialnej
- orzeczenia sądu
- decyzji administracyjnej
- zasiedzenia (służebność)
Prawa zobowiązaniowe charakteryzują się cechami:
- są niezbywalne
- nie pozwalają na dysponowanie nieruchomościami
- pozwalają tylko na korzystanie z nieruchomości
- nie podlegają obowiązkowi ujawnienia w KW
- do ich powstania nie jest wymagana umowa notarialna
- mogą być wypowiedziane, jeżeli zostały ustanowione na czas nieokreślony
- jeżeli umowy były zawarte na czas określony, to po tym terminie prawo wygasa
Wykład nr 6
Grupy rejestrowe – dotyczą podmiotu ewidencyjnych (właścicieli i władających)
gr. 1 – Skarb Państwa, jeżeli nie występuje jednocześnie z użytkownikami wieczystymi
gr. 2 – SP, jeżeli występuje w zbiegu z użytkownikami wieczystymi
gr. 3 – jednoosobowe spółki SP, przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe osoby prawne
gr. 4 – gminy i związki międzygminne, jeżeli nie występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi
gr. 5 – gminy i związki międzygminne, jeżeli występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi
gr. 6 – jednoosobowe spółki jednostek samorządu terytorialnego i inne osoby prawne, których organami założycielskimi są organy samorządu terytorialnego
gr. 7 – osoby fizyczne
gr. 8 – spółdzielnie
gr. 9 – kościoły i związki wyznaniowe
gr. 10 – wspólnoty gruntowe
gr. 11 – powiaty i związki powiatów, jeżeli nie występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi
gr. 12 – powiaty i związki powiatów, jeżeli występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi
gr. 13 – województwa, jeżeli nie występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi
gr. 14 – województwa, jeżeli występują w zbiegu z użytkownikami wieczystymi
gr.15 – spółki prawa handlowego i inne podmioty ewidencyjne niewymienione wcześniej
Budynki
Budynek – obiekt budowlany, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych posiadających fundamenty i dach, przystosowany do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów
Rodzaje budynków
- mieszkaniowe 1 – m
- przemysłowe 2 – p
- transportu i łączności 3 – t
- handlowo-usługowe 4 – h
- zbiorniki, silosy, budynki magazynowe 5 – s
- biurowe 6 – h
- szpitale i zakłady opieki medycznej 7 – z
- oświaty, nauki i kultury 8 – k
- produkcyjne, usługowe i gospodarcze dla rolnictwa 9 – g
- inne niemieszkalne 10 – i
Literami oznaczamy rodzaj budynku na mapie. Cyfrą oznaczamy budynek w części opisowej.
Dane ewidencyjne budynku (w kolejności)
- województwo
- powiat
- jednostka ewidencyjna
- obręb
- nr działki
- identyfikator budynku
- nr porządkowy budynku
- funkcja budynku
- pole powierzchni zabudowy
- numeryczny opis kontury budynku
- liczba pełnych kondygnacji (nad/podziemnych)
- liczba i numery lokali (stanowiących odrębne nieruchomości)
- liczba i numery innych lokali
- pow. użytkowa wszystkich lokali
- pow. użytkowa pomieszczeń przynależnych
- materiał (z którego zbudowane są zewnętrze ściany)
- rok ukończenia budowy
- wartość budynku
- data określenia wartości
- numer rejestru zabytków (jeśli jest)
- oznaczenie podmiotu
- numer jednostki rejestrowej budynku
- numer KW dane dotyczące odrębnych
- oznaczenie innego dokumentu nieruchomości
- oznaczenie dokumentu określającego inne
prawa do budynku niż własność
- data i zegarowy czas wpisania danych
- data weryfikacji danych
Pomieszczenia przynależne:
Piwnica
Garaż
Miejsce postojowe w wielostanowiskowych garażach
Strych
Komórka
Inne
Identyfikator budynku
WWPPGG_R.XXXX.NDZ.Nr BUD
WWPPGG_R.XXXX.AR_NR.NDZ.Nr.BUD
WWPPGG_R.XXXX.Nr.BUD
WW – kod województwa
PP – kod powiatu
GG – kod gminy
R – rodzaj gminy
XXXX – numer obrębu
NDZ – numer działki ewidencyjnej
AR – arkusz mapy
Nr.BUD – numer budynku
Nr porządkowe budynku:
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 X 2004r. w sprawie numeracji porządkowej nieruchomości (Dz. U. Nr 243 poz. 2432)
Rodzaj budynku
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 XII 1999r. w sprawie Polskie Klasyfikacji Obiektów Budowlanych
Wykład nr 7
Jednostka rejestrowa budynków – budynki, stanowiące odrębny od gruntu przedmiot własności, położone w granicach jednego obrębu i należące do tego samego właściciela
Odrębną jednostką rejestrową budynków tworzą również budynki, trwale związane z gruntem, z którymi związane jest inne prawo rzeczowe niż własność
Lokale
Jednostka rejestrowa lokali – odrębne nieruchomości lokalowe, znajdujące się w budynkach położonych w granicach jednego obrębu i należące do tego samego właściciela
Lokal (samodzielny lokal mieszkalny lub lokal o innym przeznaczeniu) – wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokojeniu ich potrzeb mieszkaniowych lub wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne
Spełnienie w/w wymagań stwierdza starosta w formie zaświadczenia zgodnie z ustawą o własności lokali.
Ze względu na funkcję użytkową w ewidencji wyróżnia się lokale mieszkalne i niemieszkalne
Izba w lokalu mieszkalnym – pomieszczenie wydzielone trwałymi ścianami w obrębie tego lokalu, przeznaczone na stały pobyt ludzi.
Izba w lokalu niemieszkalnym –pomieszczenie wydzielone trwałymi ścianami w obrębie lokalu, przeznaczone do realizacji funkcji zgodnych z przeznaczeniem lokalu.
Powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego – powierzchnia wszystkich izb i pomieszczeń pomocniczych znajdujących się w lokalu, (pokoi, kuchni, spiżarni, przedpokoi, łazienek, korytarzy, holi) oraz innymi pomieszczeń służących mieszkalnym i gospodarczym potrzebom lokatora, bez względu na ich przeznaczenie i sposób użytkowania.
Nie włącza się do powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego – balkonów, tarasów, schowków w ścianach, pralni, suszarni, strychów, piwnic, komórek
Dane dotyczące samodzielnych lokali stanowiących odrębne nieruchomości ujawnia się w ewidencji na podstawie:
- KW
- aktów notarialnych sporządzonych w związku z wyodrębnieniem tych lokali
Dane dotyczące lokali niestanowiących odrębnych nieruchomości ujawnia się na wniosek właściwych podmiotów na podstawie:
- zaświadczenia starosty
- dokumentacji opracowanej przez osobę z uprawnieniami budowlanymi zawierającej:
Rysunek rzutów poziomych poszczególnych kondygnacji budynku w skali 1:100 lub 1:200 na których przedstawione są:
ściany zewnętrzne kondygnacji i ściany poszczególnych izb oraz wymiary tych ścian
granice i numery poszczególnych samodzielnych lokali oraz granice i oznaczenia poszczególnych pomieszczeń należących do lokali, jeżeli pomieszczenia te znajdują się wewnątrz budynku
otwory okienne i drzwiowe w budynku
Dane ewidencyjne lokalu:
- województwo
- powiat
- jednostka ewidencyjna
- obręb
- identyfikator lokalu
- numer ewidencyjny budynku w którym znajduje się lokal
- funkcja użytkowa lokalu
- liczba izb wchodzących w skład lokalu
- liczba i rodzaj pomieszczeń przynależnych do lokalu
- powierzchnia użytkowa lokalu
- powierzchnia pomieszczeń przynależnych do lokalu
- oznaczenie podmiotu
- numer jednostki rejestrowej lokali
- numer KW
- oznaczenie dokumentu określającego inne prawo do lokalu niż własność
- wartość lokalu
- data określenie wartości
- data i zegarowy czas wpisania danych
- data weryfikacji danych
Jednostkę rejestrową lokali stanowią odrębne nieruchomości lokalowe, znajdujące się w budynkach położonych w granicach jednego obrębu i należące do tego samego właściciela
Odrębną jednostkę rejestrową lokali tworzą również lokale, stanowiące odrębne nieruchomości, z którymi związane jest inne prawo rzeczowe niż własność i inny władający niż właściciel.
Dane ewidencyjne powinny być:
łatwo dostępne dla każdego użytkownika
zgodne z obowiązującymi standardami technicznymi
odpowiednie do potrzeb pod względem treści informacyjnej
wiarygodne
dostatecznie dokładne
aktualne
kompetentne w sensie obszaru i zakresu treści systemu
Operat ewidencyjny
Operat ewidencyjny składa się z map, rejestrów i dokumentów uzasadniających wpisy do tych rejestrów.
Częściami składowymi operatu ewidencyjnego są:
operat geodezyjno-prawny – zawierający zbiór dowodów uzasadniających wpisy do komputerowych baz danych ewidencyjnych, składa się z następujących części:
zbioru dokumentów stanu prawnego nieruchomości
geodezyjnej dokumentacji technicznej
zbioru dokumentów zawierających dane opisowe budynku i lokali
operat opisowo-kartograficzny – zawierający uporządkowane komputerowe wydruki raportów podstawowych i pomocniczych oraz numerycznej mapy ewidencyjnej
Podstawowe raporty obrazujące dane ewidencyjne
rejestr gruntów
rejestr budynków
rejestr lokali
kartoteka lokali
kartoteka budynków
mapa ewidencyjna
Pomocnicze raporty tworzone na podstawie bazy danych ewidencyjnych:
zestawienie gruntów
wykaz gruntów
wykaz budynków
wykaz lokali
skorowidz działek
wykazy:
- podmiotów ewidencyjnych
- osób, jednostek organizacyjnych
- dzierżawców gruntów
Raport – zbiór informacji tekstowych, geometrycznych i liczbowych tworzonych na podstawie komputerowej bazy danych
Rejestr gruntów – raport sporządzony na podstawie danych ewidencyjnych o wszystkich działkach w granicach obrębu, zebranych według ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych gruntów
Rejestr budynków – raport sporządzony na podstawie danych ewidencyjnych dotyczących budynków stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności, zebranych według ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych budynków
Rejestr lokali – raport sporządzony na podstawie danych ewidencyjnych dotyczących lokali stanowiących odrębne nieruchomości, zebranych według ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych lokali
Kartoteka budynków – raport zawierający informacje o wszystkich budynkach ujawnionych w ewidencji
Jednostka segregująca informacje zawarte w kartotece budynków – pozycja kartoteki budynków
Pozycja kartoteki budynków = jednostce rejestrowej gruntów.
Kartoteka lokali – raport zawierający informacje dotyczące wszystkich samodzielnych lokali ujawnionych w ewidencji
Pozycja kartoteki lokali – dane o lokalach znajdujących się w jednym….???
Identyfikatorem pozycji kartoteki lokali = identyfikator budynku.
Zestawienie gruntów – spis danych o ogólnej powierzchni i wartości gruntów wchodzących w skład poszczególnych jednostek rejestrowych z podziałem na użytki gruntowe i klasy gleboznawcze.
Zestawienie sporządza się dla obrębu lub jednostki ewidencyjnej.
Informacje zawarte w zestawieniu służą w szczególności do ustalenia wymiaru obciążeń publicznoprawnych związanych z gruntami.
Wykład nr 8
Wykaz gruntów – spis danych o ogólnej powierzchni i wartości gruntów położonych w granicach jednostki ewidencyjnej
- zestawionych według ich przynależności do poszczególnych grup i podgrup rejestrowych,
- z jednoczesnym podziałem na użytki gruntowe
Wykaz budynków – spis danych o liczbie i wartości budynków
- wybudowanych na gruntach położonych w granicach jednostki ewidencyjnej
- zestawionych według przynależności grup i podgrup rejestrowych
- z jednoczesnym podziałem na rodzaje budynków oraz wyróżnieniem budynków, które stanowią części składowe gruntów oraz budynków, które stanowią odrębne od gruntu nieruchomości
Wykaz lokali – spis danych o liczbie i wartości lokali, stanowiących odrębne nieruchomości
- znajdujących się w granicach jednostki ewidencyjnej
- zestawionych według przynależności lokali do poszczególnych grup i podgrup rejestrowych
- z jednoczesnym podziałem ze względu na funkcje użytkowe (lokale mieszkalne i niemieszkalne)
Skorowidz działek – spis działek położonych w granicach jednego obrębu, zawierający numery działek w kolejności wzrastającej oraz numery jednostek rejestrowych gruntów, do których te działki zostały przyporządkowane
Wykaz podmiotów – jest alfabetycznym spisem osób, jednostek organizacyjnych, organów, zawierającym oprócz danych określających te osoby, oznaczenie jednostek rejestrowych gruntow, budynków, lokali oraz pozycję kartoteki budynków i lokali.
Wykaz gruntów, budynków, lokali sporządza się co roku na dzień 1 stycznia o stanowią podstawę do wykonania powiatowych zestawień zbiorczych danych ewidencyjnych dotyczących gruntów, budynków, lokali.
W zestawieniach zbiorczych wykazuje się pole powierzchni jednostki podziału terytorialnego państwa według państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziału terytorialnego państwa zwane „powierzchnią geodezyjną”.
Powierzchnię ewidencyjną wyrównuje się do powierzchni geodezyjnej
Pole powierzchni w zestawieniach zbiorczych gruntów określa się z dokładnością do 1 ha
Zbiorcze zestawienie sporządza się do 15 lutego i przekazuje właściwemu marszałkowi województwa
Podstawowe procedury ewidencji gruntów i budynków
Zakładanie ewidencji gruntów i budynków, wykonanie czynności technicznych i administracyjnych związanych z utworzeniem komputerowych baz danych ewidencyjnych i operatu ewidencyjnego oraz uruchomieniu systemu komputerowego umożliwiającego
aktualizację baz danych ewidencyjnych
tworzenie raportów obrazujących dane ewidencyjne
udostępnianie danych ewidencyjnych
0,10m dla punktów granic działek ewidencyjnych
0,10m dla punktów usytuowania budynków pozyskiwanych metodami terenowych pomiarów geodezyjnych
0,30m dla punktów załamania konturów użytków i klasyfikacji gleboznawczej gruntów
0,50m dla punktów załamania konturów użytków i klasyfikacji gleboznawczej gruntów
Założenie ewidencji poprzedza pracowanie przez starostę projektu założenia ewidencji zawierającego:
- charakterystykę obiektu
- zakres przewidywanych prac do wykonania
- źródła danych ewidencyjnych i metody ich pozyskania
- system, w którym prowadzona będzie ewidencja
- przewidywany termin wykonania poszczególnych etapów prac
- przewidywany koszt przedsięwzięcia
Projekt musi być uzgodniony z wojewódzkim inspektorem nadzoru geodezyjnego i kartograficznego.
Wykład nr 9
Źródła danych ewidencyjnych niezbędnych do założenia ewidencji są:
- materiały zgromadzone w PZGiK
- wyniki pomiarów fotogrametrycznych
- wyniki terenowych pomiarów geodezyjnych
- dane zawarte w innych ewidencjach i rejestrach prowadzonych przez sądy, OAP, państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne
- dane zawarte w dokumentach udostępnionych przez strony
- dane zawarte w dokumentacji architektoniczno-budowlanej
- wyniki oględzin
Przebieg granic działek ewidencyjnych wykazuje się w ewidencji na podstawie dokumentacji geodezyjnej, przyjętej do PZGiK, sporządzonej:
w postępowaniu rozgraniczeniowym
w celu podziału nieruchomości
w postępowaniu scalania i wymiany gruntów
w postępowaniu dotyczącym scalenia i podziału nieruchomości
na potrzeby postępowania sądowego lub administracyjnego
przy zakładaniu na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, katastru nieruchomości
Projekt operatu opisowo-kartograficznego podlega wyłożeniu do wglądu na okres 15 dni
- starosta zawiadamia podmiot o wyłożeniu projektu operatu
-zawiadomienie jest podawane do wiadomości poprzez jego wywieszenie na okres 14 dni na tablicach ogłoszeń
- zapoznanie się zainteresowanych z operatem jest dokonywane przez zamieszczenie w raportach podstawowych adnotacji
„Z danymi zawartymi z rejestrze gruntów oraz mapa ewidencyjną zapoznałem się dnia …….., nie wnoszę zastrzeżeń (wnoszę uwagi i zastrzeżenia wyszczególnione w odrębnym wykazie)”
- uwagi i zastrzeżenia opisywane są w protokole wyłożenia operatu i rozpatrywane przez starostę
Postępowanie administracyjne w sprawie założenia operatu ewidencji gruntów i budynków kończy decyzja starosty w sprawie zatwierdzenia operatu opisowo-kartograficznego, stanowiąca podstawę do:
- umieszczenia na dokumentach tego operatu adnotacji i ich zatwierdzeniu
- przyjęcia operatu oraz baz danych ewidencyjnych do PZGiK
- uruchomienia informatycznego systemu obsługującego bazy danych ewidencyjnych
Wykład nr 10
Prowadzenie ewidencji gruntów i budynków
- utrzymanie systemu informatycznego obsługującego bazy danych ewidencyjnych w stałej gotowości
- utrzymanie operatu ewidencyjnego w stanie aktualności
- archiwizację wycofanych danych ewidencyjnych
- udostępnianie danych ewidencyjnych
- ochronę danych ewidencyjnych przed ich utratą, zniszczeniem, nieuprawionym do nich dostępem i ujawnieniem
- okresową weryfikacją danych ewidencyjnych
- sporządzanie powiatowych zestawień zbiorczych
Dane zawarte w ewidencji podlegają aktualizacji z urzędu lub na wniosek osób, organów i jednostek organizacyjnych.
Z urzędu wprowadza się zmiany wynikające z :
Prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, ostatecznych decyzji administracyjnych, aktów normatywnych
Opracowań geodezyjnych i kartograficznych, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian danych ewidencyjnych
Dokumentacji architektoniczno-budowlanej gromadzonej i przechowywanej prze organy administracji publicznej
Ewidencji publicznych prowadzonych na podstawie innych przepisów
Starosta o dokonanych zmianach zawiadamia
organy podatkowe – w wypadku zmian danych mających znaczenie dla wymiaru podatków: od nieruchomości, rolnego i leśnego
wydział ksiąg wieczystych właściwego miejscowo sądu rejonowego – w wypadku zmian danych objętych działem I ksiąg wieczystych
właściwe miejscowo jednostki statystyki publicznej – w wypadku zmian na cechach adresowych nieruchomości oraz dopisywania i wykreślania budynków
osoby u jednostki organizacyjne, na których wniosek lub zgłoszenie zmiana została wprowadzona
Weryfikacja danych ewidencyjnych to zespół czynności sprawdzających aktualność tych danych w zakresie:
- zgodności tych danych z treścią dokumentów źródłowych stanowiących podstawę wpisu do ewidencji
- zgodności treści mapy ewidencyjnej ze stanem faktycznym w terenie
Archiwizacja danych dotyczy tych dokumentów oraz danych ewidencyjnych, które utraciły przydatność użytkową i podlegają jako materiały archiwalne przekazaniu do właściwych archiwów państwowych.
Akta archiwalne ewidencji stanowią:
- operat gleboznawczej klasyfikacji gruntów
- roczniki zdezaktualizowanych operatów opisowo-kartograficznych
- roczne tabulogramy dziennika zgłoszeń zmian
Terminy sporządzenia zestawień zbiorczych:
- do dnia 15 lutego przekazuje się powiatowe zestawienie zbiorcze marszałkowi województwa
- do dnia 15 marca wojewódzkie zestawienia przekazuje się Głównemu Geodecie Kraju
- do dnia 15 kwietnia sporządzone jest krajowe zestawienie zbiorcze
Modernizacja ewidencji gruntów i budynków
Zespół działań technicznych, organizacyjnych i administracyjnych mających na celu:
Uzupełnieni bazy danych i utworzenie pełnego zakresu zbiorów danych ewidencyjnych zgodnie z obowiązującymi standardami technicznymi
Modyfikację istniejących danych ewidencyjnych do wymagań określonych w standardach
Poprawę funkcjonowania informatycznego systemu obsługującego bazę danych ewidencyjnych
Działania modernizacyjne wykonuje się:
- w sposób ciągły w ramach bieżącej aktualizacji
- kompleksowo, z uwzględnieniem zasad oraz uwarunkowań technologicznych omówionych w instrukcji G-5
Modernizacji kompleksowa dotyczy:
Dostosowania danych ewidencyjnych działek do standardu określonego w rozporządzeniu
Uzupełnienia baz danych ewidencyjnych o dane dotyczące budynków i lokali
Nadania obiektom bazy danych ewidencyjnych identyfikatorów
Przekształceniu map analogowych do postaci cyfrowej
Wykonania niezbędnych geodezyjnych pomiarów terenowych
Ustalenia właścicieli nieruchomości oraz władających, w oparciu o wpisy w KW oraz dokumentach zgromadzonych przez starostów
Ustalenia osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami o nieustalonym stanie prawnym i wydania decyzji starosty
Wykonanie aktualizacji użytków gruntowych
Wykład nr 11
Projekt kompleksowej modernizacji ewidencji powinien zawierać:
Charakterystykę obiektu
Zakres przewidywanych prac do wykonania
Źródła danych ewidencyjnych i metody ich pozyskiwania
System, w którym prowadzona będzie ewidencja
Przewidywany sposób wyłonienia wykonawców pracy
Przewidywane terminy wykonania poszczególnych etapów prac
Przewidywany koszt przedsięwzięcia oraz sposób jego finansowania
Opracowanie i zatwierdzenie projektu modernizacji ewidencji gruntów i budynków
Projekt opracowuje starosta
Uzgodnienie projektu z wojewódzkim inspektorem nadzoru geodezyjnego i kartograficznego
Projekt może być sporządzony dla całej jednostki ewidencyjnej lub jego części
Częścią składową tego projektu jest mapa przeglądowa obrębów ewidencyjnych w skali 1:10000 lub 1:25000
Przed przystąpieniem do opracowania projektu modernizacji należy:
- dokonać oceny stanu dotychczasowej ewidencji gruntów
- przeprowadzić inwentaryzację materiałów zgromadzonych w zasobie geodezyjnym i kartograficznym
- ustalić jaki materiały geodezyjne i kartograficzne, znajdujące się poza zasobem geodezyjnym i kartograficznym, mogą być przydatne do celów modernizacji ewidencji gruntów
Wykład nr 12
Formy udostępniania danych ewidencyjnych:
- w formie komputerowych wydruków map ewidencyjnych, rejestrów, zestawień, skorowidzów
- wypisy z rejestrów i z kartotek
- wyrysy z map ewidencyjnych
- pliki komputerowe
- informacje przekazywane ustanie bądź prezentowane na mapie lub ekranie monitora
Wykład nr 13
Rozgraniczenie nieruchomości
Granice nieruchomości wyznaczają w przestrzeni obszar, w którym właściciel w wyłączeniem innych osób może korzystać ze swego prawa.
Granice nieruchomości określone w terenie poprzez położenie punktów i przebieg linii granicznych wyodrębniają z otaczającej przestrzeni zasięg prawa własności w stosunku do gruntów sąsiednich.
Fizyczne wydzielenie nieruchomości – określenie położenia punktów i wyznaczenie linii granicznych, określenie jej powierzchni
Prawne wydzielenie nieruchomości – następuje prze określenie podmiotu, któremu przysługują do określonej części powierzchni prawa rzeczowe
Geometryczny kształt granic przestrzennych
Granice określające stan prawny nieruchomości
Rozgraniczenie nieruchomości oznacza:
Zbiór przepisów administracyjnego prawa formalnego, który służy urzędowemu wyznaczaniu granic pomiędzy sąsiadującymi ze sobą nieruchomościami (w sensie formalno-prawnym)
Czynności faktyczne uprawnionego geodety, które maja na celu ustalenie przebiegu granic nieruchomości przez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów (w sensie faktycznym)
Ustawa z dnia 17 maja 1989r. prawo geodezyjne i kartograficzne – rozdział 6
Rozporządzenie Ministrów Spraw Wewnętrznych ii Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 kwietnia 1999r. w sprawie rozgraniczenia nieruchomości
Cel rozgraniczenia!
Rozgraniczenie nieruchomości ma na celu ustalenie przebiegu ich granic przez określenie położenia punktów granicznych i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie.
Punkty graniczne – punkty określające przebieg granic nieruchomości
Znak graniczny – znak z trwałego materiału umieszczany w punkcie granicznym lub trwały element zagospodarowania terenu znajdujący się w tym punkcie
Wszczęcie rozgraniczenia następuje:
Na wniosek
Z urzędu
Przy scaleniu gruntów
Jeżeli strona nie występuje z wnioskiem w tej sprawie, a za rozgraniczeniem nieruchomości przemawiają potrzeby gospodarki narodowej lub interes społeczny
Wniosek o rozgraniczenie będzie uwzględniony jeżeli wynikła jedna z następujących sytuacji:
- powstał spór co do przebiegu linii granicznej między właścicielami sąsiednich nieruchomości
- nastąpiło zatarcie granic powodujące wątpliwości co do jej przebiegu
- istnieje rozbieżność pomiędzy stanem prawnym i faktycznym granicy
Wykład nr 14
Dokumenty stwierdzające stan prawny nieruchomości:
- odpisy z księgi wieczystej
- wypisy z aktów notarialnych
- prawomocne orzeczenia sądu i ugody sądowe
- ostateczne decyzje administracyjne
Dokumenty geodezyjne określające położenie punktów granicznych i przebiegu granic nieruchomości np.
- protokół graniczny
- zarys pomiarowy
- szkice graniczne
- szkice wyznaczenia granic działek
Kryteria rozgraniczenia nieruchomości:
Ustalenie przebiegu granic według stanu prawnego opartego na zebranych dokumentach technicznych lub prawnych
Jeżeli stanu prawnego nie można stwierdzić ustala się granice według ostatniego spokojnego stanu posiadania, czyli widoczne na gruncie ślady i znaki graniczne oraz biorąc pod uwagę mapy i inne dokumenty dotyczące przebiegu granic
Ustalenie granicy na podstawie zgodnego oświadczenia sądu
W razie sporu co do przebiegu linii granicznych geodeta nakłania strony do zawarcia ugody z uwzględnieniem wszystkich okoliczności tj. dokumentów które posiada oraz znaków granicznych
Wykład nr 15
Ustalenie granic na gruncie – czynności geodety:
Sprawdza obecność i ustala tożsamość stron
Przyjmuje pełnomocnictwa udzielone przez strony
Przeprowadza wywiad terenowy
Jeżeli przebieg granic został ustalony na podstawie dowodów, geodeta:
- wskazuje stronom przebieg granic
- stabilizuje punkty graniczne
- sporządza protokół graniczny (w takiej formie jak rozporządzenie)
- wykonuje pomiar granic, a także trwałych elementów zagospodarowania terenu
Treść protokołu granicznego
Nazwisko, imię geodety, numer uprawnień
Numer i data postanowienia
Oznaczenie nieruchomości oraz określenie ich położenia
Informacje dotyczące stron (kto stawił się na grunt)
Wykaz i ocena dokumentów stanowiących podstawowe ustalenia granic
Oświadczenia stron (i w jakim zakresie zostały wykorzystane)
Wyniki wywiadu terenowego
Szkic graniczny
Opis przebiegu granic
Opis utrwalenia punktów granicznych
Pouczenie stron o możliwości przekazania sprawy do sądu
Omówienie skreśleń i poprawek
Data sporządzenia dokumentu
Treść szkicu granicznego (nie musi być w skali, musi być czytelny):
Rozmieszczenie linii i punktów granicznych oznaczonych zgodnie z opisem w protokole granicznym
Rysunek rzutu poziomego trwałych elementów zagospodarowania terenu
Podstawowe miary określające położenie punktów granicznych względem siebie oraz elementów zagospodarowania terenu
Numery działek
Nazwiska i imiona właścicieli rozgraniczanych nieruchomości
Oznaczenie KW (podstawy prawnej) lub zbioru dokumentów
Kierunek północy
Dokumentacja techniczna
- szkice osnowy i wykazy współrzędnych
- opisy topograficzne punktów osnowy
- szkice i dane uzyskane w wyniku pomiaru bezpośredniego
- obliczenie powierzchni
- wykaz zmian gruntowych
Dokumentacja rozgraniczenia nieruchomości:
Postanowienie o wszczęciu postępowania rozgraniczeniowego
Upoważnienie geodety
Zgłoszenie pracy geodezyjnej
Dowody doręczenia stronom wezwań
Pisemne pełnomocnictwa udzielone stronom (o ile były)
Dokumenty dotyczące przebiegu granic (z ośrodka i inne)
Protokół graniczny oraz akt ugody
Opinia geodety jeżeli nie ustalono granicy w postępowaniu administracyjnym
Ostateczne decyzje
Wykonanie decyzji poprzedza:
- dokonanie przez wójta, burmistrza lub prezydenta oceny prawidłowości wykonania czynności przebiegu granic oraz zgodność sporządzonych dokumentów z przepisami prawnymi
- włączenie dokumentacji technicznej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego
Strona niezadowolona z ustalenia przebiegu granicy może żądać w ciągu 14 dni od doręczenia przekazania sprawy do sądu.
Rozgraniczenie nieruchomości – postępowanie jednoinstancyjne (tylko do I instancji); najpierw postępowanie administracyjne (organ I instancji: wójt, burmistrz, prezydent); jak ktoś się odwołuje to od razu do sądu.
Postępowanie administracyjne Postępowanie sądowe
- odpowiedzialna: administracja - sądy
- odwołanie do organu II instancji
Samorządowe kolegium odwoławcze
Wykład nr 16
Postępowanie geodetów podczas sporów granicznych
Do zawarcie aktów ugody przed geodetą może dojść tylko wówczas gdy zebrane w sprawie dowody nie są wystarczające do ustalenia jednoznacznego przebiegu granicy
Gwarantem prawidłowości podpisanego na gruncie aktu ugody jest geodeta uprawniony
Geodeta ma obowiązek odmówić spisania aktu ugody jeżeli jej treść byłby sprzeczna ze zgromadzonym w sprawie miarodajnym materiałem dowodowym
Do zawarcia aktu ugody przed geodetą zastrzeżona jest forma szczególna pod rygorem nieważności tj. forma aktu ugody
Ugoda ustalająca przebieg linii granicznej zawarta bez udziału wszystkich współwłaścicieli jest dotknięta nieważnością bezwładną
Ugoda bez podpisu geodety jest nieważna
Geodeta ma prawo odmówić spisania ugody jeżeli stwierdzi, że nie ma ku temu podstaw
Ugoda graniczna zawarta przed geodetą definitywnie kończy spór graniczny
Ugoda graniczna ma moc ugody sądowej
W przypadku zakończenia sporu granicznego ugodą, organ administracyjny (tj. wójt, burmistrz, prezydent) winien umorzyć postępowanie jako bezprzedmiotowe
Złożenie organowi administracji oświadczenia przez którąkolwiek ze stron o wycofaniu podpisu z aktu ugody nie wywołuje żadnych skutków dla podlegającemu umorzeniu postępowania administracyjnego
Decyzje wydawane w trakcie rozgraniczenia:
- decyzja o rozgraniczeniu
Decyzje wydawane przy sporach granicznych:
- decyzja o umorzeniu postępowania rozgraniczeniowego z związku z zawarciem ugody
- decyzja o umorzeniu postępowania rozgraniczeniowego i przekazanie sprawy do sądu
Granica bezsporna Spór graniczny
Decyzja o rozgraniczeniu akt ugody niepodpisany
akt ugody
decyzja o umorzeniu decyzja o umorzeniu w związku z zawarciem ugody i przekazanie sprawy do sądu
Wykład nr 17
Stan prawny nieruchomości – to stan ujawniony w księdze wieczystej w zakresie praw przypisanych do tej nieruchomości
Granica prawna powstaje po jednym z procesów geodezyjno-prawnych, takich jak
- rozgraniczenie
- podział
- scalenie i wymiana gruntów
- wywłaszczenie
Warunek konieczny > wydana decyzja administracyjna lub (w zależności od trybu postępowania) orzeczenie sądowe, które legalizuje jej przebieg.
Decyzja umorzenia postępowania i przekazania z urzędu sprawy sądowi:
- dokumenty, znaki i ślady graniczne zebrane w toku czynności przez geodetę nie są wystarczające do jednoznacznego ustalenia linii granicznej
- strony nie złożyły zgodnych oświadczeń o przebiegu linii granicznej
- geodeta nie zdołał nakłonić stron do zawarcia ugody
Decyzja o umorzeniu postępowania definitywnie zamyka etap postępowania administracyjnego.
Kolejną czynnością po wydaniu decyzji jest samo techniczne przekazanie jej wraz z aktami sprawy właściwemu sądowi powszechnemu.
Rozgraniczenie nieruchomości przed sądem
Art. 153 Kodeksu Cywilnego wprowadza kryteria, których hierarchia musi byś zachowana.
W postępowaniu o rozgraniczenie sąd bierze pod uwagę:
- aktualny (z chwili orzekania) stan prawny nieruchomości
- ostatni spokojny stan posiadania
- wszelkie okoliczności
Każde z tych kryteriów ma pierwszeństwo przed następnym – wyłączają się one wzajemnie.
Stan prawny nieruchomości ustala się w oparciu o wszelkie przewidziane KPC środki dowodowe.
Ostatni spokojny stan posiadania – chodzi o ustabilizowany stan posiadania przedmiotu rozgraniczenia, a więc o taki stan, który nie pozwala wprawdzie na stwierdzenie nabycia własności w drodze zasiedzenia, jednak trwa zbyt długo by pozbawienie dotychczasowego posiadacza pasa ziemi przez ustalenie granic „z uwzględnieniem wszelkich okoliczności” dało się pogodzić z zasadami współżycia społecznego.
W razie ustalenia granicy według ostatniego spokojnego stanu posiadania, do stwierdzenia stanu nie wystarcza ustalenie, że granica istnieje prze okres dłuższy niż 1 rok.
Gdy nie można ustalić ostatniego spokojnego stanu posiadania sąd namawia strony do zawarcia ugody , a gdy zawarcie ugody nie jest możliwe, przebieg granicy sąd ustala w oparciu o wszelkie okoliczności, biorąc pod uwagę:
- społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomości
- kierując się zasadami współżycia społecznego
Linię brzegu dla cieków naturalnych, jezior, naturalnych zbiorników wodnych stanowi:
- krawędź boczna lub linia stałego porostu traw albo
- linia, którą ustala się według średniego stanu wody z okresu co najmniej 10 lat
Linię brzegu ustala się w drodze decyzji, na wniosek mającego interes prawny lub faktyczny.
Podstawę ustalenia linii brzegu stanowi dostarczony przez wnioskodawcę projekt rozgraniczenia gruntów pokrytych wodami od gruntów przyległych:
- dane wnioskodawcy
- punkty osnowy
- granice stałego porostu traw
- krawędzie brzegów
- proponowana linia brzegu
Jeżeli krawędź brzegu jest wyraźna, linia brzegu biegnie tą krawędzią.
Jeżeli krawędź brzegu nie jest wyraźna, linia brzegu biegnie granicą stałego porostu traw
Jeżeli granica stałego porostu traw leży powyżej stanu wody, linia brzegu biegnie linią przecięcia się zwierciadła wody przy tym stanie z gruntem przyległym
Wykład nr 18
Podział nieruchomości
Podstawa prawna:
- Ustawa o gospodarce nieruchomościami (dział III rozdział I)
- Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziału nieruchomości
- Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
- ustawa prawo geodezyjne i kartograficzne
Celem podziału geodezyjnego określonej działki gruntu jest ewidencyjne wyodrębnienie przynajmniej dwóch albo większej liczby działek bez zmiany ich dotychczasowego właściciela.
Podziałowi podlegają nieruchomości gruntowe i budynkowe.
Według ustawy o gospodarce nieruchomościami można wyróżnić dwa, alternatywne tryby dokonywania podziału geodezyjnego działki:
- tryb administracyjny – podział następuje na podstawie decyzji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta
- tryb podziału nieruchomości rolnych i leśnych
Wstępne warunki dotyczące możliwości podziału nieruchomości:
- wola przeprowadzenia podziału wyrażona przez strony
- uregulowany stan prawny nieruchomości
- określone przeznaczenie nieruchomości (mpzp lub decyzja o warunkach zabudowy) albo sposób wykorzystywania nieruchomości
- zapewniony dostęp (w sposób formalny i realny projektowanych działek) do drogi publicznej (bezpośredni lub pośredni)
- granice nieruchomości stanowiącej przedmiot podziału nie powinny być przedmiotem sporu
W przypadku dokonywania z urzędu podziału nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym, należy stosować następujące zasady:
- informacje o zamiarze dokonania podziału nieruchomości wójt podaje do publicznej wiadomości
- jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia nie zgłoszą się osoby, którym przysługują prawa rzeczowe do nieruchomości, można wszcząć postępowanie w sprawie podziału nieruchomości
- po bezskutecznym upływie terminu, wójt może wydać decyzję zatwierdzającą podział
- decyzja podlega ogłoszeniu
Wykład nr 19
Sytuacje podziałów nieruchomości związane z istnieniem lub brakiem mpzp:
Plan miejscowy istnieje i obowiązuje – zasady zagospodarowania i podziału terenu szczegółowe określa plan
Brak planu miejscowego, a nieruchomość jest położona na obszarze nieobjętym obowiązkiem sporządzanie tego planu:
Podział nie jest sprzeczny z przepisami odrębnymi
Jest zgodny z warunkami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
Planu miejscowego nie ma, ale rada gminy podjęła już uchwałę o przystąpieniu do jego sporządzenia
Jeżeli wniosek o podział został złożony:
- po upływie 6 miesięcy, licząc od dnia podjęcia przez gminę uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu lub
- po wyłożeniu projektu planu do publicznego wglądu, podział zawiesza się nie dłużej niż na okres 6 miesięcy od złożenia wniosku
Nie ma planu miejscowego, brak jest także uchwały rady gminy o przystąpieniu do jego sporządzenia, ale obszar ten podlega obowiązkowi opracowania i uchwalenia planu miejscowego.
Przeprowadzenie podziału zawiesza się do czasu uchwalenia planu.
Formy wszczęcia:
- na wniosek
- z urzędu
I etap – opiniowanie podziału w formie postanowienia co do zgodności:
zarówno przeznaczenia terenu
możliwości zagospodarowania wydzielonych działek gruntu zgodnie z ustaleniami planu miejscowego, w zakresie: minimalnych powierzchni docelowych działek budowlanych, minimalnych długości frontu działek, szerokości działek wydzielonych pod komunikację wewnętrzną
II etap – zatwierdzenie podziału w formie decyzji
Do wniosku dołączyć należy załączniki:
- wskazujące nieruchomość (wypis z rejestru gruntów)
- potwierdzające interes prawny strony (wypis z KW)
- wstępny projekt podziału nieruchomości
- w przypadku nieruchomości zabytkowej ostateczna decyzja wojewódzkiego konserwatora zabytków o pozytywnej ocenie wstępnego projektu podziału
Z urzędu:
- podział niezbędny do realizacji celów publicznych, niezależnie kto jest właścicielem nieruchomości
- gdy nieruchomość jest własnością gminy, która reprezentuje wójt, odpowiedzialny za to postępowanie
- wtedy, gdy nieruchomość jest własnością SP, powiatu lub województwa
Wstępny projekt podziału nieruchomości powinien zawierać:
granice nieruchomości podlegającej podziałowi
oznaczenie nieruchomości
powierzchnie nieruchomości podlegającej podziałowi
naniesienie w kolorze czerwonym granic projektowanych do wydzielenia dziełek gruntu
kolorem czerwonym powierzchnie projektowanych do wydzielenia działek gruntu
przedstawioną w formie graficznej (kolor czerwony) lub w formie opisowej propozycję sposobu zapewnienia dostępu projektowanych działek do drogi publicznej
Wykład nr 20
Protokół z przyjęcia granic nieruchomości podlegającej podziałowi zawiera:
- oznaczenie nieruchomości podlegającej podziałowi według danych z katastru nieruchomości oraz KW
- informacje o dokumentach stanowiących podstawę przyjęcia granic nieruchomości podlegającej podziałowi
- szkic przebiegu granic nieruchomości podlegającej podziałowi
- opis przebiegu granic i położenia punktów granicznych nieruchomości
- datę sporządzenia protokołu i nazwisko osoby, która wykonała protokół, numer uprawnień
Mapa z projektem podziału nieruchomości zawiera:
- nazwę jednostki ewidencyjnej, oznaczenie obrębu
- adres nieruchomości podlegającej podziałowi
- skalę mapy
- granice nieruchomości podlegającej podziałowi
- oznaczenie nieruchomości dzielonej i sąsiednich
- powierzchnie nieruchomości dzielonej i oznaczone w kolorze czerwonym powierzchnie projektowanych do wydzielenia działek gruntu
- granice i oznaczenie projektowanych działek (kolor czerwony)
- wykaz zmian gruntowych
- wykaz synchronizacyjny
- niezbędne do projektu elementy zagospodarowania terenu
- datę wykonania mapy, nazwisko wykonawcy
Etapy podziału nieruchomości
zlecenie podziału
zgłoszenie pracy geodezyjnej
przyjęcie zgłoszenia przez ośrodek, przygotowanie niezbędnych materiałów
ewentualny (brak planu miejscowego) wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
wstępny projekt podziału
wniosek o podział
opinia w formie postanowienia na temat podziału (pozytywna, negatywna, zawieszająca)
sporządzenie operatu wraz z mapą z projektem podziału
przekazanie operatu do „ośrodka” z wnioskiem o zaewidencjonowanie
ocena przekazanego operatu i przyjęcie go wraz z mapą do zasobu
ośrodek przekazuje geodecie część operatu i mapy
przekazanie mapy i części ewidencyjnej operatu do urzędu gminy w celu wydania decyzji o zatwierdzeniu projektu podziału
decyzja o zatwierdzeniu projektu podziału
umieszczenie na mapie odpowiedniej klauzuli
zwrot zatwierdzonych kopii w/w mapy wykonawcy (2 egzemplarze zostają w urzędzie gminy)
utrwalenie na gruncie nowych punktów granicznych i sporządzenie protokołu
przekazanie protokołu do urzędu prowadzącego ewidencję gruntów i budynków a map właścicielowi
odbiór wykonanej pracy
przekazanie ostatecznych dokumentów do zasobu w celu włączenia ich do operatu oraz wniesienie podziału na mapę zasadniczą
wprowadzenie zmian w ewidencji i zawiadomienie stron
potwierdzenie o wprowadzonych zmianach
zmiany w KW lub założenie nowych
Ostateczna decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości stanowi podstawę do:
- umieszczenia przez organ, który wydał decyzję, na mapie w projektem podziału adnotacji o treści „Niniejszy podział nieruchomości został zatwierdzony decyzją ….. z dnia…… nr……”, i podpis upoważnionej osoby
- wyznaczenia i utrwalenia na gruncie nowych punktów granicznych znakami granicznymi
Wykład nr21
Dokumentacja powstała w wyniku wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych dzieli się na:
- akta postępowania przeznaczone dla wykonawcy
- dokumentację techniczną przeznaczoną dla zamawiającego
- dokumentację techniczną przeznaczoną do ośrodka
- dokumentacje przeznaczoną dla organu prowadzącego operat ewidencji gruntów i budynków
Sądowy podział nieruchomości
Sąd powszechny orzeka o podziale w sprawach o:
- zniesienie współwłasności nieruchomości w przypadku braku porozumienia jej współwłaścicieli
- wydzielenie działki budowlanej na której został wzniesiony w dobrej wierze budynek przez samoistnego posiadacza
- podział wspólnego majątku małżonków
- dokonanie podziału spadku
- nabycie prawa własności do części nieruchomości przez zasiedzenie
Podział nieruchomości do korzystania:
- współ władający nieruchomością w ułamkowych częściach nie są w stanie sami określić zasad wzajemnego korzystania
- mogą wnioskować o dokonanie podziału quood usum – podział do korzystania
- tego typu podziały należą do właściwości sądów rejonowych
- opinia geodetów w formie propozycji podziału naniesionego na mapę
- podział do korzystania nie ma powiązania z podziałem administracyjnym, gdyż nie wywołuje skutków prawo rzeczowych
- nie następuje zniesienie współ własności, lecz tymczasowe ustalenie sposobu korzystania ze wspólnej nieruchomości
- opisany podział nie jest uwidaczniany w EGiB
- stanowi dokument zdeponowany w zbiorze akt księgi wieczystej wiąże współ właścicieli i podlega wykonywaniu w postępowaniu egzekucyjnym
Wykład nr 22
Przepisy prawne dotyczące podatku
Ustawa z dnia 15 kwietnia 19984r. o podatku rolnym
Ustawa z dnia 30 października 2002r. o podatku leśnym
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych
Podatek rolny
Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
Gospodarstwo rolne – obszar gruntów, o których mowa wyżej, o łącznej powierzchni przekraczającej 1ha lub 1ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej
Podstawą opodatkowania podatkiem rolnym stanowi:
- dla gruntów gospodarstw rolnych – liczba hektarów przeliczeniowych
- dla pozostałych gruntów – liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków
Dla gospodarstwa rolnego: Pr=Pprzeliczeniowa*2,5q żyta * cenażyta
Dla pozostałych gruntów: Pr=Pfizyczna * 5qżyta * cena żyta
Wykład nr 23
Dla każdej nieruchomości położonej w gminie, organ podatkowy sporządza tzw. kartotekę podatkową.
Informacja w sprawie podatku rolnego zawiera:
Miejsce składania informacji:
adres urzędu podatkowego
dane składającego informacje:
dane identyfikacyjne
rodzaj składającego informacje (właściciel, władający)
nazwiska, imię, data urodzenia
imiona rodziców
numer PESEL
okoliczności powodujące konieczność złożenia informacji
dane dotyczące przedmiotów opodatkowania:
klasy użytków wynikające z EGiB i ich powierzchnie
inne zwolnienia w podatku rolnym od gruntów
oświadczenie i podpis składającego
Adnotacje organu podatkowego
Księgi wieczyste
Księga wieczysta – dokument urzędowy, którego celem jest informowanie o stanie prawnym nieruchomości
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece
- Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2001r. w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów
Księgi wieczyste prowadzi się odrębnie dla:
- nieruchomości gruntowych, budynkowych i lokalowych
- własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego
- spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego
- prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
KW zawiera 4 działy, z których:
Pierwszy obejmuje oznaczenie nieruchomości oraz wpisy praw związanych z jej własnością
Drugi obejmuje wpisy dotyczące własności i użytkowania wieczystego
Trzeci przeznaczony jest na wpisy dotyczące ograniczonych praw rzeczowych, z wyjątkiem hipotek, na wpisy ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością lub użytkowaniem wieczystym oraz na wpisy innych praw i roszczeń (z wyjątkiem roszczeń dotyczących hipoteki)
Czwarty przeznaczony jest na wpisy dotyczące hipoteki