Selen

Selen jest niezbędnym składnikiem organizmu i występuje we wszystkich komórkach.

Najwięcej zawierają go: wątroba, nerki, trzustka. Selen wchodzi w skład peroksydazy

glutationowej - enzymu chroniącego błony komórkowe i erytrocyty przed działaniem

wolnych rodników. Selen wraz z witaminą E stabilizuje błony komórkowe oraz steruje

przemianami siarki w organizmie człowieka. Jako przeciwutleniacz zapobiega

przedwczesnemu starzeniu się komórek oraz powstawaniu zmian nowotworowych w

różnych tkankach i narządach. Selen wraz z witaminą E wzmacnia funkcjonowanie układu

odpornościowego zwiększając poziom wytwarzanych ciał odpornościowych. Selen pomaga

w usuwaniu z organizmu toksycznych metali ciężkich oraz bierze udział w wytwarzaniu,

prostaglandyn - substancji zapobiegających stanom zapalnym. Selen wpływa na

prawidłowy rozwój płodu głównie układu układu nerwowego i odpornościowego. Selen

jest niezbędny do prawidłowego wzrostu, płodności i w zapobieganiu różnym

schorzeniom, odgrywa ważną rolę w przekazywaniu impulsów nerwowych w ośrodkowym

układzie nerwowym.

Niedobór

Niedobór selenu wiąże się głównie z uszkodzeniem mięśnia sercowego (choroba Keshan) i

z chorobami układu kostnego (choroba Kashin-Becka). Ostatnio ukazuje się coraz więcej

doniesień o związku między niedoborem selenu a schorzeniami nowotworowymi, jak

również chorobami układu krążenia. Niedobory selenu mogą powodować:

osłabienie

choroby wątroby i trzustki

bladość

dolegliwości mięśniowe

dolegliwości stawowe

łamliwe paznokcie

oznaki starzenia się

podatność na zakażenia

zaburzenia czynności serca

zaburzenia widzenia

częste przeziębienia

Nadmiar

Nadmiar selenu powoduje:

łysienie

uszkodzenia skóry

uszkodzenie paznokci

nadwrażliwość

nudności i wymioty

Źródła

Selen znajduje się w rybach morskich, w nie oczyszczonej soli morskiej i kopalnej, w

wołowej lub cielęcej wątrobie, w nie oczyszczonych produktach zbożowych, mąkach z

pełnego przemiału, w drożdżach, czosnku, grzybach lub pomidorach, orzechach,

kukurydzy i zielonym groszku.

Zawartość selenu w pokarmach jest bardzo zmienna i zależna od zawartości selenu w

glebie przeznaczonej do uprawy. Przyswajalność selenu zwiększona jest w diecie bogatej

w białka drobnocząsteczkowe oraz w witaminy (głównie E, A, C), a utrudniona przy

podwyższonej ilości metali ciężkich i siarki. Przyswajalność selenu ogranicza spożywanie

dużych dawek witaminy C oraz słodyczy.