Parazytologia-(parasitos –współbieśadnik logia-słowo )nałka o pasożytach występujących w żywieniu człowieka
Pasożyt-organizm cudzożywny bytujący w innym stale bądz okresowo gospodarz pełni fukcje pokarmową i środowiskową .
Pasożyt bezwzględny (fakultatywne)-pasożyty w pełni uzależnione od gospodarza
Żywiciel pośredni –organizm w którym pasożyt realizuje część cyklu życiowego do osiągnięcia dojrzałości płciowej
Żywiciel ostateczny-tu pasożyt finalizuje rozwój osiąga zdolnośc do rozmnażania
Pasożytnictwo - żywiciel – pasożyt +
Straty żywiciela
-straty substancji odżywczych
-zatrucie produktami przemiany materii
-możliwość zatrucia lub śmierci
KLASYFIKACJA PASOŻYTÓW
+bezwzględny-w pełni uzależniodny od żywiciela
+względny-może rozmnażać sie poza żywicielem
Klasyfikacja występowania
-monokseniczny-występuje w jednym gatunku
-polikseniczny –występuje w wiele garunków
-kosmopolityczne na całej kuli ziemskiej
Grupy organizmów w których występują pasożyty
Priony
Wirusy
Riteksje
Bakterie
Grzyby
Pierwotniaki
Zwierzęta
Proces epidemiologiczny
Źródło zakażenia :naturalnie środowisko so rozmnarzania i metabolizmu
Mechanizm przenoszenia (transmisji)
Mechanizm uwalniania-obecnośćprzeżywalność mechanizm penetracjizagnieżdzenie
Populacja wrażliwa na zakażenie
RHIZOPODA-pierwotniaki –organizm o nie określonych kształtach
-ameba
-TOXOPLAZMA GONDII
+surowe mięso mielone ,koty, warzywa ,owoce
+uszkadza płody
+na stypendiach zagranicznych musisz mieć zrobione badania
+zabije je długotrwałe ogrzewanie
+mogą przebywać w ziemi do 2 lat
TRYPANOSOMA
Zwierzęta animalia
-diphyllobothrium latum : (ryby morskie) tasiemiec
-Motylica wątrobowa-Fascida hepatica
-trichinella spiralis –włosień kręty
stawonogi-arthropoda
-Rozkruszek mączny
-karaczany
-karaluchy
-prusaki
Odnóża połączone stawowo
Priony
-stanley prusiner w 1981
-białko zbudowane z 250 aminokwasów PrPc(prionowa proteina komórkowa) i powiązane z błonami Icom
-w przypadku mutacji PrPcPrPsc
I białko prionowe patogennej PRPsc-samopowielanie bez kwasów nukleinowych
-atakują komórki mózgowe
-białka kodowane są przez geny
-nie są odbudowwywane przez DNA
Więcej na zagrożenia biologiczne wybrane zagadnienia m. Luczak MA Zużlewicz
WIRUSY
Są stwożone z
-białek
-DNA lub RNA
Ogólnie
-nie mają budowy komórkowej
-nie mają układó enzymatycznych niezbędnych do replikacji
-wirusy nie lubią kwasów zasad i wysokiej temperatury i promieniowanie UV
Wirusy dzielimy na
-te które mają RNA lub DNA
-pono????
ENTEROWIRUSY
+RNA –wirusy są to te które dostaje się do przewodu pokarmowego
-POLIO- choroba heinego medina
-wirusowe zapalenie wątroby typu ABC
ECHOWIRUSY
- wywołują zakażenie przewodu pokarmowego
-dróg oddechowych i zapalenie opon mózgowo rdzeniowych
Przenoszą się drogą kropelkową jak i w środkach spozyczych
Enterominy-
-liczne zlokalizowane wzdłuż przewodu pokarmowego
-wstrzymują ogrzanie do temperatury 50 oraz zamrożenie
Riketsje
Mikroorganizmy podobne pod wzgględem budowy i podobnie rozmnazające sie do bakteri
-podobnie jak wirusy nie mogą się rozmnażać i rozwijać poza żywymi organizmami
-odkryta w meksyku 20 wieku przez harolda rickettsa w przewodzie pokarmowym (wszy i pluskwy przenoszą je )
Wywołane przez nie choroby to
-do przenoszenia rikesji tyfusu zdolne są wszystkie wszy .wesz staje się zakażna po 5 dniach od podanej krwi riketsj
-wydalenie przez wszy z kałem riketsje znajdują się na ubraniu zachowują zdolność zakażenia przez 2-3 tygodni
-Zachorowanie na tyfus daje odporność na chorobe
BAKTERIE (PROCARYOTA –prymitywne jądro bez błony jądrowej )
-grupa organizmów prokariotycznych w rządzie królestw obejmujących organizmy jednokomórkowe o różnych kształtach (ziarenkowce , pałeczki ,formy spiralne)
Budowa bakteri
Podział ze względu na dostępność powietrza
- Bezwzględnie beztlenowe –rosną tylko w obecności tlenu atmosferycznego i czerpią energie drogą oddychania tlenowego
-względnie beztlenowe –rosną w niskich stężeniach tlenu atmosferycznego czerpią energię także drogą oddachania beztlenowego(niebezpieczne))
-Bezwzględnie tlenowe –rosna tylko w obecności tlenu atmosferycznego i czerpią energie drogą oddychania tlenowego
Komórka bakteryjna
-ściana komórkowa
-otoczki substancje tłuszczowe
-cytoplazma otoczona błona komórkową
-rybosomy
-DNA nie ma błony jądrowej
GRONKOWIEC ZŁOCISTY (STAPHYLOCOSCCUS AUREUS)(kółeczka)
Żródłó skażeń
-personel przemysłu spożywczego
-sprzęt
-powierzchnie produkcyjne do wytwarzania żywności
Podłożę do rozwoju dla gronkowca złocistego
-lody
-ciastka z kremem i budyniem
-jaja i sałatki garmarzeryjne
-mleko i jego przetwory
-mięso i jego przetwory
ENTEROTOKSYNA-produkowana przez Staphylococcus aurens nie rozkłada się w wyniku wysokich i niskich temperatur .dla zatrucia tym metabolitem wystarczy 1mikrogram
Salmonollatyphi(pałeczkowate)
Objawy
-dur brzuszny (tyfus brzuszny)
-epidemicza ostra choroba zakażna
-zakażenie nasrępuje przez kontakt z chorym lub zakażona wodą produkty spozywcze
-okres wylęgania 10-14
-najczęsciej zachorowania jesienią i latem
-bóle główy stopniowe narastanie gorączki nieżyt górnych dróg oddechowych
VIBIO CHOLERAE(SPIRALA)
-cholera przyczyną jest spozycia pokarmu lub wody skażonej gram ujemną bakterię przeciwko cholery
Śmiertelność ok 1%
Do zakażenia dochodzi na drodze pokarmowej głównie przez skażoną wodą owoce morza
Objawy
- biegunka wymioty bez gorączki i bólu brzucha śpiączki
Diagnostyka
-głównie z badania mikrobiologicznego kału
HELICOBAKTER PYLORI-kształt spiralny
Gram ujemna bakterie o spiralnym kształcie i wielkości 0,5 dp 3 um gnierzdzą się w głównie w śluzówce żołądka
-występuje u 70-80% populacji
-odpowiada za 4/5 przypadkó choroby wrzodowej żoładka i 90% przypadków choroby wrzodowej dwunastnicy ,nowotworów żołądka
-odporna na działanie soku żołądkowego
-zobojętnia działanie kwasu solnego (neutralizuje) co pomaga mnożycz się bakteria
Zakażenia poprzez drogę pokarmową
LISTERIA MONOCYTOGENES
-przenosi się drogą pokarmową
-odporna na zakwaszenie środowiska i wysokie stężenia jonów sodowych (w konserwantach )
-potrafi się rozmnażać w niskich temperaturach
-żródło skażeń ser pasztey
-przechoszi przez łożysko wywołuje poronienia d
Dobre bakterie
-STREPTOCOCCUS
-BIFIDOBAKTERIUM LONGUM –kapusta ogórki kiszonki