TEMAT: Pojęcie edukacji równoległej.

Edukacja równoległa, a nieszkolna, pojęcie, cechy, uwarunkowania i obszary zainteresowania edukacji.

1. Edukacja Równoległa inaczej nieszkolna w znaczeniu w znaczeniu węższym - jest to kształcenie, wychowywanie poza szkolne jako układ placówek wychowania poza określoną część dzieci i młodzieży.

2. Edukacja Równoległa w znaczeniu szerszym - to samo kształt wpływów i działań zarówno planowanych jak i okazjonalnych na dzieci, młodzież i dorosłych. W różnych dziedzinach działalności, życia w warunkach poza szkolnych.

Ogniwa, elementy:

1. 
   RODZINA

2. GRUPA RÓWIEŚNICZA

3. ŚRODOWISKO LOKALNE

4. PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE

5. INSTYTUCJE WSPOMAGAJĄCE ROZWÓJ DZIECKA

6. INSTYTUCJE UDOSTĘPNIANIA KULTURY WYŻSZEJ

7. STOWARZYSZENIA, FUNDACJE

8. INSTYTUCJE WYCHOWANIA POŚREDNIEGO

• MEDIA

• MULTIMEDIA

• ZAKŁADY PRACY, POLICJA, WOJSKO, SŁUŻBA ZDROWIA

CECHY Edukacji Równoległej:

• Edukacja równoległa przebiega równolegle do edukacji szkolnej,

• Obejmuje swym oddziaływaniem wszystkie kategorie wiekowe,

• Nie kończy się na edukacji szkolnej, ale obejmuje całe życie,

• Ma charakter planowy, zamierzony, ale i okazjonalny,

• Otwartość na wzajemne oddziaływania,

• Stwarza szczególnie ludziom młodym możliwość wyboru innej drogi edukacyjnej,

• „sprawcami edukacji równoległej zamierzonej” mogą być grupy, instytucje i placówki zajmujące się pośrednią i bezpośrednią edukacja,

• „sprawcami edukacji równoległej niezamierzonej” może być grupa społeczna, środowisko kulturalne oraz te instytucje i placówki, które zajmują się edukacja pośrednio,

• Ukierunkowuje potrzeby indywidualne.

PLUSY Edukacji Równoległej:

• Dobrowolna

• Samodzielność wyboru

• Różnorodność form

• Aktualność

• Atrakcyjność oddziaływań

• Otwartość

Czynniki warunkujące zainteresowania Edukacji Równoległej:

• Przewartościowanie wielu sfer życia społecznego i gospodarczego, które rodzi m.in. poczucie bezpieczeństwa;

• Upadek tradycyjnych autorytetów wychowawczych (nauczyciel, kościół);

• Pojawianie się obszarów biedy i ubóstwa szczególnie wśród bezrobotnych,
  w rodzinach wielodzietnych, rodzin samotnych matek, z dzieckiem niepełnosprawnym;

• Obojętność wobec problemów sieroctwa i samotności;

• Pojawienie się licznych zjawisk o charakterze patologicznym i dewiacyjny, narkomania, przestępczość, konsumpcyjny tryb życia, orientacja na szybki bezwysiłkowy sukces, nietolerancja, zachowania agresywne, konflikty, brak poszanowania dla jednostki.

Jakie funkcje pełni ER:

• Kreatywna, czyli organizująca czas wolny, twórczy

• Rekreacyjna - wypoczynek, towarzystwo

• Terapeutyczna, profilaktyczna

• Kompensacyjna, czyli stymulująca braki w rozwoju człowieka;

• Akceptacyjna - przyspieszająca adaptację społeczną dzieci, młodzieży

• Uzupełniającą i pogłębiającą wiedzę szkolną.

FUNKCJA INSTRUMENTALNA

FUNKCJA WYCHOWAWCZA

FUNKCA PREORIENTACJI ZAWODOWEJ

TEMAT: Rozwój wychowania pozaszkolnego w Polsce. Uniwersalność koncepcji Edukacji Pozaszkolnej KAMIŃSKIEGO.

OGRODY JORDANOWSKIE

KOLONIE ZDROWOTNE/LETNIE

DOMY MŁODZIEŻY

1945-89 - centralne zarządzanie placówkami pozaszkolnymi.

1948-51 - brak systemu pozaszkolnego, system radziecki.

1951-89 - w Polsce nastąpiła zmiana struktury organizacyjnej, programowej
i administracyjnej systemu edukacji pozaszkolnej.

Od 1989 - system edukacji ulega stopniowej modyfikacji

- zmniejszenie różnych form pozaszkolnej edukacji, ograniczenie kół itp.

Zmiany w działalności edukacji pozaszkolnej:

• włączenie nowych treści związanych z rozwojem nauki i techniki;

• uelastycznienia programów - możliwość wprowadzenia zmian przez kierowników placówek, wychowawców, instruktorów, w zależności od potrzeb społeczności lokalnych;

• indywidualizacja programów, programy były dostosowane do predyspozycji osobowych uczestników;

• nowe formy organizacyjne tj. studia nagrań - profesjonalizm, kluby kultury biznesmena, szkoły języków obcych i techniki komputerowej.

ZAJĘCIA POZASZKOLNE mogą przygotować dzieci i młodzież do wartościowego spędzania czasu pod względem fizycznym, moralnym, kulturalnym i zdrowotnym, dlatego jego koncepcja edukacji pozaszkolnej zakłada funkcjonowanie placówki dobrowolnej z atrakcyjną i konkurencyjną ofertą problemową pozyskującą stałych uczestników i częstych gości.

Lata `80

Szkoła społeczna - wg Rodziewicza rozszerzanie władzy szkoły i jej administracji.

Stosunek do ucznia:

• demokratyczny

• partnerski

Szkoła:

• uczeń ma prawo do nauki, bezpieczeństwa, samorozwoju, godności, indywidualnego rozwoju,

• nauczyciel

• rodzice

Czas wolny:

• rozbudzanie potrzeby kultury na zajęciach dydaktycznych;

• systematyczne wyjścia do placówek kulturalno-oświatowych;

• animator - nauczyciel od rozwijania potrzeb kulturalnych;

• organizowanie kół, zajęć dodatkowych.

Czynniki:

• zainteresowania wychowanków

Utrudnienia:

• brak czasu;

• dzieci biernie nieaktywne;

• dojazdy uczniów;

• praca szkoły na zmiany;

• brak współpracy z rodzicami;

• mała ilość godzin wychowawczych.

Pomiędzy zainteresowaniami a potrzebami

między dzieckiem a ludźmi dorosłymi.

Grupy równoległe - nie tylko:

• nieformalne - tworzą się spontanicznie;

• formalne

GRUPA - jest to dynamiczny układ interakcji, pozycji i ról społecznych oraz relacji pomiędzy członkami grupy.

CECHY:

• wspólne cele

• wspólne zasady

• normy postępowania

• określona struktura

• więź emocjonalna.

4 RODZAJE STRUKTUR GRUPY:

• WŁADZY - oznacza ona powiązanie poszczególnych członków grupy ze stosunkami podporządkowania.

• SOCJOMETRYCZNA - wzajemne stosunki pomiędzy członkami grupy ze względu na ich cechy osobiste.

• KOMUNIKOWANIA SIĘ - wzajemne stosunki w grupie ilustruje liczba przekazywanych informacji.

• AWANSU - zróżnicowanie zajmowanych pozycji ze względu na awans.

Jak grupy?:

• Młodszy wiek szkolny

Jest to okres powstawania grup nieformalnych o charakterze zabawowym. Czynniki:

• Bliskość zamieszkania

• Chęć wspólnej zabawy

• Sąsiedztwo w klasach

Nie są trwałe, nie ma wspólnych celów, nie ma przynależności.

• 10 - 13 lat

Odczuwają potrzebę uznania ze strony kolegów, łatwo podlegają wpływom.

TEMAT: Czas wolny. Pojęcie, funkcje, badacze i kierunki badań oraz sposoby i wzory zachowań dzieci w czasie wolnym.

Funkcje czasu wolnego:

- ze względu na treść i rezultaty:

• funkcja wypoczynku

• funkcja rozrywki i zabawy

• funkcja rozwoju osobowości.

Wg Krzysztofa Preczławskiego

Formy spędzania czasu wolnego:

• indywidualne

• grupowo - nieinstytucjonalna, np. grupa rówieśnicza

• grupowo - instytucjonalna, np. zajęcia pozalekcyjne.

Sposoby spędzania czasu wolnego:

• związany z przyjętymi na siebie obowiązkami tj. dokształcanie, pomoc rodzinie, praktyki religijne;

• związany z aktywności dzieci i młodzieży w dziedzinie artystycznej, technicznej, sportu i rekreacji fizycznej oraz turystyki;

• związany z uczestnictwem w kulturze, np. teatr, muzeum;

• związany z uczestnictwem w życiu społecznym (grupa nieformalne - spacer, zabawy towarzyskie);

• związany z realizacją indywidualnych zamiłowań, np. hobby, wypoczynek;

• związany z zachowaniami o charakterze patologii społecznej, czyli picie, narkotyki, przestępczość.

Wzory zachowań:

• intelektualny

• techniczny

• sportowy

• towarzyskie

• udziału w kulturze

• turystyczny

• patologiczny.

Przedmiot badań nad czasem wolnym:

• budżet

• treść

• organizacja

Badanie nad budżetem:

Tadeusz Wujek, Barbara Wilgocka - Okoń, Czesław Kupiszewicz, Zbigniew Kwieciński.

Wskazuje na zróżnicowanie w różnych środowiskach, podział czasu na naukę, prace gospodarcze.

Budowa treść

Informacja na temat różnych zachowań, formy aktywności, w jaki sposób spędzają czas wolny.

Izdebska, Przeczłowski

Badania Organizacyjne

Mikołaj Winiarski, Stanisław Kawula, Edmund Trempała, Jadwiga Izdebska

Spędzanie czasu wolnego przez rodziców:

• planują czas wolny

• organizacja okazjonalna

• nie interesują się nauką

Organizacja zajęć pozalekcyjnych oraz wolontariatu, oferowanie różnych zajęć.

Wzory zachowań w czasie wolnym współczesnej polskiej rodziny:

• familio centryzm, czyli spędzanie czasu wolnego w gronie własnej rodziny;

• bierny (medialny) - przed TV, komputerem;

• dominacja zachowań w sferze wypoczynku w kulturze publicznej, masowej;

• redukujemy zajęcia o charakterze twórczym, ograniczony udział w kulturze wyższej;

• zanikanie tradycyjnych form rodzinnych spędzania czasu wolnego w domu i poza nim.

Instytucje wychowania

---