POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE

Postępowanie administracyjne jest to ogół czynności organu administracyjnego i stron zmierzające do wydania aktu administracyjnego / decyzji/.

Aktami prawnymi regulującymi postępowanie administracyjne są:

“ Kodeks Postępowania Administracyjnego” zwany dalej kpa.

“Ordynacja Podatkowa”.

“ Ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.

“ Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji”

Akty te normują postępowanie w sprawach;

1. Przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych,

2. Przed innymi organami państwowymi oraz innymi podmiotami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw w drodze decyzji administracyjnych,

3. W sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej, a także innymi organami państwowymi i innymi podmiotami oraz między tymi organami a sądami,

4. W sprawach wydawania zaświadczeń.

5. W sprawach skarg i wniosków.

Rodzaje postępowania administracyjnego

1. Postępowanie ogólne.

2. W sprawach wydawania zaświadczeń,

3. W sprawach skarg i wniosków,

4. W sprawach podatkowych,

5. W sprawach o wykroczenia,

6. W sprawach patentowych

Postępowanie administracyjne ogólne.

Jeżeli nie podaje się o jakie postępowanie chodzi to stosuje się ogólne.

Rodzaje postępowania administracyjnego ogólnego;

• W sprawach budowlanych,

• sanitarnych,

• drogowych,

• rolnych,

• leśnych,

• przemysłowych,

• melioracyjnych

W postępowaniu administracyjnym uczestniczą między innymi następujące podmioty;

• Organy administracji publicznej,

• Strony postępowania administracyjnego,

• Organy stojące na straży praworządności,

• Inne podmioty i osoby.

Organy administracyjne

Organem administracyjnym jest każdy podmiot, któremu prawo daje szczególne funkcja administrowania.

W państwie prawa ma własne kompetencje ustawowo przypisane / samodzielność w zakresie kompetencji/.

Organ działa przy pomocy urzędów lub instytucji. Są to aparaty pomocnicze organu działające poprzez zespół ludzi przydatnych organowi do pomocy w wykonywaniu jego funkcji np.. urząd gminy, urząd wojewódzki, urząd celny, urząd morski itp..

Spośród organów administracji publicznej wyróżniamy

1. organy administracji rządowej jak między innymi :

• Ministrowie poszczególnych resortów,

• Wojewodowie,

• Dyrektorzy Izb Skarbowych,

• Dyrektorzy Izb Celnych

• Dyrektorzy Izb Morskich

2.organy jednostek samorządu terytorialnego jak na przykład

• Prezydent Wójt, Burmistrz,

• Marszałek Województwa,

• Starosta,

• Samorządowe Kolegium Odwoławcze,

• Związki gmin i związki powiatów,

• Kierownicy służb i inspekcji oraz straży, które działają w imieniu wójta burmistrza czy prezydenta,

• Organizacja społeczne.

Poza tymi organami postępowanie prowadzić mogą i podejmować rozstrzygnięcia również inne organy, jednostki czy instytucje, którym przepisy szczególne powierzyły prowadzenie spraw z zakresu administracji publicznej.

Jaki organ powinien prowadzić postępowanie w danej sprawie, rozstrzygają przepisy kodeksu dotyczące właściwości organów.

Przepisy te rozróżniają takie właściwości jak:

• Miejscową,

• Rzeczowa,

• Instancyjną

Właściwość miejscową określają granice terytorialnego zasięgu kompetencji danego organu.

W sprawach dotyczących nieruchomości - według miejsca jej położenia,

W sprawach prowadzenia zakładu pracy - według miejsca, w którym zakład pracy jest położony,

W innych sprawach według miejsca zamieszkania, siedziby lub pobytu.

Właściwość rzeczową określają przepisy prawa materialnego. Jest to uprawnienie konkretnego organu do prowadzenia postępowania i wydania rozstrzygnięcia w określonej sprawie.

Właściwość instancyjna określa , który organ rzeczowo właściwy w danej sprawie uprawniony jest do rozstrzygania w I instancji, a który w II instancji.

Strony i uczestnicy postępowania

Stroną jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Stronami mogą więc być osoby fizyczne, osoby prawne i inne jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej.

Strony nie będące osobami fizycznymi działają przez swych ustawowych lub ustanowionych przedstawicieli.

Obok stron w postępowaniu administracyjnym mogą wystąpić uczestnicy na prawach strony np.. organizacje społeczne, prokurator oraz Rzecznik Praw Obywatelskich.

Strona może działać przez pełnomocnika.

Pełnomocnikiem może być osoba fizyczna z pełną zdolnością do czynności prawnych. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone go protokołu.

Jeżeli strona jest nieobecna organ może wystąpić do sądu o wyznaczenie przedstawiciela. Jeżeli sprawa nie cierpi zwłoki organ sam wyznacza przedstawiciela do czasu wyznaczenia go przez sąd.

Ogólne zasady postępowania administracyjnego

Zasady te stanowią normy prawa procesowego i obowiązują na równi z pozostałymi przepisami kodeksu.

Zasady proceduralne obowiązują we wszystkich stadiach postępowania i we wszystkich instancjach.

Naruszenie przez organy administracji tych zasad w połączeniu z naruszeniem konkretnego przepisu Kpa zawsze skutkuje wadliwością decyzji administracyjnej.

Kodeks nie nadaje tym zasadom nazw lecz określa ich treść, dlatego przedstawiane są ich różne klasyfikacje.

Najczęściej przyjmuje się, iż są to następujące zasady:

• Praworządności - organy prowadzące postępowanie obowiązane są działać na podstawie przepisów prawa i zgodnie z prawem,

• Interesu publicznego i słusznego interesu obywateli - nakłada obowiązek harmonizowania tych interesów, jeżeli są one ze sobą sprzeczne,

• Prawdy obiektywnej - organy podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy,

• Pogłębiania zaufania obywateli od organów państwa - zobowiązuje organy do rozstrzygnięcia sprawy praworządnie i sprawiedliwie,

• Informowania stron - organy zobowiązane są do pełnego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych,

• Czynnego udziału stron - zapewnienie stronom czynnego udziału w każdym stadium postępowania przed wydaniem decyzji,

• Przekonywania - obowiązek wyjaśniania i uzasadniania stronom przesłanek i motywów, jakimi się kierują przy załatwianiu spraw i podejmowaniu decyzji,

• Szybkości i prostoty postępowania - działać sprawnie wnikliwie i szybko posługując się najprostszymi środkami prowadzącymi do załatwienia sprawy,

• Ugodowego załatwiania spraw - nakłanianie stron do zawarcia ugody, wyjaśnianie jakie środki prawne będzie miała ugoda itp..

• Pisemności - sprawy należy załatwiać w formie pisemnej,

• Dwuinstancyjności - dopuszczalność na wniosek strony powtórnego rozpatrzenia sprawy przez organ wyższego stopnia,

• Trwałości decyzji administracyjnej - decyzje od których nie nie przysługuje prawo odwołania są ostateczne, mogą być weryfikowane tylko w szczególnych przypadkach określonych w kodeksie.

Przebieg postępowania

W trakcie prowadzenia postępowania można wyróżnić trzy etapy:

1/ wszczęcie postępowania,

2/ postępowanie dowodowe,

3/ zakończenie postępowania.

Wszczęcie postępowania następuje na wniosek strony lub z urzędu.

Zasadą jest, że rozstrzygnięcia sprawy przyznające stronom uprawnienia następują w postępowaniu wszczynanym na wniosek, zaś nakładające obowiązki mogą być wszczynane z urzędu.

Wyjątek od tej zasady określony został w art.. 61 par.2 Kpa zgodnie z którym organ administracji publicznej może ze względu na szczególnie ważny interes strony wszcząć z urzędu postępowanie także w sprawie, w której przepis prawa wymaga wniosku strony. Organ obowiązany jest jednak w takim przypadku uzyskać zgodę strony w toku prowadzonego postępowania, a w razie nie uzyskania zgody, postępowanie umorzyć.

Po złożeniu przez stronę wniosku o wszczęcie postępowania organ administracji zobowiązany jest do przeprowadzenia wstępnej merytorycznej i formalnej oceny tego wniosku, a następnie dokonania oceny, czy jest właściwy do rozpatrzenia sprawy.

W sytuacji pozytywnej wstępnej oceny wniosku i uznania swej właściwości, organ prowadzący postępowanie zawiadamia o wszczęciu postępowanie wszystkie osoby będące stronami w sprawie.

Data złożenia wniosku stanowi datę wszczęcia postępowanie administracyjnego na wniosek strony.

W przypadku postępowania z urzędu - początek postępowania odpowiada pierwszej czynności urzędowej w danej sprawie, o której zawiadomiono stronę.

W drugiej fazie postępowania organ administracji musi ustalić stan faktyczny na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego. Ma to na celu dojście do prawdy obiektywnej przy wykorzystaniu dowodów i ich prawidłowej oceny.

Postępowanie wyjaśniające może być prowadzone na rozprawie lub poza nią.

Przeprowadzenie rozprawy jest obowiązkowe gdy:

• Zapewni to przyspieszenie lub uproszczenie postępowania,

• Zapewni to osiągnięcie celu wychowawczego,

• Wymaga tego przepis prawa.

O terminie i miejscu rozprawy organ administracji powinien zawiadomić strony, świadków, biegłych oraz inne osoby i instytucje, jeżeli ich udział w rozprawie jest uzasadniony ze względu na przedmiot sprawy.

Rozprawą kieruje wyznaczony do przeprowadzenia rozprawy pracownik organu, przed którym toczy się postępowanie.

Nieobecność na rozprawie stron prawidłowo wezwanych nie stanowi przeszkody do jej prowadzenia.

Wszczęte i prowadzone postępowanie może ulec zawieszeniu.

Postanowienie o zawieszeniu postępowania jest czynnością powodującą wstrzymanie biegu terminów przewidzianych w Kpa. Zawieszenie postępowania może nastąpić gdy zachodzą zdarzenia prawne przejściowo uniemożliwiające dalsze prowadzenie postępowania i rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej. Zawieszenie i podjęcie na nowo zawieszonego postępowania nastąpić może na wniosek strony, przy czym jeżeli w okresie 3 lat od daty zawieszenia postępowania, żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane.

Gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, lub gdy wystąpiła o to strona na wniosek której wszczęto postępowanie a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie jest to sprzeczne z interesem społecznym to takie postępowanie może być umorzone w trybie art.. 105 Kpa.

Umorzenie postępowania następuje w formie decyzji administracyjnej, która nie rozstrzyga sprawy co do istoty, a więc nie wywołuje skutków w sferze prawa materialnego.

Wywołuje ona skutki w sferze prawa procesowego w postaci zakończenia sprawy w danej instancji.

Trzecia faza dotycząca zakończenia postępowania kończy się wydaniem decyzji administracyjnej lub ugody.

Terminy załatwiania spraw

W kodeksie można wyróżnić szereg podziałów dotyczących terminów załatwiania spraw

I podział

- bezwzględnie wyznaczone przez Kpa to 7, 14 dni lub miesiąc.

- względnie oznaczone - niezwłocznie bez zbędnej zwłoki.

II podział

- terminy ustawowe określane przez prawo materialne,

- wyznaczone przez organ, zależy od decyzji,

III podział

- zwykłe / instrukcyjne/ mogą być skracane,

- zawite - terminy po których czynność jest nieważna, mogą być przywracane po spełnieniu pewnych okoliczności.

Podstawową zasadą określoną w Kpa jest obowiązek załatwiania spraw bez zbędnej zwłoki.

Przesłanki szybkiego załatwienia sprawy to:

• Strona dołączyła do sprawy wszelkie konieczne dokumenty,

• Sprawy załatwiane SA na podstawie faktów powszechnie znanych,

• Organ posiada wszelkie informacje z urzędu,

• Organ ma możliwość ustalenia informacji na podstawie danych

Nie później niż w ciągu 1 miesiąca powinny być załatwiane sprawy wymagające przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego jak, przesłuchanie świadków, uzyskanie opinii biegłych przeprowadzenie rozprawy itp..

Nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania powinny być załatwiane sprawy szczególnie skomplikowane.

W ciągu 1 miesiąca powinna być załatwiona sprawa w postępowaniu odwoławczym, licząc od dnia otrzymania odwołania.

O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie, organ administracji obowiązany jest zawiadomić strony, podając im przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy.

Na niezałatwienie sprawy w terminie służy stronie zażalenie do organu wyższego stopnia.

Wyłączenie pracownika lub organu

W niektórych przypadkach kodeks normuje zasady ,kiedy dany pracownik lub organ nie mogą brać udziału w prowadzeniu konkretnej sprawy.

Przesłanki do wyłączenia pracownika to;

• W sprawie gdy sam jest stroną,

• Gdy jedna ze stron jest osobą, która pozostaje z pracownikiem w węźle prawnym,

• Powinowactwo do II stopnia,

• Pracownik był świadkiem w danej sprawie lub biegłym,

• Był przedstawicielem stron lub najbliższej rodziny,

• Wszczęto przeciwko niemu postępowanie karne , dyscyplinarne służbowe w jego sprawie,

• Pracownik prowadzi sprawę swojego szefa.

O wyłączeniu pracownika decyduje bezpośredni przełożony i wyznacza drugiego pracownika.

Gdy sprawy dotyczą kierownika organu, wyłącza się cały organ z załatwienia tej sprawy.

W przypadku wyłączenia organu sprawę załatwia organ wyższego stopnia.

Doręczenia

Przepisy Kpa normują kwestie doręczania wszelkiego rodzaju pism i wezwań, wniosków i zażaleń zarówno przez organ jak i przez strony.

Organ doręcza wszelkiego rodzaju korespondencję za pośrednictwem poczty czy swojego pracownika za pokwitowaniem na piśmie.

Pisma doręczane są stronie lub jego pełnomocnikowi.

Jeśli strona lub pełnomocnik zmieni adres i nie powiadomi o tym organu to korespondencja dostarczona na stary adres jest skuteczna.

Gdy strona jest osobą fizyczną, to korespondencję doręcza się na adres zamieszkania, w miejscu pracy lub siedziby organu . Jeżeli nie można była doręczyć w tych miejscach, to doręcza się w każdym miejscu gdzie się ją zastanie.

Gdy strona jest nieobecna w mieszkaniu to korespondencję można zostawić dorosłemu członkowi rodziny, sąsiadowi lub dozorcy pod warunkiem, że osoby te podejmą się doręczenia stronie i wówczas uznaje się, że strona zapoznała się z treścią korespondencji.

Doręczenie korespondencji osobom prawnym czy jednostkom organizacyjnym nie posiadającym osobowości prawnej dostarcza się tylko osobie do tego uprawnionej.

Jeżeli adresat odmawia przyjęcia korespondencji, pismo to zwraca się organowi z adnotacją, że adresat odmówił przyjęcia pisma i dołącza się to do akt sprawy z datą i podpisem .Jest to doręczenie skuteczne.

Czasami strona może być poinformowana o decyzji przez obwieszczenie. Po upływie 14 dni uważa się, ze strona zaznajomiła się z treścią decyzji.

Strony składają korespondencję bezpośrednio do organu / biuro podawcze/ lub za pośrednictwem poczty / najlepiej listem poleconym aby mieć dowód nadania/.

Wezwania

W trakcie prowadzonego postępowania administracyjnego mogą zachodzić okoliczności, że organ prowadzący sprawę będzie musiał wezwać stronę do zeznania na piśmie w celu dołączenia do akt / nie zawsze osoba musi stawiać się osobiście/.

Zeznanie może być złożone w organie lub w miejscu zamieszkania strony .

Jeżeli strona mieszka zbyt daleko to można prosić inny organ w ramach pomocy prawnej o spisanie go i przesłanie w miejsce toczącego się postępowania.

Jeżeli mimo odległości strona stawiła się na wezwanie, może żądać zwrotów kosztów podróży po złożeniu wniosku i okazaniu dowodów poniesionych kosztów / bilety/.

Elementy wezwania:

• Nazwa i adres organu, który wzywa,

• Imię i nazwisko osoby wzywanej,

• W jakiej sprawie i w jakim charakterze oraz w jakim celu osoba ta zostaje wezwana,

• Czy osoba wezwana powinna stawić się osobiście lub przez pełnomocnika, czy też może złożyć wyjaśnienia na piśmie.

• Termin, do którego żądanie powinno być spełnione albo dzień, godzinę i miejsce zgłoszenia się osoby wzywanej lub pełnomocnika,

• Skutki prawne nie zastosowania się do wezwania,

• Podpis osoby upoważnionej do wystawienia wezwania oraz stanowisko służbowe.

W sprawach uzasadnionych ważnym interesem adresata, lub gdy stan sprawy wymaga pośpiechu można dokonać wezwania telefonicznie lub elektronicznie. Takie wezwanie powoduje skutki prawne tylko wtedy, gdy nie ma wątpliwości, że dotarło do adresata we właściwej treści i w odpowiednim terminie.

Protokoły i adnotacje

Organ administracji publicznej sporządza zwięzły protokół

Z każdej czynności postępowania mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

Powinien on zawierać takie informacje jak kto, kiedy, gdzie i jakich czynności dokonał. Ponadto powinno z niego wynikać , kto i w jakim charakterze był obecny, co i w jaki sposób w wyniku tych czynności ustalono i jakie uwagi zgłosiły obecne osoby.

Protokół odczytuje się wszystkim obecnym osobom biorącym udział w czynności urzędowej, które powinny protokół podpisać..

Odmowę lub brak podpisu należy opisać w protokole.

Protokoły sporządza się między innymi z takich czynności jak;

• Przyjęcia wniesionego ustnie podania,

• Przesłuchania strony, świadka, biegłego,

• Oględzin i ekspertyz,

• Rozprawy,

• Ustnego ogłoszenia decyzji lub postanowienia.

W trakcie prowadzonych czynności technicznych przez pracowników administracji publicznej z których nie sporządza się protokołu, a maja one znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, utrwala się je w formie adnotacj podpisanej przez pracownika, który dokonał czynności.

Postanowienia

W trakcie prowadzonego postępowania administracyjnego organ może wydawać postanowienia.

Dotyczą one spraw proceduralnych lub pewnych elementów postępowania.

Nie rozstrzygają one całości postępowania i go nie kończą.

Na postanowienie można złożyć zażalenie w terminie 7 dni od daty otrzymania postanowienia.

Zażalenie składa się do organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który rozstrzygał sprawę.

Decyzje

Po zakończeniu postępowania wyjaśniającego /dowodowego/ organ administracji przystępuje do rozstrzygnięcia sprawy w formie decyzji administracyjnej.

Decyzja jest podstawową formą załatwienia sprawy administracyjnej. Rozstrzyga sprawę co do jej istoty w całości lub w części lub inny sposób kończy postępowanie.

W decyzji merytorycznej organ ustala konsekwencje prawa materialnego w stosunku do strony postępowania / przyznaje prawa, ustala obowiązki itp../.

Decyzja powinna zawierać następujące elementy;

1. Oznaczenie organu, który ja wydał.

2. Datę wydania.

3. Oznaczenie strony lub stron.

4. Powołanie podstawy prawnej / proceduralnej i merytorycznej/

5. Rozstrzygnięcie / sentencja/.

6. Uzasadnienie faktyczne i prawne.

7. Pouczenie, czy i w jakim terminie i trybie służy odwołanie lub skarga do sądu administracyjnego.

8. Podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji.

Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Uzasadnienie prawne powinno zawierać podstawę prawną z przytoczeniem przepisów prawa.

Decyzja administracyjna staje się ostateczna, gdy w terminie 14 dni od jej doręczenia, żadna ze stron nie wniosła odwołania.

Odwołania

Odwołanie od decyzji I instancji wnosi się tylko do jednej II instancji w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem organu, który ją wydał.

Odwołanie nie wymaga uzasadnienie. Wystarczy, że strona jest z niej niezadowolona.

Organ, który otrzymał odwołanie / wydający decyzje/ zawiadamia pozostałe strony.

Jeżeli odwołanie wniosły wszystkie strony a organ, który wydał decyzję uzna, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, może wydać nową decyzję, w której uchyli lub zmieni zaskarżoną decyzję. Od takiej nowej decyzji również przysługuje odwołanie.

Nową decyzję obowiązany jest wydać w terminie 7 dni.

Jeżeli w tym terminie nie wydał nowej decyzji, obowiązany jest przesłać odwołanie wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu.

Organ odwoławczy może przeprowadzić na żądanie strony lub z urzędu dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie lub zlecić ponowne przeprowadzenie tego postępowania organowi, który wydał decyzję.

Organ drugiej instancji w terminie 30 dni wydaje swoją decyzję, w której:

1. utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję albo

2. uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy bądź uchylając tę decyzję umarza postępowanie I instancji, albo

3. umarza postępowanie odwoławcze.

W sprawach należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego organ odwoławczy uprawniony jest do wydania decyzji uchylającej i rozstrzygającej sprawę co do istoty jedynie w przypadku, gdy przepisy prawa nie pozostawiają sposobu jej rozstrzygnięcia uznaniu organu samorządowego.

W pozostałych przypadkach organ odwoławczy, uwzględniając odwołanie, wydaje decyzję ograniczająca się do uchylenia zaskarżonej decyzji i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji.

Wznowienie postępowania

W sprawie zakończonej decyzją ostateczną przepisy kodeksu pozwalają wznowić postępowanie mając na względzie kilka okoliczności art.. 145Kpa. Są to między innymi:

• Strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,

• Decyzja została wydana w wyniku przestępstwa,

• Decyzja została wydana przez pracownika lub organ, który podlegał wyłączeniu,

• Wyszły na jaw nowe okoliczności istotne w sprawie a nie znane organowi przed wydaniem decyzji , i inne

Wznowienie następuje z urzędu lub na wniosek stron.

Wniosek o wznowienie wnosi się do organu I instancji w terminie 1 miesiąca od zaistnienia okoliczności powodujących wznowienie. Decyzję rozstrzygająca w tej sprawie wydaje organ, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji.

Wznowienie następuje w formie postanowienia, które doręcza się stronom zainteresowanym.

Odmowa wznowienia następuje w formie decyzji.

Uchylenia, zmiana oraz stwierdzenie nieważności decyzji

Decyzja ostateczna, na mocy której żadna ze stron nie nabyła prawa, może być w każdym czasie uchylona lub zmieniona przez organ, który ją wydał lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony / art. 154 Kpa/.

Decyzja ostateczna na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ, który ją wydał, lub prze organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za Tyn interes społeczny lub słuszny interes strony / art.. 155Kpa/.

Stwierdzić nieważność decyzji administracyjnej można w przypadku:

1. Wydania z naruszeniem przepisów o właściwości,

2. Wydania bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,

3. Gdy dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją,

4. Została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,

5. W razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą,

6. Zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.

Stwierdzanie nieważności decyzji orzeka organ wyższego stopnia.

Postępowanie w tych sprawach wszczyna się z urzędu lub na wniosek strony.

Nie można stwierdzić nieważności decyzji po upływie 10 lat.

Stronie, która poniosła szkodę na skutek uchylenia lub zmiany decyzji , służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę od organu, który uchylił lub zmienił decyzję.

Organ ten, w drodze decyzji, orzeka również o odszkodowaniu.

Roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym stała się ostateczna decyzja uchylająca lub zmieniająca decyzję.

Udostępnianie akt sprawy.

W każdym stadium postępowania organ administracji publicznej obowiązany jest umożliwić stronie przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie z nich notatek odpisów, kopii.

Udostępnianie akt powinno odbywać się w siedzibie organu w obecności pracownika tego organu.

Strona może żądać uwierzytelnienia odpisów lub kopii akt sprawy.

Postanowień tych nie stosuje się do znajdujących się w aktach dokumentów objętych tajemnicą państwową a także innych dokumentów ze względu na interes publiczny. Odmowa udostępnienia kopii lub odpisów tych dokumentów następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.

Postępowanie przed sądem administracyjnym.

Uprawnionym do wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego jest każdy, kto ma w tym interes prawny, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, oraz organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym.

Skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator lub rzecznik praw obywatelskich.

Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia taki jak: zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przewidziany w ustawie.

Skargę na akty lub czynności można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności.- do usunięcia naruszenia prawa.

W przypadku innych aktów / decyzja, postanowienie/ skargę wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie. Wnosi się ją za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi.

Organ przekazuje skargę wraz z odpowiedzią i aktami sprawy w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia, chyba, że sam uwzględni żądania strony zawarte w skardze.

Skarga powinna zawierać wymagania pisma w postępowaniu sądowym tj.

1. Wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności,

2. Oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności dotyczy,

3. Określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego.

W jednym piśmie można wnieść skargi na kilka aktów lub czynności.

Od wyroku lub postanowienia WSA można wnieść apelację do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W każdym piśmie wszczynającym postępowanie sądowe w danej instancji należy podać wartość przedmiotu zaskarżenia, jeżeli od tej wartości zależy wysokość opłaty sądowej.

Sąd wydaje wyrok lub postanowienie.

Wyrok jest orzeczeniem stwierdzający naruszenie / lub brak naruszenia / prawa, w decyzji lub postanowieniu wydanym przez organ administracji.

Postanowienie wdaje sąd w przypadkach odrzucenia skargi bądź umorzenia postępowania.

Skarga kasacyjna do NSA przysługuje ;

stronom,

prokuratorowi i

rzecznikowi praw obywatelskich.

Postępowanie dotyczące wydawania zaświadczeń, skarg i wniosków oraz postępowania egzekucyjnego omówią słuchacze w ramach zaliczeń.

---