Jak odblokowywuje dziecko i rozwijają chęć uczestnictwa w zajęciach sztuka
TERAPIA PLASTYKĄ
Aktywność plastyczna, obok zabawy jest najbardziej powszechną formą ekspresji dziecka. Stanowi jedną z podstawowych form wypowiadania się i porozumiewania. Potrzeba wypowiadania się w tej formie charakterystyczna jest zwłaszcza dla dzieci młodszych, kiedy język mówiony lub pisany nie jest dominującym środkiem porozumiewania się. Działania plastyczne wymagają zaangażowania, twórczej postawy, zmuszają do refleksji, wyzwalają inwencję i rozwijają wyobraźnię. Aktywność plastyczna wzbogaca, intensyfikuje rozwój osobowości, rozwija motorykę, usprawnia procesy psychiczne. Przyczynia się również do wyzwalania przeżyć emocjonalnych i zainteresowań. Terapeutyczna funkcja sztuki polega na rozładowywaniu lęków, kompleksów i napięć.
Podczas zajęć można zaproponować dzieciom różnorodne techniki plastyczne:
odbijanie tiulem lub gazą zmoczoną w farbie;
malowanie "mokre w mokrym" (malowanie farbą plakatową na zmiętej, zwilżonej kartce papieru);
rozdmuchiwanie na papierze, przez rurkę, plamy z tuszu, a po wyschnięciu - nadawanie kształtu piórkiem;
symetryczne odbijanie papierem barwnych plam z farby plakatowej;
kompozycje z suchych liści, sznurków, kolorowych włóczek;
odbijanie kształtów powstałych z ułożenia na papierze nici zanurzonych w kolorowych farbach ("tańcząca nitka");
Kalkowanie
Kalkowanie przez kalkę techniczną, ołówkową, szybę matową lub przezroczystą stanowi łatwa, a zarazem satysfakcjonującą dziecko technikę wypowiedzi plastycznej. Dziecko przede wszystkim uczy się opanowywania nawyków ruchowych umożliwiających narysowanie prostych przedmiotów. Wykonując ćwiczenie, uczeń wodzi ręką po wzorze, śledząc go i kontrolując swoje ruchy. Jednocześnie uczy się odpowiedniego nacisku ręki.
Podczas przekalkowywania dziecko nie tylko ćwiczy ruchy ręki ale usprawnia procesy analityczno - syntetyczno - wzrokowo - ruchowe.
Malowanie za pomocą farb, kolorowego tuszu lub atramentu różnych powierzchni konturowych
Posługując się pędzlami różnej grubości i różnego kształtu, dziecko może wykonywać obszerne, swobodne, płynne, rytmiczne ruchy. Wykonywanie ich nie sprawia większych trudności, gdyż operowanie pędzlem jest lekkie. Oprócz malowania pędzlem dziecko może pisać patykiem po zaciągniętej farbą klejową powierzchni kartki papieru.
Rysowanie i malowanie:
podnosi sprawność manualną, orientację przestrzenną, koordynację wzrokowo-ruchową;
rozwija wyobraźnię przestrzenną, pamięć wzrokową, zdolność wnikliwej obserwacji.
Wydzieranka obrazkowa
Technika ta wyrabia zręczność palców oraz zdolności kompozycyjne.
Lepienie z masy solnej i plasteliny
Pomaga usprawniać zręczność rąk (tak jak przy lepieniu z gliny), szybkość i koordynację ruchów, wpływa na rozwijanie wyobraźni przestrzennej, koordynacji wzrokowo-ruchowej i orientacji przestrzennej.
Wycinanki
Wymagają sprawnego posługiwania się nożyczkami wzdłuż linii prostych, łamanych, falistych.
Prace z tkanin
Dzieci poznają fakturę materiałów i ich właściwości: miękkość, sztywność, podatność na modelowanie. Wykonując różne prace, dzieci usprawniają się manualnie, rozwijają wyobraźnię przestrzenną, koordynację wzrokowo-ruchową.
Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo systematycznie podejmujące aktywność plastyczną stopniowo nabywają większej pewności siebie, pokonują lęki związane z kontaktami społecznymi, podwyższa się ich poziom samooceny i samoakceptacji. Uczniowie ci mają okazję przeżyć sukces, zostać zauważeni, docenieni. Podczas wspólnej zabawy na zajęciach plastycznych, w atmosferze akceptacji i spokoju, bez obawy o krytykę dzieci te częściej spontanicznie wypowiadają swoje uwagi i odczucia dotyczące wykonywanej pracy.
W terapii plastyką należy wybierać takie techniki, które fascynują z uwagi na to, że stwarzają okazję do poszukiwań twórczych, w wyniku czego następuje rozwój twórczej aktywności dziecka. Dzieci nadpobudliwe uczą się przy tym dyscypliny pracy i cierpliwości.