Okres wczesnoszkolny

Rozwój poznawczy

• Rozwój języka- rozszerzenie zasobu słów

• Okres operacji konkretnych konkretnych (PIAGET): odwracalność, dodawanie, odejmowanie, mnożenie, dzielenie

• Logika indukcyjna: dziecko na podstawie doświadczeń własnych określa zasady ogólne

• Brak logiki dedukcyjnej: rozpoczęcia rozumowania od ogólnej zasady i przewidywania przyszłego wyniku (od teorii do hipotezy)

• Umiejętność rozumowania zależne od wieku: zasada pojemności kategorii 7,8 lat; zasada stałości masy 7 lat; zasada stałości wagi 8lat; zasada zachowania objętości 11 lat

• Strategie zapamiętywania (nowe spojrzenie na rozwój poznawczy): STRATEGIA PRÓB, TWORZENIE ZBITEK, ELABORACJA, SYSTEMATYCZNE POSZUKIWANIE

• Biegłość- proces rozwoju poznawczego jest z pewnością stopniowy, ale nie zależny od wieku, lecz od stopnia posiadanego przez dziecko doświadczenia w danej dziedzinie

• Przetwarzanie informacji - trzecie główne podejście do rozwoju poznawczego: ludzki mózg funkcjonuje jak komputer; „hardware” - fizjologia mózgu, „software”- oprogramowanie dotyczące obsługi „hardware”

• Zmiany w zdolnościach przetwarzania-skuteczność przetwarzania informacji wzrasta wraz z wiekiem dzięki rozwojowi mózgu, powiązań synaptycznych oraz poprzez przyswajanie nowych strategii, przypominania wiadomości

• Reguły rozwiązywania problemów- nowe strategie wyrastają z doświadczenia (Robert Siegler) w danej dziedzinie

• Metapoznanie i procesy wykonawcze

• Edukacja szkolna-przejście do abstrakcyjnych sposobów myślenia; „świadomość fonemiczna” - łatwość w zdobywaniu sprawności czytania; szkoła i doświadczenia z nią związane pozwalają wykształcić poczucie własnej wartości

Rozwój fizyczny

• Rozwój fizyczny między 6 a 12 rokiem życia nie jest tak wyraźny jak w poprzednich okresach

• Przyrost ciała: 5-8cm rocznie; 3kg rocznie

• Postęp w koordynacji, lepsza sprawność, siła i precyzyjność

• Różnice płciowe: dziewczynki-więcej tłuszczu mniej tkanki mięśniowej

• Gospodarka hormonalna: wzmożone wydzielanie hormonów; zmiany hormonalne u dziewczynek-8lat, u chłopców 9,10 lat

• Zdrowie: mniejsza zachorowalność; wzrost uszkodzeń ciała, okaleczeń

• Otyłość-nadwaga w młodym wieku zwiększa ryzyko jej wystąpienia później; jest wynikiem współdziałania predyspozycji genetycznych i czynników środowiskowych sprzyjających objadaniu się ; „równowaga genetyczna”; długość życia dziecka otyłego jest niższa od tych, których waga mieści się w normie

Rozwój mowy i orientacji pojęciowej

• Pokaźny zasób słów

• Rozwijanie orientacji w znaczeniu słów

• Reagowanie na pojawiające się sprzeczności

• Pojawia się wiele pytań

• Mowa- konkretna i wypracowana

Rozwój emocjonalny

• Faza latencji

• Współistnienie emocji

• Rozróżnianie emocji

• Intelektualizacje emocji

• Uczucia wyższe

Rozwój społeczny

Dziecko w wieku sześciu lat wkraczające w mury szkolne ma za sobą okres przedszkolny, w którym dominowała działalność zabawowa. Od tego momentu zmienia się jego codzienny tryb życia, pojawia się rola i zadania ucznia. Szkoła dzięki systematycznemu nauczaniu, intensyfikacji oddziaływań wychowawczych powoduje: ...szybkie przeobrażenia w świadomości osobowości dziecka, szczególnie w sferze umysłowej i społecznej. Okres ten ma dla rozwoju osobowości dzieci szczególnie duże znaczenie. Ich stosunkowo plastyczna psychika, wiek względnej stabilizacji przed burzliwym okresem dojrzewania oraz niewielki zasób doświadczeń sprawiają, że przejęty w tym okresie system wartości pozostawia trwałe, trudne do zmienienia ślady.

Rozwój osobowości
Pojęcie własnego Ja

Pojęcie własnego ,,ja” staje się bardziej abstrakcyjne, porównywalne i uogólnione. Jednocześnie stopniowo coraz rzadziej dotyczy ono cech zewnętrznych, a
coraz częściej opiera się
na trwałych wartościach
wewnętrznych

Poczucie własnej wartości

Poczucie własnej wartości kształtują dwa czynniki:

• Rozdźwięk pomiędzy celami a rzeczywistymi osiągnięciami

• Wartości i poglądy wyznawane przez rodziców i rówieśników

• Wsparcie i oceny płynące ze strony rodziców i rówieśników

Niska samoocena u dzieci w tym okresie jest silnie związana z depresją. Im niższy jest wynik samooceny, tym głębsza depresja.

Związki z rodzicami i rówieśnikami

Związek z rodzicami nie jest już tak jawnie czuły, chociaż jego siła nie słabnie. Dzieci w wieku szkolnym nadal traktują rodziców jako bezpieczną bazę; nadal polegają na ich obecności, wsparciu i uczuciu i nadal duże znaczenie ma dla nich ocena płynąca ze strony rodziców.

Coraz istotniejsze staja się związki z rówieśnikami, wzrasta aktywność społeczna i umiejętność życia w zespole. Zaczynają dominować wzory postępowania zaczerpnięte od rówieśników. Dzieci w wieku 6-12 lat unikają wzajemnych kontaktów z płcią przeciwną, tworzą dotyczące jej negatywne stereotypy i wyraźnie wolą towarzystwo osób tej samej płci.

Znaczenie przyjaźni

Przyjaźń indywidualna staje się coraz powszechniejsza i bardziej trwała.
Coraz częściej jest postrzegana jako
związek dwustronny, w którym istotną
rolę odgrywa zaufanie i wspaniałomyślność. przez cały czas podlega segregacji płciowej. Liczba przyjaciół stopniowo się powiększa. Chłopięcy i dziewczęcy model przyjaźni zasadniczo różnią się od siebie. Grupy chłopców są większe i bardziej otwarte na nowych członków, wyższy jest w nich poziom rywalizacji i agresji. Dziewczynki bawią się w parach i mniejszych, bardziej dobranych grupach. Ich związki są silniejsze i bardziej życzliwe, charakteryzuje je większa uległość i zgoda.

---