Procesy poznawcze, emocjonalno - motywacyjne oraz społeczne w toku kształcenia
Procesy poznawcze to całość aktywności umysłowej i zmysłowej , dzięki której jednostka może odzwierciedlać otaczający świat oraz siebie samego, orientować się w gąszczu informacji oraz regulować stosunki z otoczeniem.
Procesy poznawcze umożliwiają różnego rodzaju poznania:
- pośrednie,
- bezpośrednie.
Do elementarnych procesów poznawczych zalicza się:
- wrażenia,
- spostrzeżenia,
- wyobrażenia,
Do wyższych procesów poznawczych zalicza się:
- procesy pamięciowe,
- procesy myślowe,
- procesy decyzyjne,
- procesy komunikacyjne,
- procesy uczenia się.
Procesy emocjonalne to złożony ciąg (sekwencja) zmian psychicznych polegająca na przeżywaniu określonego stosunku człowieka do tego wszystkiego, z czym styka się na swej drodze życiowej, czyli do szeroko rozumianego otoczenia moralnego i społecznego oraz do siebie samego.
Stosunek ten może mieć trojaki charakter:
- pozytywny,
- obojętny,
- negatywny.
Procesy motywacyjne ukierunkowują zachowanie jednostki na osiągnięcie określonych, istotnych dla niej stanów rzeczy, kierują wykonywaniem pewnych czynności tak, aby prowadziły do zamierzonych wyników (zmiana warunków zewnętrznych, zmiana we własnej osobie, zmiana własnego położenia). Jeśli człowiek jest świadomy wyniku wykonywanych czynności, wówczas ten wynik będzie nazywany celem. Proces motywacyjny składa się z zespołu pojedynczych motywów.
Rodzaje motywacji:
- wewnętrzna,
- zewnętrzna.
Motywem zaś można nazwać przeżycie pobudzające człowieka do działania lub powstrzymujące go lub przeszkadzające jego wykonaniu.
Procesy społeczne
Każdy człowiek należy do jakiejś grupy społecznej. Grupa społeczna to zbiór jednostek pozostających ze sobą w pewnych stosunkach, które powoduje, ze jednostki te są od siebie wzajemnie zależne. Charakterystycznym stosunkiem miedzy ludźmi znajdującymi się w grupie jest wzajemna interakcja, zwana również niekiedy komunikowaniem się. Grupy są zjawiskiem powszechnym, istnieją zawsze i wszędzie. Te wszechobecne grupy wywierają bardzo silny wpływ na swoich członków. Wpływ grupy na jednostkę może być bądź pozytywny, bądź negatywny. Przystosowanie społeczne zmienia się wraz z upływem lat. Zaraz po urodzeniu dziecko chce przebywać z dorosłymi, z osobami które zna, które to wzbudzają w nim pozytywne uczucia. Wtedy to dziecko nawiązuje pierwsze kontakty z dorosłymi a potem z innymi dziećmi.
W ciągu życia nasz rozwój emocjonalny i społeczny pozostają ze sobą w ścisłej współzależności, rozwój społeczny to szereg zmian, jakie dokonują się w osobowości jednostki powodując to, iż jednostka ta staje się zdolna do uczestnictwa w życiu i działalności społeczeństwa. Tego uczy się i do tego przygotowuje się dziecko, będące członkiem różnych grup społecznych, w kolejnych okresach jego życia. Na drodze do pełnego uspołecznienia dokonuje się w dziecku, a potem w młodej dorastającej istocie, szereg przemian. Rozwój społeczny czyni jednostkę zdolną do pełnienia różnych ról społecznych. Pełne uspołecznienie dziecko będzie mogło osiągnąć dopiero w wieku dojrzałym. Opanowanie umiejętności współżycia społecznego jest istotnym warunkiem zadowolenia i satysfakcji życiowej. Nasze funkcjonowanie w społeczeństwie opiera się na ludzkiej zdolności do współpracy z innymi i prowadzenia wspólnych działań. Musimy umieć przystosować się do funkcjonowania w różnych grupach społecznych. Efektywne funkcjonowanie w relacjach z innymi jest niezbędną umiejętnością szczególnie w przypadku tych osób, których praca wymaga stałego obcowania z ludźmi. Nauczyciele, doradcy, lekarze, pracownicy socjalni, to grupy zawodów, w których kontakty z innymi są koniecznością. W ciągu swojego życia człowiek przystosowuje się do funkcjonowania w różnych grupach społecznych. Od stopnia przystosowania emocjonalnego zależy powodzenie naszego funkcjonowania w społeczeństwie. Doskonalenie współpracy, porozumienia sprzyjają rozwojowi człowieka, realizacji jego konstruktywnych możliwości.