POCHODNE WYŻSZYCH RZĘDÓW
Niech funkcja ![]()
posiada skończoną pochodną ![]()
na przedziale ![]()
.
POCHODNĄ II RZĘDU lub drugą pochodną funkcji ![]()
nazywamy pochodną funkcji ![]()
przy założeniu, że pochodna ta istnieje. Oznaczamy ją symbolem ![]()
.
Ogólnie, pochodna n-tego rzędu lub n-tą pochodną, gdzie ![]()
funkcji ![]()
nazywamy pochodną skończonej ![]()
pochodnej funkcji ![]()
. Przy założeniu że ta pochodna istnieje.
Kolejne pochodne funkcji ![]()
oznaczamy![]()
,![]()
,![]()
,![]()
…![]()
,![]()
WZÓR LEIBNIZA Jeżeli funkcja ![]()
, ![]()
posiadają skończoną pochodną do rzędu ![]()
włącznie w otoczeniu ![]()
to 
gdzie ![]()
, ![]()
dla ![]()
z otoczenia ![]()
.
TWIERDZENIE WZÓR TAYLORA
Jeżeli funkcja ![]()
o wartościach rzeczywistych jest określona w otoczeniu ![]()
oraz posiada w ![]()
skończona pochodna n-tego rzędu to dla dostatecznie małych ![]()
zachodzi wzór.
WZÓR TAYLORA Z RESZTĄ W POSTACI PEANA
![]()
gdzie ![]()
przy ![]()
![]()
Reszta w postaci Peana
EKSTREMUM LOKALNE FUNKCJI RZECZYWISTEJ JEDNEJ ZMIENNEJ
Dana jest funkcja ![]()
niech ![]()
Mówimy, że funkcja ![]()
posiada w ![]()
MAKSIMUM LOKALNE (MINIMUM LOKALNE) jeżeli istnieje takie otoczenie ![]()
![]()
![]()
Wspólna nazwa dla maksimum i minimum lokalnego to ekstrema lokalne.
WARUNEK KONIECZNY ISTNIENIE EKSTREMUM
Jeżeli funkcja ![]()
określona na przedziale ![]()
, posiada w punkcie ![]()
skończoną pochodną ![]()
oraz posiada w ![]()
ekstremum lokalne to ![]()
Dowód : Niech np. w ![]()
funkcja ![]()
ma maksimum lokalne.
Ponieważ istnieje skończona pochodna ![]()
więc istnieje pochodna jednostronna
![]()
, dla dostatecznie małych ![]()
mamy![]()
czyli ![]()
, dla dostatecznie małych co do wielkości bezwzględnych ![]()
mamy![]()
czyli ![]()
zatem ![]()
.
Punkt ![]()
, w którym zeruje się pochodna ![]()
nazywamy punktem stacjonarnym funkcji ![]()
.
Jeżeli ![]()
to ![]()
nie zawsze istnieje ekstremum.
WARUNEK DOSTATECZNY ISTNIENIA EKSTREMUM LOKALNEGO
Jeżeli funkcja ![]()
posiada w otoczeniu ![]()
skończoną pochodna ![]()
przy czym ![]()
, oraz istnieje pochodna ![]()
to:
w ![]()
funkcja ![]()
osiąga maksimum właściwe gdy ![]()
w ![]()
funkcja ![]()
osiąga minimum właściwe gdy ![]()
Dowód: Piszemy wzór Taylora z resztą w postaci Peana dla n=2
![]()
dla dostatecznie małych ![]()
gdzie ![]()
przy ![]()
ponieważ ![]()
więc ![]()
znak prawej strony powyższej równości jest przy małym ![]()
jest taki sam jak znak pochodnej ![]()
zatem, jeżeli ![]()
, to ![]()
czyli w ![]()
istnieje minimum właściwe. Analogicznie jeżeli ![]()
to w ![]()
istnieje maksimum właściwe.
WARUNEK DOSTATECZNY ISTNIENIA EKSTREMUM LOKALNEGO
Jeżeli funkcja ![]()
posiada w otoczeniu ![]()
skończoną pochodną do ![]()
rzędu włącznie, przy czym ![]()
oraz istnieje skończona pochodna ![]()
to
nie występuje ekstremum lokalne funkcji ![]()
, gdy ![]()
jest liczbą nieparzystą
występuje maksimum lokalne właściwe, gdy ![]()
jest liczba parzystą, oraz gdy ![]()
występuje minimum lokalne właściwe, gdy ![]()
jest liczbą parzystą
oraz gdy ![]()
3