Choroby układu krwiotwórczego i krwi.

Choroby krwi i układu krwiotwórczego mogą być stosunkowo łagodne, jak również bardzo poważne, prowadzące w końcu do śmierci. Są stosunkowo często spotykane, choć mało się o nich mówi, bowiem nie należą do chorób zaraźliwych. Badaniem chorób krwi zajmuje się dział medycyny zwany hematologią, a objawiają się one zwykle zaburzeniem morfologii.

Anemia czyli niedokrwistość to najczęściej spotykana choroba hematologiczna. Objawia się znacznym obniżeniem stężenia hemoglobiny, hematokrytu (jest to ilość czerwonych krwinek w stosunku do objętości krwi) bądź ilości erytrocytów we krwi. Stężenie hemoglobiny wskazujące na anemię wynosi u mężczyzn poniżej 13,5 g/dl, a u kobiet mniej niż 12,0 g/dl i jest to parametr morfologii wykorzystywany w diagnostyce niedokrwistości.

Niedokrwistości mogą mieć różne podłoże i przebieg, na tej podstawie wyróżnia się różne typy choroby. Przyczyną anemii może być zmniejszenie produkcji erytrocytów lub hemoglobiny, jest to niedokrwistość niedoborowa. Wynikać może ze zbyt małej ilości żelaza lub witaminy B12 we krwi. Anemię wywołać może także wzmożenie procesu rozpadania się krwinek czerwonych, jest to niedokrwistość hemolityczna. Kolejną przyczyną choroby jest utrata krwinek z organizmu na skutek krwotoków - niedokrwistość pokrwotoczna. Można także podzielić niedokrwistości ze względu na parametr MCH czyli średni ciężar hemoglobiny, będący odzwierciedleniem nasycenia krwinki hemoglobiną, a co za tym idzie, nasilenia czerwonego koloru erytrocytu. Na tej podstawie wyróżnia się niedokrwistość niedobarwliwą (hipochromiczną) z niskim MCH - na przykład niedokrwistość wywołana niedoborem żelaza. Nieokrwistość normochromiczna występuje przy prawidłowym poziomie MCH, zalicza się do tej grupy anemie hemolityczne. Niedokrwistość nadbarwliwa czyli hiperchromiczna, gdy MCH jest wysokie, a więc na przykład należą do tej grupy anemie w wyniku niedoboru witaminy B12. Ostatni podział anemii opiera się na wielkości krwinek czerwonych. Wydzielamy na tej podstawie niedokrwistości normoblastyczne z prawidłowymi krwinkami, megaloblastyczne z dużymi i mikrocytarne z małymi krwinkami. Wykorzystuje się tu także parametr krwi MCV, a więc objętość krwinek.

Anemia z niedoboru żelaza to najczęściej występujące schorzenia wśród wszelkich niedokrwistości. Anemie te dotykają głównie kobiet i stanowią 80 procent pośród niedokrwistości. Przyczyną choroby może być znaczna utrata krwi, a co za tym idzie żelaza w wyniku długotrwałych krwawień. Krwawienia te mogą się wiązać z miesiączką, ale także być wynikiem choroby wrzodowej - krwawienia przewodu pokarmowego. Mogą także mieć miejsce krwawienia z dróg moczowych lub różnych narządów. Rzadko maja miejsce anemie wywołane nieprawidłową dietą, gdy na przykład wegetarianie dostarczają organizmowi zbyt mało żelaza z posiłkami. Czasem anemia występuje w przypadku wzrostu zapotrzebowania organizmu - zwykle u kobiet w ciąży i karmiących matek. Tracenie erytrocytów, a z nimi żelaza powoduje niedokrwistość niedoborową, mikrocytarną (z małymi krwinkami), niedobarwliwą. Wśród objawów anemii z niedoboru żelaza można wymienić takie, które są typowe dla wszystkich rodzajów niedokrwistości. Należą tu bladość skóry, bladość błon śluzowych, osłabienie i uczucie duszności wysiłkowej. Chorzy skarżą się także na bóle głowy. Wystepuja jednak objawy specyficzne dla konkretnych rodzajów niedokrwistości. U chorych na anemię z niedoboru żelaza występują łamliwe włosy i paznokcie. Na języku, w gardle i przełyku występują zmiany błon śluzowych powodujące bolesne i piekące przełykanie, występują także zajady w kącikach ust.

Kolejną dość powszechną grupą niedokrwistości są anemie megaloblastyczne, gdzie erytrocyty mają większy niż normalnie rozmiar. Choroby megaloblastyczne najczęściej są niedokrwistościami niedoborowymi, spowodowane są niedoborem witaminy B12, lub rzadziej kwasu foliowego. Zarówno witamina B12 jak i kwas foliowy pełnią istotną role w budowie DNA, naszego materiału genetycznego. Powinny one być dostarczane w odpowiednich ilościach wraz z pokarmem. Jeżeli zaprzestanie się dostarczania witaminy B12, to zmagazynowane w wątrobie ilości powinny zaspokoić potrzeby organizmu na okres około 3 lat, jednak zapas kwasu foliowego starczy już tylko na około trzy miesiące. aby witamina B12 została wchłonięta z pokarmu musi występować specjalny czynnik w błonie śluzowej żołądka. Jeśli występuje jego niedobór rozpoczyna się anemia niedobarwliwa. Może tak być w wypadku resekcji czyli operacyjnego usunięcia żołądka lub jego części, a zabieg ten przeprowadza się w przypadkach nowotworów żołądka lub poważnej choroby wrzodowej. Zdarza się także niedokrwistość tak zwana złośliwa, gdy organizm produkuje przeciwciała przeciwko komórkom żołądka, które produkują czynnik.

Istnieje duża grupa schorzeń dotyczących krwinek białych, a szczególnie najliczniej występujących granulocytów obojętnochłonnych. Są to groźne choroby granulocytopenia oraz agranulocytoza. Granulocytopenia polega na zmniejszeniu liczby neutrofili, czyli granulocytów obojętnochłonnych do wartości poniżej norm zdrowego człowieka - 2500 na mm³. Zwykle chorobę wywołuje uszkodzenie szpiku, w którym tworzone są i dojrzewają neutrofile. Czynnikami mogącymi wywołać uszkodzenie szpiku są środki chemiczne, jak np. benzen, różne leki ze związkami złota lub cytostatyczne, a także naświetlania. Szpik może także uszkodzić szkodliwe działanie przeciwciał. Oczywiście przyczyną granulocytopenii może być także nowotwór, gdy neutrofile nie mogą rozwijać się gdyż są wypierane przez komórki nowotworowe. Może dojść do sytuacji, gdy w wyniku zniszczenia granulocytów oraz komórek prekursorowych następuje brak granulocytów we krwi. Jest to groźna dla życia agranulocytoza. Ze względu na rolę neutrofili w obronie organizmu, objawy agranulocytozy i granulocytopenii mają związek z zaburzeniem odporności. Zwykle rozwijają się zakażenia w formie wrzodów na migdałkach i w jamie ustnej. Takie objawy jednak obserwuje się przy bardzo niskich parametrach, poniżej 500 na mm³. Aby zacząć leczenie należy ustalić, jaka jest przyczyna i spróbować ją opanować. Jest to stosunkowo łatwe np. gdy przyczyną choroby są leki. Istotna jest ochrona organizmu przed zakażeniami. W razie wystąpienia infekcji zastosowane zostają bardzo silne antybiotyki w zastrzykach. Medycyna współczesna zna już sposoby pobudzenia szpiku do produkcji nowych granulocytów, np. poprzez podanie specjalnych czynników wzrostu neutrofili.

Nowotwory stanowią kolejną dużą grupę schorzeń układu krwiotwórczego. Nowotworami są chłoniaki złośliwe, a wśród nich choroba Hodgkina oraz chłoniaki nieziarnicze. Choroba Hodgkina czyli ziarnica złośliwa dotyka zwykle ludzi młodych poniżej 30 roku życia, większość zachorowań notuje się wśród mężczyzn. Ziarnica polega na nowotworowym rozroście komórek w węzłach chłonnych, a w dalszych stadiach choroby dotyka innych narządów. Można podzielić chorobę na cztery okresy w zależności od stopnia rozwoju, z których pierwszy dotyczy zajęcia węzłów, drugi gdy dochodzi do rozsiania nowotworu do wątroby. Ostatni okres (IV)jest wtedy, gdy nastąpiło rozsianie do wielu narządów organizmu - płuc, szpiku i innych. Objawy choroby to powiększanie węzłów chłonnych zwykle na karku, a czasem także w pachwinach i pod pachami. Powiększone węzły nie bolą i tworzą jakby pakiety. może dojść także do powiększenia śledziony i wątroby. chorobie towarzyszą także ogólne objawy typowe dla infekcji - utrata wagi, pocenie nocne i gorączka. W morfologii obserwuje się niedokrwistość i niską ilość limfocytów. Chłoniaki nieziarnicze są nowotworami złośliwymi, które wywodzą się od limfocytów T albo B. Nowotwory rozrastają się w tkance chłonnej. Zwykle chłoniaki dotykają ludzi starszych, najczęściej mężczyzn. Istotne w powstaniu nowotworów są czynniki genetyczne, a także zakażenia wirusowe. Chłoniaki nieziarnicze dzieli się w różny sposób pod różnorakimi względami. Wyróżnia się chłoniaki ze względu na złośliwość - o mniejszej lub większej złośliwości. wyróżnia się także pod względem limfocytów - typu B i typu T. Dzieli się także chłoniaki w oparciu o morfologię na plazmocytowe, centrocytowe, limfocytowe i inne. Objawy jakie występują przy tej chorobie to powiększenie węzłów chłonnych, a także objawy ogólne w postaci gorączki, nocnego pocenia i spadku wagi. W morfologii krwi obserwuje się niedokrwistość, niedobór białych krwinek i płytek krwi. Aby postawić pełną diagnozę dokonuje się pobrania próbki węzła i dokładnie ją analizuje. Zaawansowanie choroby ocenia się podobnie jak w przypadkach ziarnicy, oceniając narządy zajęte chorobą. Leczenie jest uzależnione od typu chłoniaka. Jeśli jest to rak mniej złośliwy zostaje usunięty wraz z węzłem chłonnym. Zdarza się także zalecenie chemioterapii, ta jednak nie jest w stanie wyleczyć choroby a tylko zmniejsza uciążliwość objawów. Choroba trwa wiele lat, a statystycznie chory żyje z nią do 10 lat. Jeżeli choroba wykazuje dużą złośliwość postępuje znacznie szybciej i zostaje zdiagnozowana późno, gdy występują już rozsiania do innych narządów. chemioterapia daje około 50 procentową szansę wyleczenia. Przykładem chłoniaka nieziarniczego jest szpiczak mnogi. Następuje rozrost uzłośliwionych komórek plazmatycznych czyli limfocytów, które produkują przeciwciała. Szpiczak jest to rak szpiku kostnego, który niszczy kość. Dochodzi do produkcji identycznych przeciwciał albo części przeciwciał, które blokują produkcje prawidłowych, pomocnych w zwalczaniu infekcji. Dochodzi do wyparcia komórek szpiku przez komórki szpiczaka, w efekcie maleje liczba erytrocytów, płytek i krwinek białych we krwi. Szpiczak dotyka głównie osoby około 60 roku życia i nie wiadomo, jakie są przyczyny jego powstawania. Leczony jest chemioterapią a czasem interferonem. Istotnym jest leczenie objawowe z zastosowaniem naświetlań i środków przeciwbólowych. Leczeniu zostaje poddana niedokrwistość i nieprawidłowo wysoki poziom wapnia we krwi. Choroba w zależności od stopnia rozwoju pozwala przeżyć kilka lat, jednak w najcięższym stadium daje około rok życia.

Białaczka czyli leukemia jest chorobą nowotworową, która polega na rozroście białych krwinek jednego typu w całym organizmie. W efekcie te nieprawidłowe komórki rozrastają się i zajmują niemal cały szpik kostny organizmu, a nawet dochodzi do nacieków na narządy wewnętrzne. Białaczka należy do złośliwych nowotworów, a nieleczona lub leczona nieprawidłowo może spowodować niedokrwistość z powodu niedoboru erytrocytów, ciężkie krwotoki lub zakażenia, co może prowadzić do śmierci chorego. W zależności od typu białych krwinek wyróżnia się białaczkę aleukemiczną, gdy dominują nieprawidłowe krwinki białe w szpiku kostnym, szpikową, gdy w nadmiarze są prymitywne komórki szpiku i limfocytową, gdzie występuje nadmiar limfocytów. Może także być białaczka kosmatokomórkowa, kiedy dochodzi do powiększenia śledziony i spada ilość wszystkich komórek we krwi. Nie wykryto dotąd przyczyn powstawania białaczki, wiele jednak wskazuje, że znaczenie odgrywa szkodliwe promieniowanie a także infekcje niektórymi wirusami i działanie pewnych substancji chemicznych. Wyróżnia się białaczki ostre, szpikowe i limfatyczne. Początki choroby zwykle nie dają żadnych objawów. Po jakimś czasie występuje poczucie osłabienia, bladość skóry, senność. Obserwuje się także niedokrwistość, łatwo tworzą się siniaki a czas krzepnięcia krwi jest wydłużony, przez co dochodzi do krwawień z dziąseł, nosa. Drogi oddechowe łatwo ulegają infekcjom, powiększone są węzły chłonne, chory nie ma apetytu. Czasem występuje także ucisk pod lewym żebrem. Leczenie białaczki opiera się głównie na chemioterapii. Czasem wymagane są transfuzje krwi, leczenie antybiotykami, przeszczepy szpiku i radioterapia, a także usunięcie śledziony.

Czerwienica prawdziwa jest stosunkowo rzadką chorobą, polegającą na rozroście komórek prekursorowych krwinek czerwonych i w efekcie znacznego wzrostu ilości erytrocytów we krwi. Choroba objawia się także wyższymi parametrami takimi jak hematokryt i stężenie hemoglobiny. Tak więc nie tylko niedobór - niedokrwistość, ale i nadmiar czerwonych krwinek może być szkodliwy. Choroba objawia się zaczerwienieniem twarzy, nadciśnieniem, krwotokami z nosa oraz zawrotami i bólami głowy. Powikłaniami mogą być zakrzepy i zatory we krwi, które są niebezpieczne gdyż ograniczają przepływ krwi. Czerwienica może rozwinąć się w białaczkę ostrą lub zwłóknienie szpiku kostnego, a na skutek zaburzeń czynności trombocytów występować mogą mocne krwawienia.

Zwłóknienie szpiku polega na włóknieniu szpiku kostnego, przez co komórki prekursorowe produkujące krew nie mając miejsca oparcia w szpiku zostają przeniesione do wątroby lub śledziony. W tych narządach może dochodzić do produkcji składników krwi, jednak jest to bardzo nieefektywne. Dla początku choroby typowe jest powiększenie śledziony, które łatwo przeoczyć, występuje także utrata wagi, czasem gorączka. Początkowo we krwi wzrasta liczba komórek, by potem znacznie się zmniejszyć. Aby zdiagnozować chorobę należy wykonać biopsję szpiku kostnego. Leczenie polega głównie na podawaniu preparatów krwi, czasem także stosuje się interferon. Zwłóknienie prowadzi do śmierci po około 5 latach od zachorowania.

Również rzadka choroba jest nadpłytkowość samoistna. Schorzenie polega na zbyt dużym rozroście komórek, z których powstają płytki krwi. Zbyt duża ilość płytek krwi powoduje niebezpieczne zatory i zakrzepy w naczyniach, które mogą stać się przyczyna zgonu. Dodatkowo może występować uszkodzenie czynności płytek, przez co nie dochodzi do prawidłowego krzepnięcia i mogą występować krwotoki. Leczenie choroby opiera się na stosowaniu hydroksymocznika lub interferonu. Chorzy przeciętnie żyją do 15 lat, jednak ze względu na ryzyko zatorów może dojść do wcześniejszej śmierci.

Hemofilia jest chorobą warunkowaną genetycznie i polegającą na zaburzeniach krzepnięcia z powodu braku bądź niedoboru czynnika krzepnięcia. Choroba powoduje ryzyko trudnych do zahamowania krwotoków, dlatego niebezpieczne są wszelkie zabiegi operacyjne a także kosmetyczne czy stomatologiczne. U chorych ma miejsce ponadto skłonność do występowania krwawień i sińców nawet przy lekkich urazach. Zwykle krwawienie następuje do stawu powodując jego ból i obrzęk. Jeśli często ma to miejsce może dojść do uszkodzenia stawu. Leczenie polega na podawaniu preparatów zawierających czynnik krzepnięcia.

Niedokrwistość (anemia) i jej rodzaje

Niedokrwistość (anemia) jest efektem spadku liczby czerwonych krwinek lub hemoglobiny na skutek utraty krwi np. w wyniku urazu lub choroby. Częstym powodem niedokrwistości jest niedobór witaminy B12,, żelaza i kwasu foliowego oraz niewydolność szpiku. Ponadto schorzenie to może być też wywołane przewlekłą hemolizą (rozpad erytrocytów połączony z wypływaniem z nich hemoglobiny do osocza krwi) lub wrodzoną żółtaczką hemolityczną.

Niedokrwistość spowodowana niedoborem żelaza w organizmie częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Typowe objawy tego typu niedokrwistości to: szorstkość i bladość skóry, zajady, zanik brodawek, pieczenie i bóle w jamie ustnej, łamliwość paznokci, wypadanie włosów. Często dochodzą do tego takie dolegliwości jak: zahamowanie przyrostu masy ciała, brak łaknienia, nadmierna senność, zawroty głowy, złe samopoczucie, uczucie ciągłego zmęczenia, zaburzenie rytmu serca.

Niedokrwistość megaloblastyczna powstaje na skutek niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego. Jest ona wynikiem zapalenia błony śluzowej żołądka lub zaburzeniem wchłaniania. Leczenie polega na uzupełnieniu niedoboru tych substancji w organizmie.

Niedokrwistość aplastyczna (pancytopenia aplastyczna) to zespół hematologiczny, który objawia się zaburzeniem w produkcji krwinek czerwonych, granulocytów i krwinek płytkowych przez uszkodzony szpik kostny.

Niedokrwistość hipoplastyczna dotyczy zaburzeń w produkcji krwinek czerwonych, natomiast produkcja granulocytów i płytek krwi nie ulega zmniejszeniu.

Podział niedokrwistości hipo- i aplastycznych:
Niedokrwistośc hipoplastyczna:
- wrodzona: zespół Blackfana-Diamonda;
- nabyta;
Niedokrwistość aplastyczna:
- wrodzona: zespół Fanconiego, zespół Estrena-Damesheka;
- nabyta.

Niedokrwistość hemolityczna spowodowana jest skróceniem czasu „życia” czerwonych krwinek. Dodatkowo zwiększa się ilość produkowanego barwnika żółciowego w kale i moczu oraz poziom bilirubiny wolnej i żelaza w surowicy. Przyczyną tego rodzaju niedokrwistości są uwarunkowania genetyczne (nieprawidłowa budowa otoczki erytrocytów) oraz uwarunkowania zewnętrzne (infekcje, zaburzenia składu osocza, leki, toksyny).

Choroba hemolityczna wywołana jest niezgodnością grup krwi matki i płodu. Hemoliza występuje, gdy przeciwciała matki przechodzą przez łożysko i wiążą się z krwinkami czerwonymi płodu, które potem są niszczone w śledzionie. Antygen, który najczęściej odpowiedzialny jest za konflikt serologiczny to czynnik Rh0 (D). Leczenie tego rodzaju zaburzenia polega na częściowej transfuzji krwi oraz objawowym zwalczaniu niewydolności krążeniowo-oddechowej.

Niedokrwistość autoimmunologiczna jest wynikiem powstania przeciwciał skierowanych przeciw własnym erytrocytom. Główną rolę w tego rodzaju niedokrwistości odgrywają przeciwciała klasy immunoglobulin G (IgG). Należą one do typu ciepłych. Znaczy to, że ich reakcja nasila się w temperaturze 37 o C.

Anemia to często pierwszy sygnał, że z naszym organizmem dzieje się coś złego. Jak go nie przegapić? Regularnie badać krew.

Fot. Science Photo Library

Czerwone krwinki - to one roznoszą tlen po całym naszym organizmie

Wiosną często odczuwamy zmęczenie, senność i rozdrażnienie. To objaw tzw. przesilenia wiosennego. Nie jest to medyczny termin, ale raczej objaw przestawiania się organizmu z warunków zimowych na wiosenne. Po zimie jesteśmy w słabszej kondycji - za mało mieliśmy światła, witamin i mikroelementów. Wiosenne przesilenie mija, gorzej, gdy mimo upływu czasu wciąż źle się czujemy. Na nic nie mamy siły, jest nam słabo, kręci się w głowie. Takich objawów nie należy lekceważyć - możemy cierpieć na niedokrwistość, potocznie zwaną anemią.

Więcej... http://wyborcza.pl/1,75476,6550860,Anemia__czyli_slaba_krew.html#ixzz0mz6HcWhD

Niedokrwistość często kojarzy nam się z za małą ilością krwi. To jednak nie jej brak, ale gorsza jakość powoduje anemię.

Drogocenna hemoglobina

Przy niedokrwistości obniża się zdolność organizmu do przenoszenia tlenu z płuc do narządów i tkanek. Przyczyną może być utrata krwi, złe wytwarzanie czerwonych krwinek (erytrocytów) lub zbyt szybki ich rozpad. Tym terminem określamy także spadek zawartości w czerwonych krwinkach hemoglobiny.

Hemoglobina (oznaczana skrótami Hb lub HGB) to czerwony barwnik krwi znajdujący się w erytrocytach, którego zasadniczą funkcją jest przenoszenie tlenu - przyłączanie go w płucach i uwalnianie w tkankach.

Hemoglobina zawiera m.in. cząsteczki hemu (które nadają jej czerwony kolor) oraz atom żelaza umożliwiający jej wiązanie tlenu.

Czerwone krwinki wytwarzane są w szpiku kostnym pod wpływem hormonu - erytropoetyny. Żeby krwinki tworzyły się prawidłowo, oprócz niego potrzebne są także inne czynniki - odpowiedni poziom żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego. Niezbędna jest także odpowiednia ilość innych hormonów - androgenów. To one trzymają w ryzach poziom erytropoetyny. Za mało androgenów mogą mieć kobiety w ciąży i osoby starsze.

Komórki krwi żyją około 120 dni, potem starzeją się, tracą błonę komórkową i są usuwane z układu krążenia. To dlatego, żeby ilość czerwonych krwinek była odpowiednia, potrzebna jest ich codzienna odnowa.

Czy mam anemię?

Niedokrwistość nie jest chorobą samą w sobie, lecz objawem innych schorzeń. To sygnał alarmowy, że z naszym organizmem dzieje się coś złego. Objawów anemii jest wiele, ale zazwyczaj nie są one tak charakterystyczne, żeby wzbudzić nasz niepokój. O tym, że mamy niedokrwistość, dowiadujemy się najczęściej z wyników badań - żeby mocno odczuwać jej skutki, poziom hemoglobiny we krwi musiałby nam spaść poniżej 7 g/dl - to prawie o połowę poniżej normy.

Na szczęście proste badanie krwi może rozwiać nasze wątpliwości. Powinno się je wykonywać przynajmniej raz w roku, a już na pewno, jeśli:

- czujemy osłabienie, zmęczenie i senność;

- mamy bardzo bladą skórę i śluzówki;

- latają nam mroczki przed oczami;

- mamy bóle w klatce piersiowej;

- zdarzają się nam omdlenia;

- mamy uczucie duszności po wysiłku;

- mamy zawroty i bóle głowy;

- czujemy szum w uszach;

Więcej... http://wyborcza.pl/1,75476,6550860,Anemia__czyli_slaba_krew.html#ixzz0mz6OAriK

występują nieregularne miesiączki lub ich brak;

- mamy krwawienia z nosa;

Więcej... http://wyborcza.pl/1,75476,6550860,Anemia__czyli_slaba_krew.html?as=2&startsz=x#ixzz0mz6SxDT7

pojawiają się smoliste stolce, a w kale regularnie jest świeża krew;

- mocz ma ciemne zabarwienie.

Krwinki możemy też tracić, gdy nasz organizm zbyt szybko je niszczy. Wtedy w badaniu lekarz prawdopodobnie wyczuje powiększoną śledzionę.

Pierwszym krokiem, jaki powinniśmy wykonać, podejrzewając u siebie anemię, jest zrobienie morfologii krwi z rozmazem. Badanie nie jest drogie - kosztuje zazwyczaj kilkanaście złotych.

Pewne rzeczy możemy wyczytać z niego sami, ale zawsze trzeba pokazać je lekarzowi. Przyczyn niedokrwistości może być wiele, od niedoboru żelaza po chorobę nowotworową.

Kiedy mówimy o niedokrwistości?

Normy są różne w zależności od płci. U mężczyzn o anemii mówimy, gdy poziom hemoglobiny we krwi (HB) spada poniżej 14 g/dl, hematokryt (HCT, czyli określenie, ile procent objętości krwi stanowią krwinki czerwone) poniżej 42 proc., a liczba erytrocytów (RBC) - poniżej 4,5 mln/l.

Dla kobiet - HB poniżej 12 g/dl (oprócz kobiet w ciąży, dla których normy są niższe), HCT poniżej 37 proc., ilość czerwonych krwinek poniżej 4 mln/l.

Łap żelazo

Dlaczego mamy niedokrwistość?

W 80 proc. przypadków powodem jest zbyt mała ilość żelaza w organizmie. W przypadku mężczyzn najczęściej dzieje się tak, gdy dochodzi do utajonej utraty krwi, np. w wyniku krwawień z układu pokarmowego. Mogą one być skutkiem, m.in. polipów, owrzodzeń żołądka, dwunastnicy lub choroby nowotworowej. Jeśli lekarz zaniepokoi się naszymi wynikami, może skierować nas na badanie stolca na krew utajoną lub na kolonoskopię, czyli badanie jelita grubego.

Na niedobór żelaza narażone są częściej kobiety niż mężczyźni. Panie tracą je podczas ciąży oraz miesiączek.

Żelazo jest dla nas tak cennym pierwiastkiem, że krwinki wykorzystują go wielokrotnie. Jednocześnie nawet niewielka jego strata prowadzi do niedoboru. Żeby sprawdzić, czy mamy go wystarczającą ilość, trzeba zrobić specjalne testy.

Uwaga! Jeśli zażywamy preparaty zawierające żelazo, musimy je odstawić na dwa dni przez pobraniem krwi do badań.

Jak uzupełnić zapasy tego pierwiastka?

Powinno się jeść mięso - zawarte w nim żelazo występuje w formie, którą nasz organizm wchłania najlepiej. Jeśli jesteśmy wegetarianami, nie musimy wcale cierpieć na jego niedobór, ale żelazo pochodzące z roślin przyjmujemy gorzej.

Udowodniono, że przeciętnie człowiek zjada około 15 mg żelaza na dobę, ale tylko jeden procent z tego jest przyswajany. Co ciekawe, ilość ta jest w przybliżeniu równa ilości żelaza traconej w ciągu doby na skutek złuszczania się naskórka i nabłonka jelit (w którym są związki wychwytujące żelazo z pożywienia).

Dzieci mają większe zapotrzebowanie na żelazo oraz nieznane jeszcze mechanizmy pozwalające na zwiększenie jego wchłaniania.

Więcej... http://wyborcza.pl/1,75476,6550860,Anemia__czyli_slaba_krew.html?as=2&startsz=x#ixzz0mz6Wa1EF

Jeśli mamy anemię, sama dieta nie wystarczy. Trzeba sięgnąć po środki uzupełniające.

Preparaty z żelazem powinno się zażywać pomiędzy posiłkami. Co ważne, inaczej niż w przypadku większości leków zalecane jest, żeby popijać je sokiem pomarańczowym. Witamina C zwiększa bowiem przyswajanie żelaza. Nie należy ich za to popijać mlekiem! To bardzo osłabi efekt leczenia.

Więcej... http://wyborcza.pl/1,75476,6550860,Anemia__czyli_slaba_krew.html?as=3&startsz=x#ixzz0mz6amedL

Ile czasu trzeba czekać na rezultaty?

Pierwsze efekty leczenia widoczne są już po tygodniu. Wzrost stężenia hemoglobiny następuje zazwyczaj po niespełna miesiącu. Terapię należy jednak kontynuować pół roku po ustabilizowaniu się jej poziomu we krwi.

Uwaga! Nie należy przekraczać zalecanej przez lekarza dawki, sądząc, że im więcej, tym lepiej. Nadmiar żelaza powoduje nudności i uporczywe zaparcia.

Stolce osób przyjmujących doustnie żelazo stają się czarne. Nie jest to powód do niepokoju.

Na leczenie żelazem może także wpłynąć zażywanie antybiotyków. Żelazo podawane doustnie należy przyjmować minimum na 2 godziny przed przyjęciem antybiotyków lub ok. czterech po ich przyjęciu.

Krew albo odporność

Drugą najczęstszą przyczyną niedokrwistości są choroby przewlekłe, takie jak zakażenia bakteryjne (liczba krwinek spada nam podczas niemal każdej infekcji), stany zapalne lub nowotwory. Dlaczego tak się dzieje?

To wynik działania pewnych związków wytwarzanych podczas stanów zapalnych - cytokin. Wpływają one m.in. na ilość wytwarzanej erytropoetyny. Zaburzają także metabolizm żelaza.

Leczenie niedokrwistości w takim przypadku polega na ustaleniu przyczyny stanów zapalnych i odpowiedniej terapii choroby, która je wywołała.

Przyczyną anemii może być także niedobór witaminy B12 oraz brak kwasu foliowego (witaminy B6). Często na jego niedobór cierpią osoby nadużywające alkoholu. Źródłem witaminy B12 jest przede wszystkim jedzenie. W niewielkim stopniu produkują ją także dobre bakterie bytujące w naszym przewodzie pokarmowym.

Pokarmy bogate w B12 to mięso (w tym ryby), jaja i podroby (wątróbki i płuca). Brak witaminy B12 zaburza też pracę układu nerwowego. Jesteśmy wtedy niespokojni, mamy nieprzyjemne uczucie przebiegania prądu wzdłuż kończyn (zwane parestezjami), mogą zdarzyć się również zaburzenia widzenia.

Niedokrwistość mogą wywołać też niektóre leki stosowane w leczeniu, np. nowotworów.

Anemia może również oznaczać, że mamy m.in. poważnie chore nerki (brakuje nam wtedy erytropoetyny) lub niedoczynność tarczycy.

---