bo U. Parametryczne testy istotności
Test istotności dla tej hipotezy jest następujący.' Z‘wyników obli próbl obliczamy wartości średnie x2 i x2 oraz wariancje .yj i s\, a następnie war-! tość statystyki t według wzoru
bo U. Parametryczne testy istotności
(2.5)
i-
/«! S* +/72S2 /li
/ii +n2 —2
Statystyka ta ma przy założeniu prawdziwości hipotezy HQ rozkład t Stu.- ' denta o nl + n2~2 stopniach swobody. Z tablicy rozkładu f Studenta należy odczytać dla n1+n2 — 2 stopni swobody oraz dla założonego z góry poziomu istotności a taką wartość krytyczną by spełniona była równość Nierówność \t\^tx określa dwustronny obszar krytyczny testu, tzn. gdy porównując obliczoną wartość i z wartością krytyczną tt otrzymamy nierówność |f|to hipotezę sprawdzaną H0 odrzucamy. Gdy zajdzie natomiast nierówność przeciwna |/|</g, to nie ma podstaw do odrzucenia hipotezy H0.
Uwaga 1. Podobnie jak w modelu I, gdy hipoteza alternatywna ma postać Hi: n%i <m2, wtedy stosujemy w tym teście lewostronny obszar krytyczny wyznaczony nierównością gdzie krytyczna wartość ra jest
wtedy odczytana z tablicy rozkładu t Studenta w taki sposób, by spełniona była równość P{f<t„} = a. Natomiast dla hipotezy alternatywnej postaci Hi '. mi>m2, stosujemy w tym teście prawostronny obszar krytyczny wyznaczony nierównością gdzie wartość krytyczna odczytana jest z tablicy tak, by zachodziła równość P {t^ta} =a.
Należy nadmienić, że test istotności dla dwu średnich według modelu II jest ze względu na małe próby najczęściej stosowany w statystycznej analizie wyników eksperymentów naukowych z różnych dziedzin wiedzy. Nie wymaga się przy tym jednakowo licznych prób.
Uwaga 2. Czasem w praktyce zdar:a się, że wyniki obu prób możemy traktować jako wyniki pomiarów na tym samym elemencie populacji. Jest tak wtedy, gdy stanowią one pary przyporządkowanych sobie liczb. Typową sytuacją jest tu model: wynik xt „przed” jakąś operacją i wynik yt „po” niej dla tego samego i. Ndeży wtedy analizować wyniki obu prób jako wyniki jednej próby biorąc różnice yi—xl, a zamiast testu zamieszczo-neno \v modelu 11 użyć testu dla średniej różnicy-według modelu II w § 1 tćao rozdziału. Stosujemy wtedy następujący wzór na wartość statystyki t Studenta:
I - '' \n-l,
.V.
sjjyic a u jest liczbą par. Zamiast hipotezy //„: «/, =m2, wery
fikujemy wtedy hipotezę //0: Z-~0. gdzie Z oznacza średnią w populacji różnic.
Model III. Maila my dwie populacje generalne mające rozkłady normalne lub mm-. Mylę <> '.l.uiii-znriyeli winiarniach up i u";, kibic s;| nieznane. Na podstawie wyników dwu dużych prób (//, oraz. ty >ą r/ediu co najmniej kilku dziesiątkowi w;, losowanych /. obu populacji należy sprawdzić hipotezę /70: »ii >nwobec hipotezy alternatywnej ff{ : m, -/m
Tot istotności dla spruwal/anej hipotezy //„ budujemy analogicznie jak w modelu 1. tj. w oparciu o mzklad normalny .V(0, 1), z tą jedynie różnicą, że przy obliczaniu wartości u zamiast nieznanych wariancji a\ i a\ przyjmujemy wartości ,vj i s\ uzyskane / dużych prób. , .
Mk/yki ao I. Mrugniemy stwierdzić, czy słuszne jest mniemanie, że zatrudnione na tych samych stanowiskach w pewnym przemyśle kobiety otrzymują przeciętnie niższą plącę niż mężczyźni. Z populacji kobiet zatrudnionych na określonych stanowiskach wylosowano w tym celu niezależnie próbę u, -- 100 kobiet i otrzymano z niej średnią plącę x1 = 2180 zł oraz wariancję plac ,vj---6400. Z populacji mężczyzn zatrudnionych w tym przemyśle na tych samych stanowiskach wylosowano niezależnie /», = 80 mężczyzn i otrzymano dla nich średnią plącę .y2 = 22$0 zł oraz. wariancję ,v] =---10000. Na poziomie istotności z = 0,01 należy sprawdzić hipotezę, że średnic place kobiet są niższe.
Ro/wią za nie. / treści zadania wynika, że ze względu na nieznane wariancje obu populacji, ale duże próby, mamy do czynienia z modelem 111, w którym test. istotności dla sprawdzanej hipotezy jest taki sam jak w modelu l, z. tym że zamiast a\ i a\ przyjmujemy z prób wartości
Hipotezę badawczą o niższych przeciętnie zarobkach kobiet, zamieniamy na hipotezę statystyczną, że średnie zarobki kobiet oraz mężczyzn