178 Badanie kliniczne w neurologii
z tych sposobów można stwierdzić nieprawidłowe opóźnienia percepcji bólu wahające się między 1 a 4 sekundami.
Po tych próbach wstępnych pacjent ma zamknąć oczy, a lekarz rozpoczyna badanie w sposób „wyrywkowy”, tak jak to opisano dla lekkiego dotyku. Wszystkie pola utraty czucia należy więc wytyczać, badając najpierw w kierunku od obszaru zaburzenia do obszaru prawidłowego. Gdy ustala się poziom czucia bólu w uszkodzeniach rdzenia kręgowego, wskazane bywa posuwanie się nie tylko od okolicy zaburzenia do okolicy prawidłowej, ale również w kierunku przeciwnym, z zaznaczeniem poziomu, na którym znika percepcja bólu. Obszar między tymi liniami będzie wąski w uszkodzeniach kompletniej niszczących, może jednak być dość .szeroki w przypadkach mniej ciężkich. W ustalaniu brzegów zaburzenia czucia można się posługiwać nie tylko poszczególnymi ukłuciami, ale również i ciągłym, liniowym pocieraniem powierzchni skóry. Kółko zębate (ryc. 46) może być użyteczne dla stwierdzenia poziomu zaburzeń czucia bólu w obrębie tułowia i kończyn, jest jednak mniej przydatne w zastosowaniu do obszarów ogniskowych.
Ciepłota. Proponuje się, aby dla badania czucia cieplikowego napełniać probówki jak najzimniejszą i jak najcieplejszą wodą bieżącą. Są to zwykle temperatury około 50°F i 110°F ( + 10°C i +44CC — przyp. tłum.). Temperatury te oczywiście nie działają w istocie na skórę badanych, jako że szkło jest złym przewodnikiem, jednak dla celów klinicznych okazuje się to zadowalające. Zewnętrzne ściany probówki należy starannie wysuszyć i utrzymywać suche przez cały czas próby. Stosowany bodziec powinien, jak zwykle, być najsłabszym spośród bodź.ców wywołujących odpowiedź miarodajną. Przez zmianę czasu trwania kontaktu probówki ze skórą można uzyskać znaczną zmienność natężenia bodźca. Z niektórych względów, badanie czucia ciepłoty może dawać często bardziej stałą granicę utraty czucia niż badanie czucia bólu.
W przeglądzie wstępnym, jeśli stwierdza się istnienie obszarów upośledzenia, można wytyczyć jego brzegi dokładniej tocząc probówkę po skórze od okolicy nieczułej do prawidłowej, niż przykładając ją co pewien odstęp.
Nierzadko spotyka się pacjentów nadmiernie reagujących na rozmaite bodźce stosowane w badaniu czucia: stwierdza się to zwłaszcza u osób w dużym napięciu emocjonalnym. Przesadne reagowanie na ból i ciepłotę (zwłaszcza na zimno) stwierdza się jednak również w przypadkach zespołu wzgórzowego po stronie zajętej, wygórowaną zaś reakcję na zimno w obrębie dolnej części grzbietu obserwuje się często w wiądzie rdzenia.
Należy pamiętać, że u wielu ludzi starszych oraz u osób z niedostatecznym krążeniem obwodowym (zwłaszcza gdy jest zimno) ciepłota skóry rąk i stóp może się tak bardzo obniżyć, że dochodzi do znacznej zmiany reakcji cieplikowych u człowieka poza tym zdrowego.
Połę
kończyny Pole
The Macmillan Company)