Równania i nierówności wymierne
30 (.r + x + 1)
(.V + 1 )(a‘ - 1 )(.V: + X + 1 ) (.V2 + X + I )(.Y + 1 )(,Y — 1)
(7 + I8.y)(.y + 1)
(.Y + 1 )(.Y - 1 )(.Y2 + X + I )
= 0
Teraz mnożę przez mianownik równanie stronami.
30(.y2 + .y + I)- I3(.y + l)(.Y- l)-(7+ 18.y)(.y+ 1) = 0
Teraz wykonujemy działania.
30.y2 + 30.y + 30 - 13 (a*2 - I) - (7x + 7 + 18.y2+ 18.y) = 0 30a-’ + 30a + 30 - I3.r +!3-7.y-7 - 18a*2 - 18.y = O
+ 5 v + 35 = o /•(-!) Redukuję wyrazy podobne.
v2 _ 5V _ 35 = o Rozwiązuję równanie kwadratowe.
A = b2 - 4ac = (-5) 4(1)- (-36) = 25 + 144 = 169 \A= 13
5-13 -8 2
2a
= y = -4
-b + iA 5+13 18 V;= 2 a 2 2
Sprawdzamy, czy znalezione liczby należą do dziedziny, czyli czy są różne od -1 i I. Tak!
x = -4 lub a-= 9
12 1 -3* 1 +3.y
1 -9x2 1 +3a + 3a- 1
1 * 9x2 1 * —3.y i
• i'Inntłiyii1 |
Równania i nierówności wymierne! | ||
9.v2 * 1 |
czyli |
•"4 |
1 . 1 stąd x * - - i x * - |
-3.v * 1 |
czyli |
i X * 3 1 | |
3.V * 1 |
czyli |
ostatecznie
Rozwiązanie:
Najpierw ustalamy wspólny mianownik.
Zauważ, żc I - 9.r to wzór skróconego mnożenia 1 - 9.v2 = (1 + 3.v)( 1 - 3.v). Aby skorzystać z tego wzoru, wszystkie mianowniki powinny być zapisane właśnie w takiej kolejności 1 - 9a-\ 1 + 3.v, I 3.v, dlatego ten ostatni mianownik należy przekształcić wyłączając przed nawias i potem wstawić do równania. Czyli
3.v- 1 =- |
- (-3.V 4 |
-1) —(l-3x) | |
12 |
1 - 3x |
1 + 3x |
Zamiast pisać w mianowniku można go |
1 - 9.Y2 ’ |
1 +3.v |
-0-3x) |
wyłączyć przed cały ułamek. |
12 |
1 - 3.v |
1 + 3.Y | |
1 - 9.v2 |
1 + 3x |
1 -3.Y | |
12 |
1 - 3x |
1 + 3.Y „ |
Przenoszę wszystkie ułamki na lewą stronę. |
1 - 9x2 |
1 +3.v |
+ 1 — 3at = ° |
Sprowadzam do wspólnego mianownika (1 + 3*)(1 -3z). |
12 |
(1 - 3.v)( 1 - 3.y) |
(1 +3a)(1 +3.v) | |
(1 + 3.v)( 1 |
- 3x) |
(1 +3.v)(l -3.v) |
+ (1 + 3.v)( 1 - 3.v) ~0i ("3a)(I 1V) |
12 - (1 - |
3-v) (1 |
-3.v) + (l +3.v)(1 |
+ 3x) = 0 |
12 - (1 - |
3.Y-3.Y |
+ 9x2) + (1 + 3.v + 3.v + 9x2) = 0 |
Wykonuję wszystkie działania, opuszczam nawiasy i redukuję wyrazy podobne.
12 -X+ 3.v + 3,t +X+ 3.v + 3.y +J9xr= 0
12x+ 12 = 0 I2.v = -12 /: 12 .v = -l
Sprawdzamy, czy znaleziony x - -1 należy do dziedziny.
105