Teoria i praktyka analizy finansowej w przedsiębiorstwie
kapitał obcy kapitał własny
W liczniku tego wskaźnika mogą wystąpić kapitały obce ogółem (oprocentowane), kapitały obce długoterminowe lub też zobowiązania ogółem. Kapitał obcy oraz kapitał własny może być wyrażony w wielkościach księgowych lub też w wartościach rynkowych. Określa on wielkość długu, a jednocześnie zdolność lub niezdolność przedsiębiorstwa do dalszego zaciągania kredytów niezbędnych w przeprowadzaniu pożądanych zmian gospodarczych. Uznawana często reguła, według której pożądana relacja kapitału własnego do kapitału obcego powinna wynosić 2:1 czy 1:2 jest tzw. faustowską regułą i zależy m.in. od ryzyka występującego na rynku. Natężenie kapitału obcego na złotówkę kapitału własnego, wyrażające się w wielkości dźwigni finansowej mniejszej od 1 może być celem dla firm działających na rynkach wysokiego ryzyka, podczas gdy w przypadku firm działających na rynkach o niskim ryzyku wskaźnik ten może przyjmować wielkości większe od 1. Historycznie ujmując, reguła ta ulegała zmianom w czasie, a mianowicie:
- w latach pięćdziesiątych niski poziom zadłużenia był oznaką silnej struktury finansowej,
- w latach siedemdziesiątych uważano za „normalne” takie zadłużenie, przy którym kładziono duży nacisk na rolę dźwigni finansowej funkcjonującej w warunkach stałego wzrostu gospodarczego i silnej inflacji,
- w latach osiemdziesiątych i obecnie przyjmuje się, że dobra struktura finansowa powinna charakteryzować się zmniejszeniem zadłużenia, zwiększeniem rentowności i wzrostem własnych źródeł finansowania.
Szczegółową postacią wskaźnika zadłużenia jest wskaźnik zadłużenia długoterminowego w postaci:
zobowiązania długoterminowe kapitał własny
Wskaźnik ten nosi miano wskaźnika zadłużenia lub też ryzyka. Jako zobowiązania długoterminowe przyjmowane są wszystkie zobowiązania z terminem płatności przekraczającym I rok. Pożądana wielkość tego
312