AnalizaFinansowaTeoriaPrakty21

Analiza struktury i kosztu kapitału

W procesie ustalania kosztu kapitału własnego wykorzystuje się szereg modeli. Do najbardziej znanych należą:

model wyceny aktywów kapitałowych, zwany też w polskiej literaturze modelem równowagi rynku kapitałowego (Capital Asset Pricing Model - CA PM),

-    model arbitrażu cenowego (Arbitrage Pricing Model - APM), technika składania,

-    model stałego wzrostu dywidendy.

Model wyceny aktywów kapitałowych opiera się na jasnych teoretycznych założeniach, uwzględniających zarówno ryzyko inwestora, jak i oczekiwaną inflację. Jego niezależnymi twórcami byli W.F. Sharpe¹²¹, J. Lintner¹²² oraz J. Mossin¹²³. Podstawowe założenia, w oparciu o które zbudowano ten model, są następujące:¹²⁴

na rynku nie ma kosztów transakcyjnych,

wszystkie aktywa są doskonale podzielne, tzn. można zakupić dowolnie małą część każdego aktywa,

-    inwestorzy nic płacą podatku od dochodów osobistych,

-    na rynku panuje doskonała konkurencja i żaden z inwestorów nie ma możliwości kształtowania ceny danego aktywa zgodnie z własną wolą,

-    kształtując optymalny portfel inwestorzy kierują się jedynie kryterium oczekiwanej stopy zwrotu i jej standardowego odchylenia, na rynku dozwolona jest tzw. krótka sprzedaż, czyli sprzedaż pożyczanych aktywów i inwestowanie uzyskanych w ten sposób dochodów w inne aktywa,

-    inwestorzy mogą zaciągać i udzielać pożyczki w nieograniczonej wysokości przy stopie zwrotu równej stopie zwrotu z aktywów wolnych od ryzyka,

-    inwestorzy charakteryzują się jednorodnymi przewidywaniami, tzn. ich oczekiwania dotyczące stopy zwrotu, jej wariancji oraz kowariancji pomiędzy stopami zwrotu ze wszystkich aktywów są identyczne,

¹²¹ W. Sharpe, Capital Asset Prices: A Theory of Market Equilibriutn Under Condition of Risk, „Journal of Finance”, wrzesień 1964.

¹²².1. Lintner, Security Prices, Risk and Maximal Gainsfront Diversificalion, „Journal of Finan-cc”, grudzień 1965.

¹²³    J. Mossin, Etpiilibrium of Capital Asset Market, „Econometrica”, Oclober 1966.

¹²⁴    J. Gajdka, R. Wolski, Empiiyczna weryfikacja modelu wyceny aktywów kapitałowych (CAPM). Ryzyko a stopa zwrotu w warunkach polskiego rynku kapitałowego, w: Przedsiębiorstwo na tynku kapitałowym, op.cit., s. 197.

321