Dlatego też logistyka nie znalazła jeszcze należnego jej miejsca w zastanych w Polsce układach klasyfikacyjnych dyscyplin naukowych. Warto przy tym zwrócić uwagę, iż wiele uznanych obecnie dyscyplin naukowych w Polsce także nie spełnia wszystkich rygorystycznych kryteriów. Twierdzi się nawet, iż tylko niektóre z nich wykształciły własną ory ginalną metodologię, która stała się podstawowym kry terium wyróżniającym .
Na podstawie dotychczasowych rozważań można stwierdzić, że logistyka jest nadal bardziej dziedziną wiedzy niż pełnoprawną, samodzielną dyscypliną naukową. Dotychczasowy dorobek światowy logistyki wykazuje, że spełnia ona wy mogi dziedziny w iedzy, gdyż:
1) w logistyce wy stępują wypowiedzi o całych zbiorowościach lub częściach zbiorowości i jako takie są podstawą w iedzy' naukowej,
2) logistyka wzbogaca w iedzę naukową o takie tw ierdzenia, które są ważne dla rozwoju nauki i są użyteczne dla społeczeństwa,
3) w logistyce spełniane są warunki konieczne i niezbędne do uznania prawdziwości stwierdzeń, są one uzasadnione bezpośrednio lub pośrednio na podstawie badań.
4) w logistyce dąży się do ustalania zgodności między twierdzeniami, zwłaszcza do uniknięcia sprzeczności między nimi.
Pewne słabości teoretyczne i metodologiczne logistyki powodują występowanie różnic w jej interpretowaniu i definiowaniu jako dziedziny wiedzy. Wyróżniając takie cechy jak przedmiot logistyki, metodykę i cele można sformułować definicję logisty ki następująco : logistyka jest dziedziną wuedzy. która bada zjawiska i procesy determinujące przepływ produktów i związanych z nim informacji oraz dostarcza odpow iednich metod i instrumentów kształtowania tego przepływu w systemach logistycznych zgodnie z ustalonymi celami.
Logistyka jak każda dziedzina wiedzy i dyscyplina naukowa spełnia określone funkcje. Można wyróżnić trzy jej podstaw owe funkcje:
1 diagnosty czną (opisową),
- wyjaśniającą.
- prognostyczną.
Funkcja diagnostyczna (opisowa) polega na opisie badanych obiektów, procesów. zjawisk, które są przedmiotem badań logistyki. Istotą tej funkcji jest więc charakterystyka badanej rzeczywistości. W ramach tej funkcji logistyki nastę-* 9 Krzyżanowski. Op cii.
Szersze iwuurnuzawarto » M Sołtysik Tcorclyczno-metndologiczne problemy współczesnej logistyki _CoipodarkjMaicnak»rai Logistyka-2001. m II
puje np. identyfikacja i opis realizowanych procesów i czynności logistycznych, identyfikacja przepływów materiałowych, opis istniejących systemów i podsystemów logistycznych, opis funkcjonujących łańcuchów logistycznych, a także badanie rynku usług logistycznych, identyfikacja elementów logistycznej obsługi klienta, badanie poziomu i struktury zapasów, badanie poziomu i struktury kosztów logistycznych, badanie miejsca logistyki w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstw. Przez spełnienie tej funkcji logistyki poszukuje się odpowiedzi na pytania: jaki jest stan wyjściowy rzeczy i zjawisk, co jest czy m?
funkcja wyjaśniająca polega na przedstawieniu przyczyn występowania badanych zdarzeń i zjawisk, ich wyjaśnieniu, badaniu zależności funkcjonalnych i strukturalnych. W ramach tej funkcji logistyki następuje np. badanie czynników: kształtujących poziom zapasów, determinujących koszty logistyczne, lokalizacji obiektów magazynowych, wpływających na organizację logistyki w przedsiębiorstwie, determinujących wybór sposobów transportu towarów. Spełnienie funkcji wyjaśniającej logistyki polega na poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: dlaczego tak jest w badanej rzeczywistości?
Funkcja prognostyczna polega na określaniu przewidywanych stanów rzeczy i zjawisk. Wykorzystuje ona w tym celu wiedzę diagnostyczną i wyjaśniającą. W praktycznym działaniu funkcja prognostyczna jest traktowana jako podstawa do ustalania zaleceń i ostrzeżeń. W ramach tej funkcji logistyki następuje np. opracowanie prognoz zapotrzebowania na usługi logistyczne, prognoz wielkości zapasów, planów potrzeb materiałowych, a także opracowanie projektów: systemów logistycznych, logistycznej sieci zależności, struktur organizacyjnych przedsiębiorstw dla potrzeb logistyki, wybór lokalizacji obiektów magazynowych, wybór sposobów transportu towarów, ustalanie standardów obsługi klientów. Spełnienie funkcji prognostycznej logistyki powinno udzielić odpowiedzi na pytanie: jak powinno być?
Spełnienie wymienionych funkcji logistyki wymaga stosowania odpowiednich metod badawczych. Są to zarówno metody uniwersalne, stosowane we wszystkich dyscyplinach naukowych, jak i metody specyficzne, stosowane tylko w badaniach logistycznych, często wywodzących się z innych dyscyplin naukowych. Wyniki badań logistycznych mają bardzo duże znaczenie praktyczne. Logistykę określa się więc jako naukę stosowaną.