210 Weryfikacja hipotez statystycznych
bieństwa i dystrybuanty standaryzowanego rozkładu normalnego lewą strony powyższego warunku możemy zapisać jako:
P(\u\kua)= P(ii<-vJ+ P(u>ua) = <I>(-ua)+l- P{u <ua) =
Stąd 2-2<b(ua) = a. Z tablic dystrybuanty standaryzowanego rozkładu normalnego odczytujemy zatem taką wartość krytyczną ua, aby spełniony byl
warunek: 0(wa) = 1 — —.
Hipotezę H0 odrzucamy na rzecz hipotezy alternatywnej, jeżeli u e W — (- j u (iia -co) . Natomiast jeżeli u g W , to nie ma podstaw do
odrzucenia H0.
W tym wariancie konstruujemy prawostronny obszar odrzucenia, który ma postać W - (z/„;cc). Wyznaczamy go tak, aby był spełniony warunek P{u > ua) = a. Interpretację graficzną przedstawia lysunek 6.4.
u«
Rys. 6.4 Prawostronny obszar odrzucenia skonstruowany na podstawie standaryzowanego rozkładu normalnego dla poziomu istotności a
Korzystając z własności prawdopodobieństwa i dystrybuanty możemy zapisać:
P(u>ua) = \-P{u<ua)~\-<s(ua).
Zatem z tablic dystrybuanty rozkładu normalnego odczytujemy wartość ua spełniającą $>\ua ) = 1 - a .
Hipotezę Ho odrzucamy na rzecz hipotezy alternatywnej, jeżeli u e W, natomiast nic ma podstaw do odrzucenia I lo, jeżeli ii / IV .
Tym razem konstruujemy lewostronny obszar odrzucenia tak, aby był •.pełniony warunek P(u<-ua)-a. Interpretację graficzną przedstawia i ysunek 6.5.
Rys. 6.5 Lewostronny obszar odrzucenia zbudowany w oparciu o standaryzowany rozkład normalny dla poziomu istotności a
Lewostronny obszar odrzucenia ma postać fT = |*-oo; — w
Aby móc skorzystać z tablic (przedstawiają wartości dystrybuanty tylko dla argumentów nieujemnych), należy dokonać przekształcenia:
H11 * ~Ua ) = &(- Ua ) = 1 - ®(«a ) •
Zatem z tablic dystrybuanty standaryzowanego rozkładu normalnego odczytujemy taką wartość ua , której dystrybuanta wynosi IbL) m 1 - a.
Hipotezę H0 odrzucamy na rzecz hipotezy alternatywnej, jeżeli u t II'. Natomiast jeżeli u i W, to nie ma podstaw do odrzucenia H0.
Przykład 6.9
Z populacji, w której badana cecha ma rozkład Ar(//;0,4) wylosowano próbę /łożoną z 16 obserwacji. Średnia arytmetyczna z próby wynosi 1,4. Na poziomic istotności a= 0,05 zweryfikuj hipotezę, że średnia w populacji wynosi dwa, przyjmując obustronny obszar odrzucenia.
Rozwiązanie Stawiamy hipotezy:
H0: /f=2,
Z treści zadania wynika, żc: x 1,4, cx 0,4, n = 16,cc = 0,05 . Zc wzoru (6.7) 1,4-2 r—
mamy u —-VI6 6 , Dla obustronnego obszaru odrzucenia odczytana z tablic