240 Weryfikacja hipotez statystycznych
t € W, ,więc odrzucamy hipotezę zerową. Wartość współczynnika korelacji można uznać za istotnie różną od zera, zatem istnieje istotny związek korelacyjny o charakterze liniowym między badanymi cechami.
Hipotezę o niezależności cech opartą na stosunku korelacji t'(l, formułujemy w postaci:
przy hipotezie alternatywnej:
Do weryfikacji hipotezy (6.21) można zastosować test gdzie r - liczba klas zmiennej niezależnej (objaśniającej) X, natomiast zmiennn losowa F ma rozkład Fishera-Snedecora z s, -r -1 oraz s2 = n-r stopniami swobody. Obszar odrzucenia testu wynika z zależności:
Przykład 6.27
Zbadać, czy wartość stosunku korelacji z przykładu 4.5 jest istotnie różna od zera, Przyjąć poziom istotności 0,01.
Rozwiązanie:
Stawiamy hipotezy:
//„: E(e„)= 0
W przytoczonym przykładzie n = 65, evv=0,30. Sprawdzianem hipotezy jcsl wartość
Jeżeli miernikiem zależności cech jest współczynnik korelacji rang Spearmana, to do weryfikacji hipotezy:
H0:E(Rxy) = 0 |
(6.32) |
wobec hipotezy alternatywnej dwustronnej lub jednostronnej można użyć sprawdzianu: | |
I •s, II |
(6.33) |
który przy prawdziwości hipot;zy H0 normalny. Warto tu również wspomnieć weryfikującym hipotezę, że związek między liniowy wobec hipotezy alternatywnej o Odpowiednie hipotezy mają postać: |
ma rozkład standaryzowany o teście krzywoliniowości, obserwowanymi cechami jest nieliniowości tego związku. |
H0 : E(e%) = E{r%) |
(6.34) |
oraz | |
//, ■.E{e2yx)>E{r2yx). |
(6.35) |
Jeżeli hipoteza zerowa jest prawdziwa, to statystyka postaci: | |
2 2 _ eyx - ryx n - r 1-e:. 7-2 |
(6.36) |
gdzie r jest liczbą klas zmiennej niezależnej X, ma rozkład F-Snedecora z s, —r — 2 oraz s, =n — r stopniami swobody.
Przykład 6.28
Na podstawie wyników 120-elementowej próby stwierdzono, że stosunek korelacji między dwiema cechami wynosi 0,8, natomiast współczynnik korelacji liniowej jest równy - 0,21. Czy można twierdzić, że zależność między tymi cechami w populacji jest nieliniowa? Zmienna niezależna była podzielona na 7 klas.
Rozwiązanie:
Stawiamy hipotezy:
H0: E(eyx)= E(rvx2), czyli: zależność między cechami jest liniowa,
H\. E(eyx)> E(ryx2), czyli: zależność między cechami jest nieliniowa.
Sprawdzianem hipotezy jest wartość
Fm0tfj±QAtf_'\20zl = 29,62483.
1-0,802 7-2
Przyjmijmy poziom istotności 0,05. Liczba stopni swobody dla wartości krytycznej wynosi a1 i ■ 7-2, ,v> 120-7. Wartość krytyczna /•'nos s i u *2,09 (ponieważ w tablicach