276 Analiza dynamiki zjawisk
Porównanie średnich kroczących
Rysunek 7.4 Wygładzanie szeregu za pomocą średnich kroczących prostej i ważonej
Łatwo zauważyć, że dla średniej ważonej uzyskano bardziej wygładzony szereg niż dla zwykłej średniej ruchomej, a przy tym zachowana jest długookresowa tendencja występująca w szeregu. <P
Inną metodą stosowaną do wygładzania szeregów czasowych jest średnia wykładnicza postaci:
klórą stosuje się szczególnie w przypadku zmiennych, których wartości podlegają częstym, gwałtownym i przypadkowym wahaniom.
Po podstawieniu qtA = yt_} -yt_, można zapisać następująco:
gdzie:
a - tzw. parametr wygładzania, czyli waga dla ostatniej (najnowszej) obserwacji zmiennej,
q,.i — błąd ex post średniej kroczącej wyznaczonej na okres t-1.
- yi~\ +>’/•’ +--- + >Włl
yl-1 _
Podstawowym problemem w przypadku stosowania średnich wykładniczych jest ustalenie wartości parametru wygładzania. Dokonuje się tego zazwyczaj eksperymentalnie, tj. przyjmując różne wartości a
i sprawdzając, która z nich daje najlepsze efekty (lip i mi | mu i*| s I gnozy).
Przykład 7.15
Na podstawie danych zawartych w tabeli obliczmy średnią wyklin
a=0,5.
Tabela 7.l(»
Obliczanie średniej wykładniczej
Nr |
obserwacje yt |
średnia prosta |
odchylenie tU |
średnia Wykładnicza |
1 |
31 | |||
2 |
32 |
32,33 |
-0,33 | |
3 |
34 |
34,00 |
0,00 |
31,83 |
4 |
36 |
34,00 |
2,00 |
34,00 |
5 |
32 |
33,67 |
-1,67 |
37,00 |
I |
33 |
34,33 |
-1,33 |
31,17 |
j 7 |
38 |
34,00 |
4,00 |
32,33 |
8 |
31 |
33,67 |
-2.67 |
40,00 |
9 |
32 |
32,33 |
-0,33 |
29,67 |
10 |
34 |
32,67 |
1,33 |
31,83 |
11 |
32 |
33,00 |
-1,00 |
34,67 |
12 |
33 |
34,00 |
-1,00 |
31,50 |
13 |
37 |
33,67 |
3,33 |
32.50 |
14 |
31 |
38,67 |
Porównanie średniej prostą i wykładniczej
Rysunek 7,5 Rorównonie średiuch prostejokresowej i wykładniczej