68_____ l'oajo
*L'
ówczesnych poetów tradycja ludowi) i folklorem dziecięcym, który stwur/al nieograniczone możJiwości inspirowania wyobraźni i dawał wzory możliwe do naśladowania.!
Znakomity znawczyni!) i miłośniczki) folkloru była utalentowana, przedwcześnie /maila pisarka początków XX wieku Zofia kogoszówna icj zawdzięcza się zebrunie i uka/anic piękna oryginalnej liryki ludowej, odznaczającej się mclodyjnoścui oraz baśniowi) fantastyki). odzwierciedlając!) świat nadprzyrodzonych istot, cudownych zdarzeń i czarów.1
I Ze współczesnych poetek bogactwo polskiego folkloru najpełniej wykorzystuje Janina Poka/ińska. która w okresie powojennym wydala następujące tomiki poetyckie: Pleciugonr nowinki (I947)» Stnyku-sbiyku na patyku (1953). PsotkiiśmiesiklQi9$$h Trsy gatlulkl(\9SS)\X}\v/ory te. tematycznie /wiijzunc z życiem d/icci wiejskich, ich zabawami i zajęciami, odznaczaj.*) się prostot;), mdpdyjnokiu i przystępnościi| Większość / nich utrzymana jest wntrukturżifiudowych kołysanek lub też bajeczek lirycznych. Taki Charak ter maju między innymi jej wicrs/c: A'.tilys: mi się. kołysz, Luli, luli. Daj baj baju.... I.ulujirml lulaj, Ś/U Jasiunio. Kołysankowi) strukturę rytmiczni) tych utworów pniwicrd/aji) poniższe fragmenty wyjęte z dwu ostatnich wierszy:
Lulajże mi lulaj
czarne oc/ka stulaj.
Jak ml stulisz oczka
ipijżr do pólnocka t
Lubnie nu tuto)
I Iiim husi... Iiusi husi...
w te) lipowej kolcbusi.
Za okienkiem po ogródku nocka chodzi powolutku Husi husi... husi Iiusi...
śpij Jasicńku mój malusi.
świerszczyk skończył swoje granic Wszystkie muszki śpią na ścianie.
Luli luli... luli — luli... (itd.)
Śpi Jasiunlo
Przytoczone teksty cechuje jednostajny rytm zgodny z wahadłowymi ruchami kolebki, s)>ccyficzna metaforyka tworząca klimat serdeczności, spo-
20. ). rnrj/itoka /‘•nikt / imUuki NK 1955. Ilinli Z Kyv>ilkki
koju i domowego ciepła oni/ rozluźniony lok narracji. Czynniki te stwarzaj:) właściwą dla kołysanek mieszaninę czasu i nastroju oraz stan niemal pogranicza miii i jawy.
/. podporządkowaniem poetyckich obrazów melodii spotykamy się również w bajeczkach lirycznych, mających refren i budowę *irolic/nq, w których strukturze ważną rolę odgrywają elementy foniczne, tworzące świetny podkład muzyczny. Wskazuje na to wiersz:
Llj. polanko ty nieboga szc/cro/lota Iwa podłoga wczcrozłotu od słoneczka Im wy m nóżkom do taneczka.
Twórczok Zofii Kogos/ówny Jest szeroko omówiona w procy J. / (lulka: Ijiaalura dla dtU<i I mitnłilriy w La,uh /VIM 19W, Warszawa 1979.