ksi C4 85 C5 BCka 20050

96 /W;/d

funkcję tytułu, u dwa pozostałe tworzy jego zawartość treściowy, 7. tako sytuacją mamy do czynienia m. in. w poniższym wierszu:

Przedwiośnie:

Nn razie bazie.

NitrtHhiny obłoczku

Tego typu traszki mogą stanowić świetni) zabawę intelektualną. Jeżeli dwoma członami tak ukształtowanej formy poetyckiej skonstruujemy tok narracji, pozostawiając miejsce niedopowiedziane, otrzymamy zdaniem J. Cieilikowskiego zagadkę, która będzie nic tylko poruszała wyobraźnię młodego czytelnika, ale zmusi go równic/ do zastanowienia i myślenia¹.

J. I. Sztaudynger w swych lapidarnych miniaturach literackich o wyraźnym zabarwieniu satyrycznym prezentuje nic tylko świat dziecka, ale wypowiada ogólniejsze prawdy o tyciu.

Podobny typ wypowiedzi poetyckiej uprawia również IgorSikikycki. NV jego dorobku literackim, tak jak w dokonaniach twórczych Sztaudyngera, poczesne miejsce zajmują fraszki oraz satyry. Sikirycki pamięta o zadaniach wychowawczych poezji, nic realizuje ich jednak za pośrednictwem dydaktycznej retoryki i moralisiycznych wskazań, lecz łagodnej satyry

Postawa ta jest znamienna dla wielu współczesnych poclow „dziecięcych”. Dowodzi lego twórczość tych autorów, którym poświęciliśmy tu wnikliwszą uwagę. Illiscy sobie warsztatowo tworzą swój własny, odrębny świat poetycki. Mimo iż są odmiennymi indywidualnościami twórczymi, w zbliżony sposób patrzą na dziecko. Ich poezje zespala podobna konwencja literacka, dla której dystynktywnymi cechami są: satyra, żart i groteska.

POEZJA LIRYCZNA

Kolejny mirt we współczesnej poezji dla dzieci tworzą wiersze typowo liryczne, charakteryzujące się dużym zabarwieniem uczuciowym. Ten typ wypowiedzi poetyckich, opartych na realistycznej obserwacji życia, wzbogaca wiedzę dziecka O Otaczającym święcie, ukazuje piękno i zmienność przyrody. popularyzuje dobre zwyczaje, uczy właściwego postępowania, służy wychowaniu moralnemu i patriotycznemu, rozwiju spostrzegawczość i wrażliwość estetyczną, wpływa na rozwój emocjonalny małych odbiorców.

Typowym reprezentantem tego nurtu poc/ji ..dziecięcej" jest C/I SI.AW Janc/akski Dyl on przez wiele lat redaktorem „Misia" tygodnika dla dzieci najmłodszych. Wiersze liryczne Janczarskiego, zróżnicowane tematycznie, dostosowane do poziomu umysłowego i możliwości pcrcc|tcyjnych dzieci, za pośrednictwem prostych środków stylistycz.noję/.ykowych przekazują idee wychowawcze.

Obfity dorobek literacki Janczarskiego składa się z ponad 50 zbiorków poetyckich. Na szczególni) uwagę zasługują zwłaszcza następujące tomiki: Wspólna sprawo (1952). Mieszkanie Hani (1961), Abecadło przyrodnicze (1962), Listy, listy, listy (1964), Sklepy (1969).

Częstym tematem w poezji Janczarskiego są sprawy z codziennego życia dziecka, z bliskiego mu otoczenia i środowiska, z którym się bezpośrednio styka. Wskazuje na to chociażby poniższy wiersz o prostej strukturze rytmicznej. w którym poeta prezentuje domowy sprzęt i nowoczesne urządzenia techniczne i ukazuje zarazem klimat domowego ciepła oraz zadowolenie z życia:

I-I

Mróz na dworze i zawieja kaloryfer dom nasz grzeje.

I I

Dobrze, że tę pralkę manty, ho oszczędza ręce mamy.

II

Plonie w kuchence płomyk ga/owy.

Zaraz już Itędzic obiad gotowy.

I-I

To odkurzacz glo&no szumi!, za lo pięknie sprzątać umie!

I-I

(idy telefon dnr ... zadzwoni już słuchawkę trzymam w dłoni.

I-I

Mlrsikonic Ihwi

W obrazie codzienności, w pogodnym nastroju zawarta została pochwala zwyczajnej egzystencji ludzkiej.

W innych utworach poetyckich, o znacznych walorach kształcących, troszczy się poeta o słownictwo dziecka, które stara się bogacić, gdy zmusza

J. Ocllikowfclr Winu thkxlfty. ..Mtcuęwml Lilcm-fci** 1971 nr 5, ». 17.