larsen0435

435

19. Układy anestetyczne i wentylacja mechaniczna podczas znieczulenia

Butlę z tlenem można rozpoznać po kolorze niebieskim. Cis'nienie panujące w butli może być odczytane na manometrze kontrolnym i w pełnej butli wynosi 200 bar. Zawartość tlenu w butli może być obliczona z wielkości ciśnienia, wg prawa Boyla-Marriotta: ciśnienie x objętość = constant (przy niezmienionej temperaturze). Butla I0-litro-wa zawiera 2000 litrów tlenu.

Butlę z podtlenkiem azotu można rozpoznać po kolorze szarym. Na podstawie ciśnienia w butli nie można wnioskować, ile litrów podtlenku azotu jest w zapasie. Podtlenek azotu jest bowiem przechowywany w stanie płynnym, a po otwarciu zaworu butli ulatnia się jako gaz. Przy czym ze stanu ciekłego tworzy się nowy gaz, ciśnienie w zbiorniku zmieni się więc dopiero wtedy, gdy zostanie zużyta cała ciecz, a pozostanie tylko gaz. Będą to jednak jedynie niewielkie ilości podtlenku azotu.

Prawo Boyla-Mariotta dotyczy tylko gazowej części zawartej w butli. Zatem 10-litrowa butla

0    ciśnieniu 50 bar zawiera co najmniej 500 litrów podtlenku azotu. Krytyczny zakres, gdy w butli znajduje się podtlenek azotu już tylko w stanie gazowym, jest oznaczony na manometrze kontrolnym kolorem czerwonym.

Zasady obchodzenia się butlami gazowymi:

►    Butli nigdy nie należy rzucać ani toczyć.

►    Butli nie można przechowywać w ciepłych pomieszczeniach.

►    W pobliżu butli z tlenem nie wolno palić.

►    W pobliżu butli z tlenem nie można przechowywać żadnych tłuszczów ani olejów.

►    Nieużywane butle powinny być dobrze zamknięte.

►    Zawór butli należy zabezpieczyć kapturem ochronnym.

2.2 Rotametry

Rotametry, czyli przepływomierze, mierzą wielkość przepływu gazu na jego drodze ze źródła gazu (centralne zaopatrzenie w gaz, butla gazowa) przez układ anestetyczny do pacjenta. W aparatach do znieczulenia znajduje się kilka rotametrów, po to aby tlen, sprężone powietrze i podtlenek azotu można było zmieszać w ściśle określonych ilościach (1/min).

Rotametry składają się z przezroczystej rurki, w której pływak porusza się swobodnie w górę

1    w dół. Po otwarciu zaworu wlotowego, gaz przedostaje się od dołu do rury i unosi pływak. Gaz przepływa do wylotu przez okrągłe otwory pomiędzy pływakiem a ścianą rury. Ilość przepływającego gazu pokazana jest na wykalibrowanej skali na rurce.

Poszczególne gazy mają różną gęstość i stopień lepkości, z tego względu nie można stosować zamiennie rotametrów dla tlenu, podtlenku azotu i sprężonego powietrza; każdy rodzaj gazu przyporządkowany jest do wykalibrowanego specyficznego rotametru.

2.3 Parowniki

Najczęściej używane anestetyki wziewne w temperaturze pokojowej i pod ciśnieniem atmosferycznym występują w fazie ciekłej. Określa się je jako anestetyki lotne. Anestetyki lotne, zanim zostaną doprowadzone do pacjenta, muszą zostać przekształcone w parę. Przekształcenie aneste-tyku lotnego w parę odbywa się w parowniku. Aparaty te dostarczają anestetyki wziewne, których stężenie można odpowiednio dozować i które razem ze świeżym gazem podawane są do płuc pacjenta.

2.3.1 Odparowywanie gazów

W procesie odparowywania anestetyków lotnych zachodzą następujące zależności fizyczne:

-    Parowanie jest zależne od temperatury: wraz ze wzrostem temperatury paruje więcej aneste-tyku i odwrotnie.

-    Parowanie jest reakcją endotermiczną. Energia parowania jest uzyskiwana jako ciepło pobierane z anestetyku znajdującego się w fazie ciekłej, dlatego ciecz ta ochładza się podczas parowania.

-    Poszczególne anestetyki lotne posiadają w temperaturze pokojowej różne ciśnienia parowania, względnie stężenia nasycenia. Dlatego do każdego anestetyku musi być używany specyficzny parownik.

Aby możliwe było osiągnięcie określonego stężenia anestetyku, idealny parownik musi być niezależny od następujących czynników:

-    przepływu świeżych gazów,

-    temperatury otoczenia,

-    ciśnienia atmosferycznego,

-    wahań temperatury' podczas procesu parowania,

-    zmian ciśnienia w trakcie prowadzenia wentylacji mechanicznej.