437
19. Uktady anestetyczne i wentylacja mechaniczna podczas znieczulenia
przepływu świeżego gazu przez komorę parowania, aby większą ilość s'wieżego gazu nasycić ane-stetykiem wziewnym. Odbywa się to za pomocą pasków bimetalicznych albo elementów rozszerzalnych, które przy zmniejszającej się temperaturze zwiększają dopływ s'wieżych gazów do komory parowania.
Zmiany wielkości przepływu gazu. W trakcie praktycznego stosowania przez komorę parowania z cieczą przepływają ilości gazów różniące się rzędem wielkości: rozbieżność wynosi od 1-2 1/min u niemowląt do 15 1/min lub więcej u pacjentów z zaburzeniami wymiany gazowej w płucach. Wykorzystywane są trzy mechanizmy, które przy zwiększonym przepływie gazów przez komorę parowania pozwalają na obniżenie stężenia anestety-ku wziewnego w mieszaninie gazów:
1. Przy dużym przepływie świeżych gazów wzrasta prędkość przepływu w komorze parowania i zmniejsza się czas kontaktu z parą nasyconą, nie następuje więc całkowite nasycenie świeżego gazu.
2. Wysoki przepływ gazu może porwać ze sobą tak wiele cząstek anestetyku, że para nie osiągnie równowagi z cieczą. Przepływający świeży gaz będzie więc spotykał się z parą nienasyconą.
3. Przy dużym przepływie gazu następstwa zmian temperatury są bardziej wyrażone: w wyniku narastającego parowania następuje silne oziębienie, z powodu pobierania ciepła w procesie parowania. Ciśnienie parcjalne anestetyku wziewnego spada, a więcej świeżego gazu kieruje się do komory parowania. Wcześniej opisany efekt zostaje wzmocniony przez powstanie pewnego rodzaju „błędnego koła”.
Aby zapobiec niekontrolowanemu spadkowi stężenia anestetyku wziewnego na skutek dostarczania gazów o dużym przepływie, w parowniku muszą być zastosowane mechanizmy kompensacyjne. Do tego służą np. umieszczone w komorze parowania knoty, które nasączają się anestetykiem wziewnym dzięki istnieniu sil kapilarnych. W ten sposób następuje wielokrotne powiększenie powierzchni parowania płynnego anestetyku wziewnego, co umożliwia szybkie wyrównanie z jego fazą gazową. Oprócz tego wydłuża się droga kontaktu świeżego gazu z parą nasyconą anestetyku wziewnego, wskutek czego nawet przy dużym przepływie osiągnięte zostaje pełne wysycenie gazu.
Zmiany składu świeżych gazów. Jako gazy nośnikowe dła anestetyków wziewnych używane są zwykle: mieszanina tlenu z podtlenkiem azotu, czysty tlen lub mieszanina tlenu z powietrzem. Poszczególne nośniki gazowe posiadają różne właściwości fizyczne. Charakteryzują się one różną gęstością i stopniem lepkości, a więc i różnymi właściwościami przepływu i różną rozpuszczalnością w anestetyku wziewnym. Należy zatem oczekiwać, że mogą wystąpić odchylenia od nastawionego stężenia anestetyku w zależności od wykorzystywanego nośnika gazowego. Zależność od nośnika gazowego jest w poszczególnych parownikach różnie wyrażona.
2.3.4 Parownik Vapor 19
Vapor 19 (firmy Drager, ryc. 19.1) jest parownikiem przepływowo zmiennym, który jest przystosowany jako specyficzny parownik dla halotanu, enflura-nu, izofiuranu i sewofluranu. Urządzenie to kompensuje zmiany przepływu, ciśnienia i temperatury, istnieje jednak wyraźna zależność od składu gazów nośnych. Dokładność podawania żądanego stężenia w zakresie temperatur 10-40°C wynosi 90%.
Ryc. 19.1 Parownik Vapor 19 firmy Drager (po prawej); parownik dla desfluranu TEC 6 (po lewej).
Działanie (ryc. 19.2). W wyłączonym parowniku dopływ świeżego gazu jest połączony krótszą drogą z ich wylotem. Świeży gaz przepływa przez parownik nie stykając się z właściwą komorą parownika. Włączanie i wyłączanie odbywa się za pomocą przekręcania pokrętła. Zostaje wtedy otwarty dostęp do komory parownika i do przewodu omijającego: świeży gaz przepływa teraz przez przedłużony kanał wpustowy do komory parowania. U wylotu z komory parownika znajduje się tzw. stożek sterujący, który zamyka wylot pozostawiając niewielką szczelinę i powoduje powstanie oporu dla przepływającego gazu. Stożek sterujący jest przemieszczany za pomocą przekrę-