larsen1426

1426 III Anestezjologia specjalistyczna

co oznacza, że najlepsze dzisiaj dowody naukowe mogą być jutro przewyższone przez kolejne osiągnięcia badawcze. Ponadto istnieją różne stopnie dowodów: najlepsze, bardzo dobre, dobre, słabe i bardzo słabe. Przy takiej skali najlepsze dostępne dowody mogą być w obiektywnej skali stosunkowo słabymi.

-    EBM integruje indywidualne kliniczne doświadczenie z zewnętrznymi dowodami dotyczącymi postępowania medycznego.

EBM /POWAP nie jest praktyką medyczną opartą na absolutnej prawdzie, ale tylko na prawdopodobieństwie, które może być większe lub mniejsze. Ze względu na to EBM umożliwia osiągnięcie tylko średniego wyniku leczenia wynikającego ze skuteczności i korzyści dowodów odniesionych do konkretnego pacjenta.

Reguła Najlepszego Dowodu. Według tej reguły decyzje terapeutyczne powinny być oparte na najlepszych dowodach wynikających z EBM, dowody słabsze nie powinny być brane pod uwagę. Słabe dowody są jednak lepsze niż sprzeczne lub też brak dowodów.

1.2 Zastosowanie praktyczne EBM

Według Sacketta praktyczne zastosowanie EBM powinno być dokonane w następujący sposób:

-    Należy sformułować problem, czyli przedstawić żądane informacje w formie pytań.

-    Aby odpowiedzieć na postawione pytania należy poszukać dowodów z największą możliwie efektywnością, np. przez badania kliniczne, laboratoryjne, naukowe publikacje lub wykorzystanie innych źródeł.

-    Znalezione dowody muszą zostać poddane krytycznej ocenie, ponadto ich znaczenie i zastosowanie musi być sprawdzone w praktyce klinicznej.

-    Wyniki tej krytycznej analizy muszą zostać ponownie ocenione w praktyce klinicznej.

-    Własne postępowanie powinno zostać poddane rewizji i aktualizacji.

1.2.1 Formułowanie problemu

Według Sacketta i wsp. należy na wstępie ustalić problem indywidualnego pacjenta i przedstawić go w formie pytań:

-    Jaki problem istnieje u analizowanego pacjenta? Czy pacjent ten odpowiada opisanej już grupie pacjentów?

-    Jakie zabiegi lub metody postępowania brane są pod uwagę w celu rozwiązania problemu pacjenta? Czy decyzja o wybranym postępowaniu oparta została na wynikach badań naukowych?

-    Czy istnieją alternatywne metody postępowania?

-    Jakie cele pozwoli uzyskać wybrana metoda postępowania?

Przy ustalaniu „problemu” pacjenta należy brać pod uwagę pytania dotyczące diagnostyki, leczenia, zapobiegania, prognozy, informacji klinicznej, szkolenia i nauczania.

1.2.2 Wyszukiwanie dowodów i ich krytyczna ocena

Aby odpowiedzieć na sformułowane wstępnie pytania posługuje się ustalonym sposobem gromadzenia informacji, składającym się z następujących systematycznych etapów:

-    Przeszukiwanie piśmiennictwa.

-    Porządkowanie informacji według skali ważności dowodów.

-    Wybór informacji o najwyższym poziomie dowodów.

Przeszukiwanie piśmiennictwa

Przeszukiwanie informacji dotyczących określonego problemu może dotyczyć publikacji pierwotnych (prace oryginalne), publikacji wtórnych (wybór artykułów pochodzących z prac oryginalnych) oraz streszczeń (metaanalizy, streszczenia wybranych publikacji). Najszybszy oraz najbardziej wszechstronny dostęp do piśmiennictwa, szczególnie do prac oryginalnych, umożliwiają media elektroniczne z obszernymi zbiorami danych, np. Medline. Metaanalizy i streszczenia prac oryginalnych wyszukiwane mogą być w bibliotece Coch-rane, publikacje wtórne w Journal Clubs lub specjalistycznych czasopismach, jak np. APC Journal Club lub Journal Evidence-based Medicine.

Porządkowanie informacji według skali ważności dowodów

Informacje znalezione po przeszukaniu piśmiennictwa powinny zostać uporządkowane według naukowej wiarygodności w taki sposób, aby ukształtowana została hierarchia dowodów naukowych (tab. 53.1). Pod uwagę brane są tylko takie wyniki i wnioski, które uzyskane zostały w wiarygodny sposób umożliwiający krytyczną