M Feld TBM189

189

5.3. Projektowanie procesu technologicznego

W celu wyeliminowania lub chociażby zmniejszenia ryzyka konieczne staje się wykonanie wnikliwych badań półfabrykatu, narzędzi i pracowników. Lepsza znajomość wielkości wejściowych istotnie zmniejsza liczbę odchyleń w całym procesie i powoduje większą zgodność wyniku procesu z oczekiwaniem określonym w fazie projektowania procesu technologicznego.

Projektowanie procesu technologicznego jest ściśle związane ze strukturą tego procesu. Może być ono wykonane w różny sposób.

5.3.1. Struktura procesu technologicznego

Strukturę procesu technologicznego można traktować jako określoną kolejność poszczególnych operacji. Strukturę tę charakteryzuje:

-    nieciągłość procesu,

-    stopniowe nadawanie kształtu, dokładności wykonania oraz właściwości poszczególnym powierzchniom.

Nieciągłość procesu wynika z podziału procesu na poszczególne operacje i konieczności stosowania różnych sposobów i rodzajów obróbki. Te przyczyny powodują, że gotowy kształt obrobionej powierzchni, zarówno pod względem dokładności, chropowatości powierzchni, jak i jej właściwości, uzyskuje się stopniowo, wykonując kolejne operacje, sposoby i rodzaje obróbki.

Ogólnie strukturę procesu technologicznego można przedstawić w następujących punktach:

1.    Operacje wstępne.

2.    Wykonanie bazy (baz) obróbkowej do wykonania dalszych operacji.

3.    Wykonanie operacji obróbki zgrubnej i kształtującej.

4.    Wykonanie operacji obróbki cieplnej lub cieplno-chemicznej.

5.    Wykonanie operacji obróbki wykańczającej i bardzo dokładnej.

6.    Wykonanie operacji kontroli jakości.

Operacje wstępne występują tylko w określonych przypadkach. Mogą one dotyczyć, np. cięcia materiałów prętowych, prostowania, nakiełkowanid.

Operacja lub operacje związane z wykonaniem bazy obróbkowej zajmują stałą pozycję w strukturze procesów technologicznych. Może to być obróbka jednej lub kilku powierzchni, obróbka powierzchni i otworów do ustalenia na kołkach ustalających, obróbka powierzchni i jednego otworu. Bazę obróbkową przygotowuje się na początku procesu, ażeby korzystając z niej, obrabiać w dalszych operacjach wszystkie pozostałe powierzchnie.

Niekiedy bazy obróbkowej nie można wykonać zaraz na początku procesu technologicznego. W takim przypadku przyjmuje się powierzchnię lub kilka powierzchni jako bazę pomocniczą i dopiero wychodząc z tej bazy, prowadzi się obróbkę bazy zasadniczej. Taki tok postępowania występuje często w technologii części klasy korpus.

Wychodząc z określonej bazy, w dalszych operacjach wykonuje się obróbkę zgrubną i kształtującą. Obróbka wykańczająca może nastąpić bezpośrednio po obrób-