Obraz4 3

314 Choroby naczyń

Choroba Schónleina-Henocha

Choroba Schónleina-Henocha jest chorobą wieku dziecięcego, która manifestuje się zmianami w skórze (krwotoczna wysypka na wyprostnych częściach kończyn i pośladkach), stawach (zapalenie stawów), przewodzie pokarmowym (krwawienie) i nerkach (kłębuszkowe zapalenie nerek).

Zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic

Zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic (choroba Burgera) występuje u mężczyzn przed 35. rokiem życia, palących papierosy i o genotypie HLOA-B5. Zmiany lokalizują się w średnich i małych tętnicach, najczęściej piszczelowych i promieniowych, rzadziej krezkowych.

Morfologia. W obrazie histologicznym stwierdza się nacieki zapalne, które obejmują całą grubość ściany tętnicy, wraz z sąsiadującą żyłą i nerwem. W świetle tętnic: widoczne są zakrzepy przyścienne (zamykające) z mikroropniami i komórkami olbrzymimi wielojądrowymi.

Klinika. Do głównych objawów zakrzepowo-zarostowego zapalenia tętnic należą silne dolegliwości bólowe (procesem zapalnym objęty jest cały pęczek naczynio-wo-nerwowy) i chromanie przestankowe (męczliwość i ból nóg przy chodzeniu). W przebiegu choroby może dojść do zgorzeli kończyny, a wtedy wymagana jest amputacja. Zaprzestanie palenia papierosów może zwolnić, a nawet zatrzymać postęp choroby.

Tętniaki

Tętniak jest to odcinkowe nieprawidłowe poszerzenie ściany tętnicy lub serca. Tętniaki najczęściej lokalizują się w aorcie, sercu i tętnicach mózgowych. Z uwagi na kształt v/yróżnia się tętniaki wrzecionowate i workowate.

Ścianę tętniaka prawdziwego stsnowi scićtući naczynia. Tętniak rzekomy jest krwiakiem pozanaczyniowym, który przez ubytek ściany tętnicy komunikuje się z jej światłem.

Tętniaki serca

Wyróżnia się tętniaki serca ostre i przewlekłe. Pierwsze powstają w następstwie uwypuklenia na zewnątrz ściany serca w obszarze świeżego zawału, a drugie -w miejscu blizny pozawalowej (ścianę tętniaka stanowi bliznowata tkanka łączna).

Tętniaki aorty i innych tętnic

Tętniak aorty może powstać w przebiegu miażdżycy, kiły lub zwyrodnienia śluzowatego błony środkowej aorty (w zespole Marfana). Duże tętniaki mogą spowodować zanik z ucisku okolicznych struktur (np. zanik mostka z ucisku przez tętniak aorty wstępującej) lub niedokrwienie (np. niedokrwienie nerki w wyniku zamknięcia światła tętnicy nerkowej przez tętniak aorty brzusznej). W świetle tętniaka tworzą się zakrzepy przyścienne, które mogą być źródłem materiału zatorowego (np. zator tętnicy mózgu środkowej u pacjenta z zakrzepem w tętniaku serca).

Rodzaje tętniaków (ryc. 14.7): tętniaki prawdziwe, tętniaki rzekome, tętniaki rozwarstwiające.

Tętniaki miażdżycowe najczęściej lokalizują się w aorcie brzusznej między odejściem tętnic nerkowych i odejściem pnia trzewnego. Tętniaki w przebiegu zwyrodnienia śluzowatego występują w łuku aorty, a tętniaki kiłowe w aorcie wstępującej.

Tętniak

prawdziwy

Ryc. 14.7. Rodzaje i^uiiaKo.'..

Tętniak

rzekomy