Obraz2

i

ĆWICZENIE 20

Tematyka:

Deklinacja zaimków.

Polecenia:

Przeczytać §6 137—143. Opanować pamięciowo §138 (paradygmaty), 139, 142, 143 (paradygmaty).

Zadania:

1.    Kiedy pojawiły się męskoosobowe formy zaimków w języku polskim? Jak brzmiały M l.mn. zaimków przed pojawieniem się tych form?

2.    Czym można wyjaśnić istnienie supletywnych form zaimka on, jego jemu...?

3.    Skąd się wzięło nagłosowe ń- w formach typu: do niego, nim, nią itp.?

4.    Przedstaw historię zaimka anaforycznego jb, ja, je. Jak długo utrzymywał się on w języku polskim?

5.    Przetłumacz podane fragmenty „Psałterza floriańskiego” na język współczesny. Jakie znaczenie mają wyróżnione wyrazy? Jak brzmią ich współczesne odpowiedniki?

Błogosławiony mąż,jen jest nie szedł po radzie niemiłościwych. A będzie jako drzewo Jeż szczepiono jest podług ciekących wod. Śpiewajcie Gospodnu, jenże przebywa w Syjon! Jenże czyni to, nie będzie poruszon na wieki. Synowie, jiż się narodzą. A stróża w nocy, jichże nizacz imają, jich lata będą.

6.    Od czego są uzależnione formy wyróżnionych zaimków w poniższych fragmentach tekstów staropolskich?

Gospodnie... weźrzy na mię czemu jeś tnie został? Wszytcy widząc mie, naśmiewali sie se mnie. Otworzyli na mię usta swa. Uczyniło sie jest serce moje jako wosk. Boże, zmiłuj sie nade mną, bo w cię pwa dusza moja.

7.    Z Tekstu nr 18 wypisz wszystkie zaimki i określ ich znaczenie oraz formy fleksyjne (przypadek, liczbę, rodzaj).

184