Obraz”2

Obraz”2



190 Podstawy dydaktyki ogólnej

Te i podobne wzglÄ™dy spowodowaÅ‚y, iż organizacyjnÄ… formÄ™ nauczania jednostkowego poddano ostrej krytyce już w XVI stuleciu. Od tego też czasu stale zmiejszaÅ‚o siÄ™ jej znaczenie, a dzisiaj ma ona niemal wyÅ‚Ä…cznie postać korepetycji.^Nauczanie jednostkowe postaÅ‚o wiÄ™c sprowadzone do formy uzupeÅ‚niajÄ…cej zinstytucjonalizowane nauczanie zbiorowe, powszechnie obecnie stosowane w szkolnictwie i decydujÄ…ce o jego systemie organizacyjnym.

p> Nauczanie zbiorowe

Rozwój różnych gaÅ‚Ä™zi rzemiosÅ‚a i handlu, dodatkowo przyspieszony dziÄ™ki wielkim odkryciom geograficznym na przeÅ‚omie XV i XVI stulecia, ożywcze prÄ…dy Odrodzenia w zakresie literatury, sztuki, architektury i nauki, wreszcie reformacja i kontrreformacja oraz zwiÄ…zana z nimi dziaÅ‚alność publicystyczna — oto czynniki, które spowodowaÅ‚y pojawienie siÄ™ w Europie nowych potrzeb oÅ›wiatowych. JednÄ… z najważniejszych byÅ‚a potrzeba znacznego rozszerzenia zasiÄ™gu dziaÅ‚alnoÅ›ci ówczesnego szkolnictwa oraz zasadnicza reforma zarówno treÅ›ci, jak metod i form organizacyjnych nauczania.

JeÅ›li chodzi o formy, to wÅ‚aÅ›nie w XVI wieku uÅ›wiadomiono sobie nieprzydatność nauczania jednostkowego dla realizacji tych zadaÅ„ dydaktyczno-wychowawczych, które zostaÅ‚y podyktowane przez ówczesne życie. Wtedy też powstaÅ‚a przeciwstawna temu nauczaniu koncepcja edukacji zbiorowej. Jej zrÄ™by opracowaÅ‚ i wypróbowaÅ‚ w toku wieloletniej praktyki szkolnej strasburski pedagog — Jan Sturm, a uzasadniÅ‚ jÄ… teoretycznie i spopularyzowaÅ‚ Jan Amos KomeÅ„ski.

_System_klasowo-lekcyjny, J30 taką właśnie nazwę nadano z czasem omawianej formie nauczania zbiorowego, wykazuje następujące cechy:

*    Z uczniów o tym samym lub ^zbliżonym wieku życia tworzy siÄ™ odrÄ™bne klasy, których skÅ‚ad osobowy podlega stosunkowo nieznacznym zmianom w ciÄ…gu peÅ‚nego cyklu nauki szkolnej, wynikajÄ…cym przede wszystkim z przyczyn losowych, np. przejÅ›cia ucznia do innej szkoÅ‚y, albo spowodowanym drugorocznoÅ›ciÄ….

*    Każda klasa pracuje zgodnie z przeznaczonym dla niej rocznym planem nauczania. Plan ten obejmuje różne przedmioty, przy czym każdy z nich jest realizowany w Å›ciÅ›le ustalonym wymiarze godzin. PorzÄ…dek nauczania okreÅ›lonych przemiotów w poszczególnych dniach tygodnia wyznacza tygodniowy plan zajęć danej klasy.

*    PodstawowÄ… jednostkÄ™ organizowanych dla uczniów zajęć dydaktyczno-wychowawczych, stanowi lekcja.

*    Z wyjÄ…tkiem klas najniższych, każda lekcja poÅ›wiÄ™cona jest w zasadzie jednemu przedmiotowi, nauczania.

*    Praęąuczniów na lekcji kieruje nauczyciel. On też ocenia ich postÄ™py w nauce w zakresie danego przedmiotu i na tej podstawie (kćydujepod~koÅ„ieć roku szkolnego o promowaniu lub niepromowaniu poszczególnych uczniów do nastÄ™pnej klasy.

System klasowo-lekcyjny, stanowiÄ…cy do dzisiaj aktualnÄ… i zarazem powszechnie stosowanÄ… odmianÄ™ nauczania zbiorowego, odznacza sie â€” w porównaniu z nauczaniem jednostkowym — kilkoma niewÄ…tpliwymi zaletami Ma on mianowicie bardzo przejrzystÄ… strukturÄ™ organizacyjnÄ…, umożliwia nauczycielowi pracÄ™ równoczeÅ›nie z dość dużą grupa uczniów, a oprócz tego pozwala organizować zespoÅ‚owy wysiÅ‚ek dzieci i mÅ‚odzieży oraz ich współzawodnictwo w nauce. System ten jest nadal uważany przez wielu pedagogów za przydatny, a nawet nieodzowny dla realizacji potrzeb edukacyjnych współczesnego spoÅ‚eczeÅ„stwa. Dotyczy to zwÅ‚aszcza ksztaÅ‚cenia powszechnego, którego celem jest dostarczenie wszystkim jednostkom w wieku obowiÄ…zku szkolnego jednolitych podstaw wiedzy z zakresu przyrody, życia spoÅ‚ecznego, techniki i kultury1.

Do_głównych wad systemu klasowo-lekcyjnego zalicza siÄ™ przede wszystkim „abstrakcyjnÄ… jednorodność"lreÅ›ti nauczania, narzucanych wszystkim uczniom przez program, a także brak warunków sprzyjajÄ…-cych skutecznej indywidualizacji pracy dydaktyczno-wychowawczej z dziećmi i mÅ‚odzieżą.

4. Niektóre próby modernizacji systemu klasowo-lekcyjnego

Opisane w poprzednim podrozdziale formy nauczania zbiorowego, a zwÅ‚aszcza główna odmiana tego nauczania, jakÄ… jest system klasowo-lekcyjny, poddawane byÅ‚y niejednokrotnie surowej krytyce. Liczne byÅ‚y też próby oraz eksperymenty psychologiczne i pedagogiczne, podejmowane w różnych krajach w celu jego usprawnienia. Szczególne nasilenie tych prób przypadÅ‚o na poczÄ…tek, a zwÅ‚aszcza na lata dw udzies-te naszego stulecia. Ich celem byÅ‚o ..rozluźnienie" sztywnego, maÅ‚o

1

OdmianÄ™ nauczania zbiorowego stanowiÅ‚ system monitorialny, zwany też od oazwisk jego twórców systemem Bella i Lancastra. System ten — obecnie już zaniechany, ale na przeÅ‚omie XVIII i XIX stulecia bardzo popularny w krajach anglosaskich â€” polegaÅ‚ na tym, iż uczniowie zaawansowani w nauce, tzw. monitorzy. uczyli swoich sÅ‚abszych kolegów tego, czego sami wczeÅ›niej nauczyli siÄ™ od nauczyciela.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Obraz?0 286 Podstawy dydaktyki ogólnej Te wyznaczniki zadań, treści i organizacji kształcenia nauczy
Obraz?1 ss Podstawy dydaktyki ogólnejGdy zaś chodzi o klasy 1V-V11I, to plan nauczania zawiera takie
Obraz?5 156 Podstawy dydaktyki ogólnej cie, zaplanowanie przez nauczyciela kontroli i oceny wyników
Obraz?4 14 Podstawy dydaktyki ogólnej niczne i wychowanie fizyczne. Podobnie, przedmiotem badań dyda
Obraz?4 54 Podstawy dydaktyki ogólnej oddziaływań wychowawczych. W rzeczywistości te różne sfery są
Obraz?1 108 Podstawy dydaktyki ogólnej Od nauczyciela zależy, czy i ewentualnie w jakim stopniu walo
Obraz?1 18$ Podstawy dydaktyki ogólnej stosownie do miejsca pracy uczniów zwykło się dzielić te form
Obraz?0 46 Podstawy dydaktyki ogólnej celów poznania — znamienne m.in. dla empiryzmu, racjonalizmu 1
Obraz?3 92 Podstawy dydaktyki ogólnej Wymienne funkcje może i powinien spełniać każdy podręcznik szk
Obraz?5 16 Podstawy dydaktyki ogólnej* 4. Podstawowe pojęcia dydaktyczne Dydaktyka, jak już mówiliśm
Obraz?6 1S Podstawy dydaktyki ogólnej znaczają się trwałością, to zawsze polegają na wystąpieniu ele
Obraz?7 20 Podstawy dydaktyki ogólnej planowym i bezpośrednim kierowaniem procesem uczenia się. W ty
Obraz?9 24 Podstawy dydaktyki ogólnej wysiłku nie jest możliwe zapewnienie dzieciom i młodzieży
Obraz?0 26 Podstawy dydaktyki ogólnej Oczywiście, procesy wychowania, kształcenia i nauczania nie są
Obraz?1 28 Podstawy dydaktyki ogólnej tematycznym spostrzeganiu zjawisk lub procesów utrwalonych za
Obraz?2 30 Podstawy dydaktyki ogólnej innych sposobów kontroli i oceny wyników nauczania tym, że są
Obraz?4 34 Podstawy dydaktyki ogólnej Kaczor St. Stan i perspektywy szkolnictwa zawodowego w Polsce.
Obraz?5 36 Podstawy dydaktyki ogólnej Znak nierówności wskazuje na dominację —jako przedmiotu badań
Obraz?6 38 Podstawy dydaktyki ogólnej we. wolicjonalneczy umysłowe, należy oddziaływać na jego wyobr

więcej podobnych podstron